Program profilaktyczno- terapeutyczny „Siódemeczka 1. Założenia programowe W życiu małego dziecka szczególną rolę przypisuje się jego umiejętnościom poznawania otaczającego świata, rozumienia go, dostrzegania związków w nim zachodzących i współdziałania. A tak wielu osobom przychodzi z trudnością nawiązanie i utrzymanie pozytywnych kontaktów z innymi ludźmi, włączenie się do grupy, wykazywanie zrozumienia, wycofanie się i konstruktywne radzenie sobie z problemami i konfliktami. Wszystkie te elementy są niezbędne, by sprostać wymaganiom, jakie przed dziećmi stawia świat. O tym, że wielu z nich nie radzi sobie z tymi wymaganiami nikogo nie trzeba przekonywać. Bardzo często koleżanki nauczycielki zgłaszają problem tzw. trudnych uczniów, którzy niepokoją nieprawidłowymi formami zachowań. Obserwowane zaburzenia w funkcjonowaniu tych dzieci mogą się ujawniać w relacjach z rówieśnikami, dorosłymi, z zadaniami oraz w relacjach z samym sobą. Rodzice potwierdzają taki stan rzeczy wskazując na bezradność, jaka temu zjawisku towarzyszy. Ignorowanie pierwszych problemów dziecka może w przyszłości doprowadzić do poważnych trudności wychowawczych, aż do nieprzystosowania społecznego włącznie. Jedną z form pomocy dzieciom przejawiającym tego typu trudności są grupy socjoterapeutyczne, gdzie podkreślana jest wartość terapii grupowej jako sprawdzonego i skutecznego sposobu przywracania normalnych stosunków dziecka z otoczeniem. Badania dowodzą (Geldard, Geldard, 2005, s.13), że uczestniczenie w działaniach grupy (a nie spotkaniach indywidualnych) rozwija u dzieci zdolność radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, związanymi z zachowaniem, kontaktami społecznymi, zdrowiem psychicznym oraz problemami dotyczącymi procesu rozwojowego. Wskazane jest również, by grupy terapeutyczne tworzyły dzieci o różniących się od siebie osobowościach i zachowaniach. Najlepsze efekty, bowiem przynosi praca w zrównoważonym składzie, których członkowie zachowują się w sposób różnorodny. Taka różnorodność przyczynia się do powstawania w grupie żywych interakcji (tamże, s.105). Wychodząc naprzeciw tym założeniom opracowałam Program profilaktycznoterapeutyczny dla dzieci w wieku szkolnym 7- 13z trudnościami wychowawczymi 2. Cele programu W obszarze oddziaływań profilaktyczno- terapeutycznych pozostają dzieci z zaburzeniami zachowania, nadpobudliwością, agresją, zahamowaniem, niską samooceną, nieśmiałe, dzieci mające problemy szkolne wynikające z zaniedbania środowiskowego. Zadaniem socjoterapii jest więc wspomaganie dzieci i młodzieży w rozwoju i pojmowaniu rzeczywistości poprzez realizację celów rozwojowych, edukacyjnych i terapeutycznych. Cele rozwojowe wiążą się ściśle z wiekiem uczestników zajęć, gdyż w każdej fazie życia dominują określone potrzeby, których zaspokojenie odgrywa istotną rolę w procesie rozwoju. Rozwijają również indywidualne zainteresowania i podejmują istotne dla określonej grupy wiekowej zagadnienia. Cele rozwojowe dotyczą głównie: Budowanie poczucia własnej wartości Doskonalenie umiejętności zachowań asertywnych Kształtowanie inteligencji emocjonalnej ( rozpoznawanie, nazywanie, emocji i uczuć) rozwijanie koncentracji uwagi; poznanie własnej podatności na wpływy innych osób; rozwijanie koncentracji uwagi; zgodne działanie w zespole i współdziałanie z innymi; rozbudzanie gotowości do swobodnego wypowiadania się; odczuwanie radości z wykonanego zadania Cele edukacyjne wspomagają proces nabywania wiedzy o samym sobie i o innych ludziach oraz proces rozumienia świata