KRYTERIA OCEN i ZASADY PRACY NA LEKCJACH HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA KLASY 5 Szkoły Podstawowej w Przegini rok szkolny 2015/2016 Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń , który: ma poważne braki w podstawowych wiadomościach, nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, nie potrafi odtworzyć istotnych elementów materiału opracowywanego na lekcji, nie rozumie prostych związków między faktami historycznymi, nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, nie wykonuje zadań realizowanych przez zespół klasowy, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń , który: ma braki w podstawowych wiadomościach i umiejętnościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je w dłuższym okresie nadrobić, ma trudności ze zbudowaniem poprawnej odpowiedzi, ma istotne luki w zeszycie przedmiotowym w zapisach lekcji i pracach domowych ma istotne luki w zeszycie ćwiczeń, wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności, posługuje się podręcznikiem, encyklopedią, słownikiem, rozumie prosty tekst źródłowy, podejmuje próby interpretacji treści, postawa ucznia na lekcjach jest bierna, ale wykazuje on chęć współpracy i odpowiednio motywowany jest w stanie przy pomocy nauczyciela wykonać proste polecenia. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń , który : opanował materiał w stopniu zadawalającym, wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, dostrzega podstawowe związki przyczynowo – skutkowe pomiędzy faktami historycznymi, formułuje krótkie i proste wypowiedzi na zadany temat, wykonuje proste zadania pisemne, wykazuje niewielką aktywność na lekcjach, ale współpracuje z grupą podczas realizacji zadań, współpracuje z nauczycielem, wykonuje powierzone zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności, prowadzi zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń, dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnianie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń , który: w zakresie wiedzy i wymaganych umiejętności ma niewielkie braki, systematycznie przygotowuje się do zajęć, rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł, inspirowany przez nauczyciela potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności, samodzielnie pracuje z podręcznikiem, dobrze posługuje się mapą historyczną, poprawnie odczytuje zawarte w niej informacje, uczestniczy w rozwiązywaniu problemów, częściowo inspirowany przez nauczyciela, wypowiada się na określone tematy, porównuje wydarzenia z przeszłości, dostrzega związki przyczynowo-skutkowe miedzy wydarzeniami, wyciąga wnioski, czasem popełnia błędy, potrafi wyjaśnić przyczyny różnic w interpretacji faktów, uzasadnia i argumentuje w sposób niepełny, potrafi samodzielnie opracować pisemnie wskazane zagadnienia, z wykorzystaniem różnych źródeł wiedzy historycznej, wykonuje wszystkie rodzaje ćwiczeń w zakresie orientacji w czasie, wykonuje polecenia nauczyciela, wykazuje się aktywnością na lekcjach, czynnie pracuje w grupie zadaniowej, udziela pomocy innym, systematycznie odrabia prace domowe. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń , który: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii i społeczeństwa w klasie V, poprawnie rozumuje, sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne, samodzielnie gromadzi i referuje informacje na określone tematy, integruje wiedzę z różnych przedmiotów i źródeł różnego typu, potrafi ją wyrazić w wypowiedziach ustnych i pisemnych, posługuje się poprawnym językiem, rozumie przeciwstawne interpretacje wydarzeń, systematycznie przygotowuje się do lekcji, konsekwentnie wykonuje zleconą pracę, uczestniczy w realizacji zadań dodatkowych, wnosi twórczy wkład do pracy lekcyjnej, formułuje i uzasadnia opinie, sądy, oceny, interpretuje i wyjaśnia fakty i zjawiska historyczne, potrafi zaplanować i zorganizować pracę grupy zadaniowej, aktywnie pracuje w zespole, wspiera innych, wpływa na aktywność pozostałych członków grupy, odnosi pewne sukcesy w konkursach przedmiotowych. Ocenę celującą otrzymuje uczeń , który: opanował wiedzę i umiejętności na ocenę bardzo dobrą, inicjuje poszerzanie swojej wiedzy o wiadomościach w znacznym stopniu wykraczające poza program nauczania, prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych zdobytą z różnych źródeł, rozwija zainteresowania historyczne, udziela się w pracy koła historycznego, przygotowuje prace dodatkowe, jest twórczy i aktywny, wykazuje inicjatywę i pomysłowość, wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, wyciąga wnioski w odniesieniu do nowego materiału, potrafi samodzielnie formułować pytania i rozwiązywać problemy, jest krytyczny używa odpowiedniej argumentacji, swobodnie posługuje się bazą pojęciową przedmiotu, wypowiedzi ustne i pisemne ucznia charakteryzują się wzorowym językiem, wnioski formułowane przez ucznia są przemyślane i oryginalne, samodzielnie analizuje i interpretuje teksty źródłowe, potrafi doskonale zaplanować i zorganizować swoją pracę, dokonać selekcji i hierarchizacji zdobytych wiadomości, współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu niektórych zajęć; jest liderem w pracy grupowej, osiąga sukcesy w konkursach. SZCZEGÓLOWE KRYTERIA: Temat (rozumiany jako lekcja) Wymagania na ocenę dopuszczającą Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą Uczeń: Wymagania na ocenę celującą Uczeń: I. W kręgu cywilizacji śródziemnomorskich Jak poznawać historię? – posługuje się pojęciami: źródło historyczne, chronologia, kalendarz księżycowy, kalendarz słoneczny, kalendarz juliański, kalendarz gregoriański – określa przedmiot badań historycznych – dokonuje podziału źródeł na pisane i niepisane (materialne i niematerialne) – wymienia przykłady źródeł historycznych obu typów – wyjaśnia znaczenie pomiaru czasu – na podstawie daty rocznej zdarzenia, określa wiek, w którym miało ono miejsce – przedstawia ogólnie genezę kalendarza – wyjaśnia znaczenie narodzin Chrystusa dla współczesnej rachuby lat – posługuje się terminami dotyczącymi chronologii – wyjaśnia znaczenie chronologii w badaniach historycznych – posługuje się osią czasową – potrafi prawidłowo umiejscowić na osi czasowej wydarzenia mające miejsce w okresie przed narodzinami Chrystusa i po nich – posługuje się skrótami dotyczącymi chronologii – wyjaśnia, jakie znaczenie dla historyka ma prawdziwość przekazu źródłowego – przedstawia ogólnie znaczenie kalendarza – wyjaśnia, jakie znaczenie dla historyka ma prawdziwość przekazu źródłowego Najstarsze cywilizacje – posługuje się pojęciami: cywilizacja, Bliski Wschód, Daleki Wschód, faraon, – wskazuje na mapie starożytne – wskazuje zależność pomiędzy – wyjaśnia znaczenie wynalazku – dostrzega związki między cywilizacje: Mezopotamię, położeniem geograficznym a pisma dla badań nad przeszłością powstawaniem cywilizacji i Egipt, Indie, Chiny powstaniem cywilizacji człowieka państwa a organizacją monarchia despotyczna, mumifikacja, piramida, hieroglify, zwoje papirusu – wymienia najstarsze starożytne cywilizacje – wymienia określenia, które wyjaśniają pojęcie cywilizacji – wymienia charakterystyczne cechy pierwszych cywilizacji – opowiada o wierzeniach Egipcjan – przedstawia wyobrażenia Egipcjan o życiu pozagrobowym – wyjaśnia rolę Nilu w rozwoju cywilizacji – opisuje organizację państwa egipskiego społeczeństwa Antyczna Grecja i jej mieszkańcy – posługuje się pojęciami: Hellada, polis, kolonia – wskazuje na mapie i określa położenie geograficzne Grecji – opowiada o warunkach życia – dostrzega związki między mieszkańców Hellady warunkami naturalnymi Grecji – opowiada o zajęciach Greków a wykształceniem się polis i życiem mieszkańców – wymienia czynniki jednoczące Greków – wyjaśnia znaczenie pojęcia: wielka kolonizacja W ojczyźnie demokracji – posługuje się pojęciami: demokracja, agora, akropol, arystokracja, Zgromadzenie Ludowe – wie skąd wywodzi się pojęcie demokracja – wie, komu przysługiwała pełnia praw w Atenach – opowiada o organizacji greckiej polis – opisuje ustrój Aten – wymienia główne zasady, na – opisuje sytuację niewolników których opierała się demokracja w