I. Socjologia, jako nauka

socjologia_wykłady.doc
(74 KB) Pobierz
Socjologia – wykłady
Spis treści
T: Perspektywa socjologiczna i czy zasadne jest zajmowanie się socjologią w ramach studiów
pedagogicznych.
2
Socjologia, jako nauka
I.
II.
3
Socjologia, jako nauka
3
Czym wyraża się naukowy status socjologii?
III.
Naukowy status socjologii
IV.
Związki socjologii z pedagogiką
Podsumowanie:
T: Historia socjologii
3
3
3
4
4
18.11.2012
17 Lutego – TEST
23 Lutego – ZALICZENIE
Książki:
Anthony Giddens „Socjologia”,
Norman Goodman „Wstęp do socjologii”,
Barbara Szacka „Wprowadzenie do socjologii”
T: Perspektywa socjologiczna i czy zasadne jest zajmowanie się socjologią w
ramach studiów pedagogicznych.
Jakie korzyści wynikają ze studiowania socjologii:
1. Zagadnienie świadomości różnic kulturowych. Pozwala patrzeć na świat społeczny z
innych, niż nasz własny punktów widzenia. Jeśli potrafimy zrozumieć to, jak żyją inni, to
znacznie łatwiej jest nam rozwiązywać ich problemy. Rozwiązania praktyczne nieoparte
na rzetelnej wiedzy, dotyczącej życia innych ludzi są na ogół mało skuteczne (np.
integracja niepełnosprawnych w edukacji).
2. Ocena skutków działania. Badania socjologiczne pomagają w ocenie efektów
praktycznych inicjatyw społecznych. Każdy program reformy społecznej może się nie
powieść lub wywołać niepożądane skutki. Ewaluacja tego typu działań jest, więc
konieczna w kreowaniu zmiany społecznej.
3. Samopoznanie. Socjologia może nam pod wieloma względami pomóc w samopoznaniu i
lepszym zrozumieniu siebie. Im lepiej wiemy, dlaczego działamy tak, jak działamy, im
więcej wiemy o funkcjonowaniu społeczeństwa, tym większy mamy wpływ na naszą
przyszłość. Tym bardziej wierzymy w możliwości zmiany.
4. Umiejętność interpretacji. Obecność w codziennym życiu różnego rodzaju statystyk i
innych danych w tv, prasie, sprawia, że powinniśmy je odpowiednio zinterpretować i
zrozumieć.
5. Przygotowanie do kontaktów z innymi ludźmi. Studiowanie socjologii sprzyja
przygotowaniu do kontaktów z innymi ludźmi, zwłaszcza, gdy dotyczy to przygotowania
do pracy w zawodach, których celem jest pomaganie innym ludziom (np. nauczyciel,
kurator sądowy). Jeśli chcemy pomóc jakiejś grupie, musimy poznać jej zaplecze
kulturowe, czy sytuację socjoekonomiczną. Np. sytuacje w ośrodkach dla uchodźców.
6. Poznanie wartości i przekonań. Socjologia sprzyja rozpoznawaniu wartości
kulturowych, przekonań, norm wyznawanych przez inne osoby, co jest warunkiem
współpracy z nimi, czy nawet zwykłego robienia interesów. Socjologia pomaga rozwinąć
wrażliwość na potrzeby innych ludzi.
Socjologia rozwija wyobraźnię socjologiczną, pomaga obudzić w ludziach potrzebę szerszego
spojrzenia na rzeczywistość. Jednostki przestają patrzeć na świat ze swojego, ograniczonego
punktu widzenia.
1959 Mils użył określenia „wyobraźnia socjologiczna”. Stwierdził, że pomaga ludziom w
przekroczeniu ograniczonego, osobistego doświadczenia. Pozwala im dojrzeć związki z innymi
oraz instytucją społeczeństwa, jako całości.
Nauka socjologicznego myślenia, czyli myślenia w szerszych kategoriach, polega na ćwiczeniu
wyobraźni, stąd studiowanie socjologii nie może ograniczać się do rutynowego nabywania wiedzy.
Powinniśmy nauczyć się wyzwalać ze swoich bezpośrednich uwarunkowań i zobaczyć rzeczy,
zjawiska w szerszym kontekście. Nie istnieje jedna perspektywa socjologiczna. Raczej należałoby
mówić, że istnieje kilka wyraźnie różniących się szkół myśli. Wszystkie ona jednak uznają
socjologię za dziedzinę nauki, badającą ludzkie zachowania społeczne, związki między ludźmi i
rezultaty działań społecznych.
Socjologia, jako nauka
I. Socjologia, jako nauka
Podstawowym założeniem socjologii jest myśl, że egzystencja ludzka jest egzystencją
społeczną. Że jesteśmy ze sobą powiązani i że nasze życie zależy także od innych.
Oddziałujemy na innych i inni oddziałują na nas, a więc w istocie nasze poczucie
tożsamości zależy od interakcji z innymi. Socjologia proponuje ogólne spojrzenie na
warunki ludzkiego bytowania. Socjologia tworzy teorie, wyjaśniające życie społeczne.