społecznego. Cele edukacyjne dotyczą głównie: przełamywania nieśmiałości i nawiązywania kontaktów; Umiejętności wyrażania swoich uczuć; uświadomienie sobie, że uczucia mogą się zmieniać; wzajemne poznanie się, integracja grupy; wytworzenie atmosfery bezpieczeństwa, zaufania i wsparcia; ustalenie reguł i norm grupowych; rozwijanie umiejętności udzielania informacji zwrotnych; uczenie tolerancji i akceptacji drugiego człowieka umiejętności wytaczania celu; pokonywanie lęku przed wystąpieniem publicznym; ćwiczenie umiejętności radzenia sobie z napięciem; uczenie zachowań, które ułatwiają porozumiewanie się; świadome i wolne od agresji radzenie sobie z konfliktami; wypracowywanie sposobów na radzenie sobie z konfliktami; rozwój ekspresji ruchowej. Jednak istota świetlicy profilaktyczno- terapeutycznej polega głównie na realizacji celów terapeutycznych, czyli organizowaniu takich organizowanie takich sytuacji społecznych podczas spotkań, które dostarczą uczestnikom zajęć doświadczeń korekcyjnych, przeciwstawnych doznanym urazom oraz sprzyjać będą odreagowaniu napięć emocjonalnych i posłużą uczeniu się nowych umiejętności społecznie aprobowanych. Cele terapeutyczne dotyczą głównie: stworzenie okazji do odreagowania napięć emocjonalnych; odreagowaniu emocji; budowanie pozytywnego obrazu siebie; zwiększenie poczucia własnej wartości; zaspokojenie potrzeby bycie ważnym; rozwiązywania problemów, trudnych sytuacji; lepsze zrozumienie ludzkich zachowań otrzymywania wsparcia od grupy; przyjmowanie i dawanie informacji zwrotnych. Zaplanowane cele będą realizowane poprzez różnorodne formy i metody Metody, formy i techniki pracy W socjoterapii wykorzystuje się różne metody pracy z grupą. Podstawą ich jest praca w kręgu i rundki jako technika dzielenia się swoimi doświadczeniami. Siedzenie w kręgu umożliwia wszystkim uczestnikom bezpośredni kontakt wzrokowy, sprzyja nawiązywaniu kontaktu emocjonalnego, wyrównuje pozycje społeczne i zmniejsza dystans, zwłaszcza między dorosłym prowadzącym, a dziećmi (Sawicka, 2004, s 22). Krąg jest stałym elementem zajęć socjoterapeutycznych na ich początku i końcu. Rundka zaś jako technika pomagająca zwerbalizować swoje odczucia wykorzystywana jest zwykle w podsumowaniu ćwiczeń i polegać może na kończeniu rozpoczętego zdania czy udzielaniu odpowiedzi na postawione pytanie. Rundka oznacza, ze każdy ma prawo (nie obowiązek) wypowiedzieć się, gdy inni słuchają i nie komentują wypowiedzi. Zasada ta dotyczy również prowadzącego. Burza mózgów jako kolejna technika stosowana w pracy z grupą, aktywizuje ją do działania i wyzwala potencjał twórczy. Służy generowaniu niczym nie skrępowanych pomysłów na rozwiązywanie określonego problemu. Polega na rejestrowaniu przez nauczyciela wszystkich pomysłów bez ich oceny. Propozycje płynące od grupy mogą więc być realne i nierealne, czasem wręcz absurdalne. Nie decyduje bowiem ich jakość, lecz ilość wygenerowana w najkrótszym czasie. Z utworzonej w ten sposób listy grupa może wybrać pomysł najbardziej skuteczny lub najciekawszy czy oryginalny. Technika ta daje szansę wypowiedzenia się każdemu, nawiązania i utrzymania kontaktu oraz zaangażowania się (tamże, s.23). Rysunki i prace plastyczne są bardzo ważną formą wypowiedzi dla dzieci mających problem z werbalizacją. W twórczości plastycznej dziecko przekazuje swoją wiedzę o świecie i swój stosunek emocjonalny do jego elementów, pokazuje co widzi, co czuje, jak myśli (Lovenfeld, Brittain, 1997, s.56). W rysunkach i innych wytworach plastycznych uczestnicy socjoterapii, mając zapewnioną