Komunikacja (z łac. communicatio – wymiana, łączność, rozmowa

advertisement
SZTUKA ARGUMENTACJI
Komunikacja (z łac. communicatio – wymiana, łączność, rozmowa) w odniesieniu do
ludzi oznacza porozumiewanie się. Poprzez komunikację interpersonalną należy
rozumieć przekazywanie przez nadawcę komunikatu werbalnego lub niewerbalnego i
odebraniu go przez odbiorcę. Porozumiewanie się może być jednokierunkowe - nadawca
przekazuje informacje bez oczekiwania ich potwierdzenia przez odbiorcę, lub
dwukierunkowe - nadawca uzyskuje potwierdzenie przekazanej informacji np. w formie
pytań zadawanych przez odbiorcę.
Skuteczna komunikacja zachodzi wtedy, gdy odbiorca rozumie przekaz tak, jak
zamierzał go przekazać nadawca. W skutecznej komunikacji informacja nadawcy oddaje
jego
intencję,
a interpretacja odbiorcy zbiega się z zamiarami nadawcy. Na komunikację wpływają
nasze potrzeby, oczekiwania, postawy, ale również reakcje wywoływane przez nas u
naszego rozmówcy.
Nadawca - to osoba, która wysyła informację, czyli komunikat, przekaz; inicjuje proces
komunikacji. W tym celu musi ona określić "język" przekazu i kanał transmisji
komunikatu (telefon, rozmowa bezpośrednia itp.), przygotować (zakodować, czyli
wyrazić
intencje
i
idee
w symbolach - piśmie, mowie ciała, przekazie werbalnym) i nadać komunikat oraz
upewnić się, że dotarł i został właściwie zrozumiany.
Odbiorca - jest adresatem przekazu; jego rola polega na odczytaniu komunikatu
(dekodowaniu, czyli właściwym zrozumieniu symboli) na podstawie wspólnego dla
nadawcy i odbiorcy zbioru znaczeń i przekazaniu nadawcy informacji zwrotnej
potwierdzającej odbiór i zrozumienie komunikatu. Końcowym elementem procesu
komunikowania się jest interpretacja intencji nadawcy przez odbiorcę. Między nadawcą
a
odbiorcą
istnieje
sprzężenie
zwrotne.
Oznacza
to,
że każdy z nich ma możliwość uzyskania informacji, jak jest rozumiany przez drugiego.
O skutecznej komunikacji, czyli porozumieniu możemy mówić wtedy, gdy istnieje
zgodność intencji nadawcy i intencji przypisanych mu przez odbiorcę.
Komunikujemy się z ludźmi, aby:
 wyrazić swoje myśli, przekonania, pragnienia, uczucia,
 wymienić informacje,
 uzyskać pomoc, akceptację, wsparcie,
 zaspokoić potrzeby swoje i partnera (np. potrzebę afiliacji, dominacji, osiągnięć itd.),
 wydać polecenia, wykonać wspólne zadania np. ustalić z partnerem podział
obowiązków, wynegocjować korzystne warunki umowy itp.,
 określić własną pozycję, wyrazić swój stosunek wobec partnera,
 kształtować i wyrażać swoją osobę itd.
Zadaniem komunikacji jest wymiana informacji najczęściej dotyczących przekonań,
doznań
i uczuć, a także sądów, krytyki i pochwał. W tych celach wykorzystujemy zarówno
komunikację werbalną, jak i niewerbalną, czyli „mowę ciała”.
Znaczenie jasnej i precyzyjnej komunikacji dla przebiegu kontaktu z klientem
Komunikacja aby mogła spełniać swoją funkcję musi być jasna i zrozumiała dla
wszystkich rozmówców. Ważne jest, żeby:
 nadawca posługiwał się określonym kodem (językiem);
SZTUKA ARGUMENTACJI
 zaistniały warunki umożliwiające wykorzystanie danego kodu;
 odbiorca był w stanie odebrać komunikat zgodnie z intencjami nadawcy i
odpowiedzieć, używając kodu zrozumiałego dla obu stron.
