Kwestionariusz SKM – Style Kierowania Menedżerów

KWESTIONARIUSZE DO BADAŃ
– WARSZTAT ZASTOSOWANIE PSYCHOLOGII W ZARZĄDZANIU
Poniżej przedstawiam strukturę dostępnych (u mnie) narzędzi do pomiaru
stylów kierowania i osobowości, które można rozważyć jako potencjalne
narzędzia do wykorzystania do własnych projektów warsztatowych
Kwestionariusz ILTs obejmuje 8 wymiarów ukrytych teorii przywództwa:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Wrażliwość (np. współczujący, wrażliwy, wyrozumiały, ciepły);
Poświęcanie się (np. poświęcający się, zaangażowany, zorientowany na cel);
Tyrania (np. dominujący, samolubny, manipulujący);
Charyzma (np. charyzmatyczny, dynamiczny, energiczny);
Atrakcyjność (np. z klasą, elegancki);
Męskość (mężczyzna, męski);
Inteligencja (np. inteligentny, wykształcony, zaradny, z dużą wiedzą);
Siła (np. silny, odważny, wytrzymały).
Respondenci dokonują opisu cech prototypowego/ idealnego/ własnego przywódcy za
pomocą 41 przymiotników na 9-stopniowej skali [1 — w ogóle (go) nie charakteryzuje; 9 —
w pełni (go) charakteryzuje].
Kwestionariusz SKM – Style Kierowania Menedżerów - obejmuje 6 stylów
kierowania (58 pozycji na 5-stopniowej skali)
1. Styl strukturyzujący - styl skoncentrowany na realizowaniu zadań, przewidywaniu i
wychwytywaniu błędów w pracy oraz na stawianiu wysokich wymagań podwładnym i
zachęcaniu do większego wysiłku.
2. Styl kontrolujący - Styl o rysie autokratycznym, silnie zorientowany na zadania,
dyscyplinowanie, kontrolowanie oraz chęć podporządkowania podwładnych rygorowi i
procedurom w realizacji zadań
3. Styl partycypacyjny - styl włączający podwładnych w procesy decyzyjne i umożliwiający
podwładnym proponowanie własnych rozwiązań, wyrażający poczucie bliskiej więzi z
podwładnymi.
4. Styl makiaweliczny - styl oparty na świadomym manipulowaniu w realizacji własnych
celów, akceptowanie nieetycznych sposobów działania podwładnych, dystansowanie się
i nieufność wobec nich; wyraża skłonności autorytarne.
5. Styl nagradzający - styl skoncentrowany na różnych formach nagradzania za wysiłek
podwładnych, na udzielaniu im pozytywnych informacji i budowaniu profesjonalnej
więzi z podwładnymi.
6. Styl zdystansowany - styl nieingerujący oparty na małym zainteresowaniu przebiegiem i
jakością pracy podwładnych, niechęci do współpracy z podwładnymi i zaniedbania w
pełnieniu funkcji kierowniczych.
Kwestionariusz MLQ obejmuje 6 stylów kierowania (45 pozycji na 4stopniowej skali):
1) Styl transformacyjny
 Wyidealizowany przykład – oznacza, że przywódca jest tzw. modelem roli, tj.
osobą podziwianą, szanowaną i darzoną zaufaniem. Podwładni identyfikują się z
takim przywódcą i chcą go naśladować. Taki lider przedkłada potrzeby członków
zespołu nad swoje, dzieli z nimi wszelkie ryzyko i zachowuje się zgodnie z
wytyczonymi standardami etycznymi, celami i wartościami, przejawia wiarę w
swoją wizję, wytrwałość w dążeniu do celu, pełną odpowiedzialność za swoje
działania. Taki przywódca jest określany mianem charyzmatycznego
 Inspirująca motywacja – polega na motywowaniu podwładnych poprzez
podkreślanie sensu ich pracy i określanie wyzwań, rozbudzanie ducha zespołu,
przejawianie entuzjazmu i optymizmu. Lider zachęca członków zespołu do
tworzenia atrakcyjnych, ale realistycznych wizji przyszłości i sam takie roztacza,
motywując do wyższych oczekiwań i wysiłku w realizację celu.
 Stymulacja intelektualna – oznacza pobudzanie podwładnych do wysiłku
intelektualnego, innowacyjności i kreatywności poprzez kwestionowanie
przyjętych założeń przeformułowywanie problemów, spojrzenie na stare sytuacje
w nowy sposób. Taki lider nie ośmiesza ani nie krytykuje publicznie członków
zespołu z powodu popełnionych błędów. Podwładni są włączeni w proces
formułowania problemów i poszukiwania rozwiązań.
 Indywidualne traktowanie – polega na zwracaniu uwagi przez lidera na
indywidualne potrzeby rozwoju i osiągnięć każdego podwładnego. Styl pracy
takiego przywódcy można określić jako zachowanie mentora czy trenera, który,
tworząc wspierający klimat, pomaga członkom zespołu rozwijać ich potencjał
2) styl transakcyjny polegający na wzmacnianiu motywacji podwładnych dzięki
wymianie pracy na dobra różnego rodzaju – odwołuje się do tego, co się pracownikom
opłaca i w zamian za wysiłek oferuje im cenne nagrody, takie jak
pieniądze czy status, jasno określa role pracowników, inicjuje strukturę, nagradza i karze
podwładnych, okazuje im troskę i stara się zaspokajać ich potrzeby socjalne. Obejmuje
dwa czynniki:
 Warunkowe nagradzanie – dotyczy wyznaczania i uzgadniania z podwładnymi
zakresu pracy do wykonania wraz z obietnicą i faktycznym wynagrodzeniem
podwładnych za zadowalającą realizację zadań.
 Zarządzanie przez wyjątki – aktywne zarządzanie przez wyjątki dotyczy zachowań
korygujących w wymaganych przypadkach, monitorowania odchyleń od ustalonych
norm i wykrywanie błędów zanim pojawią się negatywne konsekwencje; pasywne
zarządzanie przez wyjątki polega na pewnego rodzaju bierności przełożonego, a
aktywność dotycząca korygowania ewentualnych błędów występuje dopiero po ich
pojawieniu się.
3) Styl leseferyczny (Laissez-faire) – inaczej nazywane przywództwo nieingerujące, które
polega na unikaniu zajmowania stanowiska w jakiejkolwiek sprawie, braku
zainteresowania działaniami pracowników i pozostawianiu im wolnej ręki, odkładaniu
problemów, nie zaś rozwiązywaniu ich. W efekcie jest to raczej brak przywództwa
Kwestionariusz osobowości - do pomiaru cech stron osobowości (40 pozycji
przymiotnikowych na 5-stopniowej skali)





