OCR Document - BIP Czerwonak

CZYM ZAJMUJE SIĘ PEŁNOMOCNIK OCHRONY
Pełnomocnik ochrony jest centralną postacią w całym procesie ochrony informacji niejawnych oraz
tajemnic prawnie chronionych, który odpowiada za zapewnienie przestrzegania przepisów
ochronie informacji niejawnych. (Za ochronę informacji niejawnych odpowiada
o
kierownik jednostki organizacyjnej).
Kieruje wyodrębnioną wyspecjalizowaną komórką organizacyjną do spraw ochrony informacji
niejawnych, zwaną w ustawie "pionem ochrony".
Pełnomocnikiem ochrony w jednostce organizacyjnej może być osoba, która posiada obywatelstwo
polskie, co najmniej średnie wykształcenie, uzyskała poświadczenie bezpieczeństwa wydane przez służby
ochrony państwa na wniosek kierownika jednostki organizacyjnej, a także odbyła przeszkolenie w zakresie
ochrony informacji niejawnych przez służby ochrony państwa.
JEGO OBOWIĄZKI
1. Obowiązki i uprawnienia pełnomocnika ochrony w zakresie organizowania
ochrony informacji niejawnych
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Odpowiada za zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie informacji niejawnych (art. 18 ust. 2 uoin);
Kieruje wyodrębnioną wyspecjalizowaną komórką organizacyjną do spraw ochrony informacji niejawnych, zwaną
"Biurem Pełnomocnika do spraw ochrony informacji niejawnych i danych osobowych", do której zadań należy:
zapewnienie ochrony informacji niejawnych, w tym ich ochrony (art. 18 ust. 4 pkt 1 uoin);
zapewnienie ochrony systemów i sieci teleinformatycznych, w których są wytwarzane, przetwarzane,
przechowywane lub przekazywane informacje niejawne (art. 18 ust. 4 pkt 2 uoin);
kontrola ochrony informacji niejawnych oraz przestrzegania przepisów o ochronie tych informacji (art. 18 ust. 4 pkt
3 uoin);
okresowa kontrola ewidencji, materiałów i obiegu dokumentów (art. 18 ust. 4 pkt 4 uoin);
opracowywanie planu ochrony informacji niejawnych w jednostce organizacyjnej i nadzorowanie jego realizacji (art.
18 ust. 4 pkt 5 ustawy;
szkolenie pracowników w zakresie ochrony informacji niejawnych (art. 18 ust. 4 pkt 6 ustawy);
Ma prawo żądać, w zakresie realizacji swoich zadań, w razie wprowadzenia stanu nadzwyczajnego, od komórek
organizacyjnych w swojej jednostce organizacyjnej udzielenia natychmiastowej pomocy (art. 18 ust. 6 uoin);
Współpracuje, w zakresie realizacji swoich zadań, z właściwymi jednostkami i komórkami organizacyjnymi służb
ochrony państwa, (art. 18 ust. 7 uoin);
Informuje na bieżąco kierownika jednostki organizacyjnej o przebiegu współpracy ze służbami ochrony państwa
(art. 18 ust. 7 uoin);
Opracowuje plan postępowania z materiałami zawierającymi informacje niejawne stanowiące tajemnicę państwową
w razie wprowadzenia stanu nadzwyczajnego (art. 18 ust. 8 uoin);
Podejmuje działania zmierzające do wyjaśnienia okoliczności naruszenia przepisów o ochronie informacji
niejawnych, zawiadamiając o tym:
- kierownika jednostki organizacyjnej, w przypadku naruszenia przepisów o ochronie informacji niejawnych,
oznaczonych klauzulą „zastrzeżone" ,
- kierownika jednostki organizacyjnej oraz właściwą służbę ochrony państwa w przypadku naruszenia
przepisów o ochronie informacji niejawnych, oznaczonych klauzulą "poufne" lub wyższą (art. 18 ust. 9
uoin);
Opracowuje i przedstawia do zatwierdzenia kierownikowi jednostki organizacyjnej szczegółowe wymagania w
zakresie ochrony informacji niejawnych oznaczonych kłauzulą "zastrzeżone" (art. 20 ust. 2 uoin).