swobodę, mogą wyrazić siebie, swoje uczucia i przeżycia, rzutować swoje urazy i konflikty na tworzywo plastyczne, uwalniać się od napięć psychicznych. Wspólne rysowanie umożliwia także przeżycie sukcesu. Wykonanie pracy plastycznej, jej omówienie, potem prezentacja to okazja do przeżycia satysfakcji, dumy i zadowolenia (Sawicka, 2004, s.23). Śpiew i muzykowanie to forma, dzięki której dzieci chętnie wyrażają swoje uczucia. Piosenki są dobierane pod kątem podejmowanej tematyki. Wykorzystane również zostaną przedmioty wydające różnorodne dźwięki. Znaczenie muzyki dla człowieka jest nieocenione. Do jej zalet należy: - ujawnianie i rozładowanie zablokowanych emocji i napięć; - osiąganie integracji w grupie, poprawa komunikacji; - nauka odpoczynku i relaksacji; - usprawnienie funkcji percepcyjno – motorycznych; - uwrażliwienie na muzykę i przyrodę; - poprawianie kondycji psychofizycznej, wzrostu pozytywnego nastawienia do życia i sił witalnych. Inscenizacje, odgrywanie scenek to technika korekcyjna i ucząca nawiązująca do psychodramy. Polega na odegraniu jakiegoś zdarzenia według gotowego scenariusza lub scenariusza przygotowanego przez grupę. Tematem inscenizacji są rzeczywiste problemy członków grupy. Odgrywanie scenek umożliwia wczucie się w sytuację innej osoby i jej zrozumienie, poruszenie ważnego problemu, odreagowanie emocjonalne ze zwrotną informacją od członków grupy. Podstawową formą pracy socjoterapeutycznej jest zabawa, będąca jednocześnie główną aktywnością dziecka w wieku przedszkolnym. Zabawą określa się „każdą czynność swobodnie i samorzutnie wykonywaną tylko dla pozytywnego zadowolenia, jakie daje jej dokonanie” (Znaniecki, 1974, s.260). Terapeutyczna rola zabawy polega na tym,iż podejmując działalność zabawową uwalniamy się na ten czas od codziennych zdarzeń życiowych, od surowych wymagań stawianych nam przez otoczenie lub przez samych siebie, od podejmowania ważnych decyzji (Suchodolski, 1976, s 215). Z drugiej strony zdaniem K.Sawickiej, zabawa pozwala na doświadczanie humoru, nieskrępowanej radości, przyjemności z bycia razem bez zobowiązań, na doświadczanie swobodnej ekspresji, odprężenia psychicznego i fizycznego (Sawicka, 2004, s.25). Organizacja pracy Program ten powstał z potrzeby niesienia pomocy dzieciom bardzo energicznym, nadpobudliwym, z przejawami agresji w zachowaniu, niestabilnym emocjonalnie, sprawiającym kłopoty sobie i innym w domu, w szkole i poza nim (np. na podwórku), ale także dla tych, którym, na co dzień brakuje odwagi, by pewnie kroczyć w trudnej rzeczywistości. Materiał edukacyjny Program zajęć profilaktyczno- terapeutycznych „Sidemeczka” składający się z zestawu gier i zabaw o ustalonych celach, przebiegu, skonstruowano w ten sposób, by znalazły się w nim elementy sytuacji korygujących szeroki zakres doświadczeń urazowych. Każde spotkanie ma swój cel szczegółowy, podporządkowany celowi ogólnemu oraz propozycje aktywności sprzyjające osiągnięciu założonych celów. Zarówno cały cykl spotkań jak i każde spotkanie tworzą pewną dynamiczną całość, na którą składają się określone etapy pracy z grupą. Pierwsze spotkania poświęcone są budowaniu klimatu bezpieczeństwa i zaufania, integrowaniu się grupy oraz wprowadzaniu dzieci w normy grupy socjoterapeutycznej. Następne zajęcia uczą postrzegania siebie i innych przez pryzmat potrzeb i uczuć. Następny cykl ma na celu wzmacnianie poczucia wartości dzieci i kształtowanie pozytywnego myślenia o sobie. Końcowe zajęcia służą rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych i uczą