Grecji ateńska W rodzinie greckiej – wie jaką rolę pełnili: ojciec i matka w greckiej rodzinie – wie na czym polegało wychowanie spartańskie – wyjaśnia jaka była rola rodziny w antycznej Grecji – opowiada o warunkach życia w rodzinie starożytnej Grecji – określa rolę i pozycję poszczególnych członków rodziny greckiej – opowiada jak wyglądał typowy grecki dom – przedstawia różnice w sposobie wychowania w Atenach i Sparcie W świecie greckich bogów – posługuje się pojęciami: mitologia, mit, heros, Olimp – wymienia głównych bogów – opowiada, w jaki sposób Grecy wyobrażali sobie bogów – opowiada o życiu bogów na – opowiada wybrany mit – posługuje się zwrotami: – wyszukuje w mitach wartości syzyfowa praca, pięta Achillesa, uniwersalne męki Tantala, jabłko niezgody – wskazuje przyczyny i następstwa kolonizacji greckiej – wyjaśnia znacznie określenia: Jedna Hellada wiele wspólnot – dostrzega podobieństwa i różnice między demokracją ateńską a współczesną – wyjaśnia jakie były cele 1. – porównuje sytuacje kobiet w kształcenia młodzieży w Atenach czasach starożytnych i i Sparcie współczesnych 2. – porównuje metody, zasady i cele wychowania dzieci i młodzieży w starożytnej Grecji z metodami, zasadami, celami współczesnego wychowania młodego pokolenia – rozumie rolę mitów w kulturze antycznej i współczesnej olimpijskich Olimpie – przypisuje bogom ich atrybuty i dziedziny życia, którymi się opiekowali – opowiada w jaki sposób Grecy czcili bogów – opisuje obrzędy religijne Greków – przedstawia różnice między bogami i herosami – wyjaśnia znaczenie tych zwrotów współcześnie – ocenia rolę religii w umacnianiu wspólnoty greckiej Kultura grecka – posługuje się pojęciami: igrzyska, barbarzyńcy, złoty wiek, koturny, akropol, styl dorycki, joński, koryncki – pamięta datę 776 r. p.n.e. – pamięta postaci: Sokrates, Platon, Arystoteles, Perykles – umieszcza na osi czasu datę pierwszych igrzysk olimpijskich – wie jak wyglądał teatr grecki – wymienia dyscypliny wchodzące w skład pięcioboju i pozostałe konkurencje sportowe – wie kto mógł brać udział w igrzyskach olimpijskich – rozpoznaje porządki architektoniczne: dorycki, joński, koryncki – pamięta główne osiągnięcia dorobku materialnego i nauki starożytnych Greków – opowiada o aktorach i rodzajach sztuk w teatrze greckim – opowiada o przebiegu igrzysk olimpijskich w starożytności – charakteryzuje architekturę i sztukę grecką oraz porządki architektoniczne: dorycki, joński, koryncki – opisuje złoty wiek w Atenach – rozumie rolę teatru igrzysk w życiu Greków – ocenia rolę Peryklesa w rozkwicie kulturalnym Grecji – ocenia wkład Greków w kształtowanie się kultury śródziemnomorskiej – potrafi przedstawić podobieństwa i różnice w organizacji igrzysk starożytnych i współczesnych – określa wpływ kultury greckiej na współczesność W starożytnej Grecji powtórzenie j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. W starożytnej Grecji sprawdzian j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Powstanie i upadek Imperium Rzymskiego – posługuje się pojęciami: republika rzymska, cesarstwo, senat, konsul, dyktator, prowincje, legiony – wskazuje na mapie i opisuje położenie geograficzne Rzymu – wyjaśnia jakie znaczenie mają daty: 753 r. p.n.e., 509 r. p.n.e., 476 r. n.e. – opowiada legendę o powstaniu Rzymu – wie kim był Juliusz Cezar i Oktawian August – wie jak doszło do powstania republiki rzymskiej – zna przyczyny upadku republiki – wie w jaki sposób powstało Imperium Rzymskie – wskazuje na mapie kierunki i zasięg podboju Rzymian – wie jak powstało Cesarstwo Rzymskie – opowiada jak funkcjonowała republika – umie dokonać oceny postaci Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta – wyjaśnia jakie czynniki decydują o trwałości i potędze państwa – umie wymienić przyczyny upadku Imperium Rzymskiego Życie Rzymian – posługuje się pojęciami: forum, – opisuje życie i zwyczaje w termy, Koloseum, atrium rodzinie rzymskiej – wyjaśnia jaka była rola rodziny w starożytnym Rzymie – opowiada o życiu codziennym Rzymian – wie gdzie rzymianie spędzali wolny czas – wie jak przebiegały walki gladiatorów – umie opisać dom bogatego Rzymianina – określa rolę i pozycję poszczególnych członków rodziny – wie czym różniło się życie biednych i bogatych w starożytnym Rzymie – opowiada, w jaki sposób mieszkańcy Rzymu spędzali wolny czas – opowiada o nauczaniu w Rzymie Wierzenia ludów Cesarstwa Rzymskiego – posługuje się pojęciami: wróżbiarstwo, judaizm, Ewangelia, Stary Testament, Nowy Testament, apostołowie, biskup – opowiada o religii żydowskiej – wyjaśnia, dlaczego religia – zna postaci Jezusa, św. Pawła chrześcijańska zdobywała coraz z Tarsu, Nerona, Konstantyna więcej zwolenników Wielkiego – opowiada o prześladowania chrześcijan – opowiada, jak na przestrzeni wieków zmieniał się stosunek Rzymian do chrześcijan Dziedzictwo Rzymian – posługuje się pojęciami: forum, – przedstawia osiągnięcia prawo XII tablic, romanizacja kulturalne i cywilizacyjne Rzymian – opowiada o wyglądzie rzymskiego miasta – wymienia cechy charakterystyczne architektury rzymskiej – wymienia najważniejsze osiągnięcia Rzymian w dziedzinie prawa, literatury i inżynierii – wie na czym polegała romanizacja – dostrzega obecność osiągnięć – podaje typy i przykłady budowli charakterystycznych dla cywilizacyjnych Rzymu we współczesnym świecie architektury rzymskiej – wyjaśnia znaczenie powiedzenia: „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” W kręgu cywilizacji śródziemnomorskich– powtórzenie. j. w. j. w. j. w. – umie wymienić trzech najważniejszych bogów rzymskich – wie w jaki sposób Rzymianie czcili swoich bogów – wskazuje na mapie Palestynę – wie gdzie i kiedy narodziła się religia chrześcijańska – wymienia najważniejsze wydarzenia z życia Jezusa j. w. – wyjaśnia znaczenie powiedzenia „Otia post negotia” – wskazuje różnice między nauczaniem i rozrywkami w starożytnym Rzymie i współcześnie – określa rolę chrześcijaństwa w starożytności j. w. W kręgu cywilizacji śródziemnomorskich– sprawdzian. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 476 r., 800 r., 962 r., 1054 r., 1453 r. – pamięta postaci: Justynian I Wielki, Karol Wielki – pokazuje na mapie obszar Cesarstwa Bizantyńskiego i Konstantynopol – charakteryzuje kulturę bizantyńską – opowiada o działalności Justyniana Wielkiego – wie dlaczego doszło do podziału chrześcijaństwa na odrębne wyznania – opowiada jak powstało państwo Karola Wielkiego – wymienia główne osiągnięcia Karola Wielkiego – rozumie znaczenie chrztu władcy w średniowieczu dla jego państwa – ocenia rolę Karola Wielkiego w kształtowaniu się średniowiecznej Europy – rozumie, dlaczego koronacja cesarska Karola Wielkiego była wznowieniem idei Cesarstwa Rzymskiego – wie, w którym roku rozpoczyna się era muzułmańska – opowiada o głównych dokonaniach Mahometa – wskazuje na mapie terytorium Arabów i zasięg ich podbojów – opowiada o kulturze Arabów – wie, co nasza cywilizacja zawdzięcza Arabom – umie obliczyć, który jest obecnie rok według kalendarza muzułmańskiego – wyjaśnia trwałość osiągnięć cywilizacyjnych Arabów Kościół w średniowieczu – prawidłowo posługuje się – wie jak zorganizowany był pojęciami: uniwersalizm, parafia, kościół w średniowieczu diecezja, archidiecezja, opactwo – wymienia zakony w średniowiecznej Europie – wie jak doszło do rozprzestrzenienia się chrześcijaństwa w Europie Zachodniej – rozumie na czym polegał uniwersalizm – wie jaką rolę odgrywały zakony w średniowieczu – umie ocenić rolę Kościoła w kształtowaniu średniowiecznej kultury – charakteryzuje zakony w średniowiecznej Europie – opowiada o rywalizacji kościoła i cesarstwa Kultura średniowiecza – wymienia najważniejsze cechy stylów architektury – wie jaką rolę odgrywała w średniowieczu sztuka II. W epoce średniowiecza Świat śródziemnomorski – posługuje się pojęciami: po upadku Rzymu patriarcha, prawosławie, katolicyzm Arabowie i islam – prawidłowo posługuje się – wyjaśnia z jakim pojęciami: islam, muzułmanie, wydarzeniem wiąże się data Allach, Koran, kalifowie, meczet 622 r. – wymienia główne zasady islamu – wie, czym zajmowali się Arabowie – prawidłowo posługuje się