2. Obowiązki i uprawnienia pełnomocnika ochrony w zakresie postępowań
sprawdzających
W tej dziedzinie pełnomocnik ochrony:
1.
Jest obowiązany kierując się zasadami bezstronności i obiektywizmu do wykazania najwyższej staranności w toku
prowadzonego postępowania sprawdzającego, i co do jego zgodności z przepisami ustawy (art. 34 uoin);
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Zwykłe postępowanie sprawdzające pełnomocnik prowadzi przy stanowiskach i pracach związanych z dostępem do
informacji niejawnych stanowiących tajemnicę służbową ( art.37 ust. 1 uoin)
Przeprowadza zwykłe postępowanie sprawdzające na pisemne polecenie kierownika jednostki organizacyjnej (art.
37 ust. 1 uoin).
Pisemnie powiadamia osobę o poleceniu kierownika jednostki organizacyjnej o postępowaniu w załączeniu
przekazuje Ankietę Bezpieczeństwa Osobowego oraz terminie złożenia „ankiety”.
Postępowanie to pełnomocnik winien zakończyć w ciągu dwóch miesięcy od daty pisemnego polecenia
przeprowadzenia zwykłego postępowania sprawdzającego lub złożenia wniosku o przeprowadzenie zwykłego
postępowania sprawdzającego wraz z wypełnioną ankietą (art. 36, ust 1 pkt 1 uoin);
Wnioskuje na piśmie, w ramach prowadzonego zwykłego postępowania sprawdzającego, o dokonanie przez
odpowiednie służby ochrony państwa sprawdzenia danych zawartych w ankiecie, w ewidencjach i kartotekach
niedostępnych powszechnie. Dotyczy to wyłącznie postępowań w odniesieniu do osób kandydujących na stanowiska
związane z dostępem do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą "poufne"(art. 37 ust. 4 pkt 2 uoin);
Otrzymuje od służb ochrony państwa pisemną informację o wynikach czynności sprawdzenia w ewidencjach i
kartotekach niedostępnych powszechnie, zawartych w „ankiecie” danych dotyczących osoby kandydującej lub
zajmującej stanowisko związane z dostępem do informacji niejawnych, oznaczonych klauzulą „poufne”(art. 37 ust.
6 uoin);
Po zakończeniu zwykłego postępowania sprawdzającego z wynikiem pozytywnym, wydaje poświadczenie
bezpieczeństwa osobie sprawdzanej i zawiadamia o tym, osobę upoważnioną do obsady stanowiska (art. 37 ust. 7
uoin).
W przypadku negatywnego wyniku postępowania sprawdzającego pełnomocnik ochrony, odmawia wydania
poświadczenia bezpieczeństwa osobowego i doręcza decyzję (zgodnie z art. 104 k.p.a.) o odmowie wydania
poświadczenia bezpieczeństwa osobowego osobie sprawdzanej i zawiadamia o tym osobę upoważnioną do obsady
stanowiska (art.37, ust. 7 uoin) Odmawia wydania poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli nie zostaną usunięte
wątpliwości określone wart. 35 ust. 2 uoin, jeżeli przeprowadzenie skutecznego postępowania sprawdzającego nie
było możliwe z przyczyn niezależnych od pełnomocnika (art. 37 ust. 8 i 9 uoin).
Umarza postępowanie sprawdzające w przypadku śmierci osoby sprawdzanej, rezygnacji osoby sprawdzanej z
ubiegania się albo zajmowania stanowiska lub wykonywania pracy, łączących się z dostępem do informacji
niejawnych, odstąpienia przez kierownika jednostki organizacyjnej od zamiaru obsadzania osoby sprawdzanej na
stanowisku lub zlecenia jej prac związanych z dostępem do informacji niejawnych (art. 36 ust. 2b uoin).
Zawiesza postępowanie sprawdzające w przypadku długotrwałej choroby osoby sprawdzanej, wyjazdu za granicę
powyżej 30 dni, wszczęcia przeciwko osobie sprawdzanej postępowania karnego w sprawie o przestępstwo lub
przestępstwo skarbowe, umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego (art.36 ust. 2c uoin)
Przeprowadza kontrolne postępowanie sprawdzające z pominięciem terminów i obowiązku wypełniania nowej
„ankiety” w przypadku gdy wobec osoby posiadającej poświadczenie bezpieczeństwa osobowego zostaną ujawnione
nowe fakty wskazujące, że nie daje ona rękojmi zachowania tajemnicy (art.45 ust.1 uoin). Zawiadamia kierownika
jednostki organizacyjnej o wszczęciu kontrolnego postępowania sprawdzającego oraz wnioskuje o wyłączenie
dostepu do informacji niejawnych osobie sprawdzanej (art.45 ust. 2 uoin).
Przechowuje akta zakończonych postępowań sprawdzających, prowadzonych w odniesieniu do osób ubiegających
się o stanowisko lub zlecenie pracy, z którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę
służbową (art. 42 ust. 3 uoin);
Powtarza, co 10 lat postępowania sprawdzające, w stosunku do osób na stanowiskach i wykonujących prace
zlecone, z którymi wiąże się dostęp do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą "poufne" i „zastrzeżone” (art.
44 ust. 1 uoin).
W zakresie innych postępowań, obowiązkiem służbowym pełnomocnika będzie wskazanie kierownikowi jednostki
organizacyjnej na właściwy termin, (co najmniej na 6 miesięcy przed upływem terminu ważności poświadczenia
bezpieczeństwa) złożenia wniosku o wszczęcie kolejnego postępowania sprawdzającego.
Przechowuje akta zakończonych postępowań sprawdzających.
Udostępnia do wglądu przechowywane akta zakończonych postępowań sprawdzających wyłącznie na pisemne
żądanie:
 osobie sprawdzanej,
 sądowi lub prokuratorowi dla celów postępowania karnego,
 sądowi administracyjnemu w związku z rozpatrzeniem skargi,
 osobie upoważnionej do obsady stanowiska, pełnomocnikowi ochrony lub właściwym służbom ochrony
państwa dla celów postępowania sprawdzającego lub kontroli (art. 42 ust. 3 pkt 1-5 uoin).
3. Obowiązki pełnomocnika ochrony w zakresie dokumentów normujących ochronę
informacji niejawnych
1. Prowadzi wykaz stanowisk i prac zleconych oraz osób dopuszczonych do pracy lub służby na stanowiskach z
którymi wiąże się dostęp do informacji niejawnych (art. 48 ust. 1 w powiązaniu z art. 85 ust. 2 uoin).
2. Przekazuje właściwej służbie ochrony państwa dane wymagane do ewidencji osób dopuszczonych do prac lub
służby na stanowiskach, z którymi wiąże się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę służbową
oznaczonych klauzulą „poufne”, a także do ewidencji osób, którym odmówiono wydania poświadczenia
bezpieczeństwa lub podjęto decyzję o cofnięciu bezpieczeństwa (art.48 ust. 2 uoin).
3. Opracowuje projekty dokumentów normujących ochronę informacji niejawnych w jednostce organizacyjnej;
 szczegółowe wymagania w zakresie ochrony informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „zastrzeżone”
(art. ust. 2 uoin);
 planu ochrony informacji niejawnych (art.18 ust4 pkt 5 uoin);
 sporządza wykaz stanowisk i prac zleconych, z którymi może łączyć się dostęp do informacji niejawnych,
odrębnie dla każdej klauzuli tajności (art.26 w powiązaniu z art.48 ust. 1 i art.85 ust. 1 uoin);
 prowadzi wykazy i rejestry;
a) wykaz osób i stanowisk, z którymi łączy dostęp do informacji niejawnych,
b) wykaz dopuszczonych do prac, z którymi łączy dostęp do informacji niejawnych,
c) wykaz osób z certyfikatem bezpieczeństwa NATO, UE, UZE,
d) wykaz osób przeszkolonych,
e) wykaz (plan) kontroli przestrzegania przepisów ustawy o ochronie informacji niejawnych,
f) wykaz programów i systemów w których przetwarzane są informacje niejawne,
g) dziennik korespondencji pełnomocnika,
h) listy obecności na szkoleniu,
i) ewidencja akt kontrolnego postępowania sprawdzającego,
j) rejestr wydanych poświadczeń bezpieczeństwa,
k) rejestr wydanych decyzji o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa
l) rejestr wydanych zaświadczeń o przeszkoleniu.
4. Obowiązki i uprawnienia pełnomocnika ochrony w zakresie funkcjonowania
kancelarii tajnej
W tej kwestii pełnomocnik ochrony:
1. Sprawuje bezpośrednio nadzór nad kancelarią tajną (art. 50 ust. 2 uoin);
2. Wnioskuje do kierownika jednostki organizacyjnej o wyznaczenie osoby kierownika kancelarii
tajnej (§ 2 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 października 2005 r. w sprawie
organizacji kancelarii tajnych);
3. Wydaje polecenia kierownikowi kancelarii tajnej (§ 3 pkt 6 ww. rozporządzenia);
4. Uczestniczy w czynnościach:
- zmiany na stanowisku kierownika kancelarii; w szczególności w jego obecności
sporządza się, protokół zdawczo odbiorczy kierownika zdającego obowiązki oraz osoby
przejmującej obowiązki kierownika. Protokół sporządza się w dwóch egzemplarzach;
pierwszy egzemplarz przechowywany jest w kancelarii, drugi – u pełnomocnika ochrony
(§ 4 ust. 2 ww. rozporządzenia);
- upoważnia pracownika kancelarii lub innego pracownia pionu , do przejęcia obowiązków
kierownika kancelarii w przypadku czasowej nieobecności kierownika, a w razie ich
braku, wyznacza innego pracownika posiadającego stosowne poświadczenie
bezpieczeństwa, który przejmuje kancelarię protokolarnie (§ 4 ust. 3 ww.
rozporządzenia);
4. Obowiązki i uprawnienia pełnomocnika ochrony w zakresie szkolenia
W tym zakresie pełnomocnik:
1. Przeprowadza szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych przed dopuszczeniem do pracy lub służby, z
którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych (art. 54 ust. 2 pkt 2 uoin);
2. Przeprowadza szkolenie w zakresie klasyfikowania informacji niejawnych oraz stosowania właściwych klauzul
tajności, a także procedur ich zmian i znoszenia (art.22 uoin);
3. Wydaje zaświadczenia stwierdzające odbycie przeszkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych-art55uoin w
4.
powiązaniu z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2005 r. w sprawie wzorów zaświadczeń
stwierdzających odbycie szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawny.
Prowadzi wykaz wydanych zaświadczeń o odbytym szkoleniu.
5. Obowiązek pełnomocnika ochrony w zakresie stosowania środków ochrony
fizycznej informacji niejawnych
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wydziela strefy bezpieczeństwa i administracyjne (art.57 uoin);
Określa pomieszczenia podlegające szczególnej ochronie (art. 58 ust.3 uoin);
Wprowadza system wejść i przebywania w strefach bezpieczeństwa lub pomieszczeń podlegających szczególnej
ochronie (art.57 pkt 3 uoin);
Zapewnia kontrolę stref bezpieczeństwa i stref administracyjnych(art.57 pkt 4 uoin);
Kontroluje pomieszczenia objęte szczególną ochroną przed podsłuchem i podglądem (art58 ust. 2 uoin)
Nadzoruje na bieżąco stosowanie środków ochrony fizycznej informacji niejawnych. (art. 59 uoin);
Opracowuje plan ochrony informacji niejawnych i nadzoruje jego realizację (art.18 ust.4 pkt 5 uoin)
6. Obowiązki pełnomocnika ochrony dotyczące systemów i sieci
teleinformatycznych
1.
2.
3.
4.
5.
Zapewnia ochronę systemów i sieci teleinformatycznych, w których są wytwarzane, przetwarzane,
przechowywane lub przekazywane informacje niejawne (art.18 ust. 4 pkt 2 uoin);
Przedstawia kierownikowi jednostki organizacyjnej propozycję osoby do pełnienia funkcji inspektora
bezpieczeństwa teleinformatycznego i administratora systemu (art.63 ust.1 pkt 1 i 2 uoin);
Zapewnia przeszkolenie administratora systemu i inspektora bezpieczeństwa teleinformatycznego przez
służby ochrony państwa (art. 64 ust. 3 uoin)
Nadzoruje i uczestniczy w opracowaniu dokumentacji szczególnych wymogań bezpieczeństwa systemu
(SWBS) i procedur bezpiecznej eksploatacji systemu lub sieci (PBES);
Kontroluje na bieżąco przestrzeganie procedur bezpiecznej eksploatacji systemu lub sieci
7. Obowiązki pełnomocnika w zakresie bezpieczeństwa przemysłowego
-
-
1. Pełnomocnik ochrony jednostki zlecającej umowę z dostępem do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę
państwową, ma następujące obowiązki:
odpowiada za wprowadzenie do umowy lub decyzji o zleceniu zadania instrukcji bezpieczeństwa przemysłowego
(art. 71 ust. 1 uoin);
odpowiada za liczbę osób mających dostęp do tych informacji oraz za ilość tych informacji
odpowiada za skutki i zakres nie wykonywania, czy też nieprzestrzegania wymagań określonych w instrukcji
bezpieczeństwa przemysłowego
powiadamianie niezwłocznie właściwej służby ochrony państwa o:
a) nazwie i adresie przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub badawczo-rozwojowej, którym
zleca wykonanie umowy lub zlecenia,
b) przedmiocie umowy lub zlecenia,
c) najwyższej koniecznej klauzuli tajności informacji niejawnych, do których dostęp będzie
wiązał się z wykonaniem umowy lub zadania,
d) naruszeniu przepisów o ochronie informacji niejawnych u przedsiębiorcy, w jednostce
naukowej lub badawczo-rozwojowej, którym zlecono wykonanie umowy lub zadania,
e) zakończeniu wykonania umowy lub zadania,
f) niezwłocznie przekazanie kopii instrukcji bezpieczeństwa przemysłowego, kopii
świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub
badawczo-rozwojowej, którym zlecono wykonanie umowy lub zadania.
nadzoruje osobę wyznaczoną przez kierownika jednostki organizacyjnej, odpowiedzialną za nadzorowanie, kontrolę,
szkolenie i doradztwo w zakresie wykonywania przez przedsiębiorcę, jednostkę naukową lub badawczo-rozwojową
obowiązku ochrony przekazanych im informacji niejawnych (art. 18 ust. 2 w zw. z art. 66 ustawy);
nadzoruje sporządzenie umowy, z wykonaniem której łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących
tajemnicę państwową, która poza częścią cywilnoprawną, powinna zawierać elementy odnoszące się do zapewnienia
ochrony tajemnicy państwowej. Należy pamiętać, że umowa może określać również wymagania w zakresie ochrony
informacji niejawnych stanowiących tajemnicę służbową (art. 65 ust. 3 ustawy).
2. Pełnomocnik ochrony wykonawcy-wykonuje obowiązki informacyjne- przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub
badawczo-rozwojowej w czasie trwania postępowania bezpieczeństwa przemysłowego, a także w okresie ważności
świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego, mają obowiązek niezwłocznego informowania właściwej służby ochrony
państwa o:
1) zmianach danych w kwestionariuszu bezpieczeństwa przemysłowego;
2) ogłoszenia upadłości, likwidacji lub rozwiązaniu jednostki organizacyjnej albo
zakończeniu przez nią działalności w innej formie;
3) potrzebie zawarcia lub zawarciu umowy z podwykonawcą, związanej z
dostępem do informacji niejawnych;
4) wypowiedzeniu umowy;
5) zakończeniu wykonania umowy lub zadania;
6) zawarcia nowej umowy lub podjęciu wykonania nowego zadania związanych z
dostępem do informacji niejawnych.
3. Pełnomocnik ochrony wykonawcy wykonuje obowiązki informacyjne wobec zlecającego o:
m) zmianach w systemie ochrony informacji niejawnych;
n) zmianach osób wykonujących umowę lub zadanie;
o) potrzebie zlecenia podwykonawcy wykonania umowy związanej z dostępem do informacji
niejawnych.
-