Bezpieczeństwo w zarządzaniu personelem

Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
Bezpieczeństwo w zarządzaniu personelem.
Źródłami ryzyka personalnego są warunki panujące w otoczeniu i we wnętrzu organizacji,
metody i style podejmowania decyzji personalnych oraz cechy podmiotów podejmujących
decyzje.
Jedna z form ryzyka personalnego – ryzyko selekcyjne obejmuje:
- ryzyko wyboru nieodpowiedniej metody różnicującej kandydatów,
- ryzyko niskiej jakości informacji o kandydacie,
- ryzyko nietrafnej interpretacji informacji dotyczącej kandydata.
Im bardziej wrażliwe jest planowane do obsadzenia stanowisko, im większe stwarza ono
pokusy do działań przynoszących firmie straty, tym większa powinna być staranność w jego
obsadzeniu.
Generalnie działania w zakresie bezpieczeństwa obejmują:
- tworzenie obrazu koncepcji kandydata – koniczne jest opracowanie profilu osobowego
kandydata (profil wymagań). Obejmuje on zestawienie charakterystyki stanowiska i pracy na
nim dokonanym po analizie zbioru cech, które osoba powinna reprezentować, by sprostać
oczekiwaniom. W profilu trzeba uwzględnić cechy, które nie powinny charakteryzować
kandydata: karalność, związki ze środowiskiem przestępczym, uzależnienia,
- kwestionariusz danych biograficznych – zawiera około 150 b. szczegółowych pytań,
pozwalających oszacować postawy, przekonania, wartości itp. Kandydata do pracy, możliwe
do weryfikacji,
- badanie dokumentów autoprezentacyjnych – należy przyjąć, że w większości życiorysów i
listów motywacyjnych podane są dane fałszywe, np. dot. Wynagrodzenia w poprzednich
miejscach pracy, wykształcenia – przypisanie sobie kwalifikacji, których nie posiadają, czasu
przebywania na bezrobociu, przyczyny odejścia od poprzedniego pracodawcy, niepowodzenia
zawodowe,
- badanie referencji – są one wartościowe, jeżeli pochodzą od osób pozostających w różnych
relacjach służbowych wobec kandydata oraz z wielu źródeł. Często pracodawca sporządza
dobre referencje z litości lub wygody, chcąc pozbyć się pracownika. Referencje uznawane są
za słaby element oceny w selekcji pracowników.
- testy uczciwości – ich celem jest określenie prawdopodobieństwa popełnienia przez
kandydata kradzieży, ustala się także inne niekorzystne zachowania pracownika,
prawdopodobieństwo uzasadnionych roszczeń finansowych czy też absencji.
www.wkuwanko.pl
1
Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
Wyróżnia się 3 rodzaje podstawowych testów:
- jawne testy uczciwości – charakteryzują profil kandydata z tendencją do popełniania
kradzieży, mogą też być pomocne w identyfikacji skłonności do agresji, uzależnień itp.
- badania zorientowane na osobowość – diagnoza osobowości kandydata do pracy przez
pryzmat jego przydatności na określony typ stanowiska,
- psychologiczne badania kliniczne – bada się agresję, ekstrawersję, ugodność, stabilność
emocjonalną, otwartość na doświadczenia, sumienność,
- testy grafologiczne – badania charakteru, moralność, uczciwość, skłonność do niedbalstwa,
- przedzatrudnieniowe badania narkotykowe,
- wywiad przed zatrudnieniowy,
- mentoring – przydzielenie nowicjuszowi opiekuna, który nie będąc jego służbowym
przełożonym pełni rolę doradcy, powiernika, przewodnika i kontrolera,
Wybrane metody kontroli lojalności:
Badania przedzatrudnieniowe – dostarczają one materiału wzbogacającego inne elementy
procedury selekcji i naboru, np. poprzez skrycie w biograffi kompromitujących szczegółów,
kierunkuje rozmowy kwalifikacyjne, czyniąc decyzję o zatrudnieniu bardziej uzasadnioną.