Teorie ogólne są próbą wszechstronnego wyjaśniania rzeczywistości, mniej wszechstronne
są tzw. teorie o ograniczonym zasięgu (szczegółowe), które odnoszą się tylko do
określonych danych, opisujących rzeczywistość społeczną. Nie mają ambicji, żeby
wyjaśniać wszystko.
II. Czym wyraża się naukowy status socjologii?
Socjologia posługuje się metodą naukową, zazwyczaj formułuje jakąś ogólną teorię, której
towarzyszy zestaw hipotez, czyli prawdopodobnych rozwiązań, które należy sprawdzić.
Następnie zbiera się, prezentuje i analizuje odpowiednie dane, aby wyciągnąć wnioski,
które sprawdzają zasadność pierwotnej teorii.
III. Naukowy status socjologii
Socjologia nie zdążyła jeszcze opracować pełnej metodologii, czy podstaw teoretycznych.
Trudno w niej o precyzję takich dziedzin, jak chemia, fizyka, czy astronomia. Wynika to
m.in. z tego, że badania zachowań ludzkich to nie jest to samo, co badanie zachowań
atomów, cząsteczek, planet. Ludzie są bardziej zmienni. Zmieniają się nawet w trakcie
badania. Bywa i tak, że ogłoszone wyniki badań, zachęcają ludzi do zmiany analizowanych
u nich wcześniej zachowań. Wszystko to sprawia, że socjologowie nie mogą uogólniać
odkryć badawczych w takim stopniu, w jakim robią to fizycy, czy biolodzy. Mamy do
czynienia z jeszcze jednym dylematem. Większość ludzi uważa się za znawców zjawisk
społecznych, inaczej, niż w przypadku budowy molekularnej kwasów. Podstawowe
pojęcia analizy społecznej funkcjonują w języku potocznym, dochodzi, więc często do
mylenia znaczeń i pozornej znajomości istoty analizy socjologicznej. Ludziom niekiedy
wydaje się, że socjologia bada i wygłasza rzeczy oczywiste.
IV. Związki socjologii z pedagogiką
Socjologia jest jedną z nauk społecznych, tak, jak pedagogika. Dla nauk społecznych
podobne są założenia teoretyczne oraz podstawy badań empirycznych. Pedagogika w
bardzo dużym stopniu wykorzystuje zarówno teorię socjologiczną, jak i metodologię.
Przykłady wykorzystania teorii socjologicznych w pedagogice to np. teoria małych grup,
w tym rodziny, klasy szkolnej, grupy rówieśniczej. W badaniach pedagogika wykorzystuje
zaczerpnięte z socjologii techniki ilościowe np. analiza wypracowań szkolnych.
Podsumowanie:
1) Socjologię można zdefiniować, jako systematyczne badanie społeczeństw ludzkich ze
szczególnym
uwzględnieniem
nowoczesnych
systemów
industrialnych
i
postindustrialnych.
2) Uprawianie socjologii polega na umiejętności korzystania z wyobraźni i umiejętności
oderwania się od zastanych idei dotyczących życia społecznego.
3) Socjologia jest przedmiotem, który ma szerokie zastosowanie praktyczne. Na wiele
sposobów może przyczynić się do krytyki społecznej i praktycznej reformy społecznej.
Socjologia oferuje możliwość rozwoju naszej wrażliwości kulturowej oraz możliwość
badania skutków wdrażania określonych programów społecznych.
4) Socjologia powstała, jako próba zrozumienia dogłębnych zmian społecznych, zarówno w
skali całych systemów społecznych, jak i w najbardziej intymnych, osobistych sferach
człowieka.
25.11.2012
T: Historia socjologii
Narodziny metody naukowej wywołały radykalną zmianę w sposobie patrzenia na świat i jego
pojmowania. Obiektywne i systematyczne badania zachowań ludzi i społeczeństw są zjawiskiem
stosunkowo nowym. Ich początki sięgają końca XVIII w. Od tego momentu obserwujemy w
kolejnych dziedzinach odchodzenie od wiedzy, opartej w głównej mierze na wierzeniach
religijnych. Dla socjologii takimi bezpośrednimi okolicznościami jej narodzin były zmiany będące
następstwem dwóch wielkich rewolucji:
1. Rewolucji francuskiej
2. Rewolucja przemysłowa
Te dwie wielkie rewolucje położyły kres tradycyjnym wzorom życia i skłoniły do poszukiwań
nowego rozumienia świata społecznego i świata naturalnego.
Jan Szczepański wyróżnił 3 cechy w refleksji teoretycznej, poprzedzającej rozwój socjologii:
1) Tzw. normatywny i finalistyczny punkt widzenia, oznaczający skłonność do kreowania
modeli utopijnych, idealnych (np. Platon, Arystoteles)
2) Woluntaryzm – wiara we wszechmoc panującego, w to, że może on stworzyć dowolną
formę państwa lub społeczeństwa
3) Koncentracja uwagi na państwie i władzy, wówczas nie rozważano pojęcia społeczeństwa
w oderwaniu od państwa (porządku politycznego).