neurotyczność vs stabilość emocjonalna – odzwierciedlającą przystosowanie
emocjonalne versus emocjonalne niezrównoważenie; skłonność do przeżywania
negatywnych emocji (strachu, zmieszania, gniewu, poczucia winy) oraz podatność na
stres psychologiczny
ekstrawersja vs introwersja – która odnosi się do jakości i ilości interakcji społecznych
oraz poziomu aktywności, energii, a także zdolności do doświadczania pozytywnych
emocji
otwartość vs zamkniętość na doświadczenie – wskazującą na tendencję do
pozytywnego wartościowania doświadczeń życiowych, tolerancję na nowość i ciekawość
poznawczą
ugodowość vs nieustępliwość – opisująca nastawienie do innych ludzi (pozytywne
versus negatywne) przejawiające się w altruizmie versus nieustępliwości
sumienność vs chaotyczność – która oddaje stopień zorganizowania, wytrwałości i
motywacji jednostki w działaniach zorientowanych na cel
Kwestionariusz Dark Triad – do pomiaru trzech ciemnych stron osobowości
(12 pozycji na 5-stopniowej skali)



Narcyzm – umiłowanie samego siebie, zwł. własnej urody; autoerotyzm, stan zakochania się w
sobie, odczuwania silnych uczuć pozytywnych do własnych cech fiz. i psych., brak empatii i
egotyzm
Makiawelizm – skłonność do manipulowania i wyzysku innych, cyniczne lekceważenie
moralności i koncentrowanie się na własnym interesie i oszustwa.
Psychotyzm - łączy takie cechy, jak impulsywność, agresywność, chłód, egocentryzm, brak
empatii, bezlitosność i aspołeczność. Osoby o wysokim psychotyzmie to samotnicy, nieprzyjaźni i
nieufni, lubią ryzykowne sytuacje, często wchodzą w kolizję z prawem.