załącznik nr 5 - Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA WSCHODNIOEUROPEJSKA W PRZEMYŚLU
KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA
NAZWA MODUŁU KSZTAŁCENIA: MIKROSTRUKTURY SPOŁECZNE
KOD: M_5
ROK AKADEMICKI: 2014/2015
KIERUNEK STUDIÓW: SOCJOLOGIA
JEDNOSTKA PORWADZĄCA KIERUNEK: INSTYTUT SOCJOLOGII
I. Moduł kształcenia i jego usytuowanie w systemie studiów
1. PROFIL STUDIÓW
ogólnoakademicki
2. POZIOM KSZTAŁCENIA
studia pierwszego stopnia
3. FORMA PROWADZENIA STUDIÓW
stacjonarne
4. STATUS MODUŁU
obowiązkowy
5. KATEGORIA MODUŁU
kształcenia kierunkowego
6. USYTUOWANIE MODUŁU W PLANIE STUDIÓW
semestr III
7. JĘZYK WYKŁADOWY
polski
8. LICZBA PUNKTÓW ECTS PRZYPISANA MODUŁOWI
11. KOORDYNATOR MODUŁU
5 ECTS
Wykład – 30 godz.
Ćwiczenia – 30 godz.
Egzamin
Zaliczenie
dr Jerzy Michno
12. PROWADZĄCY MODUŁ
dr Jerzy Michno
9. FORMA I WYMIAR ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
10. FORMA ZAKOŃCZENIA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
II. Modułowe efekty kształcenia z odniesieniem do kierunku i obszaru efektów kształcenia
Kod
modułowe
efekty
kształcenia
1
W_01
W_02
U_01
U_02
Opis efektów kształcenia dla modułu
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
2
3
4
ma wiedzę na temat elementów konstytuujących grupę
społeczną, w tym o rodzaju więzi występujących między
członkami małej grupy społecznej oraz o zjawiskach i
procesach zachodzących w skali mikro.
zna pojęcia z zakresu mikrosocjologii, rozumie znaczenie
zjawisk i procesów zachodzących w skali mikro w
budowaniu społecznej tożsamości jednostki, posiada
podstawową wiedzę na temat rodzajów mikrostruktur.
wykazuje dążność – w oparciu o uzyskaną wiedzę – do
samodzielnego analizowania ludzkiego działania oraz
przewidywania jego społecznych konsekwencji.
umie właściwie analizować przyczyny i przebieg
konkretnych procesów i zjawisk społecznych zachodzących
K_W04
S1A_W04
K_W05
S1A_W05
K_U06
S1A_U06
K_U08
S1A_U08
w skali mikro.
skutecznie komunikuje się z otoczeniem społecznym,
współdziała w grupie, przyjmuje różne role społeczne.
K_01
K_K02
S1A_K02
III. Treści kształcenia – oddzielnie dla każdej formy zajęć dydaktycznych
(W – wykład; C - ćwiczenia; K – konwersatorium; L - laboratorium; PR – projekt, PKZ - praktyka zawodowa; WT – Warsztat)
Kod
form zajęć
dydaktyczny
ch
1
W1
W2
W3
W4
W5
W6
W7
W8
W9
W10
W11
Szczegółowy opis treści realizowanych w ramach zajęć
wg form zajęć dydaktycznych
Liczba godzin
2
3
wykład
Wprowadzenie do problematyki MSS.
Mikrosocjologia jako dyscyplina socjologiczna.
Podstawowe pojęcia i geneza małych struktur.
Klasyczne teorie i studia empiryczne w socjologii małych grup społecznych.
Założenia teoretyczno-metodologiczne wiedzy o małych strukturach
społecznych.
Teoretyczne koncepcje mikrostruktur społecznych.
Status metodologiczny wyjaśnień mikrosocjologicznych.
Struktury bliskiego i dalekiego dystansu (G. Simmel, S. Nowak, J. Szmatka).
Człowiek istotą społeczną.
Konieczność życia społecznego.
Przypadki życia poza społeczeństwem.
Osobowość, socjalizacja, postawy.
Jednostka i społeczeństwo:
Teorie na temat stosunku jednostki do społeczeństwa.
Nominalizm a realizm socjologiczny.
Przeciwstawne wizje ładu społecznego – indywidualizm versus kolektywizm.
Elementy konstytutywne grupy społecznej.
Struktura grupy społecznej.
Więź społeczna w grupie.
Interakcja wewnątrzgrupowa.
Podstawowe właściwości małych grup społecznych.
Wielkie a małe grupy społeczne.
Podstawowe cechy MGS (SA. P. Hare, T. Abel).
MGS jako zasadniczy czynnik społecznej ciągłości (P. Rybicki).
Rola i znaczenie małych grup społecznych.
Typologia małych grup społecznych.
Funkcje grupy.
Pozycja, status i rola w grupie społecznej.
Wewnętrzna struktura roli jednostki.
Zespół ról społecznych.
