Znaczenie kategorii marży brutto

Funkcjonowanie przedsiębiorstwa
Schemat 3.1. Lokalizacja progu rentowności
Źródło: opracowanie własne.
Ilość krytyczną wyznacza relacja kosztów stałych danego okresu do
jednostkowej marży brutto, tj. różnicy między ceną sprzedaży a jednost−
kowym kosztem zmiennym.
gdzie:
x – ilość sprzedanych produktów,
Ks – koszty stałe okresu,
p – cena sprzedaży,
kz – jednostkowe koszty zmienne.
W przykładzie 3.1 będzie to: 240 000 : (140 - 100) = 6000 szt.
Znaczenie kategorii marży brutto
W rachunku progu rentowności istotne znaczenie ma kategoria marży
brutto dla całości sprzedaży. Jest to różnica między przychodami ze
sprzedaży a kosztami zmiennymi. Obok tak ustalonej marży brutto dla ca−
łości sprzedaży ustalić można również jednostkową marżę brutto, która
jest różnicą między ceną sprzedaży a jednostkowym kosztem zmiennym.
Marżę brutto lub jednostkową marżę brutto można porównać odpowiednio
36
3. Rachunek progu rentowności
z przychodami ze sprzedaży lub ceną produktu, co pozwala ustalić
wskaźnik marży brutto (WMB).
lub
Wskaźnik ten informuje, jaka wartość marży brutto powstaje w związ−
ku ze wzrostem wartości sprzedaży o złotówkę. Marża brutto służy na po−
krycie kosztów stałych, a ewentualna nadwyżka stanowi zysk ze sprzeda−
ży. Jednostkowa marża brutto pokrywa zaś odpowiednio jednostkowe
koszty stałe. Marża brutto i jednostkowa marża brutto mają duże znacze−
nie w podejmowaniu decyzji produkcyjnych. Ilustruje to przykład 3.2.
Przykład 3.2
Przedsiębiorstwo produkuje i sprzedaje w ciągu miesiąca 4000 szt. wyrobów po cenie
sprzedaży 25 zł. Jednostkowe koszty zmienne wynoszą 15 zł, a koszty stałe tego okresu –
35 zł. Wykorzystując marżę brutto, należy uzasadnić właściwe decyzje w sytuacjach:
a) wzrostu wydatków na reklamę o 10 000 zł, który w rezultacie może zwiększyć
wartość sprzedaży o 30 000 zł,
b) zmiany zasad wynagradzania pracowników na procent od sprzedaży, co zwiększy
jednostkowe koszty zmienne o 1,50 zł oraz wielkość sprzedaży o 15%; dotychczasowe stałe wynagrodzenia to 6 000 zł.
Jednostkowa marża brutto wynosi 10 zł (25 – 15).
Marża brutto zaś 40 000 zł (100 000 – 60 000).
Wskaźnik marży brutto wynosi zatem 40% (40 000/100 000 ×100 lub 10/25 ×100).
a) Przyrost marży brutto 30 000 × 40% = 12 000
– wydatki na reklamę
– 10 000
przyrost zysku
2 000
Decyzja zatem jest korzystna.
b) Wzrost sprzedaży o 15% zwiększy tę sprzedaż do 4600 sztuk (4 000 × 115%).
Wzrost jednostkowego kosztu zmiennego o 1,50 zł spowoduje obniżenie jednostkowej marzy brutto do 8,50 zł (10 – 1,50),
Zatem przewidywana marża brutto to 39 100 zł (4 600 × 8,50)
dotychczasowa marża brutto
40 000 (100 000 × 40%)
zmiana marży brutto
– 900
zmniejszenie kosztów stałych
6 000
przyrost zysku
5 100
Zatem decyzja jest korzystna.
www.wsip.com.pl
37