historia_i_spoleczenstwo_6
advertisement
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu Historia i społeczeństwo dla klasy VI szkoły podstawowej Temat (rozumiany jako lekcja) Wymagania na ocenę dopuszczającą Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą Uczeń: Wymagania na ocenę celującą Uczeń: – wie, kim byli: Henryk Walezy, Stefan Batory – potrafi prawidłowo umiejscowić na osi czasowej datę 1573 r. – przedstawia okoliczności pierwszej wolnej elekcji – opowiada, jak przebiegała wolna elekcja w Rzeczypospolitej – wymienia zasługi Stefana Batorego dla Rzeczypospolitej – opowiada o uzbrojeniu piechoty wybranieckiej – wyjaśnia, jakie znaczenie dla historyka ma prawdziwość przekazu źródłowego 2. Pod rządami Wazów – posługuje się pojęciami: potop szwedzki, wojna partyzancka – zaznacza na osi czasu daty najważniejszych bitew, stoczonych przez Rzeczpospolitą w XVII w. – 1605 r,. 1610 r., 1620 r., 1621 r., 1627 r., 1648 r. – wie, kim byli: Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan Kazimierz, Bohdan Chmielnicki, Karol X Gustaw, Stefan Czarniecki – pomięta daty: 1605 r., 1610 r., 1620 r., 1621 r., 1627 r., 1648 r.,1655 r., 1660 r. i umie przyporządkować je odpowiednim wydarzeniom – wskazuje na mapie państwa, z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII w. – wymienia przyczyny wojen Rzeczpospolitej z sąsiadami w XVII w. – opisuje przebieg potopu szwedzkiego – wie, kim byli Kozacy i jakie tereny zamieszkiwali – podaje skutki wojen w XVII w. – wyjaśnia wpływ wojen na sytuację polityczną i gospodarczą Rzeczypospolitej 3. Jan III Sobieski i odsiecz Wiednia – posługuje się pojęciami: sułtan, wezyr, janczarzy – wskazuje na mapie Turcję – wie, kim byli: Jan III Sobieski, Kara Mustafa – zaznacza na osi czasu datę 1683 r. – wie, w jakich okolicznościach Jan Sobieski objął władzę w Polsce – podaje przyczyny wyprawy Jana III Sobieskiego pod Wiedeń – opowiada o organizacji i znaczeniu państwa tureckiego w XVII w. – zna przebieg bitwy pod Wiedniem – rozumie znaczenie zwycięstwa Jana III Sobieskiego w bitwie pod Wiedniem 4. W dworach i pałacach – posługuje się pojęciami: sarmatyzm, żupan, kontusz, dwór, magnateria, liberum veto – opisuje strój szlachecki – opowiada o wyglądzie dworu szlacheckiego w XVII w. – wymienia główne elementy sarmackiej obyczajowości – wie, kiedy doszło po raz – wie, skąd wywodzą się i – dostrzega podobieństwa i jakie mają znaczenie różnice w życiu codziennym powiedzenia: „Szlachcic w szlachty i magnaterii zagrodzie równy wojewodzie”, I. Stulecie wielkich wojen 1. Pierwsze wolne elekcje – posługuje się pojęciami: wolna elekcja, artykuły henrykowskie, prymas, piechota wybraniecka – wie, kto był pierwszym królem elekcyjnym pierwszy do zerwania sejmu „Gość w dom, Bóg w dom” w Rzeczypospolitej – rozumie, w jaki sposób szlachta podkreślała swoją odrębność 5. W czasach baroku – posługuje się pojęciami: barok, filozofia – potrafi umieścić na osi czasu okres narodzin i rozkwitu baroku – wymienia głównych twórców epoki baroku – wskazuje główne cechy architektury i sztuki barokowej – wymienia znane zabytki architektury barokowej w Polsce i Europie – zna głównych twórców epoki baroku: Rembrandta, Paula Petera Rubensa, Moliera, Johna Miltona, Giambattisty Marina, Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wacława Potockiego, Jana Sebastiana Bacha – wie, jakie okoliczności miały – rozumie wpływ kultury wpływ na narodziny nowej baroku na życie religijne epoki –potrafi wskazać zabytki architektury baroku w swoim regionie 6. Stulecie wielkich wojen – powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. 