Terapia psychomotoryczna Terapia psychomotoryczna skierowana jest do dzieci z minimalnymi zaburzeniami czynności mózgu (MZCM). Pojęcie to odnosi się do nieprawidłowości funkcji integracyjnych w ośrodkowym układzie nerwowym. Minimalne zaburzenia czynności mózgu objawiają się wycinkowymi trudnościami funkcjonowania dziecka w środowisku. Można je określić jako łagodne objawy neuropsychologiczne, pojawiające się wyraźniej między drugim a siódmym rokiem życia. Do głównych składowych zespołu należą zaburzenia ruchowe (nieprawidłowości napięcia mięśniowego, mechanizmów równoważnych, niedojrzałość organizacji ruchu i koordynacji wzrokowo – ruchowej) współwystępujące z nieprawidłowościami pamięci, mowy, koncentracji uwagi oraz z zaburzeniami emocjonalnymi (agresja, pasywność, brak wiary w siebie, labilność emocjonalna). Dla opisywanej grupy dzieci charakterystyczne jest opóźnienie rozwoju somatognozji, czyli świadomości swojego ciała. Przejawia się ono na poziomie neurologicznym (scalanie wrażeń sensorycznych dających świadomość usytuowania ciała w przestrzeni i w ruchu) oraz psychologicznym (poczucie własnej odrębności i tożsamości). Dzieci, u których funkcje somatognostyczne rozwijają się z opóźnieniem, mogą przejawiać trudności we wczesnej nauce czytania i pisania, ale także słabiej dostosowywać się do rytmu szkoły. Rozwój somatognozji jest także warunkiem pojawienia się uporządkowanej i kontrolowanej przez dziecko aktywności ruchowej. Terapia psychomotoryczna według modelu belgijskiego Procus i Block odpowiada na potrzeby dzieci z minimalnymi zaburzeniami czynności mózgu. O tym, czy jest to właściwa dla dziecka forma oddziaływania, decyduje lekarz przeprowadzający diagnozę. Najlepszym czasem na jej wykonanie jest wiek 5 – 6 lat. Podjęcie w tym okresie terapii psychomotorycznej może zapobiec wystąpieniu u dziecka z MZCM trudności szkolnych. Zajęcia z psychomotoryki odbywają się w małej grupie dwa razy w tygodniu po ok. 1,5 godz. W podejmowanych oddziaływaniach istotne jest założenie, iż dziecko rozwija świadomość i pamięć ruchu a także zdolność do antycypacji dzięki powtarzaniu określonych ćwiczeń w tej samej kolejności, wykorzystując powtarzalne sekwencje ruchów. Zajęcia w 4 – 6 – osobowej grupie dają dziecku możliwość aktywnego budowania świadomości własnego ciała – jego sytuacji w przestrzeni i w czasie. Odpowiednio dobrane ćwiczenia dostarczają różnorodnych bodźców zmysłowych. Grupa rówieśnicza motywuje dziecko do pracy, stwarza okazję do porównywania się, wzajemnego naśladowania i pozytywnego współzawodnictwa. Zazwyczaj po trzech miesiącach (ok.30 godzin psychomotoryki) odbywa się powtórna diagnoza dziecka, w której lekarz decyduje o zakończeniu terapii lub jej kontynuowaniu. Literatura Z. Kułakowska, Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu. Od neurofizjologii do rehabilitacji, Lublin 2003, Wyd. Folium Anna Mrozowska pedagog Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Siedlcach