ruchy społeczne - Sebastian Kozłowski

WSP TWP –Wydział Nauk Społecznych w Warszawie
RUCHY SPOŁECZNE
Program i literatura przedmiotu
STUDIA II STOPNIA STACJONARNE WSPÓŁFINANSOWANE PRZEZ UE W RAMACH EFS
ROK STUDIÓW: I, SEMESTR: 1(zimowy)
KIERUNEK: POLITOLOGIA
SPECJALNOŚĆ: kierownictwo i przywództwo w społecznościach lokalnych
rok akademicki 2009/2010
liczba godzin ćwiczeń: 15
ćwiczenia prowadzi: dr Sebastian Kozłowski
rygor: zal/ocena
Cele i metody nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z socjologiczną i
politologiczną wiedzą w zakresie formowania się i funkcjonowania ruchów społecznych.
Podejmowana na podstawie kluczowych lektur analiza socjo-politologiczna ma ułatwić
zrozumienie podstawowych procesów i uwarunkowań sprzyjających funkcjonowaniu ruchów
społecznych. W toku zajęć przedstawiona zostanie typologia omawianego zjawiska a także
różnorodne formy aktywności społecznej we współczesnym świecie i w Polsce.
Zajęcia mają formę ćwiczeń weryfikujących poziom znajomości literatury przedmiotu.
Wymagana jest aktywność oraz przynajmniej jedna praca pisemna z wykorzystaniem
literatury programowej, na temat uzgodniony z prowadzącym ćwiczenia.
Tematyka ćwiczeń:
1. Pojęcie ruchu społecznego
2. Charakterystyka ruchów społecznych
3. Więź społeczna, wspólnoty i zrzeszenia w procesie powstawania ruchów społecznych
4. Ruchy nacjonalistyczne – specyfika
5. Geneza nowych ruchów społecznych
6. Status, rola i cele nowych ruchów społecznych
7. Ruchy ekologiczne, ruchy antywojenne oraz ruchy kobiece
8. Ruchy społeczne jako czynniki zmiany
9. Zbiorowe dążenia ludzi do realizacji wspólnego celu
10. Ruchy rewolucyjne, reformatorskie i ekspresywne
11. Relacje między ruchem społecznym a zmianą
12. Różnica pomiędzy ruchem rewolucyjnym a reformatorskim
13. Narodziny nowych ruchów a przyszłość „starych" ruchów
14. Różnice pomiędzy działaniami masowymi a ruchami społecznymi (społeczeństwo
masowe, działania masowe, zachowania zbiorowe, działania zbiorowe)
15. Ruchliwość pozioma
16. Ruchy społeczne a właściwość współczesnego społeczeństwa: proces urbanizacji,
proces industrializacji, umasowienie edukacji, rozwój nowoczesnych technologii,
wzmacnianie motywacji potencjalnych uczestników, ideologia aktywistyczna i
progresywistyczna, ułatwienia reżimu demokratycznego, poszerzenie marginesu
wolnego czasu
17. Powstawanie ruchów społecznych jako przejaw poszukiwania „utraconej” wspólnoty
oraz jako efekt stanu „anomii"
18. Ruchy reformatorskie -„zorientowane na normy"
19. Ruch nastawiony na innowacje
20. Ruchy społeczne w obszarze wspólnot terytorialnych
Literatura:
G. Ulicka, Nowe ruchy społeczne. Niepokoje i nadzieje współczesnych społeczeństw, Warszawa 1993.
U. Altermatt, Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie, Wydawnictwo Znak, Kraków, 1998
J. Błuszkowski, Stereotypy narodowe w świadomości Polaków, Warszawa 2003
P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków 2002.
B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003
D. Riesman, N. Glazer, R. Denney, Samotny tłum, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza,
Warszawa 1971, Rozdział I. Typy charakteru i społeczeństwa, s. 25-66.
Z. Bauman, Socjologia, Poznań 1996
Alexis de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Warszawa 1976
J. Sowa, Ciesz się, poźny wnuku! Kolonializm, globalizacja i demokracja radykalna, Kraków 2008
B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, Warszawa 2009
A. J. Kozłowski, Uwarunkowania polskiego modelu samorządu terytorialnego, Olsztyn 1999
T. Mołdawa (red.) Państwo-demokracja-samorząd. Księga jubileuszowa na sześćdziesięciopięciolecie
Profesora Eugeniusza Zielińskiego, Warszawa 1999
F. Tönnies, Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych
formach kultury, Warszawa 2008.
B.Jałowiecki, M. S. Szczepański, G. Gorzelak, Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie
socjologicznej, Tychy 2007
A. Mencwel (red.), Antropologia kultury, cz. I, Warszawa 2011
J. Szacki, Durkheim, Warszawa 1964
J. Kurczewski (red.), Lokalne społeczności obywatelskie, Warszawa 2003
T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, Warszawa 2007
K. Szfraniec (red.), Kapitał ludzki i zasoby społeczne wsi. Ludzie - społeczność lokalna – edukacja,
Warszawa 2006
P. Załęski, Wspólnota wiejska wobec rzeczywistości społeczno-politycznej. Perspektywa
antropologiczno-psychopolityczna, Warszawa 2010
M. Halamska, M.-C. Maurel, H. Lamarche, Rolnictwo rodzinne w transformacji postkomunistycznej,
Warszawa 2003
W. Łukowski, Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur, Warszawa 2002
K. Gorlach, Socjologia obszarów wiejskich. Problemy i perspektywy, Warszawa 2004
S. Michałowski, K. Kuć-Czajkowska (red.), Przywództwo lokalne a kształtowanie demokracji
partycypacyjnej, Lublin 2008
M.Niziołek, Problemy ustroju aglomeracji miejskich, Warszawa 2008
B. Lewenstein, Wspólnota społeczna a uczestnictwo lokalne, Warszawa 1999
Człowiek - miasto - region związki i interakcje. Księga jubileuszowa profesora Bohdana
Jałowieckiego pod redakcją G. Gorzelaka, M. S. Szczepańskiego i W. Ślęzak-Tazbir, Warszawa 2009
B. Jałowiecki, M.S. Szczepański, G. Gorzelak, Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie
socjologicznej, Wydanie drugie (zmienione i poszerzone), Tychy 2007
B. Gąciarz, Instytucjonalizacja samorządności. Aktorzy i efekty, Warszawa 2004