Wyższa Szkoła Promocji w Warszawie Jolanta Maria Rak (album nr 3123/2009) Segmentacja rynkowa w marketingu wydarzeń promocyjnych Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Janusza Grobickiego Warszawa 2011 SPIS TREŚCI Wstęp…………………………………………………………………………………………..4 ROZDZIAŁ 1. Segmentacja rynkowa ……………………………..…………….5 1.1. Definicje segmentacji rynkowej ………………………………………...5 1.1.1. Definicja wg Ph. Kotlera …………………………………………5 1.1.2. Definicja wg J. Altkorna ………………………………………....9 1.2. Cele segmentacji ………………………………………………………..10 1.3. Kryteria segmentacji …………………………………………………...13 1.3.1. Segmentacja wg cech obiekt ywnych …………………………..15 1.3.2. Kryterium behawioralne ……………………………………...…17 1.4. Wybór segmentów rynku ……………………………………………….19 1.4.1. Koncentracja jednosegmentowa ………………………………..19 1.4.2. Specjalizacja selekt ywna ………………………………………..20 1.4.3. Specjalizacja produktowa ……………………………………….21 1.4.4. Specjalizacja rynkowa …………………………………………..21 1.4.5. Pełne pokrycie rynku ……………………………………………22 1.5. Proces segmentacji rynkowej ………………………………………….23 1.5.1. Prz ygotowanie procesu segmentacji …………………………..23 1.5.2. Wybór zespołu prowadzącego segmentację …………………..24 1.5.3. Wybór sposobu segmentacji rynkowej ………………………..25 1.5.4. Gromadzenie danych potr zebnych do segmentacji …………..27 1.5.5. Przebieg procesu segmentacji ………………………………….28 1.5.6. Sporządzenie mapy rynku ……………………………………….29 1.5.7. Typologia konsumentów ………………………………………..30 1.5.8. Decyzje zakupowe konsumentów ………………………………33 1.5.9. Formowanie i kontrola segmentów rynkowych ……………....36 1.5.10. Weryfikacja atrakcyj ności segmentów ……………………..39 1.6. Korz yści segmentacji …………………………………………………...41 1.7. Rola segmentacji rynkowej w marketingu wydarzeń promocyjnych …………………………………………………………...44 1.7.1. Definicja marketingu wydarzeń promocyjnych ………………44 1.7.2. Segmentacja jako strateg iczny element marketingu wydarzeń specjalnych: wprowadzenie do II rozdziału pracy …………...45 Rozdział 2. Raport z projektu badawczego „Marketing wydarzeń promocyjnych”……………………………………………………………………..48 2.1. Założenia projektu badawczego …………………………………….….48 2.2. Cele projektu badawczego ……………………………………………...49 2.3. Sposób powstawania ankiet y…………………………………………..50 2.4. Modele pytań …………………………………………………………….51 2.5. Układ kwestionariusza ……………………………………………….....52 2.6. Uzasadnienie sposobu powstawania pytań …………………………...54 2.7. Opis próby………………………………………………………………..60 2.8. Przedstawienie wyników pomiaru ……………………………………..61 2.9. Trudności napotkane podczas realizacji projektu badawczego …….85 Rozdział 3. Wnioski z przeprowadzonych badań …………………………….86 3.1. Wyniki segmentacji rynkow ej/ badania rynku w kontekście marketingu wydarzeń promocyjnych ………………………………..86 3.2. Powody i warunki korz ystania z wyników segmentacji rynkowej/ badania rynku przez agencje eventowe ……………………………....91 3.3. Charakter i ważność segmentacji rynkowej w marketi ngu wydarzeń promocyjnych …………………………………………………………...93 3.4. Kryteria w segmentacji rynkowej w marketingu wydarzeń promocyjnych …………………………………………………………...98 3.5. Specjalizacja rynkowa w kontekście wydarzeń promocyjnych ……101 „ S e g m e n t a c j a 3.6. Prognoz y na podstawie badania ……………………………………...104 Zakończenie……………………………………………………………………….108 Bibliografia ………………………………………………………………………..109 Spis wykresów…………………………………………………………………….113 r y n k u Spis rysunków…………………………………………………………………….113 Załącznik nr 1 Kwestionariusz ………………………………………………...114 t o p o d z i a ł r y n k u n a w z g l Wstęp W y o d r ę b n i o n e s W czasach zwiększającej się każdego dnia konkurencji i wymagań klientów przedsiębiorcy muszą mieć świadomość jak bardzo ważna staje się jednolita, kompleksowa strategia działania, ukierunkowana nie tylko na ich własną satysfakcję ale i na zadowo lenie klientów. Konsumenci dojrzewają, stają się coraz bardziej wymagający i pewni swoich potrzeb, patrzą nie tylko na cenę, ale i jakość, obsługę, markę produktu a nawet tradycję. Dlatego obecnie, tak ciężko jest firmom utrzymać klientów przy sobie na trw ałe. Nie mówiąc już o po zyskiwaniu nowych, potencjalnych klientów. Wszystkie działania firmy muszą więc być ze sobą spójne, od finansowej części, przez produkcję, aż do marketingu, ponieważ tylko dzięki współpracy działów danego przedsiębiorstwa możliwe je st przekroczenie granic, pokonanie ko nkurencji i opanowanie danego rynku. Najważniejsza jest strategia: konkretny, długoterminowy plan, misja przedsiębiorstwa, zawierająca dokładny opis celów, środków jak i narzędzi kontroli