7. Stulecie wielkich wojen – sprawdzian wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. – zaznacza na osi czasu epokę oświecenia – pamięta postaci: Monteskiusz, Wolter, Izaak Newton, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwik – na podstawie ilustracji przedstawia główne cechy klasycyzmu w architekturze –wie, dlaczego oświecenie nazywano wiekiem uczonych – opowiada, jak zmienił się – wskazuje te idee sposób patrzenia człowieka na oświecenia, które przetrwały świat w epoce oświecenia do czasów współczesnych – pamięta główne założenia filozofii oświecenia II. Wiek światła i rozumu 1. W epoce oświecenia – posługuje się pojęciami: oświecenie, racjonalizm, klasycyzm, monarchia oświecona van Beethoven, Józef Haydn 2. Idee oświecenia zmieniają świat – prawidłowo posługuje się pojęciami: konstytucja, burżuazja, Bastylia, rewolucja, republika, terror – wyjaśnia, z jakim wydarzeniem wiążą się daty: 4 VII 1776 r., 14 VII 1789 r. –wie, kim był Jerzy Waszyngton – wymienia przyczyny wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych – wymienia przyczyny wybuchu rewolucji we Francji – wymienia skutki rewolucji francuskiej – wie, jakie były wspólne hasła dotyczące praw człowieka w Deklaracji Niepodległości i Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela – wyjaśnia znaczenie Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych i Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela dla przyszłych pokoleń – podaje przykłady łamania praw człowieka we współczesnym świecie 3. Walka o ocalenie Rzeczypospolitej – prawidłowo posługuje się pojęciami: konfederacja, prawa kardynalne, Sejm Wielki, emigracja – wyjaśnia, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1768 r., 1772 r., 1788– 1792, 1791 r., 1793 r. – wskazuje na mapie Rosję, Austrię i Prusy – umieszcza daty 1768 r., 1772 r., 1788–1792, 1791 r., 1793 r. na osi czasu – wie, jak doszło do pierwszego rozbioru Polski – zna postaci: Stanisław August Poniatowski, Katarzyna II, Stanisław Małachowski, Józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko – wymienia postanowienia Sejmu Wielkiego – wie, jakie zmiany wprowadziła Konstytucja 3 Maja – potrafi ocenić działania stronnictwa hetmańskiego – potrafi ocenić reformy Sejmu Czteroletniego i znaczenie Konstytucji 3 Maja 4. Rządy Stanisława Augusta Poniatowskiego – prawidłowo posługuje się pojęciami: manufaktury, czynsz, obiady czwartkowe – potrafi umieścić na osi czasu okres nazywany czasami stanisławowskimi – wymienia najważniejsze reformy wprowadzone przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – zna postaci: Stanisław August Poniatowski, Stanisław Konarski, Ignacy Krasicki, Hugo Kołłątaj, Adam Naruszewicz – opowiada o życiu w XVIIIwiecznej Warszawie – wie, jakie było znaczenie obiadów czwartkowych u króla – wie, jaką rolę odgrywała kultura w kształtowaniu się uczuć patriotycznych 5. Tadeusz Kościuszko i – prawidłowo posługuje się insurekcja pojęciami: ambasador, insurekcja, naczelnik, kosynierzy – wyjaśnia, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1794 r., 1795 r. – umieszcza daty 1794 r., 1795 r. na osi czasu – pamięta postaci: Tadeusz Kościuszko, Jan Kiliński – wskazuje na mapie miejsca bitew: Racławice, Maciejowice, Szczekociny, Warszawa – zna okoliczności wybuchu powstania kościuszkowskiego – przedstawia skutki trzeciego rozbioru Polski – omawia zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny upadku Rzeczypospolitej w XVIII w. 6. Wiek światła i jw. rozumu – powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. 