Starozytny Egipt Autorki: Dominika Stróżyńska i Paulina Ratajczak Mapa Starożytnego Egiptu Pismo Egipskie Fragment tekstów Piramid w komorze grobowej piramidy Unisa w Sakkarze. Alfabet hierogloficzny Cywilizacja Egiptu • Cywilizacja egipska lub też cywilizacja starożytnego Egiptu to wysoko rozwinięta kultura w dolinie Nilu z całym wachlarzem osiągnięć technicznych, naukowych, politycznych i kulturowych, która trwała ponad 3500 lat. Państwo to rozwinęło się dzięki corocznym, regularnym (a co za tym idzie dającym się przewidzieć) wylewom Nilu, który przynosił żyzne muły zapewniające przy odpowiednim nakładzie sił i środków oraz odpowiedniej organizacji dwukrotne, wysokie plony w ciągu roku. Dzięki tak sprzyjającym warunkom rolnictwo, które stanowiło podstawowe zajęcie ludności, zapewniało nadwyżki żywności, co pozwalało na jej magazynowanie na okresy nieurodzaju oraz na eksport. Bogowie Egiptu Atum – (uważany za Atum-Re) bóg wschodzącego słońca Amon - bóg zachodzącego słońca Re – bóg słońca, stwórca i pan wszechświata, nieba Szu – bóg powietrza Tefnut – bogini wilgoci Geb – bóg będący uosobieniem ziemi Nut – bogini będąca uosobieniem sklepienia niebieskiego Ozyrys – bóg śmierci, płodnej natury i odrodzonego życia, sędzia zmarłych, władca ziemi, podziemi i Krain Nieśmiertelnych, • Set – władca burz i piorunów (wrogi Horusowi), • Neftyda – żona Setha, siostra Ozyrysa, • Izyda – lokalna bogini miłości, nieba, magii, czarów, kobiet i dzieci, żona Ozyrysa, matka Horusa. • • • • • • • • Religia • Starożytni Egipcjanie wierzyli w wielu bogów. Bardzo ważne w ich religii było życie po śmierci. Zgodnie z ich system wierzeń by móc żyć wiecznie potrzebne jest dobrze zachowane ciało. Dlatego mumifikowali ciała zmarłych. Najważniejsza była mumifikacja króla i członków jego rodziny, ponieważ faraon i jego rodzina byli uznawani za ziemskie wcielenie bóstw. • Na pewien czas w Egipcie religią państwową był monoteizm. Faraon Echnaton z XVIII dynastii, zwany heretykiem zakazał kultu wielu bogów i wprowadził jednego - Atona. Po jego śmierci, za panowania jego syna Tutanchamona przywrócono władzę bóstwom Egiptu. Całkowicie kult Atona zanikł po śmierci Tutanchamona. Język • Mieszkańcy Egiptu porozumiewali się w różnych okresach, różnymi językami. • archaiczny język egipski † - Okres Wczesnodynastyczny • język staroegipski † - 3180-2240 p.n.e. • język średnioegipski (zw.klasycznym) † - 22401990 p.n.e./394 n.e. • język nowoegipski † - 1573-715 p.n.e. • Język demotyczny † - XXVI dynastii-450 • Język koptyjski - od czasów rzymskich (obecnie tylko język liturgiczny) Władcy, grobowce i sąsiedzi • Państwem kierowali dynastyczni władcy – faraonowie, którym przydawano boskie pochodzenie, uznając ich za synów boga-słońca Re (Ra). Wierzono w ich nieśmiertelność i dlatego mumifikowano ciała zmarłych władców, umieszczając je w specjalnie w tym celu budowanych grobowcach (mastabach). Z biegiem lat grobowce te przekształciły się w monumentalne, kamienne piramidy (w okresie Starego i Średniego Państwa), by następnie w czasach Nowego Państwa przekształcić się w wyryte w skale albo podziemne kompleksy grobowe. • Państwo zorganizowane było sprawne i rozwijało się przez wiele wieków bez poważnych zagrożeń zewnętrznych, dzięki pustyniom, które odgradzały je ze wszystkich stron od innych państw i ludów. Zamożność swą zawdzięczało eksploatacji licznych złóż złota i miedzi. Zarys Dziejów • • • • • • • • • • • Okres przeddynastyczny (ok. 6000–ok. 3100 p.n.e.) Okres wczesnodynastyczny (ok. 3100–ok. 2686 p.n.e.) Stare Państwo (ok. 2686–ok. 2181 p.n.e.) Pierwszy Okres Przejściowy (ok. 2181–ok. 2133 p.n.e.) Średnie Państwo (ok. 2133–ok. 1786 p.n.e.) Drugi Okres Przejściowy (ok. 1786–ok. 1567 p.n.e.) Nowe Państwo (ok. 1567–ok. 1085 p.n.e.) Trzeci Okres Przejściowy (ok. 1085–664 p.n.e.) Okres schyłkowy (664–332 p.n.e.) Epoka grecka – dynastia Lagidów (332–30 p.n.e.) Okres rzymski (30 p.n.e.–395 n.e.) Koniec ! ;)