Środki ochrony roślin w uprawach zielarskich w Polsce – status quo oraz perspektywy zmian Dr Rafał Chmielecki Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Treść prezentacji 1. Uprawa roślin zielarskich w Polsce 2. Wymagania jakościowe dot. pozostałości ś.o.r. w surowcach zielarskich 3. Chemiczna ochrona plantacji w Polsce i w Niemczech 4. Podsumowanie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Uprawa roślin zielarskich w Polsce - Powierzchnia upraw zielarskich zajmuje „zaledwie” ok. 15.000 ha - Liczba gospodarstw, w których prowadzone są uprawy zielarskie wynosi ok. 2.000 - Do roślin zajmujących największą powierzchnię należą rumianek pospolity, mięta pieprzowa, kozłek lekarski, tymianek pospolity, melisa lekarska Powierzchnia uprawy w ha 2500 2000 Rumianek Mięta 1500 Kozłek 1000 Tymianek Melisa 500 0 2004 2006 2008 2010 Lata uprawy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Wymagania jakościowe dot. pozostałości ś.o.r. w surowcach zielarskich - W roku 1996 w rozdziale “2.8.13. Pesticide residues“ Ph.Eur określono po raz pierwszy wymagania dot. pozostałości ś.o.r. w roślinach zielarskich - W roku 2006 grupa ekspertów ds. pestycydów otrzymuje od komisji Ph. Eur zlecenie aktualizacji wydanej monografii “2.8.13. Pesticide residues“ w oparciu o publikacje “Pesticide Residues in medicinal Drugs and Preparations” (PHARMEUROPA Vol.17 No.1, January 2005) - Zmiany opublikowane zostają w roku 2008 w suplemencie do PH. Eur 6.2 (nabierają mocy urzędowej) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Zakres badania pozostałości - Zgodnie z monografią Ph.Eur. wszystkie pozostałości muszą „mieścić się” w określonych limitach Które pozostałości muszą być badane? - W rolnictwie stosowanych jest ok. 1400 różnych pestycydów - W laboratoriach chemicznych analizowanych jest 400 do 500 pozostałości - Pozostaje „nisza” dla ok. 1000 różnych pestycydów Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Ramy prawne w Polsce - Dyrektywa rady WE z dnia 15 lipca 1991 roku nr 91/414 dotycząca wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin Polska - ustawa o ochronie roślin z dnia 18.12.2003 - Art. 49 dotyczący zezwolenia na stosowanie ś.o.r. w wybranych uprawach, wydawanego na wniosek instytucji państwowych lub naukowych z dziedziny rolnictwa oraz społeczno zawodowych organizacji rolników Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Rozszerzenie zakresu stosowania wybranych ś.o.r. od 2007 r. - Targa Super 05 EC – 12.03.2007 do 22.11.2010 (karczoch, kminek, kozłek, melisa, mięta, ostropest, rumianek, tymianek) - Devrinol 450 SC – 01.12.2009 do 08.12.2015 (jeżówka, kozłek, nagietek) - Basagran 480 SL – 19.01.2010 do 08.01.2020 (dziurawiec, melisa, mięta, naparstnica) - Chwastox 500 SL – 25.05.2010 do 01.04.2020 (rumianek) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Herbicydy w wybranych uprawach zielarskich Mięta Afalon 50 WP (Linuron) Kerb 50 WP (Propyzamid) Melisa Reglone 200 SL (Diquat) Fusilade Forte 150 EC (Fluazifop) Fusilade Forte 150 EC (Fluazifop) Basagran 480 SL (Bentazon) Basagran 480 SL (Bentazon) Kozłek Reglone 200 SL (Diquat) Devrinol 450 SC (Propyzamid) Rumianek Reglone 200 SL (Diquat) Chwastox 500 SL (MCPA) Fusilade Forte 150 EC (Fluazifop) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Ramy prawne w Niemczech - Niemcy - ustawa o ochronie roślin z dnia 15.09.1986 18 a dotyczący zezwolenia na stosowanie ś.o.r. w wybranych uprawach, wydawanego na wniosek instytucji państwowych lub naukowych z dziedziny rolnictwa oraz społeczno zawodowych organizacji rolników 18 b dotyczący zezwolenia na stosowanie ś.o.r. w wybranych uprawach, wydawanego na wniosek plantatora Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Herbicydy w wybranych uprawach zielarskich Mięta Melisa Basagran 480 SL (Bentazon) Ethosat 500 (Ethofumesat) Basagran 480 SL (Bentazon) Boxer (Prosulfocarb) Fusilade Max (Fluazifop) Fusilade Max (Fluazifop) Goltix Gold (Metamitron) Lentagran WP (Pirydat) Lentagran WP (Pirydat) Stomp Aqua (Pendimetalin) Lontrel 100 (Clopyralid) Targa Super (Quizalofop P) Targa Super (Quizalofop P) Kozłek Rumianek Devrinol 450 SC (Propyzamid) Boxer (Prosulfocarb) Fusilade Max (Fluazifop) Fusilade Max (Fluazifop) Lentagran WP (Pirydat) Tramat 500 (Ethofumesat) Stomp Aqua (Pendimetalin) Starane 180 (Fluroxypyr) Targa Super (Quizalofop P) Stomp Aqua (Pendimetalin) Targa Super (Quizalofop P) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Podsumowanie - Stopniowe dalsze zmniejszanie liczby zarejestrowanych ś.o.r. - Brak zainteresowania ze strony koncernów chemicznych rejestracją ś.o.r. w uprawach małoobszarowych - wymóg finansowania skomplikowanych i kosztownych badań - niska opłacalność sprzedaży ś.o.r. stos. w uprawach zielarskich - Konieczność poszukiwania „ścieżek” ułatwiających niestandardową rejestrację określonych ś.o.r. (przykład Art.49 ustawy o ochronie roślin) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Podsumowanie - Optymalizacja zabiegów agrotechnicznych ułatwiających naturalną ochronę plantacji - Dobór odpowiedniego płodozmianu/ zwalczanie chwastów w przedplonie - Rezygnacja z siewu bezpośredniego na korzyść wysadzania rozsady - Intensyfikacja zabiegów mechanicznych Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 17-18 października 2011