pojęciami: styl romański, styl – potrafi rozpoznać budowle romańskie i gotyckie gotycki, portal, półkolisty łuk, miniatura, witraże, łuk ostry średniowiecznej – wie dlaczego w kulturze średniowiecza dominowała tematyka religijna – rozumie na czym polegał sakralny charakter architektury średniowiecznej W epoce średniowiecza – j. w. powtórzenie. j. w. j. w. j. w. W epoce średniowiecza – j. w. sprawdzian. j. w. j. w. j. w. III. Polska pod rządami Piastów Powstanie państwa polskiego – prawidłowo posługuje się pojęciami: roczniki, kronikarz, ród, wiec, wspólnota plemienna, dynastia, poseł, diadem – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 966 r., 1000 r.,1018 r., 1025 r. – zna postaci: Gall Anonim, Mieszko I, biskup Wojciech, Bolesław Chrobry – wymienia główne plemiona zamieszkujące w średniowieczu ziemie polskie – umieszcza daty 966 r., 1000 r., 1018 r., 1025 r. na osi czasu – opowiada o legendarnych przodkach Mieszka I – wskazuje na mapie obszary zamieszkujące przez te plemiona – wie jakie znaczenie miało przyjęcie chrztu przez Mieszka I – omawia stosunki z sąsiadami podczas panowania pierwszych Piastów – opowiada o życiu Słowian na – opowiada o kształtowaniu się ziemiach polskich organizacji kościelnej na – korzystając z mapy, ziemiach polskich przedstawia zmiany terytorialne w czasie panowania Bolesława Chrobrego – wie jakie znaczenie miał zjazd w Gnieźnie Organizacja państwa w czasach pierwszych Piastów. – prawidłowo posługuje się pojęciami: gród, możni, dostojnicy duchowni, podgrodzia, pospolite ruszenie, ludność służebna – umie opisać wygląd grodu – wymienia grupy społeczne, które wykształciły się w epoce wczesnopiastowskiej – wie jakie obciążenia spoczywały na poddanych władcy – umie opowiedzieć o roli władcy w państwie Piastów – opowiada o organizacji wojska w czasach Bolesława Chrobrego – opisuje uzbrojenie tarczownika i pancernego – wie jaką rolę w organizacji państwa odgrywały osady służebne – charakteryzuje społeczeństwo w epoce wczesnopiastowskiej – zna nazwy miejscowości służebnych i wyjaśnia ich znaczenie Od rozbicia do zjednoczenia – prawidłowo posługuje się pojęciami: zasada senioratu, – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: – zaznacza okres rozbicia dzielnicowego na osi czasu – opowiada o początkach państwa krzyżackiego – ocenia rolę Władysława Łokietka w procesie senior 1138 r., 1226 r., 1320 r. – przedstawia główne zasady statutu Bolesława Krzywoustego – rozpoznaje na ilustracji wojownika tatarskiego i rycerza krzyżackiego – opisuje najważniejsze wydarzenia z okresu panowanie Bolesława Krzywoustego i Władysława Łokietka – opowiada o konflikcie polsko - krzyżackim w czasach Władysława Łokietka – wymienia czynniki jednoczące kraj – wie co działo się w Polsce w okresie rozbicia dzielnicowego – omawia przyczyny i skutki rozbicia dzielnicowego jednoczenia państwa Kazimierz Wielki dyplomata i dobry gospodarz – prawidłowo posługuje się pojęciami: dyplomata, Orle Gniazda – wie z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1343 r., 1364 r. – wymienia dokonania Kazimierza Wielkiego – zaznacza na osi czasu lata panowania Kazimierza Wielkiego, datę założenia Akademii Krakowskiej – przedstawia sukcesy polityki wewnętrznej (król –gospodarz) i zagranicznej (król – dyplomata) Kazimierza Wielkiego – wskazuje na mapie Kraków oraz zmiany terytorialne państwa polskiego za rządów Kazimierza Wielkiego – umie wyjaśnić dlaczego ostatni z rodu Piastów otrzymał przydomek „Wielki” – wyjaśnia znaczenie powiedzenia: „Zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną” – określa, jaką rolę odegrała pierwsza wyższa uczelnia w Krakowie – ocenia rolę Kazimierza Wielkiego w umacnianiu pozycji Polski w Europie Kształtowanie się stanów w Polsce – prawidłowo posługuje się pojęciami: monarchia stanowa, duchowieństwo, rycerstwo, mieszczaństwo, chłopstwo, możnowładcy, herb, patrycjat, pospólstwo, plebs, cechy, gildie – wymienia wszystkie cztery stany średniowiecza – opisuje wszystkie cztery stany średniowiecza – opowiada jak wyglądała droga edukacji rzemieślniczej od ucznia do mistrza – wie jaką rolę w życiu średniowiecznych miast odgrywały cechy i gildie – porównuje życie chłopa z życiem rycerza i mieszczanina – wie co decydowało o przynależności do określonego stanu – porównuje warunki życia w mieście średniowiecznym i współczesnym – wskazuje różnicę między organizacją społeczeństwa w średniowieczu a współczesnym polskim społeczeństwem Polska pod rządami Piastów – powtórzenie. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Polska pod rządami Piastów – sprawdzian. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. – wie z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1374 r., 1385 r. – zna postaci: Ludwik Węgierski, Jadwiga, Jagiełło – umieszcza no osi czasu daty 1374 r., 1385 r. – wymienia główne postanowienia unii zawartej – wie jakie były przyczyny – zna genezę dynastii podpisania unii polsko- litewskiej Jagiellonów w Polsce w Krewie – podaje skutki unii w Krewie dla IV. Polska pod rządami Jagiellonów Unia polsko - litewska – prawidłowo posługuje się pojęciami: unia personalna, przywilej, dostojnik, sojusz – wskazuje na mapie obszar między Polską a Litwą Polski i Litwy po unii w Krewie – umie odczytać wiadomości z drzewa genealogicznego Jagiellonów Wielka wojna z zakonem – wie z jakimi wydarzeniami krzyżackim wiążą się daty: 15 lipca 1410 r., 1411 r. – omawia przyczyny konfliktu – wie co dało Polsce i Litwie polsko- krzyżackiego za zwycięstwo w bitwie pod panowania Władysława Jagiełły Grunwaldem – opisuje przebieg walk na polach Grunwaldu – omawia postanowienia pokoju toruńskiego – wskazuje na mapie ziemie odzyskane przez Polskę i Litwę oraz te, które pozostały w rękach zakonu – charakteryzuje sposób dowodzenia i strategię wojskową w bitwie pod Grunwaldem Polska odzyskuje dostęp – prawidłowo posługuje się – wie z jakimi wydarzeniami do morza pojęciami: wojska zaciężne, hołd wiążą się daty: 1454 r., 1466 r. lenny, akt inkorporacji – wymienia przyczyny wybuchu wojny trzynastoletniej – omawia przebieg wojny trzynastoletniej – wskazuje na mapie tereny odzyskane przez Polskę w wyniku wojny trzynastoletniej i tereny pozostałe w rękach Krzyżaków – wskazuje na mapie miejsca bitew stoczonych w wojnie trzynastoletniej – wie co oznaczają nazwy Prusy Królewskie i Prusy Zakonne – wyjaśnia znaczenie odzyskania Pomorza Gdańskiego i ujścia Wisły dla Polski Pod rządami ostatnich Jagiellonów – zaznacza daty 1519 r., 1525 r., 1569 r., na osi czasu, – wie jak doszło do hołdu pruskiego – wymienia postaci związane z w/w wydarzeniem – wie dlaczego Polska i Litwa podpisały unię realną w Lublinie – wskazuje na mapie terytoria obu połączonych państw – opisuje Rzeczpospolitą – wymienia państwa, w których na początku XVI wieku rządziła dynastia Jagiellonów – ocenia znaczenie hołdu pruskiego – wymienia konsekwencje unii lubelskiej dla Polski i Litwy – prawidłowo posługuje się pojęciami: hołd pruski, unia realna – zna postacie: Władysława Jagiełły, Witolda, Ulryka von Jungingena obydwu narodów – wie z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1519 r., 1525 r., 1569 r. Obojga Narodów Szlachta rządzi państwem – prawidłowo posługuje się pojęciami: demokracja szlachecka, sejmiki ziemskie, sejm walny, marszałek, starosta, kanclerz, podkanclerzy – opisuje wygląd i zajęcia polskiego szlachcica – opowiada jak zorganizowany był sejm walny – wie jakie uprawnienia miał sejm walny – wie jakie miały zadania i jak funkcjonowały sejmiki ziemskie – opowiada o życiu i pozycji szlachty w XVI wieku – wyjaśnia jak ukształtowała się demokracja szlachecka – wie czym różniło się życie szlachty od pozostałych stanów – wymienia działania szlachty ograniczające prawa mieszczan i chłopów – wskazuje różnice między sejmem XVI-wiecznej Rzeczpospolitej a współczesnym Polska pod rządami Jagiellonów powtórzenie. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Polska pod rządami Jagiellonów – sprawdzian. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Wielkie odkrycia geograficzne – prawidłowo posługuje się pojęciami: kryzys gospodarczy, karawela – wie z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1492 r., 1519– 22 – wymienia najważniejszych XVI-wiecznych podróżników – zaznacza na osi czasu daty: 1492 r., 1519– 22 – wymienia przyczyny odkryć geograficznych – wskazuje na mapie trasy wypraw: Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana i objaśnia ich dokonania – analizuje teksty źródłowe i na ich podstawie opowiada o warunkach podróży dalekomorskich – rozumie znaczenie wpływu rozwoju nauki i nowości nawigacyjnych dla rozwoju żeglarstwa Świat po wielkich odkryciach geograficznych – prawidłowo posługuje się pojęciami: kolonia, plantacja, handel trójkątny – wymienia towary przywożone do Europy z kolonii – wie z jakimi ludami zetknęli się Europejczycy po zajęciu – opowiada w jaki sposób zdobywcy traktowali ludność podbitą i jak organizowali zajęte tereny – opowiada o cywilizacjach Ameryki przed przybyciem Europejczyków – wymienia skutki odkryć – rozumie wpływ odkryć na zmiany gospodarcze w Europie V. Nowe horyzonty obszarów Ameryki – wykorzystując mapę wyjaśnia geograficznych dla Starego i na czy polegał „handel Nowego Świata trójkątny” – wskazuje na mapie tereny zamieszkałe przez Azteków, Majów i Inków W epoce odrodzenia – prawidłowo posługuje się pojęciami: renesans, odrodzenie, humanizm, mecenat, perspektywa, indywidualność, krzyż grecki, arkada – wskazuje na Włochy jako kolebkę renesansu – wymienia głównych twórców renesansu i ich dzieła – rozpoznaje dzieła znanych twórców renesansu – zaznacza na osi czasu okres epoki renesansu – zna postaci: Jan Gutenberg, Erazm z Rotterdamu, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi – wie jakie poglądy głosili humaniści Renesans w Polsce – prawidłowo posługuje się pojęciami: złoty wiek, krużganki, hetman – wymienia najwybitniejsze dzieła architektury renesansowej w Polsce (Wawel, kaplica Zygmuntowska, krakowskie Sukiennice, Zamość) – wymienia twórców literatury renesansu w Polsce – wyjaśnia jaką rolę w rozwoju – wyjaśnia dlaczego Mikołaj Rej kultury renesansowej w Polsce jest uznawany za ojca literatury odegrali: królowa Bona, polskiej Zygmunt Stary i Zygmunt August – opowiada o XVI-wiecznym Wawelu – wie dlaczego XVI wiek w Polsce nazywano złotym wiekiem – opowiada o dokonaniach Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego – wymienia przyczyny reformacji – wymienia wyznania protestanckie powstałe w XVI wieku – pamięta postaci: Marcin Luter, Jan Kalin, Henryk VIII, – opowiada jak przebiegała reformacja w XVI-wiecznej Polsce – zaznacza na osi czasu datę wystąpienia Marcina Lutra – wskazuje na mapie obszary objęte reformacją – zna postaci reformatorów i ich programy religijne – wie kiedy i dlaczego doszło do nocy św. Bartłomieja – wymienia skutki reformacji – opowiada w jaki sposób Religijny podział Europy – prawidłowo posługuje się pojęciami: odpusty, celibat, ekskomunika, banicja, protestanci, ewangelicy, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, reformacja, sobór, heretycy, kontrreformacja – przedstawia poglądy humanistów na temat życia i człowieka – wie jakie znaczenie miało wynalezienie druku dla rozpowszechnienia się myśli humanistycznej – wyjaśnia czym różniły się poglądy humanistów od filozofii średniowiecza – wymienia nazwy kilku miejscowości, w których znajdują się renesansowe budowle – wyjaśnia rolę dworu królewskiego w upowszechnianiu kultury renesansowej – wymienia najważniejsze – ocenia znaczenie różnice między katolicyzmem a przetłumaczenia Biblii na protestantyzmem języki narodowe – wymienia postanowienia soboru trydenckiego – wie jaką rolę w kontrreformacji odegrał zakon jezuitów – wyjaśnia, na czym polegała specyfika religijna polskiej reformacji (tolerancja) Kościół katolicki odpowiedział na reformację – wie, co gwarantował szlachcie akt konfederacji warszawskiej Nowe horyzonty – powtórzenie. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Nowe horyzonty – sprawdzian. j. w. j. w. j. w. j. w. j. w. Uwagi dotyczące oceniania na każdym poziomie wymagań: - aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Dostosowanie wymagań edukacyjnych dla uczniów z opiniami psychologiczno – pedagogicznymi Ocenianie prac pisemnych uczniów pod względem wartości merytorycznej, pojawiające się błędy nie będą obniżać końcowej oceny (błędy będą zaznaczane przez nauczyciela, uczeń ma obowiązek je poprawić). Ocenianie odpowiedzi ustnych – ich poprawność, zwracanie uwagi na „mocne strony” tzn. bogactwo i płynność wypowiedzi, wysiłek włożony w przygotowanie. W trakcie odpytywania, wydłużenie czasu na udzielenie odpowiedzi oraz ewentualne zadawanie pytań pomocniczych, umożliwienie uczniowi dzielenie materiału na mniejsze fragmenty. W pracy na lekcji uwzględnianie wolnego tempa pracy z tekstem, docenianie nawet najmniejszych osiągnięć, wzmacnianie poczucia pewności m.in. poprzez zachęcanie do podejmowania działań, możliwość pisania prac pisemnych na komputerze. Podczas wystawiania ocen śródrocznych i końcowych brany będzie pod uwagę: stosunek do obowiązków, przygotowanie do lekcji, podejmowanie dodatkowych prac i zadań nadobowiązkowych, podejmowanie prób poprawy i nadrobienia zaległości. ZASADY PRACY NA LEKCJACH Uczeń ma obowiązek do systematycznego i aktywnego uczestnictwo w lekcjach historii i społeczeństwa oraz starannego przygotowywania się do nich, a także właściwego zachowanie w ich trakcie. Obowiązują następujące narzędzia pomiaru osiągnięć uczniów: prace kontrolne (sprawdziany, testy), kartkówki, odpowiedź ustna, prace domowe (np. odpowiedzi na pytania, referaty, projekty), aktywność na lekcji (np. kilkuzdaniowa wypowiedź, praca w grupie, praca z tekstem, źródłowym, mapą) , zeszyt, zeszyt ćwiczeń. 1. Uczeń ma prawo 2 razy w okresie zgłosić fakt nieprzygotowanie do lekcji i nie ponosi z tego powodu żadnych konsekwencji (nie dotyczy to prac klasowych i lekcji powtórzeniowych). 2. Dopuszczalny jest brak zadania domowego 2 razy w okresie, każdy następny brak zadania powoduje otrzymanie oceny ndst. 3. Uczeń ma obowiązek zaliczenia zaległej, zapowiedzianej pracy pisemnej, którą opuścił z powodów losowych w ciągu 2 tygodni od dnia powrotu do szkoły. 4. Uczeń ma prawo poprawić każdą ocenę cząstkową, jednak tylko jeden raz daną ocenę. 5.Ocenę z pracy klasowej uczeń może poprawić w ciągu 2 tygodni od dnia oddania sprawdzonych prac. Poprawa powinna odbywać się poza lekcjami. Prawo do poprawy przysługuje tylko jeden raz z danego materiału. 6. W przypadku stosowania przez ucznia niedozwolonych metod i pomocy naukowych w trakcie pisemnego lub ustnego sprawdzania wiadomości, uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, tracąc jednocześnie możliwość poprawienia tej oceny. 7. Jednodniowa nieobecność w szkole nie jest powodem do zwalniania ucznia z obowiązku odrobienia zadania domowego, uzupełnienia notatki oraz przyswojenia zrealizowanego na lekcji materiału. 8.Zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń są obowiązkowe; przy ich ocenie (przynajmniej raz w roku) bierze się pod uwagę: kompletność notatek, zadań, estetykę prowadzenia. 9.Brak zeszytu, zeszytu ćwiczeń lub pracy domowej, nieprzygotowanie do lekcji uczeń zgłasza na początku lekcji. 10. Zwolnienie ucznia z lekcji może nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach i tylko na pisemną lub osobistą prośbę rodziców. 11.W formach pisemnego oceniania uczniów istnieją następujące progi procentowe: - Celujący - powyżej 100% - Bardzo dobry - 100% - 90% - Dobry - 89% - 75% - Dostateczny - 74% - 50% - Dopuszczający - 49% - 30% - Niedostateczny - 29% - 0% 12.Zasady informowania o wymaganiach i postępach w nauce: wszystkie oceny są jawne i podawane na bieżąco, prace kontrolne otrzymuje uczeń do wglądu na lekcji, a rodzice w kontaktach indywidualnych (np. dyżur konsultacyjny) i na zebraniach, prace kontrolne są przechowywane przez nauczyciela do 31 sierpnia danego roku szkolnego. 13.System motywacyjny i naprawczy: uczeń mający kłopoty z opanowaniem materiału może zwrócić się o pomoc do nauczyciela i jeżeli jest to pożądane, wspólnie ustalają program wspomagający np. pomoc nauczyciela przedmiotu, pomoc koleżeńska, uczestnictwo w dodatkowych zajęciach.