Procesy wewnętrzne i zewnętrzne zmieniające powierzchnię Ziemi. Powierzchnia Ziemi poddana jest ciągłemu działaniu procesów geologicznych kształtujących jej obraz. Źródłem tych procesów jest energia: - zewnętrzna – pochodząca od Słońca; - wewnętrzna – pochodząca z wnętrza Ziemi (jądra). Procesy wewnętrzne i zewnętrzne nieprzerwanie, z różnym natężeniem i siłą, działają na powierzchnię Ziemi. Ich skutki widoczne są na ogół po dziesiątkach, setkach czy nawet tysiącach lat, choć niektóre z nich (np. trzęsienia ziemi) trwają zaledwie kilka sekund i natychmiast powodują olbrzymie zmiany w obrazie powierzchni Ziemi. Procesy geologiczne wewnętrzne (endogeniczne): - trzęsienia ziemi, - wulkanizm, - plutonizm, - ruchy górotwórcze (orogenezy), - ruchy lądotwórcze (epejrogenezy). Procesy geologiczne zewnętrzne (egzogeniczne): - wietrzenie, - erozja (rzeczna, morska, eoliczna, lodowcowa), - ruchy masowe, - transport, - akumulacja. Skutkiem działania procesów zewnętrznych jest stałe obniżanie i wyrównywanie powierzchni Ziemi. Gdyby o rzeźbie naszej planety decydowały tylko te procesy, to z czasem powierzchnia zostałaby całkowicie wyrównana. Taka sytuacja jest jednak niemożliwa, gdyż przeciwdziałają im procesy wewnętrzne, które urozmaicają powierzchnię. Układ wzajemnych oddziaływań jest dynamiczny – zmienia się zarówno w czasie, jak i w przestrzeni. Obszary obecnie wyrównywane przez procesy zewnętrzne w przyszłości mogą ulec np. wypiętrzaniu pod wpływem procesów wewnętrznych. I odwrotnie – dzisiejsze tereny pofałdowane za miliony lat mogą zostać wyrównane. RUCHY LĄDOTWÓRCZE (epejrogeniczne) – to długotrwałe i powolne pionowe ruchy skorupy ziemskiej, obejmujące wielkie obszary naszej planety. Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking