WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY DLA KLAS 6: 6a, 6b, 6d, 6f (PODRĘCZNIK WYD. LektorKlett) rok szkolny 2014/2015 DOPUSZCZAJACY Jak widzimy i słyszymy? 1. wskazuje rodzaje źródeł dźwięku i światła, 2. podaje przykłady stosowania elementów odblaskowych dla bezpieczeństwa 3. wykonuje doświadczenie, obserwację na podstawie podanej instrukcji, DOSTATECZNY 1. 2. 3. 4. 5. rozpoznaje na rysunkach zjawiska świetlne bada zjawisko odbicia światła: od zwierciadeł, powierzchni rozpraszających, elementów odblaskowych, bada rozchodzenie się dźwięków w powietrzu i ciałach stałych dokonuje obserwacji doświadczenia, opisuje skutki doświadczenia i obserwacji, Jakie jest miejsce Ziemi we wszechświecie? 1. opisuje kształt Ziemi z 1. porządkuje nazwy planet wykorzystaniem jej modelu według odległości od Słońca, – globusa, 2. wymienia jednostki masy i 2. wymienia nazwy planet ciężaru, Układu Słonecznego, 1. podaje następstwa ruchu 3. prezentuje za pomocą obiegowego i obrotowego modelu ruch obiegowy i Ziemi, obrotowy Ziemi, 2. określa położenie kontynentów i 4. rozpoznaje na ilustracjach oceanów względem równika i podstawowe ciała niebieskie, południka zerowego; 5. wskazuje na globusie i 3. mapie: bieguny, równik, południk zerowy i 180°, półkule, kierunki główne Lądy i oceany 1. wskazuje na schemacie 3. rozpoznaje na ilustracjach formy dna oceanów, wybrane organizmy oceanu, 4. wyjaśnia pojęcia fala, przypływ i odpływ, prąd morski, DOBRY 1. 2. 3. charakteryzuje podstawowe zjawiska świetlne, bada doświadczalnie zależność powstającego dźwięku od np. naprężenia i długości struny; dokumentuje prowadzoną obserwację lub doświadczenie w różnej formie (pisemnej, fotograficznej, rysunkowej), 1. 2. 3. 4. 1. 2. 3. 4. 1. 2. CELUJĄCY BARDZO DOBRY wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika, odnajduje zależność między ruchem obrotowym Ziemi a zmianą dnia i nocy, charakteryzuje ciała niebieskie, określa punkty o jednakowej długości lub szerokości geograficznej na mapie 1. charakteryzuje wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości; opisuje pochodzenie form 1. 2. 3. 4. 5. 2. wyjaśnia pojęcia częstotliwości i długości fali, porównuje prędkości rozchodzenia się dźwięku i światła na podstawie obserwacji zjawisk przyrodniczych, doświadczeń lub pokazów, bada doświadczalnie prostoliniowe rozchodzenie się światła i jego konsekwencje, np. camera obscura, cień, wyciąga wnioski z przeprowadzonej obserwacji, doświadczenia 1. wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku, wyjaśnia pojęcia masa i ciężar, opisuje wybrane planety, opisuje badania kosmosu podaje wymiary Ziemi, 1. wyjaśnia, czym spowodowany jest stan nieważkości opisuje przebieg największych wypraw odkrywczych, w szczególności Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana, wyjaśnia pojęcie morza i 1. wyznacza współrzędne geograficzne na mapie lub globusie, wyjaśnia znaczenie pojęcia tsunami, podaje najważniejsze 2. 3. 2. 3. wskazuje przyrządy, w których działaniu wykorzystano zjawisko odbicia i załamania światła porównuje wnioski z różnych doświadczeń i obserwacji, samodzielnie planuje i przygotowuje obserwację, doświadczenie 3. Jakie krajobrazy spotyka odkrywca świata? 1. rozpoznaje na mapie 1. posługuje się legendą na planie i hipsometrycznej niziny, mapie, odczytuje informacje z wyżyny i góry, mapy, 1. wymienia główne i pośrednie 2. lokalizuje na mapie krajobrazy kierunki świata na Europy (śródziemnomorski, widnokręgu, alpejski) oraz krajobrazy 2. rozpoznaje na ilustracji strefowe: lasu równikowego wybrane krajobrazy Europy wilgotnego, pustyni gorącej, (śródziemnomorski, pustyni lodowej, sawanny, alpejski), stepu, tajgi, tundry, 3. charakteryzuje warunki 3. charakteryzuje warunki klimatyczne w klimatyczne w następujących następujących krajobrazach krajobrazach strefowych: strefowych: lasu sawanny, stepu, tajgi, tundry równikowego wilgotnego, oraz krajobrazu pustyni gorącej, pustyni śródziemnomorskiego i lodowej, alpejskiego, 4. rozpoznaje na ilustracji 4. charakteryzuje przystosowania wybrane krajobrazy strefowe wybranych organizmów do życia w różnych strefach krajobrazowych, 5. dostrzega zależność między wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku Jak rozwija się życie w środowisku lądowym? 1. wymienia przykłady 1. wymienia elementy budowy organizmów bezkręgowych i zewnętrznej wybranych kręgowych, organizmów bezkręgowych i 2. wskazuje na rysunku kręgowych, elementy budowy 2. wymienia przykłady kręgowców zewnętrznej organizmów objętych ochroną, bezkręgowych i kręgowych, 3. opisuje znaczenie wybranych organizmów w przyrodzie i życiu człowieka, Człowiek a środowisko 1. przedstawia działania 1. proponuje działania globalne człowieka, które stanowią sprzyjające środowisku 1. 2. 3. 4. 1. 1. ukształtowania dna oceanów, omawia przyczyny i skutki ruchu wody morskiej 3. podaje skróty międzynarodowe głównych i pośrednich kierunków opisuje krajobrazy wybranych obszarów Europy (śródziemnomorski, alpejski), opisuje krajobrazy świata, w szczególności: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej, charakteryzuje gospodarkę człowieka na poznanych obszarach, 1. opisuje przystosowania budowy zewnętrznej i czynności życiowych organizmów lądowych do środowiska życia, na podanych przykładach, 1. wyjaśnia postawanie działań szkodliwych dla środowiska ( 1. 2. 3. 4. charakteryzuje jego typy, podaje kolejność pojawiania się na Ziemi organizmówa. żywych, wydarzenia e historii geologicznej Ziemi, określa wzajemne położenie obiektów na mapie, podaje przykłady współzależności między składnikami krajobrazu, zwłaszcza między klimatem (temperatura powietrza, opady atmosferyczne) a rozmieszczeniem roślin i zwierząt, omawia charakterystyczne zjawiska i elementy krajobrazu typowe dla danego krajobrazu, rozpoznaje strefę krajobrazową na podstawie wykresów klimatycznych, 1. charakteryzuje i porównuje sposoby rozmnażania organizmów bezkręgowych; 1. 2. 2. zna międzynarodowe organizacje zajmujące się 1. omawia sposób tworzenia się zorzy polarnej, omawia dokonania polskich naukowców w badaniu strefy pustyń lodowych, wyjaśnia znaczenie pojęć: owady społeczne, walka biologiczna, wyjaśnia znaczenie pojęcia pasożytnictwo lęgowe oraz wymienia przykładów pasożytów lęgowych planuje i przeprowadza proste doświadczenia wykazujące 2. zagrożenie dla środowiska przyrodniczego wymienia przykłady działań, które służą ochronie przyrody przyrodniczemu, np. dziura ozonowa, efekt cieplarniany itp. ); ochroną środowiska oraz podejmowane przez nich działania zanieczyszczenia najbliższego otoczenia.