Myśl socjologiczna:
Comté August - zdaniem Comté’ a stan rzeczywisty poznaje się przez:
1. Badanie
2. Dociekania teoretyczne.
Comté kładł nacisk na teorię i spekulacje. W swojej definicji socjologii odwoływał się do fizyki:
„socjologia to pojęcie, które wynalazłem na określenie fizyki społecznej”.
Wyróżnił 3 główne metody socjologiczne:
- obserwacja
- eksperyment
- porównanie
W odniesieniu do trzeciej metody wyodrębnił typy porównań:
1) Możemy porównywać społeczności ludzkie z niższymi społecznościami zwierząt;
2) Możemy porównywać społeczeństwa w różnych krajach świata;
3) Możemy porównywać różne stadia rozwoju społeczeństw w różnych okresach (tzw.
metoda historyczna).
Wyeksponował potrzebę badań historycznych, jako podstawę do socjologicznych analiz.
Jednym z najbardziej znanych Jednym z najbardziej znanych praw Comté jest:
Prawo trzech stadiów:
1. Stadium teologiczne – sprowadza się do poszukiwania wiedzy absolutnej i zakłada, że
wszystkie zjawiska zostały stworzone przez ponadnaturalne siły, które kierują nimi i
nadają im cel. Wyróżnia się w nim trzy fazy:
- fetyszyzm,
- politeizm,
- monoteizm.
2. Stadium metafizyczne – miejsce istot nadprzyrodzonych zajmują abstrakcyjne siły (np.
przyroda, wola ludu).
3. Stadium pozytywne – na tym etapie ludzkość odrzuca koncepcje nienaukowe i poszukuje
niezmiennych praw, które rządzą wszystkimi zjawiskami. W poszukiwaniu tych praw
ludzkość posługuje się poprzednimi metodami.
jednostka
Dziecko
w okresie dojrzewania
osoba dorosła
Teolog
metafizyk
pozyty
wista
Jego trwałym wkładem do teorii socjologii jest podział na statykę i dynamikę społeczną. Podobny
podział przetrwał w socjologii. Współcześnie rozróżnia się tzw. strukturę społeczną i zmianę
społeczną.
Statyka społeczna, to badanie praw akcji i reakcji różnych części systemu społecznego. Comté
uważał, że części i całość systemu społecznego znajdują się w stanie harmonii. Jego koncepcja,
dotycząca statyki społecznej zapowiedź wielu późniejszych koncepcji tzw. funkcjonalistów
strukturalnych, którzy przekształcili ideę harmonii w pojęcie równowagi, czyli equilibrum.
To, dlatego Comté’ a często nazywa się prekursorem funkcjonalizmu strukturalnego.
Dynamika społeczna polega na badaniu praw rządzących następowaniu po sobie zjawisk
społecznych. Praw, które konstytuują proces zmian społecznych. Inna jej nazwa: teoria
naturalnego postępu społeczeństwa ludzkiego. W tę teorię dobrze wpisuje się teoria 3 stadiów.
Poglądy na temat roli kobiet – siła rewolucyjna. Uważał, że kobiety wnoszą do polityki
podporządkowanie intelektu uczuciu społecznemu. Uważał, że uczucie to ma większe znaczenie,
niż rozum. Kobieta jest dobrowolną kapłanką ludzkości. Gotów powierzyć im kluczową rolę w
rewolucji społecznej.
Wkład pozytywny Comté’ a:
1) Pierwszy użył terminu socjologia. Może być uznany ojcem socjologii. Pierwszy
sprecyzował, na czym polega zainteresowanie zagadnieniami socjologicznymi.
2) Określił socjologię, jako naukę pozytywną – taką, która dąży do odkrywania praw
rządzących światem społecznymi w tym odkrywaniu opiera się na metodzie naukowej.
3) Określił główne metody socjologii
4) Wprowadził rozróżnienie między statyką i dynamiką społeczną.
5) Stworzył podstawy do rozwoju funkcjonalizmu strukturalnego.
6) Wyeksponował znaczenie uczestnictwa jednostki w życiu społecznym dla jej rozwoju.
6
C
Comté August, 4
D
Dynamika społeczna, 5
F
finalistyczny punkt widzenia, 4
N
normatywny punkt widzenia, 4
P
Prawo trzech stadiów, 5
S
Statyka społeczna, 5
W
Woluntaryzm, 4
wyobraźnia socjologiczna, 2
Plik z chomika:
technik_administracji
Inne pliki z tego folderu:
rozwój poznawczy wczesne dzieciństwo_ch.docx (25 KB)
 Psychologia społeczna Wykorzystanie pewnych prawidłowości z zakresu psychologii
społecznej do zrozumienia pewnych zjawisk społecznych_ch.docx (35 KB)
 Grupa rówieśnicza i szkoła, jako środowisko wychowawcze_ch.docx (26 KB)
 koncepcja progu zagrożenia rozwoju dziecka_ch.docx (19 KB)
 Zastosowanie terapii behawioralno - poznawczej w resocjalizacji_ch.doc (47 KB)

Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl