Uroczystość jubileuszowa 40lecia Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego 5 - 6 październik 2010 Zdzisław Brodecki Kierunki rozwoju nauki prawa i administracji 1. Pytania badawcze 2. W kierunku syntezy 3. Proces 4. Treść 5. Kontekst Pytania badawcze Fundamentalne pytanie Cel DLACZEGO? Pytania konkretyzujące Proces Treść KTO, JAK, KIEDY? CO? Kontekst GDZIE? W kierunku syntezy ● Napięcia strategiczne Dylemat (dwuelementowy zbiór zadań) Źródło: Bob De Wit, Ron Meyer, “Synteza Strategii”, PWE, Warszawa 2007, s.36 Wybór “coś za coś” (zbiór optymalnych rozwiązań jest odcinkiem) Źródło: Bob De Wit, Ron Meyer, “Synteza Strategii”, PWE, Warszawa 2007, s.36 Paradoks (nieskończenie wiele innowacyjnych rozwiązań pojednawczych) Źródło: Bob De Wit, Ron Meyer, “Synteza Strategii”, PWE, Warszawa 2007, s.36 ● Idea podejścia dialektycznego (bieguny paradoksu: teza, antyteza, synteza) → Impuls do scalania → Impuls do myślenia Proces ● Proces tworzenia prawa Prawo zwyczajowe Prawo stanowione Prawo precedensowe ● Rozumowanie logiczne i kreatywne Logika Kreatywność Styl poznawczy Analityczny Intuicyjny Istota myślenia Dedukcja i kalkulacja Indukcja i wyobraźnia Orientacja myślenia Wertykalna (specjalizacja) Horyzontalna (integracja) Metafora Strategia jako nauka (prawnik-rzemieślnik) Strategia jako sztuka (prawnik-artysta) ● Tempo zmian Zmiany prawa stanowionego (rewolucja) Źródło: Bob De Wit, Ron Meyer, “Synteza Strategii”, PWE, Warszawa 2007, s.118 Zmiany prawa zwyczajowego i precedensowego (ewolucja) Źródło: Bob De Wit, Ron Meyer, “Synteza Strategii”, PWE, Warszawa 2007, s.118 Treść ● Krajowy i/lub zintegrowany porządek prawny Ustrój Perspektywa krajowa Perspektywa zintegrowanego porządku prawnego Nacisk na państwo Nacisk na jednostkę Nacisk na przedmiot regulacji Prawo materialne (prawo konstytucyjne, administracyjne, karne, cywilne itd.) Prawo procesowe Procedura w cieniu prawa materialnego Nacisk na idee/wspólne wartości (wolność, solidarność itd.) Procedura dominuje nad prawem materialnym ● Wielkie idee i zasady konkretyzujące idee Prawo ustrojowe Jednostka Racjonalny prawodawca i sprawny sąd Prawo materialne Godność Solidarność Odpowiedzialność Prawo procesowe Godność proceduralna Racjonalność proceduralna Sprawiedliwość proceduralna Humanitaryzm Efektywność Sprawiedliwość Sędzia Kontekst ● Stosunki prawne Punkt nacisku Sposób myślenia Kluczowe czynniki kształtujące stosunki prawne Stosunki krajowe Stosunki transgraniczne Stosunki międzynarodowe Różnorodność Regionalizacja Globalizacja “Myśl regionalnie, “Myśl o państwie” działaj lokalnie” Tożsamość kulturowa państwa Kulturowa tożsamość regionu “Myśl globalnie, działaj lokalnie” Technika i komunikacja ● Metodologia badań Tradycja - Prawo porównawcze Porównanie historii prawa Porównanie ustawodawstw Porównanie systemów prawnych Nowoczesność – Komparatystyka prawnicza Analiza struktur systemów prawnych