7. Wiek światła i rozumu – sprawdzian wiadomości jw. jw. jw. jw. – wyjaśnia, dlaczego Polacy wiązali nadzieję na odzyskanie niepodległości z Napoleonem jw. III. Polacy bez państwa 1. Napoleon i Polacy – prawidłowo posługuje się pojęciami: ekscelencja, traktat, kongres – wyjaśnia, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1797 r., 1807 r. – umieszcza daty 1797 r., 1807 r. na osi czasu – zna postaci: Napoleon Bonaparte, Józef Wybicki, Jan Henryk Dąbrowski – wskazuje na mapie terytorium Księstwa Warszawskiego – przedstawia okoliczności powstania Legionów Polskich we Włoszech – wymienia znane postaci historyczne występujące w hymnie państwowym 2. W powstańczych szeregach – prawidłowo posługuje się pojęciami: represje, dyktator, konfiskata – wyjaśnia, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1815 r., 1830 r.,1831 r., 1848–1849, 1863 r., 1864 r. – zna okoliczności wybuchu powstania listopadowego, Wiosny Ludów i powstania styczniowego – umieszcza daty 1815 r., 1830 r.,1831 r., 1848–1849, 1863 r., 1864 r. na osi czasu – zna postaci: Aleksander I, – opowiada o przebiegu – dokonuje oceny znaczenia powstań narodowych w XIX w. powstań narodowych w XIX – wymienia postaci związane z w. powstaniem styczniowym Konstanty Pawłowicz, Piotr Wysocki, Józef Bem, Romuald Traugutt – wymienia skutki powstań narodowych w XIX w. 3. Naród polski pod obcym panowaniem – prawidłowo posługuje się pojęciami: cenzura, rusyfikacja, germanizacja, Hakata, praca organiczna – wyjaśnia znaczenie pojęć: cenzura, rusyfikacja, germanizacja, Hakata, praca organiczna – wymienia działania władz rosyjskich i pruskich zmierzających do wynarodowienia Polaków – opisuje działania społeczeństwa polskiego mające na celu zachowanie polskości w czasach niewoli – przedstawia przykłady pracy organicznej – rozumie, dlaczego Polacy podejmowali trud ratowania kultury i tożsamości narodowej 4. W obronie kultury i języka polskiego – prawidłowo posługuje się pojęciami: Wielka Emigracja, romantyzm, pozytywizm – zna postaci : Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Fryderyk Chopin, Bolesław Prus, Maria Konopnicka, Henryk Sienkiewicz – wymienia – wyjaśnia, jaki wpływ na najwybitniejszych twórców zachowanie polskości miała doby romantyzmu i polska kultura i sztuka pozytywizmu oraz ich dzieła – potrafi ocenić działalność wielkich twórców zmierzającą do utrzymania kultury, tradycji i języka 5. Piękny wiek dziewiętnasty – prawidłowo posługuje się pojęciami: rewolucja naukowo-techniczna, La Belle Époque – wie, jakie zagrożenie stwarzał rozwój nauki – wymienia najbardziej uprzemysłowione i obszary świata w XIX w. – wie, kim byli: George Stephenson, Samuel Morse, Aleksander Graham Bell, Thomas Edison, Wilhelm Roentgen, Orville i Wilbur Wright, Gustaw Eiffel – zna najważniejsze wynalazki dziewiętnastowieczne i ich twórców – wie, w jakich dziedzinach życia znalazły zastosowanie zdobycze rewolucji naukowotechnicznej – określa wpływ rewolucji naukowo-technicznej na zmiany w życiu ludzi w XIX w. – wie, jakie szanse i zagrożenia stwarzał rozwój nauki 6. Polacy bez państwa – powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. 7. Polacy bez państwa – sprawdzian wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. IV. Europa i świat w latach 1914–1939 1. I wojna światowa (1914–1918) i narodziny nowego wieku – prawidłowo posługuje się pojęciami: trójprzymierze, trójporozumienie, ententa, wyścig zbrojeń, wojna pozycyjna, oddziały inżynieryjne, neutralność, traktat wersalski – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 28 VI 1914 r., 1917 r., 11 XI 1918 r., 28 VI 1919 r. – opowiada o nowych typach broni użytych w walce – umieszcza no osi czasu daty: 28 VI 1914 r., 1917 r., 11 XI 1918 r., 28 VI 1919 r. – wie, jakie były przyczyny wybuchu I wojny