Indywidualne i strukturalne mechanizmy przywracania równowagi w
zespołach ról społecznych.
Struktura statusów.
Władza i dominacja w układach statusów.
Procesy uogólniania statusu.
Koncepcja poziomów oczekiwań.
Władza i przywództwo w grupie.
Osobowościowe i sytuacyjne determinanty efektywności przywództwa (teoria
Freda F. Fiedlera).
Struktura przywództwa.
Logika działania struktury przywództwa.
Komunikacja i łączność w grupie.
Typy struktur komunikacyjnych.
Wielkość grupy a procesy komunikowania się.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
W12
W13
W14
W15
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
Razem
Determinanty funkcjonowania struktur komunikacyjnych.
Procesy i reguły działania struktur socjometrycznych.
Czynniki
generujące
i
determinujące
funkcjonowanie
struktury
socjometrycznej.
Aspekty praktyczne struktur socjometrycznych.
Teoria grup odniesienia.
Pojęcie i rodzaje grup odniesienia.
Uwarunkowania wyboru grup odniesienia.
Eksplanacyjna przydatność teorii grup odniesienia.
Teoria integracji i dezintegracji społecznej.
Procesy integracji i dezintegracji w grupie społecznej.
Przyczyny dezintegracji w grupie i metody zapobiegania procesom
dezintegracji społecznej.
Działania socjalizacyjne – rola wartości i norm – funkcjonowanie kontroli
społecznej.
SYMLOG Roberta Balesa jako próba praktycznego podejścia do analizy
rzeczywistości społecznej w skali mikro.
ćwiczenia
Struktura grupy społecznej.
Organizacja wewnętrzna grupy.
Więź społeczna w grupie.
Komunikacja i łączność w grupie.
Typologia grup społecznych.
Próby systematyzacji grup społecznych.
Analiza wybranych przykładów grup.
Teoria grup odniesienia.
Rodzaje grup odniesienia.
Selekcja grup odniesienia - uwarunkowania wyboru.
Eksplanacyjna przydatność teorii grup odniesienia.
Role społeczne i struktury ról.
Pojęcie roli społecznej, wielości ról i zespołu ról, zespołu statusów,
sekwencji statusów.
Strukturalne źródła braku równowagi w zespole ról.
Społeczne mechanizmy stabilizacji zespołu ról.
Struktury statusów.
Naciski strukturalne kompletu statusów.
Komplet statusów a lojalność w stosunku do własnej grupy.
Stopień zróżnicowania w komplecie statusów.
Struktury socjometryczne.
Pojęcie struktury socjometrycznej.
Rodzaje struktur socjometrycznych.
Opracowywanie danych uzyskanych w wyniku badań - socjogramy i analiza
macierzowa.
Struktury komunikacyjne.
Pojęcie struktury komunikacyjnej.
Wzory komunikacji w grupach zadaniowych
Efektywność różnych wzorów komunikacji.
Struktury przywództwa.
Podstawy występowania instytucji władzy w grupie.
Osobowościowe i sytuacyjne determinanty efektywności przywództwa.
Style przywództwa, typy kierowników.
Test wiedzy
2
2
2
2
2
1
2
2
2
2
1
2
1
45
IV. Literatura obowiązująca do zaliczenia modułu
Literatura podstawowa:
1. Aronson E., Człowiek - istota społeczna, Warszawa 2005.
2. Giddens A., Socjologia, Warszawa 2005.
3. Kenrick D. T., Neuberg S. L., Cialdini R. B., Psychologia społeczna, Gdańsk 2005.
4. Machaj I., (red.) Małe struktury społeczne, 1998.
5. Merton R., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN Warszawa 2002.
6. Sommer H., Małe Struktury Społeczne, wybór tekstów, Tyczyn 1998.
7. Szmatka J., Elementy mikrosocjologii, cz. 1, 1979; cz. 2, 1992.
8. Szmatka J., Małe struktury społeczne, PWN Warszawa 2007.
9. Szmatka., J., Jednostka a społeczeństwo, PWN Warszawa 1980.
10. Sztompka P., Socjologia, Kraków, 2002.
11. Turner J. H., Struktura teorii socjologicznej, Warszawa 2005.
12. Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, KUL Lublin 1995.
13. Walczak-Duraj D., (red.) Wzory i wzorce wybranych ról społecznych, Łódź 2001.
Literatura uzupełniająca:
1. Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 1981.
2. Goodman N., Wstęp do socjologii, Poznań 2001.
3. Jared D., Trzeci szympans ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem, Warszawa 1996.
4. Malikowski M., Marczuk S., Socjologia ogólna, skrypt WSP, Rzeszów 1993.
5. Mika S., Psychologia społeczna, Warszawa 1987.
6. Moir A., Jessel D., Płeć mózgu: o prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, Warszawa 1997.
7. Newcomb Th., Turner R. H., Converse Ph. E. Psychologia społeczna, 1970.
Wilson E. O., O naturze ludzkiej, Poznań 1998.