Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_01 BEZPIECZEŃSTWO BIZNESU 4 działy: - wywiad gospodarczy, - kontrwywiad gospodarczy, - ochrona lojalności pracowników, - ochrona mienia i osób. Podstawowe pojęcia: Bezpieczeństwo, to pewien stan dotyczący osób lub organizacji. Dotyczy następujących dziedzin życia: militaria, ekonomia, ekologia, polityka i kultura. W ekonomii bezpieczeństwo określić można jako zdolność Państwa do zapewnienia ochrony bezpieczeństwa narodowego poprzez ochronę produkcji, handlu i usług. Firma może działać bezpiecznie jeśli spełnione są 3 warunki: 1. Znane są informacje o zamiarach i bieżącej działalności firm konkurencyjnych, zwłaszcza znane są informacje o działaniach podejmowanych przeciwko naszej firmie. 2. Personel naszej firmy jest wobec niej lojalny, w szczególności wykluczone są przypadki ujawnienia na zewnątrz informacji tajnych, nie dochodzi do kradzieży ani innych form destrukcji zasobów materialnych ze strony zatrudnionych osób. 3. Firma jest chroniona przed zamachami przestępczymi w rodzaju włamań, napadów itp. Realizowanie bezpieczeństwa firmy wymaga stosowania następujących zasad: - wszelką działalność związaną z zapewnieniem bezpieczeństwa jest zgodna z obowiązującym prawem, - w toku działalności zapewniającej bezpieczeństwo przestrzegane muszą być prawa człowieka i w każdej sytuacji zachowana ludzka godność, - w każdym przypadku zachowana zostanie lojalność wobec osoby chronionej, a chroniący pozostanie przy chronionym podmiocie i jego interesach, - jeśli zajdzie potrzeba wyrządzenia komuś dolegliwości będzie ona zawsze ograniczona do niezbędnego minimum (zasada humanitaryzmu), - osoby wykonujące służbę bezpieczeństwa w swoich działaniach zachowują bezstronność i będą dążyć do prawdy, www.wkuwanko.pl 1 Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_01 - szczególną uwagą objęte będą kompetencje osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, bowiem brak profesjonalizmu jest niedopuszczalny, - można poświęcić dobro niższej rangi dla ratowania wartości wyższej tylko wtedy, gdy zamierzony efekt nie byłby możliwy do osiągnięcia w żaden inny sposób, - takie prowadzenie działań, które byłyby całkowicie zgodne z akceptowaną społecznie hierarchią wartości i z chroniącym tę hierarchię zespołem nakazów i zachowań. W trakcie realizacji celu ekonomicznego mimo spełnienia warunku poprawnego zarządzania pomyślność firmy może być zagrożona przez zjawiska i zdarzenia, które zniweczą wysiłek pracy całych zespołów ludzkich. Zagrożenia te wyodrębnić można w następujące grupy: - Mogą się one pojawić w biznesowym otoczeniu firmy i mieć postać trendów rynkowych, finansowych, technologicznych itp., których zarząd firmy może nie dostrzec w porę i doprowadzić np. do zacofania firmy. Podobnie będzie gdy w otoczeniu konkurencyjnym powstaną plany działań nieprzyjaznych wobec firmy. Mogą to być również szanse, których przeoczenie doprowadzi do podobnego rezultatu. - Dotyczy zachowań pracowniczych wobec pracodawcy np. jeśli członkowie personelu będą kradli należne do firmy mienie, sprzedawali tajne informacje lub w inny sposób szkodzili firmie. - Obejmuje ochronę przedsiębiorstwa przed pochodzącymi z zewnątrz zagrożeniami natury kryminalnej. Są to 3 filary pozaekonomicznego bezpieczeństwa firmy: - Gromadzenie informacji zewnętrznych istotnych dla jej interesów, - Ochrona informacji własnych, kontrola lojalności personelu, - Fizyczna i techniczna ochrona osób i mienia. Przedmiotem bezpieczeństwa biznesu są problemy wywiadu gospodarczego, ochrona informacji własnej, kontrola lojalności personelu, fizyczna i techniczna ochrona osób i mienia. Budowa systemu bezpieczeństwa. Zbudowany system bezpieczeństwa ma zapewnić optymalny poziom bezpieczeństwa, który jest kompromisem miedzy ryzykiem niesionym przez zagrożenia a możliwościami budżetowymi firmy. www.wkuwanko.pl 2 Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_01 Zagrożenie jest potencjalną przyczyną niepożądanego zdarzenia, którego wystąpienie może prowadzić do szkody, sprzyjać popełnieniu przestępstwa, okazją do zaistnienia wypadku, katastrofy. Podział zagrożeń: 1. Ogólne, będące rezultatem sytuacji kryminologicznej na terenie działania firmy (np. Pruszków), 2. Specyficzne, związane z konkretnymi cechami firmowych obiektów i prowadzonej działalności (np. podjadanie w Wedlu), 3. Wewnętrzne: - obiektywne, wynikające ze słabych stron struktury architektoniczno-budowlanej, - subiektywne, obejmujące wady organizacyjne, błędy ludzkie oraz deficyt lojalności personelu. Metodyka budowy systemu bezpieczeństwa obejmuje kilka etapów: 1. Rozpoznanie zagrożeń, a reguły badania tych zagrożeń są następujące: - poszukiwanie słabych stron w procedurach działania, - kto jest wrogiem (należy wczuć się w sytuację wroga i myśleć jego kryteriami – gdzie uderzyć), - rozpoznać sytuację kryminalistyczną okolicy, sprawdzić jakie były tu najczęściej zdarzenia, - prowadzić konsultacje z fachowcami, specjalistami, ekspertami, bowiem nikt nie wie wszystkiego, - należy przy określaniu zagrożeń unikać eufemizmów, a nazywać rzeczy po imieniu, - kierować się wyczuciem sytuacji, intuicją, doświadczeniem życiowym. Rozpoznawanie zagrożeń polega na gromadzeniu informacji, dokonywaniu ich interpretacji i analizie. W rezultacie ma powstać uporządkowany obraz pewnej struktury istotnej dla firmy. Najlepiej gdy sporządzi się protokół bezpieczeństwa który powinien zawierać: - ogólne funkcje obiektu, - charakterystykę budynku, - oświetlenie, - zabezpieczenie mechaniczne, - systemy alarmowe, - ochronę fizyczną, www.wkuwanko.pl 3 Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_01 - kontrolę pracowników i gości, - ruch towarowy, - lojalność personelu, - bezpieczeństwo informacji. 2. Określenie prawdopodobieństwa wystąpienia oraz doniosłości konsekwencji określonych zdarzeń. Prawdopodobieństwo zdarzenia może być: - praktycznie pewne, - wysoce prawdopodobne, - umiarkowanie prawdopodobne, - mało prawdopodobne, - praktycznie nieprawdopodobne. Doniosłość zdarzenia wpływającego na prowadzoną działalność firmy określamy krytycznością skutków danego faktu. Stopnie krytyczności: - fatalne, - bardzo poważne, - umiarkowanie poważne, - niezbyt poważne, - relatywnie istotne. 3. Przypisanie każdemu zidentyfikowanemu zdarzeniu dwóch cech: prawdopodobieństwa i krytyczności. Bezwzględnie obowiązuje zasada, że przyjmuje się stopień najmniej optymistyczny. 4. Rozważenie dróg prowadzących do zmniejszenia dostrzeżonych ryzyk. Rozważyć trzeba: - możliwość uniknięcia ryzyka, - rozproszenie ryzyka, - redukcję ryzyka. www.wkuwanko.pl 4