POWTÓRZENIE DO TESTU – OŚWIECENIE Tematy: 1. Przemiany gospodarczo – społeczne w Europie = rewolucja przemysłowa w Anglii 2. Oświecenie 3. Absolutyzm w Rosji, Austrii i Prusach 4. Powstanie USA 5. Rewolucja francuska ________________________________________________________________________ Daty Rok Wydarzenie James Watt wynalazł maszynę parową Ogłoszenie Deklaracji Niepodległości przez USA. Traktat paryski kończący wojnę o niepodległość USA, które stały się suwerennym państwem. 1787 Uchwalenie konstytucji USA – pierwszej konstytucji na świecie 1791 Wprowadzenie do Konstytucji USA Karty Praw, zawierających wolności obywatelskie – pierwsze 10 poprawek do konstytucji amerykańskiej. 14.07.1789 Zdobycie Bastylii – wybuch rewolucji we Francji 26.08.1789 Uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela 3.09.1791 Uchwalenie Konstytucji francuskiej – drugiej w Europie i trzeciej na świecie 1792 Obalenie monarchii i wprowadzenie republiki we Francji VII. 1793 Przewrót jakobinów i przejęcie władzy przez Maximiliena Robesspiera. VII.1794 Przewrót 9 thermidora – obalenie jakobinów i wprowadzenie rządów Dyrektoriatu, czyli rządu złożonego z Dyrektorów. 1799 Przewrót Napoleona Bonaparte i wprowadzenie Konsulatu. Koniec rewolucji francuskiej. 1769 4.07.1776 1783 Nazwisko Opis James Watt Robert Fulton George Stephenson Francis Quesnay Adam Smith Wolter Wynalazł łączynę parową Skonstruował pierwszy statek parowy Zbudował pierwszy parowóz Twórca doktryny fizjokratyzmu w XVIII w. Twórca doktryny liberalizmu ekonomicznego w XVIII w. Filozof francuski wieku Oświecenia nazywany królem filozofów. Atakował fanatyzm religijny, ciemnotę, uprzywilejowanie kleru i szlachty. Protestował przeciwko wyzyskowi chłopów. Filozof epoki Oświecenia; twórca racjonalizmu. Filozof epoki Oświecenia; twórca empiryzmu i idei suwerenności narodu. Pisarz i filozof francuski epoki Oświecenia, autor „Kubusia fatalisty”, encyklopedysta i deista. Filozof epoki Oświecenia, twórca ateizmu, encyklopedysta. Szwedzki lekarz i botanik, który jako pierwszy w czasach nowożytnych dokonał klasyfikacji roślin i zwierząt. Francuski chemik epoki Oświecenia, który dokonał analizy powietrza, , rozłożył wodę na pierwiastki oraz wyjaśnił rolę tlenu w procesie spalania. Badacz epoki Oświecenia, który wynalazł piorunochron. Filozof epoki Oświecenia, twórca idei umowy społecznej. Filozof epoki Oświecenia, twórca idei trójpodziału władzy. Car Rosji (1682 – 1725), który przeprowadził gruntowne reformy dotyczące armii, oświaty, sądownictwa i administracji. Kartezjusz John Locke Denis Diderot Paul d`Holbach Karol Linneusz Antonie Lavoisier Beniamin Franklin Jan Jakub Rousseau Karol Monteskiusz Piotr I Romanow Fryderyk I Hohenzollern Fryderyk Wilhelm I Hohenzollern Fryderyk II Wielki Hohenzollern Maria Teresa Habsburg Józef II Habsburg Jerzy Waszyngton Ludwik XVI Maria Antonina Markiz Józef Maria de La Fayette Maximilien Robespierre Georges Danton Napoleon Bonaparte Pojęcie Pierwszy król pruski Król kapral, król pruski, który w I połowie XVIII w. rozbudował znacznie armię pruską. Król pruski, który wprowadził rządy oświecone absolutne w Prusach. Był władcą pruskim, który zainicjował I rozbiór Polski. Cesarzowa Austrii, która wprowadziła reformy absolutne oświecone. Uczestniczyła w I rozbiorze Polski. Przejęcie przez nią tronu w 1740 r. doprowadziło do wybuchu wojny o sukcesję austriacką. Cesarz Austrii, który dokończył reformy oświeceniowe. Podporządkował Dowódca milicji obywatelskiej w wojnie o niepodległość USA. Pierwszy Prezydent USA. Król francuski z dynastii Burbonów, za panowania którego wybuchła Wielka Rewolucja Francuska, ścięty w styczniu 1793. Żona Ludwika XVI, ścięta w styczniu 1793. Bohater walki o wolność USA, dowódca Gwardii Narodowej