Druk DNiSS nr 11D SYLABUS NAZWA PRZEDMIOTU: ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII Alternative Energy Sources (ENERGIA GEOTERMALNA) Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: kierunkowy; obowiązkowy Wydział: Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku Kierunek: Inżynieria środowiska Specjalność: Inżynieria ochrony środowiska (IOŚ) Specjalizacja (w przypadku kierunku: filologia): Poziom studiów: drugiego stopnia System studiów: niestacjonarne Rok: I Semestr:. 2 Formy zajęć i liczba godzin: wykłady – 45h, ćwiczenia audytoryjne – 9h, ćwiczenia laboratoryjne – 9h, ćwiczenia projektowe - 27h Język/i, w którym/ch realizowane są zajęcia: polski (czeski ) Liczba punktów ECTS: 8 Osoby prowadzące: wykład: 9h - Dr.hab.inż. Arnost Grmela, prof. ATH inne formy zajęć : 9h - ćwiczenia projektowe dr hab. inż. prof. ATH, A.Grmela * – pozostawić właściwą nazwę 1. Założenia i cele przedmiotu, w tym zakładane efekty kształcenia zdefiniowane w kategoriach wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Energia elektryczna była, jest i będzie potrzebna ludziom w ich życiu. Początkowo tej energii dostarczało środowisko i w postaci zasobów naturalnych - nieprzetworzonych. Ciągły wzrost zapotrzebowania energię, kurczenie się zasobów kopalnianych oraz względy ekologiczne i ekonomiczne stawiają nowe zadania i wyzwania w tej dziedzinie - pozyskiwania energie z źródeł alternatzwnzch-odnawialnych. Założenia i cele przedmiotu jest przede wszystkim informacija na temat wykorzystania tych źródeł energii, informacija o ich korzyści i negatywach 2. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Fizyka, Chemia, 3. Opis form zajęć a) Wykłady Treści programowe (tematyka zajęć): 1 1. Sołneczne promieniowanie jak źródło energii (energia słoneczna, sposoby wykorzystania energii słonecznej, zalety i wady energii promieniowania słonecznego). Energia geociśnień (1 h) 2. Energia geotermalna Zemi (źródła energii geotermalnej, energia magmy /obszary czynnego lub niedawno wygasłego wulkanizmu/, energia gorących suchych skał (2 h) 3. Ciepełna przewodność skał - gradient geotermiczny (pojemność cieplna skał, ciepełna przewódność skał, wydobycie energii). (1 h) 4. Sposoby wykorzystania energii (energia geotermiczna o niższym, średnim i wyższym potencjale temperaturowym). (1 h) 5. Energia wód podziemnych („biały węgiel”, pompy ciepła /obieg termodynamiczny, współczynnik efektywności, wydajność grzewcza/, zastosowanie pompy ciepła, ciepłownicze w oparciu o wykorzystanie wód geotermalnych). (2 h) 6. Cechy wykorzystania energii geotermalnej Zemi i wód podziemnych (efekty ekologiczne, ocena zasobów eksploatacyjnych, zasoby hydrogeotermalne, zasoby petrogeotermalne), warunki ekonomiczne, bariery w rozwoju wykorzystania geotermii). (1 h) 7. Zagrożenia ze strony energii geotermalnej (negatywne strony AŹE i oszczędzanie energii, aspekty prawne). (1 h) Metody dydaktyczne: wykłady, ćwiczenia projektowe, prezentacje indywidualnie określonych tematów (prezentacje wykonane przez studentów dotyczące problemowych zagadnień z zakresu AZE). Metody ewaluacji wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: ocena referatów i prac semestralnych (prezentacje), test zaliczeniowy, indywidualna ocena aktywności studenta Forma i warunki zaliczenia: o o o o obecność na ćwiczeniach, oddanie wszystkich elaboratów z ćwiczeń projektowych, prezentacja pracy semestralnej wykonanie testu zaliczeniowego Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej (maksymalnie 5 pozycji w każdej grupie):… o Haczewski G. (2008): Abstrakty - Międzynarodowe targi geologiczne „Geologia 2008” i 1. kongres Polskiego Towarzystwa Geologicznego 26-28.06.2008 r. Kraków. o Riegel B., Bochentyn A. (2006): Odnawialne źródła energii w świetle ochrony środowiska. o E. Klugmann-Radziemska, E. Klugmann (1999), Alternatywne źródła energii. Energetyka fotowoltaniczna. Wyd. Wydawnictwo Ekonomia i środowisko, Białystok. o Polityka energetyczna Polski do 2025 roku, Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 4 stycznia 2005 r. o Lewandowski W., Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, Warszawa 2006 b) ćwiczenia projektowe Treści programowe (tematyka ćwiczeń projektowych): Programy komputerowe w PowerPoint i ich prezentacje na poszczególne temata przedmiotu. Temata: Cieplna przewodność skał (gradient geotermiczny) Ciepłownie w oparciu o wykorzystanie wód geotermalnych Energia geotermalna Ziemi Energia gorących suchych skał Energia magmy 2 Energia morska Energia wód płynących Energia wód podziemnych Pompy ciepła Przenoszenie ciepla wodou Geotermia niskej entalpii Wykorzystanie energii pływów -Elektrownie pływowe Negatywne strony AŹE i oszczędzanie energii Zagrożenia ze strony energii geotermalnej 3