konstruktywnego rozwiązywania problemów. Tematyka szczegółowa przedstawia się następująco: 1. Poznajmy się – budowanie klimatu bezpieczeństwa w grupie; Cele: kształtowanie otwartości w stosunku do innych ludzi; Rozwijanie umiejętności dzielenia się swoimi emocjami Rozwój samoświadomości Rozładowywanie napięcia ruchowego i emocjonalnego Wzajemne poznanie się- integracja grupy Wytwarzanie atmosfery bezpieczeństwa, zaufania, wsparcia 2. Tworzymy grupę – ustalamy zasady. Cele: Nauczenie się otwartego i bezpośredniego zachowania wobec innych w grupie” tu i teraz” Odreagowanie napięć i emocji: Wytworzenie bezpiecznej atmosfery w grupie przez zabawę Ustalenie reguł i norm grupowych; Rozwijanie koncentracji uwagi Rozwijanie twórczego myślenia 3. Rozpoznajemy i nazywamy uczucia. Cele: Akceptowanie własnych uczuć Dostrzeganie potrzeb innych, budowanie empatii Nabywanie umiejętności wyrażania uczuć Rozpoznawanie emocji Zgodne działanie w zespole 4. Ćwiczenia wstępne i budujące emocje Cele: Budowanie wzajemnego zaufania ukazywanie pozytywnych cech osobowości Tworzenie doświadczeń korygujących zaburzenia związane z funkcjonowaniem społecznym Dostarczanie dzieciom poczucia bezpieczeństwa, otwartości, i szczerości Przyjazne współdziałanie w grupie Zwiększenie świadomości emocji odczuwalnych w różnych sytuacjach Konfrontowanie własnych opinii na swój temat z opiniami innych osób Staramy się nie używać wulgarnych słów 5. Moje prawa Cele: Uświadomienie sobie własnego terytorium fizycznego i psychicznego Zapoznanie z pojęciem prawa i obowiązku Wyrabianie umiejętności określenia racjonalnych praw 6. Poczucie własnej wartości. Cele: Rozwijanie świadomości własnych wad i zalet Ustalenie chęci zmiany Rozwijanie świadomości dziecka Wymienianie się pozytywnymi odczuciami z innymi 7. Doskonalenie komunikacji Cele: Dostarczanie wiedzy na temat skutecznej i nieskutecznej komunikacji Rozwijanie umiejętności aktywnego słuchania Uświadomienie znaczenia przestrzegania zasad komunikacji w dyskusji Doskonalenie umiejętności odczytywania sygnałów niewerbalnych, zapoznanie z zasadami konstruktywnego udzielania informacji zwrotnych 8. Jak podejmować decyzje. Cele: Zastanowienie się co wpływa na decyzje szanowanie prawa innych do odmiennego zdania Szanowanie praw innych do innego zdania Rozważanie decyzji alternatywnych i ich skutków 9. Wyrażamy uczucie swoje i szanujemy uczucia innych. Cele: Odreagowanie napięć i emocji Właściwego rozpoznawanie emocji u siebie i innych Rozwijanie umiejętności udzielania informacji zwrotnych Zgodne współdziałanie w grupie Tworzenie prac 10. Uczymy się lepiej rozumieć siebie i innych. Cele: Rozwijanie zdolności empatycznych Utrwalenie więzi grupowej; Nauka radzenia sobie z napięciem ( relaks)- odreagowanie emocji Uświadomienie sobie że uczucia mogą się zmieniać Wytworzenie atmosfery bezpieczeństwa, zaufania i wsparcia. Rozpoznawanie emocji u siebie i innych Utrwalenie schematu ciała 11. Opanowujemy i przezwyciężamy złości Cele: Odreagowanie napięcia Ćwiczenie umiejętności koniecznych do wzięcia odpowiedzialności za swoje zachowanie w kontaktach z innymi i do panowania nad tymi zachowaniami Ćwiczenie umiejętności radzenia sobie z napięciem Określenie własnego sposobu radzenia sobie ze złością Sposoby przeżywania złości i jej skutki 12. Dlaczego zachowujemy się agresywnie Cele: Odróżnienie zachowania agresywnego od nieagresywnego, określenie definicji agresji Uświadomienie sobie przez uczniów różnych przyczyn zachowań agresywnych; Poszukiwanie sposobu zapobiegania tym zachowaniom