podczas rewolucji francuskiej, współtwórca konstytucji francuskiej. Przywódca jakobinów. Stanął na czele Komitetu Ocalenia Publicznego i wprowadził terror we Francji. Przywódca kordelierów. Stał na czele rządu republikańskiego w 1793 r. Ścięty z rozkazu Robesspiera. Wódz francuski epoki rewolucji francuskiej. Pierwszy Konsul od 1799 r. i cesarz Francuzów od 1804 r. Opis Fizjokratyzm Doktryna ekonomiczna, zgodnie z którą źródłem bogactwa kraju jest rolnictwo. Liberalizm ekonomiczny Doktryna ekonomiczna, zgodnie z którą państwo i inne organizacje gospodarcze i polityczne nie powinny ingerować w stosunki gospodarcze, lecz pozostawić wszystkim jednostkom gospodarującym pełną swobodę działania, zgodnie z ich własnymi interesami. Burt filozoficzny wieku Oświecenia, której twórcą był Kartezjusz. Kładła nacisk na potęgę rozumu ludzkiego, uznając go za jedyne źródło prawdy. Nurt filozoficzny wieku Oświecenia, której twórcą był John Locke. Uważał on, że człowiek w chwili urodzenia jest jak biała karta, która zapełnia się na skutek doświadczenia, które jest jedynym źródłem prawdy. Nurt filozoficzny wieku Oświecenia, który zakłada istnienie Boga jako siły, która stworzyła świat i ustanowiła prawa, ale która nie ingeruje w dalsze losy ludzkości. Zgodnie z deizmem religia jest wymysłem ludzi. Deistą był Diderot. Nurt filozoficzny wieku Oświecenia, który zakłada, że Boga nie ma. Jej twórcą był Paul d`Holbach. Idea polityczna epoki Oświecenia, zgodnie z którą każdemu człowiekowi przysługują pewne prawa od narodzenia, do których należą wolność osobistą, równość wobec prawa, nienaruszalność majątku prywatnego. Praw tych nie można pozbawić ani się ich zrzec. Idea polityczna epoki Oświecona zgodnie z którą władza zwierzchnia w państwie należy do narodu. Jej twórcą był John Lock. Racjonalizm Empiryzm Deizm Ateizm Koncepcja społecznych praw naturalnych Koncepcja suwerenności narodu Koncepcja umowy społecznej Koncepcja trójpodziału Idea polityczna epoki Oświecenia, zgodnie z którą lud jako suweren zawiera umowę z władcą. Obie strony zobowiązane Są do przestrzegania określonych zasad. Jeśli władca je łamie, lud ma prawo pozbawić go władzy. Jej twórcą był Jan Jakub Rousseau. Idea polityczna epoki Oświecenia, zgodnie z którą władza dzieli się na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Władze te wzajemnie się władzy Absolutyzm oświecony Józefinizm Opłata stemplowa Federacja Burżuazja Stany Generalne Konstytuanta Jakobini Kordelierzy równoważą, kontrolują i powinny być od siebie niezależne. Ustrój polityczny charakterystyczny dla Rosji, Prus i Austrii w XVIII w., który czynił z władcy sługę państwa rządzącego dla dobra ogółu. Polityka Józefa II, cesarza Austrii w XVIII w., której cechą było dążenie do całkowitego podporządkowania Kościoła katolickiego państwu. Obowiązek odpłatnego ostemplowania każdej gazety, książki, umowy prawnej, czy też kart do gry, którą Wielka Brytania wprowadziła wobec 13 kolonii amerykańskich. Państwo związkowe z silna władzą ogólnopaństwowa – federalną. Bogate mieszczaństwo – kupcy, bankierzy, przedstawiciele wolnych zawodów. Parlament francuski, reprezentacja stanowa Francji. Zgromadzenie ustawodawcze, którego zadaniem jest opracowanie i uchwalenie konstytucji Nazwa klubu politycznego podczas rewolucji francuskiej, na czele którego stał Maximilien Robesspiere. Nazwa klubu politycznego podczas rewolucji francuskiej, na czele którego stał Georges Danton. Oprócz tego proszę znać: Przyczyny i skutki rewolucji przemysłowej w Anglii. Cechy monarchii absolutnej oświeconej. Reformy w Prusach, Rosji i Austrii w XVIII w. Przyczyny wojny o niepodległość USA. Postanowienia konstytucji USA. Genezę rewolucji francuskiej. Główne etapy rewolucji francuskiej. Osiągnięcia rewolucji francuskiej.