Kontakt podczas rozmowy z klientem
Każda rozmowa zaczyna się od nawiązania kontaktu. Dla nawiązania kontaktu ważna
jest otwartość na drugą osobę. Otwartość, która nie jest blokowana (np. lękiem przed
oceną), ani maskowana (np. rolą osoby kompetentnej). Człowiek otwarty na rozmówcę
jest autentyczny i szczery. Prezentuje prawdziwy obraz siebie.
Otwartość to umiejętność odkrywania przed innymi swoich myśli i uczuć. Jednak w
pracy pośrednika/zarządcy jest ona cechą pożądaną tylko wtedy, gdy osoby te posiadają
umiejętność korzystania z niej w odpowiednich granicach. Oznacza to, że nadmierna
otwartość może zrazić klienta. Przede wszystkim dlatego, że podczas spotkania to klient
jest najważniejszy i rozmawia się o jego potrzebach, oczekiwaniach i wątpliwościach. W
czasie rozmowy klient ma prawo do swobodnego zachowania i ujawniania swoich
odczuć (np. rozczarowania ofertą), natomiast pośrednik/zarządca nie może sobie
pozwolić na takie zachowanie.
Dla nawiązania kontaktu ważna jest akceptacja osoby, z którą rozmawiamy.
Akceptacja, czyli szacunek dla rozmówcy i jego poglądów. Jeśli będziesz otwarty i
przychylny wobec tego, o czym mówi klient, wyzwolisz u niego chęć współpracy. Dzięki
temu będzie Ci łatwiej przedstawić propozycję i rozwiać jego wątpliwości.
Podstawą dobrego kontaktu jest także zaufanie i poczucie bezpieczeństwa. Klient
powinien mieć pewność, że działasz w jego interesie i nie wykorzystasz otrzymanych
informacji wbrew jego woli.
Warto pamiętać, że dynamika kontaktu zmienia się w zależności od czasu jego trwania.
Na początku rozmowy kontakt jest płytki, w środku się pogłębia, żeby znów osłabnąć
przy końcu. Dlatego, jeśli musisz zadać trudne lub intymne pytania najlepiej zrób to w
środku rozmowy. Optymalny czas rozmowy wynosi około 50 minut, potem kontakt może
ulec osłabieniu.
a. aspekt werbalny i niewerbalny
Komunikacja werbalna to, porozumiewanie się za pomocą słów. Słowa stanowią
około 7% informacji, którą przekazujemy w procesie komunikowania się. Dzięki nim
przedstawiamy szczegółową lub abstrakcyjną wiedzę, gdyż trudno byłoby za pomocą
gestów wyrazić na przykład następujące komunikaty: „czy moglibyśmy się spotkać w
czwartek w biurze o 16 i porozmawiać na temat oferty?.” Aby słowa spełniały swoją
rolę informacyjną podczas rozmowy, muszą:
o precyzyjnie i dokładnie odzwierciedlać to, co chce powiedzieć nadawca;
o być odpowiednio dobrane do możliwości rozumienia słuchacza (język nadawcy
nie może być za trudny);
o być słyszalne, czyli wypowiadane odpowiednio wyraźnie i głośno w miejscu, gdzie
zewnętrzne szumy nie umożliwiają odbioru (np. nadmierny hałas za oknem).
W praktyce przestrzeganie tych zasad stanowi podstawę dbałości o dobrą komunikację
z klientem. Oznacza to:
SZTUKA ARGUMENTACJI
a. Precyzyjne formułowanie swoich myśli w kontakcie z klientem.
b. Dostosowywanie języka do możliwości odbioru i rozumienia rozmówcy (używanie
profesjonalnych określeń może być dla niego niezrozumiałe)
c. Zwracanie uwagi zarówno na to jak mówimy (czy nie za szybko, czy wyraźnie) i
gdzie mówimy (czy umówiliśmy się z klientem w miejscu, gdzie nie przeszkadza
nam hałas, obecność innych osób itp.).
Dbałość o formę przekazu oznacza unikanie „wypełniaczy” językowych takich jak:
„jakby”, „coś w rodzaju”, „jakby tu powiedzieć”, „no, wie pan”. Używamy ich zwykle po
to, żeby zastanowić się, co właściwie chcemy powiedzieć. Jednak powodują one, że
przekaz brzmi nieelegancko, a jego siła słabnie.