Pokazywanie dzieciom, że dokuczanie i wyśmiewanie to też agresja oraz uświadomienie im, jakie może powodować skutki 13. Używanie agresji, grupa, a przemoc? Cele: Pokazanie dzieciom, co wpływa na to, że uczą się agresji, przemocy Uświadomienie uczniom istnienia społecznych przekazów używania agresji Uświadomienie sobie przez uczniów związku pomiędzy przynależnością do grupy, a zachowaniami agresywnymi jej członków 14. Eliminowane zachowań agresywnych w grupie i poza nią Cele: Wdrażanie do odpowiedzialności za swoje czyny Ustalenie wspólnego stanowiska w danej sprawie Zrozumienie intencji drugiej osoby oraz określenie strategii konstruktywnego rozwiązania konfliktów Wykształcenie motywacji do unikania sytuacji „trudnych” Eliminowanie postaw agresywnych Zaznajomienie wychowanków z postawami, normami i wzorami akceptowanymi i obowiązującymi a danym społeczeństwie, środowisku 15. Co znaczy być asertywnym Cele: Przybliżenie terminu „ asertywność” Nauczenie się rozpoznawania poszczególnych typów zachowań- agresywne, uległe i asertywne Zapoznanie z własnymi „ asertywnymi prawami” Trenowanie zachowań asertywnych Uczenie się argumentacji Nauka pokonywania barier komunikacji między ludzkiej Nauka efektywnego porozumiewania się w sytuacjach konfliktowych Poznanie zasad komunikacji interpersonalnej 16. Radzenie sobie ze stresem Cele: Uświadomienie sobie sytuacji stresogennych Poznawanie sposobów radzenia sobie ze stresem Kształcenie umiejętności wyrażania siebie bez agresji Przekazanie podstawowych informacji o przyczynach i przejawach i skutkach agresji Kształcenie umiejętności panowania nad własnymi negatywnymi emocjami Cele: Wyrabianie opinii na temat właściwego sposobu wyrażania się Zrozumienie sensowności prawidłowego wysławiania się Kształtowanie sposobów radzenia sobie z nadużywaniem brzydkich słów Rozwijanie motywacji do szacunku dla bliskich osób poprzez prawidłowe wyrażanie się Zapoznanie z kulturą słowa 17. Kulturalne zachowanie się Cele: Wyrabianie kultury osobistej Wzrost stopnia uspołecznienia Wyrabianie przejawów kulturalnego zachowania się oraz wdrażanie ich w życie osobiste, oraz zmiana zachowań wobec kolegów zaznajomienie wychowanków z właściwymi postawami zachowania się oraz korzyściami płynącymi z takiego sposobu bycia 18. Nakaz- wybór Cele: Ukazywanie mechanizmów działań wynikających z nakazu i wolnego wyboru Wzbudzenie refleksji nad tym, co człowiek może realizować albo co narzucają mu i czego oczekują od niego inni Co człowiek świadomie wybiera, o czym jest przekonany, co uważa za swój własny wybór 19. Jak unikać kłamstwa Cele: Wdrażanie poczucia odpowiedzialności za swoje słowa Ukazanie strat płynących z oszukiwania ludzi i siebie Przedstawienie sposobów radzenia sobie z tym Kształtowanie motywacji do unikania kłamstwa 20. Moja wymarzona rodzina Cele: Przysposobienie do życia w rodzinie tj. szacunek dla bliskich Umiejętność rozpoznawania uczuć członków rodziny oraz wdrażanie do samodzielności wykonywania zadania Rozwijanie wyobraźni wychowanków 21. Młodzież a rodzice Cele: Kształtowanie emocjonalnego stosunku do obowiązków dzieci wobec rodziców Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie jako członka rodziny Zachęcenie do aktywnego udziału w życiu rodziny 22. Kształtowanie poprawnych stosunków rodzice- dzieci Cele: Wskazanie na stosunki emocjonalno- społeczne rodziców z dorastającymi dziećmi Wdrażanie do poprawnej komunikacji między dziećmi a rodzicami 23. Zdrowe i dobre życie Cele: Zapoznanie z zasadami higieny osobistej Zapoznanie z zasadami