efektów. Strategia to coś wię cej niż tylko rozpisany plan na dłuższy czas, strategia to charakter napędzająca przedsiębiorstwa, cały organizm. napędową przedsiębiorstwa, budowania tego serce, Jednakże, potrzebne długoterminowego od którego aby strategia są planu. kanalikami pewne Uosabiają była biegnie siła rzeczywiście siłą podstaw y, się one wyznaczniki w procesie segmentacji rynkowej. Dzisiaj firma nie może nawiązywać relacji z klientem bez uprzedniego zidentyfikowania jego potrzeb jak również jego samego: cech charakterystycznych, miejsca zamieszkania, sposobu życia, robienia zakupów, statusu itd. Kryteriów identyfikacji klientów jest bardzo wiele i oczywiście zostaną one opisane w dalszej części pracy. Sama identyfikacja klientów to inaczej segmentacja, która polega na tym, że badając dany ch konsumentów i zestawiając ze sobą wyniki tego badania, tworzy się jednorodne grupy nazywane segmentami. Dzięki temu możliwe jest znalezienie najbardziej pasującej do pro filu i produktów danej firmy grupy nabywców. Segmentacja to odkrywanie potr zeb i osobowości klientów, sposób na stworzenie o dpowiedniej strategii marketingowej i efektywne, skuteczne dotarcie do potencjalnych naby wców produktu czy usługi. W pracy zostanie ukazana rola segmentacji w marketingu wydarzeń promocyjnych, która to odgry wa bardzo ważną rolę przy tego typu przedsięwzięciach. Wydarzenie promocyjne to termin określający każdego typu zorganizowaną imprezę czy spotkanie mające na celu promocję danego pro duktu, usługi, marki czy samej firmy. Zalicza się do wydarzeń promocyjnych zarówno wydarzenia artystyczne, sportowe jak i biznesowe. Natomiast marketing wydarzeń promocyjnych to nic innego jak promocja wydarzeń promocyjnych jako narzędzi wspierających budowanie wizerunku i relacji biznesowych klientów agencji eventowych (podmiotów organizu jących wydarzenia promocyjne), które zlecają organizację wydarzeń promocyjnych Segmentacja jest elementem strategii w marketingu wydarzeń promocyjnych, ponieważ jest fundamentem budowania trwałych więzi między organizatorami wydarzeniach wydarzenia (agencjami) promocyjnych tworzenie a ich kl ientami. odpowiednich, Segmentacja wyczerpujących to w profili klientów, tak aby szybko i skutecznie agencja eventowa mogła dotrzeć do zleceniodawców wydarzenia, czyli potencjalnych klientów. strategicznym ponieważ jednorodnych grup bez o dpowiedniego odbiorców nie Jest ona elementem zróżnicowania możliwe jest i zbudowania skuteczne, szybkie i satysfakcjo nujące do pasowanie oferty tworzonej przez agencje i dedykowanej poszczególnym grupom klientów stałych jak i nowych, po tencjalnych. Segmentacja to podstawa ukierunkowania każdego biznesu na swoich klientów, znalezienia odpowiedniego rynku zbytu oraz tworzenia odpowiednich działań promocyjnych i marketingowych. Wybór odpowiednich grup docelowych odbiorców jest działaniem dł ugofalowym w kontekście budowania trwałych więzi z nabywcami, dlatego zaliczenie segmentacji do jednego z elementów strategicznych danego przedsiębiorstwa jest jak najbardziej trafne i właściwe. Nadrzędnym celem pracy jest udowodnienie, że segmentacja ry nkowa może stanowić strategiczny element w marketingu wydarzeń promocyjnych, jako narzędzie kształtowania wielowymiarowych profilów klientów agencji eventowych , uwzględniających ich różnorodne potrzeby i wymagania. W pierwszym rozdziale pracy zostaną przed stawione definicje segmentacji oraz pełna charaktery styka jej kryteriów, rodzajów, przebiegu, ko rzyści i kosztów, aby wykazać słuszność przeprowadzania segmentacji rynkowej. Następnie zostanie pokazane powiązanie segmentacji z nowym pojęciem marketingu wyd arzeń promocyjnych, jako strategicznego elementu w tego typu przedsięwzięciach. Będzie to wprowadzenie do praktycznej części pracy, obejmującej kompleksowe badanie wpływu segm entacji rynkowej na budowanie strategii firm zajmujących się marketingiem wydarze ń promocyjnych. Drugi rozdział stanowi raport z projektu badawczego „Marketing wydarzeń promocyjnych” i ukazuje założenia, układ i analizę wyników przeprowadzonego badania. Finał pracy składa się z syntezy dotychczas opisanej wiedzy teoretycznej jak i praktycznej oraz przedstawia wnio ski wysunięte na podstawie analizy wyników badania, weryfikację postawionych w badaniu hipotez oraz prognozy rozwoju segmentacji rynkowej w marketingu wydarzeń promocyjnych. Autorka pracy dziękują wszystkim respo ndentom i zaa ngażo wanym w przeprowadzenie badania dotyczącego marketingu wydarzeń prom ocyjnych.