Komunikacja niewerbalna czyli pozasłowne znaki płynące z właściwości naszego
ciała czyli tzw. „mowa ciała”. Podstawowymi czynnikami, które decydują o kontakcie z
drugim człowiekiem, są sygnały niewerbalne do których zaliczamy:
 kontakt wzrokowy
 mimikę
 gesty i ruchy ciała
 postawę ciała
 kontakt dotykowy
 zachowanie przestrzenne
 ubiór i powierzchowność
 niewerbalne aspekty mowy (czyli np. modulacja i intonacja głosu, westchnienia,
pokasływania itp.)
Metody ułatwiające komunikację to:
 techniki nawiązywania i potwierdzania kontaktu
parafraza, klaryfikacja);
 sposoby formułowania pytań;
 techniki uzyskiwania odpowiedzi twierdzącej;
 sposoby skutecznego przekazywania informacji;
 komunikaty budujące zaufanie;
 sposoby aktywnego słuchania.
(odzwierciedlanie,
b. umiejętność słuchania i mówienia
Aktywne słuchanie to okazywanie rozmówcy akceptacji, szacunku, serdeczności i
ciepła, to powstrzymywanie się od wypowiadania własnych sądów i dobrych rad.
Pomaga ono osobie, która mówi, dokładniej uzmysłowić sobie, na czym polega problem.
Umiejętność dobrego słuchania wymaga zainteresowania się rozmówcą, a także
podążania za tokiem jego wywodu. Wyraża się ono w skupieniu uwagi na osobie
partnera i treści rozmowy poprzez:
 zwrócenie się w stronę mówiącego,
 utrzymywanie kontaktu wzrokowego,
 delikatne zachęcanie do kontynuowania,
SZTUKA ARGUMENTACJI
 nieprzeszkadzanie i nierozpraszanie kiedy mówi.
Jeśli chcesz okazać klientowi zainteresowanie pamiętaj o następujących
zasadach:
1. Stawiaj pytania otwarte, zaczynające się od słów: kto, co, kiedy, jak, dlaczego.
Twój klient może sam zdecydować o treści odpowiedzi i jej długości.
2. Słuchaj uważnie odpowiedzi klienta, ale również zwracaj uwagę na wszystkie
informacje, które dostarczą Ci wiedzy o kliencie. Poza słowami klient nadaje
komunikaty niewerbalne, które pozwalają lepiej go zrozumieć i które można
wykorzystać w dalszej rozmowie.
3. W rozmowie ujawniaj niektóre informacje o sobie. W ten sposób pozwolisz
klientowi zorientować się, czy jesteś zainteresowany rozmową, jaki jest Twój
stosunek do tego, o czym rozmawiacie.
Reguły dobrego słuchania
1. Nie oceniaj.
2. Nie dawaj rad.
3. Nie wchodź z własnym materiałem.
4. Nie interpretuj.
5. Skoncentruj się na osobie mówiącej.
6. Sprawdź, czy dobrze rozumiesz osobę mówiącą.
Techniki aktywnego słuchania
 Odzwierciedlanie – mówimy klientowi o tym, jakie – według nas - przezywa
uczucia, np.: „mam wrażenie, że jest Pani zadowolona”
 Parafrazowanie – własnymi słowami powtarzamy sens usłyszanej wypowiedzi,
upewniamy się, że wszystko usłyszeliśmy właściwie. Nie jest to powtarzanie
wypowiedzi słowo w słowo, ale omówienie tego co jest istotą sprawy. Parafrazując
rozpoczynamy od sformułowań, np.: „jeśli dobrze Panią rozumiem, to…”
 Klaryfikacja – zwracamy się do klienta z prośbą o skoncentrowanie się na sprawach
najważniejszych np.: „która z tych spraw jest dla Pana najważniejsza?”.
Cechy i umiejętności, które składają się na obraz aktywnego słuchacza:
1. Koncentracja uwagi na tym co rozmówca ma do powiedzenia i nieprzeszkadzanie
mu w żaden sposób.