Okresowa kontrola lojalności – dotyczy pracowników mających duży stopień samodzielności
służbowej i gdyby podjęli działania na szkodę firmy, to szkoda mogłaby zostać ujawniona
dopiero po długim okresie. Inną przesłanką tych badań jest dostęp pracowników do
szczególnie ważnych tajemnic firmy. Badanie ma wyjątkowo zapobiegawczy charakter, a
pracownik poddany badaniu na zasadzie współodpowiedzialności za firmę.
Ustalenie sprawców zdarzeń.
Metodyka badań tego typu jest zbliżona do śledztw w sprawie kryminalnej. Typuje się krąg
osób, wobec nich prowadzi się badania. Zasadnicze znaczenie ma minimalizacja liczebności
zbioru osób postronnych.
Niejawny monitoring zachowań.
Jawne przyglądanie się pracy personelu nie budzi emocji, jest normalną czynnością kontrolną
menagerów.
Stosuje się:
- podsłuch telefoniczny na wewnętrznych liniach,
www.wkuwanko.pl
2
Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
- podsłuch pomieszczeń,
- podgląd pomieszczeń przez ukryte kamery,
-kontrola poczty elektronicznej,
- operacje „specjalne”
- kontrola narkotyków.
Badania poligraficzne (wariograficzne) – pozwalają na uchwycenie zdarzeń związanych z
naszym stanem emocjonalnym. Zmianom towarzyszą skorelowane a z nimi zmiany
fizjologiczne: przebieg oddychania, pracy serca, reakcje skórno-galwaniczne.
Problemy psychologiczne a lojalność personelu.
Wynikające z tych przesłanek:
- w miejscu pracy człowiek spędza 1/3 swojego dorosłego życia, tu też realizuje swoje
potrzeby samorealizacji, tu też przejawiają się jego frustracje, depresje, agresje, brak
satysfakcji.
- stres może wywołać szereg niekorzystnych zjawisk, spadek wydajności, niechęć do
pracodawcy, generowanie konfliktów, wzrost absencji, wypadkowość w pracy.
- pracownikowi dotkniętemu problemami psychologicznymi wywołanymi pracą lub
czynnikami zewnętrznymi należy się pomoc i opieka.
Zapewnienie bezpieczeństwa psychologicznego koncentrować się powinna na następujących
zagadnieniach:
- poprawa warunków w miejscu pracy,
- monitorowanie zagrożeń psychologicznych i czynników ryzyka,
- szkolenie personelu,
- zapewnienie pomocy pracownikowi ze strony kompetentnych psychologów.
Bezpieczeństwo osób i mienia.
Mamy 2 systemy ochrony osób i mienia.
Instytucjonalny: Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewn., Państwowa Straż Pożarna, Straż
Graniczna, Służba Więzienna, Inspekcja Celna, Żandarmeria Wojskowa, Straż Miejska i inne.
Komercyjny:
1. przedsiębiorstwa, które prowadzą działalność gospodarczą obejmującą usługi ochrony
osób i mienia.
www.wkuwanko.pl
3
Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
2. specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne:
- przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w
zakresie usług ochrony osób i mienia, posiadający pozwolenie na broń, na okaziciela,
wydawane na podstawie odrębnych przepisów,
- wewnętrzne służby ochrony, uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników, powołane
do ochrony przedsiębiorstwa – po uzyskaniu koncesji na świadczenie usług.
3. służby porządkowe, powołane przez organizatorów imprez masowych,
4. przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie zabezpieczenia technicznego.
Cele ochrony firycznej:
- ustawa z 22/08/1997 o ochronie osób i mienia,
- zapewnienie bezpieczeństwa życia, zdrowia, nietykalności osobistej chronionych osób,
- zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu, przeciwdziałanie
powstawaniu szkód wynikających z tych zdarzeń, a także niedopuszczenie do wstępu osób
nieuprawnionych na teren chroniony.
Dobrami uwzględnianymi przez ustawę są także: porządek na terenie chronionym, zgodne z
prawe działanie pracowników ochrony oraz ich bezpieczeństwo osobiste.
Narzędziem kontroli działalności w zakresie ochrony mienia i osób jest koncesjonowanie.
Organem koncesyjnym jest Minister Spraw Wew. I Adm., który udziela, odmawia udzielania,
ogranicza działalność lub cofa koncesję na działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony
osób i mienia.