prawidłowego odżywiania się Ukazanie zdrowia jako dobrostanu „ duszy i ciała”, o które trzeba dbać Poznanie podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy Zwrócenie uwagi na znaczenie pozytywnego stosunku do siebie i dobrych kontaktów z innymi ludźmi Pokazanie możliwości poszukiwania dobrego życia bez pomocy alkoholu, papierosów 24. Używanie i nadużywanie alkoholu Cele: Nabycie umiejętności pojęć „używania” i „ nadużywania” alkoholu Uporządkowanie informacji o środkach uzależniających Poznanie przyczyn uzależnienia Poznanie skutków i następstw zażywania środków psychotropowych Poznanie modelu funkcjonowania rodziny uzależnionej, ról pełnionych przez członków rodzin Przedstawienie mechanizmu uzależnienia i wspóuzależnienia Uwrażliwienie uczestników na sygnały ostrzegawcze, mówiące o nadużywaniu alkoholu kształtowanie postawy aktywnego szukania pomocy dla osób uzależnionych i współuzależnionych 25. Co jest dobre a co złe? Cele: Rozpoznawanie i nazywanie dobra Odróżnienie dobra od zła Uczenie dostrzegania dobra w sobie- kształtowanie poczucia własnej wartości Uczenie dostrzegania dobra w drugim człowieku Wzbudzenie chęci okazywania dobra innym ludziom Uwrażliwienie na dostrzeganie pozytywnych aspektów codziennego życia 26. Kim jestem? Cele: Poznawanie własnych zdolności i umiejętności oraz niedoskonałości i ograniczeń Poznawanie swoich mocnych stron Uświadomienie własnej wyjątkowości i niepowtarzalności Budowanie pozytywnego obrazu siebie Kształtowanie umiejętności wyrażania swojego wnętrza 27. poznawanie własnych możliwości Cele: Ukazanie i odkrycie własnych możliwości Pobudzenie do odkrywania zdolności i możliwości Pokazanie dróg wykorzystania możliwości i umiejętności 28. Trening twórczości Cele: Pobudzenie ciekawości twórczej Uruchomienie możliwości twórczych Rozwijanie twórczego myślenia Wdrażanie do twórczego rozwiązywania problemów 29. Koleżeństwo i przyjaźń między chłopakiem i dziewczyną Cele: Przyswojenie elementów wiedzy o osobowości człowieka a zwłaszcza o jego zachowaniu się względem innych Wdrażanie do tolerancji, poszanowania praw siebie i innych osób Wskazywanie na wartości przyjaźni 30. Jak rozumiemy przyjaźń Cele: Poznawanie cech „ prawdziwego „ przyjaciela, pozytywnych stron oraz fundamentów przyjaźni Wykazanie sposobów kształtowania odpowiedzialności za własne czyny i słowa Uświadomienie wartości przyjaźni w życiu człowieka oraz kształtowanie właściwej postawy do siebie samego i drugiego człowieka i kształcenie umiejętności słuchania i wyciągania poprawnych wniosków 31. Miłość Cele: Refleksje nad znaczeniem miłości w życiu człowieka Uświadomienie sobie przez kogo jestem kochany i kogo kocham Poznanie pozytywnych i negatywnych stron miłości, jej rodzajów, cech i zachowań budujących oraz niszczących uczucie miłości Wspieranie rozwoju świadomości i kontroli uczuć miłości Lepsza współpraca w grupie oraz uświadomienie znaczenia miłości w życiu człowieka, kształtowanie umiejętności uważnego słuchania i kulturalnego dyskutowania oraz rozwój wyobraźni 32. Polubić siebie Cele: Poznanie rodzajów samooceny i próba osadzenia własnej oceny w tej kwalifikacji Prowadzenie ucznia do akceptacji siebie, do pragnienia okazywania sobie samemu miłości i szacunku uświadomienie sobie tego, jak widzą mnie inni oraz jak ja siebie widzę sam, kształcenie umiejętności odbierania informacji o sobie pochodzących ze źródeł zewnętrznych- od rówieśników- a także tolerowania inf. niezgodnych z naszą opinią kształtowanie pojęcia „Ja” na podstawie inf. dotyczących wyglądu, pragnień