881981 - Scholaris
advertisement
1 SCENARIUSZ ZAJĘĆ „KTO TO JEST METEOROLOG?” PRZYRODA, II ETAP EDUKACYJNY Temat: Kto to jest meteorolog? Treści kształcenia Podstawa programowa: Punkt (3.12) [uczeń] obserwuje pogodę, mierzy temperaturę powietrza oraz określa kierunek i siłę wiatru, rodzaje opadów i osadów, stopień zachmurzenia nieba, prowadzi kalendarz pogody. Cele zoperacjonalizowane Definiuje pojęcia: meteorologia, prognoza, pogoda, wilgotność, ciśnienie atmosferyczne. Określa składniki pogody. Wymienia podstawowe przyrządy meteorologiczne. Wyjaśnia zasadę działania higromierza. Objaśnia działanie deszczomierza. UCZEŃ Tłumaczy zasadę działania termometru. Objaśnia działanie barometru. Wyjaśnia zasadę działania wiatromierza. Ocenia stopień zachmurzenia nieba Rozróżnia rodzaje opadów i osadów atmosferycznych. Podaje źródła komunikatów o Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2 pogodzie. Objaśnia znaczenie prognozy pogody dla człowieka. Nabywane umiejętności UCZEŃ Potrafi obserwować i rejestrować składniki pogody. Odczytuje wyniki pomiaru z wybranych przyrządów meteorologicznych. Notuje stan pogody za pomocą symboli. Potrafi określić kierunek wiatru. Przetwarza i analizuje zebrane dane. Analizuje przykładowe prognozy pogody i wyciągać z nich odpowiednie wnioski. Kompetencje kluczowe Porozumiewanie się w języku ojczystym. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne. Kompetencje informatyczne. Umiejętność uczenia się. Etapy lekcji 1) Wstęp: Uczniowie wyglądają przez okno. Wybrani uczniowie próbują przedstawić aktualną pogodę. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3 Wspólnie z nauczycielem definiują pogodę jako występujący w danej chwili nad określonym obszarem stan atmosfery. Wymieniają składniki pogody: - temperatura powietrza, - wilgotność powietrza, - ciśnienie atmosferyczne, - opady atmosferyczne, - kierunek i prędkość wiatru, - zachmurzenie nieba. Wybrani uczniowie kolejno zapisują wymieniane składniki pogody na tablicy. 2) Przebieg zajęć: Uczniowie dzielą się na 5 zespołów. Otrzymują zestaw zdjęć „Instrumenty do obserwacji pogody”, spośród którego nauczyciel losowo przydziela każdemu z zespołów zdjęcie jednego z instrumentów. Zadaniem uczniów jest zastanowienie się i określenie: do czego służy ilustrowany przyrząd, jaką ma nazwę i jak działa. Przedstawiciele referują wyniki zadania opracowane przez zespoły. W dyskusji kierowanej wszyscy uczniowie w klasie, a w szczególności członkowie konkretnych zespołów, charakteryzują: 1. Termometr: - Służy do pomiaru temperatury powietrza. - Pomiaru należy dokonywać w cieniu. - Jego podstawową częścią jest szklana rurka z podziałką, wypełniona rtęcią lub alkoholem. Gdy temperatura rośnie, ciecz rozszerza się i podnosi do góry, a gdy temperatura obniża się, ciecz kurczy się i opada. - Wysokość słupka cieczy wskazuje na podziałce aktualną temperaturę powietrza. - Oprócz tradycyjnych, wykorzystuje się też termometry elektroniczne. 2. Higrometr: - Wilgotność to zawartość pary wodnej w powietrzu. - Zasadniczą częścią tradycyjnego higrometru jest włos, który zmienia swoją długość w zależności od ilości pary wodnej w powietrzu. - Zmiana sygnalizowana jest przez wskazówkę poruszającą się na tle specjalnej skali. - Oprócz tradycyjnych, wykorzystuje się też higrometry elektroniczne. 3. Barometr: - Napieranie powietrza na wszystko, co nas otacza, nazywamy ciśnieniem atmosferycznym. - Mierzymy je w mmHg lub hPa. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 - Średnia wartość ciśnienia atmosferycznego na poziomie morza wynosi 1013 hPa (ok. 760 mmHg). 4. Wiatromierz: - Wiatr to poziomy ruch powietrza nad powierzchnią Ziemi. - Za pomocą wiatromierza określamy siłę i kierunek wiatru. - Kierunek można też określić obserwując zachowanie się drzew, flag i innych przedmiotów swobodnie unoszących się na wietrze. - Określając kierunek wiatru, podajemy kierunek z którego on wieje. - W tradycyjnych wiatromierzach wiatr napiera na blaszaną płytkę, wychylając ją. Stopień wychylenia zależy od prędkości wiatru, podaje się go w m/s. - Oprócz tradycyjnych, wykorzystuje się też higrometry elektroniczne. 5. Deszczomierz: - Służy do pomiaru wielkości opadów atmosferycznych. - Woda gromadzi się w zbiornikach ze specjalną skalą, z której odczytuje się ilość opadów. Stopień zachmurzenia nieba można ocenić bez specjalnych przyrządów. Nauczyciel przedstawia zdjęcia z zestawu: „Zachmurzenie nieba”. Uczniowie krótko przypominają obieg wody w przyrodzie. Definiują rodzaje opadów i osadów atmosferycznych: - deszcz - woda spadająca w postaci kropel, - śnieg - opad w postaci płatków zamarzniętej wody różnej wielkości i kształtu, - grad - bryłki lodu o różnej wielkości, - mgła - zawiesina drobnych kropelek wody w powietrzu, - rosa - krople wody na powierzchni przedmiotów, powstające w wyniku skraplania się pary wodnej, - szron – drobne lodowe kryształki na powierzchni przedmiotów, powstające w wyniku bezpośredniej przemiany pary wodnej w lód. 3) Podsumowanie: Uczniowie ponownie wyglądają za okno. Wykorzystując informacje zdobyte na lekcji, ponownie opisują aktualną pogodę. Wymieniają i określają wszystkie omawiane składniki pogody. Notują obserwacje w arkuszu kalkulacyjnym: „Kalendarz pogody”, stosując symbole zawarte w legendzie. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 Środki dydaktyczne Zestaw zdjęć „Instrumenty do obserwacji pogody”. Stanowiska komputerowe połączone z Internetem. Arkusz kalkulacyjny „Kalendarz pogody”. Metody nauczania Pogadanka. Dyskusja. Zajęcia praktyczne. Formy pracy System klasowo-lekcyjny. Praca grupowa Praca zbiorowa. Praca domowa 1. Przez najbliższy tydzień prowadź swój kalendarz pogody. Jeżeli nie masz w domu barometru, skorzystaj z niego w szkole (pamiętaj, że wówczas pozostałych obserwacji musisz także dokonać w szkole). Z odpowiednich komórek arkusza odczytaj średnią wartość temperatury i ciśnienia atmosferycznego badanym tygodniu. 2. Wymień źródła, w których należy szukać prognozy pogody. Zadanie dla chętnych Odszukaj w Internecie lub innych dostępnych źródłach, jak w przeszłości ludzie przewidywali zmiany pogody. Lub Wykonaj wykres temperatury w badanym tygodniu na podstawie wyników swoich pomiarów. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6 Załącznik do scenariusza Zestaw zdjęć „Zachmurzenie nieba”: Brak zachmurzenia: http://www.polger-kido.pl/images/stories/rzepaksiec.jpg Zachmurzenie małe: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Sonne_hinter_Pflanze.jpg/15 0px-Sonne_hinter_Pflanze.jpg Zachmurzenie umiarkowane: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Dscf1869.jpg/150pxDscf1869.jpg Zachmurzenie całkowite: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Turbulent_skies.jpg/800pxTurbulent_skies.jpg Lista załączników multimedialnych ASD051002 - Zestaw zdjęć „Instrumenty do obserwacji pogody” ASD051003 - Arkusz kalkulacyjny „Kalendarz pogody” Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