2. Kontakt wzrokowy - utrzymywany od 30 do 60 procent czasu rozmów .
3. Lekkie nachylenie ciała w stronę osoby, którą słuchamy, ale bez naruszenia jej
obszaru prywatności.
4. Używanie zachęcających zwrotów podtrzymujących rozmowę i świadczących
zarazem
o pilnym słuchaniu.
5. Otwartość na inny niż własny punkt widzenia, szczególnie w sytuacji, gdy poglądy
rozmówców znacznie się różnią.
6. Powstrzymywanie się od wyrażania własnej opinii przed dokładnym zrozumieniem
treści komunikatu i intencji jego nadawcy.
SZTUKA ARGUMENTACJI
7. Empatia, czyli próba „wejścia w skórę „ partnera, postawienia się na jego
miejscu, współodczuwanie, wczuwanie się w emocje przeżywane przez rozmówcę.
8. Parafrazowanie, czyli powtarzanie własnymi słowami sensu usłyszanej wypowiedzi
w celu upewnienia się, że zrozumieliśmy prawidłowo.
9. Rozumienie znaczenia „body language"- języka ciała.
10.Zgodność języka ciała z parafrazą, jeśli nie chcemy wprowadzić kogoś w błąd.
Bariery komunikacyjne
Kiedy wyrażamy się niejasno, nieuważnie słuchamy albo błędnie interpretujemy czyjeś
wypowiedzi, bardzo łatwo o nieporozumienie, a nawet o konflikt. Aby ze swej strony
zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia bariery w komunikacji należy unikać:
 Nadawania podwójnych (niespójnych) komunikatów;
 Oceniania, oskarżania i osądzania;
 Nadawania komunikatów typu „ty”;
 Nieuprawnionego uogólniania;
 Doradzania (kiedy klient wyraźnie sobie tego nie życzy), pouczania i
moralizowania;
 Szantażowania;
 Żartowania, które może zostać odczytane jako wyśmiewanie się z klienta lub
przekraczanie granic dobrego smaku, oraz spoufalania się;
 Nieszczerych, nadmiernych pochwał.
Kontakt z klientem ułatwiają następujące czynniki:
1. formułowanie komunikatów typu „ja”;
2. komunikacja werbalna spójna z niewerbalną;
3. unikanie oceniania;
4. w sytuacji konfliktu skupianie się na problemie;
5. konkretyzowanie zagadnień i unikanie nadmiernej generalizacji;
6. dbałość o kontakt poprzez stosowanie takich technik, jak: odzwierciedlanie,
parafraza, klaryfikacja;
7. życzliwość i szacunek dla klienta oraz stosowne do sytuacji poczucie humoru.
Najczęściej popełniane błędy w rozmowie z klientem
 zbyt długi wstęp,
 nieprawidłowe operowanie głosem,
 przerywanie wypowiedzi klienta,
 dominowanie nad klientem,
 ostry ton wypowiedzi,
 nieuprzejme zachowanie,
 brak „dyplomacji”,
 zbyt duża liczba argumentów,
 zbyt skomplikowane słownictwo,
SZTUKA ARGUMENTACJI
 za dużo sformułowań negatywnych,
 nieprawidłowa forma zwracania się do klienta,
 brak koncentracji na rozmowie z klientem.
2. Zachowania asertywne
Asertywność to umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontakcie z inną osobą czy
osobami. To zdolność realizowania własnych potrzeb, dbania o swoje prawa, przy
jednoczesnym uwzględnianiu potrzeb i praw innych osób. Jesteś asertywny, gdy
swobodnie i naturalnie okazujesz uczucia i myśli, gdy zachowujesz się zgodnie ze swoimi
przekonaniami, jednocześnie przyznając innym takie same prawa. Asertywna osoba nie
pozwala nikomu bez zezwolenia wkraczać na swoje terytorium, ale też nie przekracza
granic drugiej osoby, dopóki ta jej na to nie pozwoli. Asertywność to zdolność wyrażania
opinii i krytyk bez intencji ranienia innych.