i oczekiwań 33. Potrafię podejmować decyzje Cele: Kształcenie umiejętności planowania swoich działań- zapoznanie się z etapami podejmowania decyzji Kształtowanie umiejętności dostrzegania sukcesów Uświadomienie wewnętrznej siły sprawczej tkwiącej w każdym człowieku Rozpoznanie wpływu innych osób na podejmowane przez nas decyzje 34. Akceptacja siebie Cele: Poznawanie sposobów ułatwiających zaakceptowanie siebie Stworzenie miłej i serdecznej atmosfery Kształtowanie postawy tolerancyjnej oraz budowanie własnej wartości i umiejętności akceptacji samego siebie, swoich wad i zalet 35. Budujemy poczucie własnej wartości Cele: Wzmacnianie poczucia własnej wartości Budowanie pozytywnego obrazu siebie Pokonywanie lęku przed wystąpieniem publicznym Rozbudzanie gotowości do swobodnego wypowiadania się Dziecko odczuwa radość z wykonanego zadania 36. Moja hierarchia wartości Cele: Poznawanie pojęcia” wartości” i „ hierarchia wartości” Zapoznanie z wartościami ogólnoludzkimi Ustalenie przez uczestników własnej hierarchii wartości Kształtowanie umiejętności wyrażania myśli, poglądów, opinii Kształtowanie postawy obrony swoich wartości 37. Kulturalne zachowanie się Cele: Wyrabianie kultury osobistej, wzrost stopnia uspołecznienia Wyrabianie przejawów kulturalnego zachowania się oraz wdrażanie ich w życie osobiste Zmiana zachowań wobec kolegów Zaznajomienie wychowanków z właściwymi postawami zachowania się oraz z korzyściami płynącymi z takiego sposobu bycia 38. Szczęście Cele: Poznanie własnego systemu wartości Stworzenie miłej, serdecznej atmosfery, wskazanie że człowiek szczęśliwy jest zdrowszy i lepiej się czuje Uświadomienie sobie, co jest w życiu najważniejsze „ przygotowanie do bycia szczęśliwym, integracja grupy oraz kształcenie śmiałości wypowiadania się na forum grupy 39. Nawiązujemy przyjazne kontakty z innymi z uwzględnieniem komunikacji słownej i bezsłownej Cele: Wykorzystanie komunikacji słownej i bezsłownej w relacjach z innymi Odreagowanie napięć Uczenie zachowań które ułatwiają porozumiewanie się Rozwój ekspresji ruchowej Poznanie własnej podatności na wpływy innych osób 40. Pokojowo rozwiązujemy konflikty Cele: Rozwijanie umiejętności przedstawiania własnego zdania i własnych racji bez agresji Zdobycie umiejętności analizy sytuacji konfliktowych ( wyodrębnianie potrzeb, uczuć i zachowań) Nauka wyrażania uczuć i potrzeb w takich sytuacjach Poznanie schematu rozwiązywania konfliktów oraz ćwiczenia tej umiejętności 41. Co to jest tolerancja? Cele: Zapoznanie wychowanków z istotą i postawą tolerancji Kształtowanie u uczniów postawy zrozumienia wobec innych Kształtowanie wrażliwości na nietolerancje ludzką Palić – nie palić? Oto jest pytanie! Cele: Kształtowanie postaw sprzyjających podejmowaniu racjonalnych decyzji związanych z uzależnieniem od nikotyny. Określić przyczyny palenia tytoniu Wymienić składniki tytoniu Określić, na czym polega szkodliwość substancji zawartych w dymie tytoniowym Wskazać, na czym polega szkodliwy wpływ palenia tytoniu na organizm człowieka (przejściowe i długotrwale skutki) Podać różne sposoby zerwania z nałogiem Dopuszcza się modyfikację poszczególnych zabaw w poniższych scenariuszach w zależności od potrzeb dzieci tz. pracy nad konkretnym urazem, wynikającym z badań diagnostycznych. Trzon pozostaje bez zmian, gdyż odpowiada założeniom ogólnym programu (urazowość w 4 sferach) i zawiera postulaty, które odnoszą się do całości procesu socjoterapeutycznego i są istotne z punktu widzenia realizacji celów głównych. Opracowała: mgr Magdalena Napora