Formy i środki ochrony fizycznej:
- posterunek stały,
- posterunek doraźny,
- obchód,
- patrol (pieszy, rowerowy, zmotoryzowany),
- grupa interwencyjna,
- „podjazd” – prewencyjne objeżdżanie chronionych placówek bez wyraźnego powodu.
Rola patrolu.
- profilaktyka przeciw pożarowa,
- zapobieganie kradzieżom,
- zapobieganie niedbalstwu i wypadkom,
- konwój.
www.wkuwanko.pl
4
Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
Pracownik ochrony fizycznej ma kompetencje do wykonywania następujących działań:
- ustalanie uprawnień osób do przebywania na obszarach lub obiektach chronionych,
- legitymowanie osób w celu ustalenia ich tożsamości,
- wzywanie osób do opuszczenia obiektu lub obszaru,
- ujęcie osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub
zdrowia ludzkiego oraz chronionego mienia.
Środki przymusu i broń palna w działaniach ochronnych. Ogólna zasada regulująca użycie
środków przymusu bezpośredniego nakazuje ich wykorzystanie w sposób odpowiadający
potrzebom.
Przepisy ustawy dopuszczają stosowanie następujących srodków:
- siła fizyczna,
- kajdanki,
- pałki ochronne,
- psy obronne,
- paralizatory,
- broń gazowa,
- miotacze gazu,
- broń palna.
Kontrola osobista i kontrola bagażu.
Ustawa o ochronie osób i mienia nie upoważnia pracowników ochrony do przeglądania
odzieży i bagaży osób w celu stwierdzenia, czy chronione mienie nie jest ukrywane lub
wynoszone.
Ludzie w ochronie fizycznej – bezpieczeństwo osobiste.
Zamach – przygotowanie i przeciwdziałanie.
Profesjonalne przygotowanie zamachu obejmuje następujące fazy:
- wybór celu,
- zgromadzenie i analiza informacji,
- inwigilacja,
- opracowanie planu,
www.wkuwanko.pl
5
Bezpieczeństwo Biznesu_ wykłady_02
- wykonanie,
- ucieczka.
Zapobieganie zamachowi polega la podjęciu przeciwdziałania wobec każdej z wymienionych
faz, niezależnie od tego, czy rzeczywiście wiadomo, że ktoś rozpoczął przygotowanie do
ataku.
Przeciwdziałanie polega przede wszystkim na: odstraszeniu, kontr obserwacji, czujności i
intuicji.
Organizacja ochrony osobistej.
Podstawą jest plan ochrony, który zawiera, opis zagrożeń, opis zespołu chroniącego,
wskazanie dowódcy, liczebności, taktyka ochrony, współdziałania wewnętrzne, opis środków
ochronnych, szkice sytuacyjne, listy współpracowników chronionej osoby, telefony alarmowe.
Musi też zawierać alternatywne rozwiązania.
Taktyka ochrony osobistej.
Chroniona osoba pozostaje bezpieczna, gdy wokół niej rozciągać się będzie przestrzeń
niedostępna dla potencjalnego agresora. Strefa chroniona to obszar wyznaczony i
ograniczony zabezpieczeniami architektoniczno-budowlanymi i innymi środkami
technicznymi. Pierścień ochrony to zespół pracowników tworzących strefę chronioną na jej
obrzeżu. Szyk to sposób w jaki pracownicy ochrony tworzą pierścień.
Wokół osoby chronionej tworzy się 3 pierścienie ochronne:
- wewnętrzny – tworzą go tylko pracownicy ochrony, a wstęp do wyznaczonego nim obszaru
mają tylko osoby z najbliższego rozpoznawalnego otoczenia osoby chronionej,
- środkowy,
- zewnętrzny.
Kluczowe znaczenie ma taktyka szyku tworzącego krąg. Szyk ochrony porusza się zawsze z
osobą chronioną, a dowódca szyku jest na odległość wyciągniętego ramienia. Każdy z
członków szyku w sposób skoncentrowany prowadzi obserwację tego sektora otoczenia,
który wynika z jego miejsca w szyku, osłania też obserwowaną część. W razie pojawienia się
bezpośredniego zagrożenia podstawowym celem jest wyprowadzenie osoby chronionej z
niebezpiecznego obszaru.
www.wkuwanko.pl
6