światowej – wskazuje na mapie linie głównych frontów I wojny światowej – określa najważniejsze skutki I wojny światowej – przedstawia okoliczności – opowiada o zmianach, przystąpienia Stanów jakie nastąpiły w Europie po Zjednoczonych do I wojny I wojnie światowej światowej – na podstawie mapy analizuje zmiany terytorialne, jakie zaszły w Europie po wojnie 2. Polacy odzyskują niepodległość – prawidłowo posługuje się pojęciami: orientacja prorosyjska, orientacja proniemiecka, plebiscyt, komunizm, cud nad Wisłą – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 11 XI 1918 r., 15 VIII 1920 r. – wskazuje na mapie granice II Rzeczypospolitej – umieszcza no osi czasu daty: 11 XI 1918 r., 15 VIII 1920 r. – zna postaci: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Józef Haller, Ignacy Paderewski – omawia postanowienia traktatu wersalskiego w sprawie polskiej – opisuje przebieg walk o granice Polski po I wojnie światowej 3. II Rzeczpospolita – prawidłowo posługuje się – wymienia sąsiadów II pojęciami: Naczelnik Państwa, Rzeczypospolitej inflacja 4. Faszyzm i komunizm – prawidłowo posługuje się pojęciami: socjalizm, faszyzm, komunizm, totalitaryzm, dyktator, antysemityzm, rasizm, propaganda – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1917 r., 1922 r., 1933 r. – wymienia państwa, w których narodził się komunizm, faszyzm i nazizm – wskazuje na mapie granice – omawia problemy związane II Rzeczypospolitej z unifikacją kraju – omawia najważniejsze osiągnięcia II Rzeczypospolitej – zaznacza daty: 1917 r., 1922 r., 1933 r. na osi czasu – wymienia postaci związane z ideologiami komunizmu, faszyzmu i nazizmu – wie, co dało Polsce zwycięstwo w bitwie warszawskiej nad Armią Czerwoną – rozumie znaczenie walk Polaków dla kształtu terytorialnego wyzwolonego państwa – opisuje strukturę narodowościową społeczeństwa II Rzeczypospolitej – wie, jak doszło do powstania – opisuje ustrój totalitarny ideologii komunizmu, –porównuje działania faszyzmu i nazizmu nazistów i komunistów – wie, kim byli: Adolf Hitler, Benito Mussolini, Józef Stalin 5. Życie codzienne w latach międzywojennych – prawidłowo posługuje się pojęciami: jazz, kubizm, surrealizm, sufrażystki, analfabetyzm – zaznacza na osi czasu okres dwudziestolecia międzywojennego – wymienia wynalazki i odkrycia okresu międzywojennego – opowiada o przemianach w życiu codziennym w latach międzywojennych – wie, co to jest kultura masowa i jak doszło do powstania tego zjawiska – opisuje zmiany, jakie zaszły w życiu kobiet w dwudziestoleciu międzywojennym 6. Europa i świat w latach 1914–1939 – powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. 7. Europa i świat w latach 1914–1939 – sprawdzian wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. – wymienia przyczyny klęski Polski podczas kampanii wrześniowej – wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bitew i podział ziem polskich w 1939 r. – analizuje teksty źródłowe i na ich podstawie opowiada o żądaniach Niemiec wobec Polski – potrafi ocenić postawy Polaków w kampanii wrześniowej V. II wojna światowa 1. Wybuch II wojny światowej – prawidłowo posługuje się – wie, z jakimi wydarzeniami pojęciami: eksterytorialny, wiążą się daty: 1 IX 1939 r., aneksja, generacja, 17 IX 1939 r. kontruderzenie, internowanie – zaznacza na osi czasu daty: 1 IX 1939 r., 17 IX 1939 r. – wie, kim byli: Józef Beck, Władysław Sikorski 2. Przebieg i koniec II wojny światowej – prawidłowo posługuje się pojęciami: alianci, wojna totalna – zaznacza na osi czasu daty: – wymienia najważniejsze kwiecień 1940 r., sierpień bitwy decydujące o 1940 r., 22 VI 1941 r., 7 XII zwycięstwie aliantów 1941 r., czerwiec 1944 r., 8–9 V 1945 r., 6 VIII 1945 r., 9 VIII – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: kwiecień 1940 r., sierpień 1940 r., 22 VI 1941 r., 7 XII 1941 r., czerwiec 1944 r., 8–9 V 1945 – ocenia decyzję o zrzuceniu bomby atomowej w Hiroszimie i Nagasaki r., 6 VIII 1945 r., 9 VIII 1945 r., 2 IX 1945 r. – określa, ile lat trwała II wojna światowa 1945 r., 2 IX 1945 r. – na podstawie mapy wymienia najważniejsze etapy działań zbrojnych podczas II wojny światowej 3. Polacy na frontach II – prawidłowo posługuje się wojny światowej pojęciami: dywizjony myśliwskie i bombowe, szturm – wie, kim byli: Stanisław – wskazuje na mapie miejsca – omawia działania zbrojne Maczek, Władysław Anders, najważniejszych bitew II Polaków podczas II wojny Zygmunt Berling wojny światowej, w których światowej brali udział polscy żołnierze – wie, jakie znaczenie miało zaangażowanie Polaków w walce z nazizmem 4. W czasach okupacji i – prawidłowo posługuje się terroru pojęciami: czarny rynek, państwo podziemne, tajne komplety, kolaboranci, getto, obóz zagłady, krematoria, szmalcownicy – wymienia metody stosowane przez okupantów wobec ludności polskiej – wie, z jakim wydarzeniem wiąże się data 1 VIII 1944 r. – opowiada o życiu Polaków pod okupacją hitlerowską – opisuje losy Żydów pod panowaniem hitlerowców – wie, jakie były przyczyny, przebieg i skutki powstania warszawskiego – wymienia formy działania ruchu oporu i polskiego państwa podziemnego – potrafi omówić formy terroru stosowane wobec ludności polskiej i żydowskiej i wskazać ich skutki 5. II wojna światowa – jw. powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. 6. II wojna światowa – jw. sprawdzian wiadomości jw. jw. jw. jw. VI. Świat po II wojnie światowej 1. Świat po II wojnie światowej – prawidłowo posługuje się pojęciami: mur berliński, zimna wojna, terroryzm – wie, kim byli: Michaił – omawia wydarzenia, które – wyjaśnia, na czym polegała Gorbaczow, Robert Schuman doprowadziły do upadku „zimna wojna” komunizmu i rozpadu ZSRR – wie, jakie problemy dotykają współczesny świat – potrafi dyskutować na temat problemów współczesnego świata i szuka możliwych rozwiązań 2. Polska i Polacy po wojnie – prawidłowo posługuje się pojęciami: pontyfikat, kombinat, intelektualista, opozycja, stan wojenny, godzina milicyjna – wskazuje na mapie zmiany – wie, kim byli: Jan Paweł II, granic Polski po II wojnie Lech Wałęsa, Tadeusz światowej Mazowiecki, Leszek Balcerowicz, Władysław Gomułka, Edward Gierek – opowiada o rządach PZPR w Polsce – rozumie wpływ wyboru papieża Polaka na upadek systemu komunistycznego w Polsce i Europie – ocenia wkład działalności Lecha Wałęsy w ówczesną rzeczywistość – określa korzyści wynikające z przyjęcia Polski do NATO i przystąpienia do Unii Europejskiej – potrafi wyjaśnić przyczyny rozczarowań społeczeństwa polskiego rządami komunistów 3. Kultura i technika w – prawidłowo posługuje się drugiej połowie XX w. pojęciami: sztuka wysoka, kultura masowa, socrealizm, abstrakcja, sputnik – pamięta wybitnych – opowiada o sztuce drugiej twórców literatury i kultury: połowy XX w. Tadeusza Różewicza, Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Wisławę Szymborską, Andrzeja Wajdę, Andrzeja Munka, Wojciecha Hassa, Magdalenę Abakanowicz, Xawerego Dunikowskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego – wyjaśnia, w jaki sposób doszło do szybkiego rozwoju techniki w okresie powojennym – rozumie wpływ wynalazków i odkryć naukowo-technicznych na życie ludzi w XX w. 4. Świat po II wojnie światowej – powtórzenie wiadomości jw. jw. jw. jw. jw. 5. Świat po II wojnie jw. światowej– sprawdzian wiadomości. jw. jw. jw. jw.