W skład umiejętności asertywnych wchodzą:
 obrona swoich praw ,
 wyrażanie uczuć pozytywnych,
 wyrażanie uczuć negatywnych ,
 przyjmowanie uczuć i opinii innych osób,
 wyrażanie własnych przekonań,
 reakcje na własne poczucie winy i krzywdy.
Człowiek asertywny to osoba, której zachowanie jest zgodne z jej uczuciami,
poglądami, potrzebami a zarazem nie narusza wartości innych ludzi, swobodnie ujawnia
innym siebie, wyraża otwarcie swoje myśli, uczucia, pragnienia. Czyni to w sposób
uczciwy, bezpośredni, śmiało, bez paraliżującego lęku. Jest aktywnie nastawiony do
życia, nie czeka na cud, akceptuje swoje ograniczenia, niezależnie od tego, czy w danej
sytuacji udało mu się odnieść sukces, czy też nie. Potrafi odpowiedzieć „nie”, zażądać
czegoś, co mu się należy, nie lęka się nadmiernie oceny, krytyki, odrzucenia. Pozwala
sobie na błędy i potknięcia, dostrzegając swoje sukcesy i mocne strony. Gdy jest w
centrum zainteresowania, uwagi, potrafi działać bez niszczącego lęku. Akceptuje zmiany
w sobie i innych. Potrafi się „dogadać”, potrafi też dochodzić swych praw i egzekwować
je. Umiejętność asertywnych zachowań jest szczególnie ważna w warunkach
konkurencji, rywalizacji, kiedy musimy bronić swych praw i wyrazić swoje potrzeby i
dążenia.
Teoria zachowań asertywnych opiera się na dwóch założeniach:
1. Człowiek posiada pewne niezbywalne prawa, które inni ludzie powinni
respektować,
2. Umiejętność bycia asertywnym nie jest dyspozycją wrodzoną, ale może być
kształtowana, opanowana w toku życia osobniczego.
Cechy zachowania asertywnego:
SZTUKA ARGUMENTACJI
o
o
o
o
pewność siebie i wysoka samoocena,
szacunek dla siebie i innych,
odpowiedzialność za działania,
umiejętność zadawania pytań partnerowi i słuchania jego wypowiedzi,
Sygnały niewerbalne typowe dla zachowania asertywnego:
 głos spokojny,
 opanowana gestykulacja,
 postawa odprężona,
 częsty kontakt wzrokowy,
 stosowane słownictwo „ja uważam”, „czuję że”, „co Ty na to”, „chcę”.
Asertywna odmowa to czytelne stwierdzenie, uczciwe i stanowcze na co się nie
zgadzam. Powinno znaleźć się w tym zachowaniu słowo „nie” i jasna informacja jak
zachowamy się. Odmowa może też obejmować wyjaśnienie dlaczego nie możemy się
tak zachować.
Asertywna odmowa nie powinna zawierać pretensji i usprawiedliwiania się.
Najlepszym argumentowaniem jest odwoływanie się do siebie, „wolę”, „chcę”,
„wybieram”, „zdecydowałem”.
Asertywność jest to stanowczość, która nie rani. Tego stylu zachowania możemy użyć
w każdej, mniej lub bardziej poważnej sytuacji konfliktowej.
Postawa asertywna:
a. pomaga otwarcie i jasno wyrazić swoje potrzeby, choć nie gwarantuje ich
zaspokojenia,
b. prowadzi częściej do kompromisu i negocjacji, niż do zwycięstwa którejś ze
stron,
c. pozwala wychodzić z trudnych sytuacji z poczuciem zadowolenia, że
zrobiłeś
wszystko co mogłeś nie naruszając praw innych ludzi,
d. daje świadomość swych mocnych stron i swych ograniczeń,
e. ułatwia podejmowanie ryzyka,
f. umacnia poczucie własnej wartości i motywację,
g. uczy mierzyć swoje sukcesy własnymi możliwościami, a nie ciągłym
porównywaniem z innymi ludźmi,
h. pozwala błędy postrzegać pozytywnie, jako okazje do nauki i lepszego
działania
w przyszłości,
i. pomaga zaakceptować fakt, że nie każdy będzie wobec Ciebie miły i
troskliwy,
SZTUKA ARGUMENTACJI
j.
kształtuje umiejętność rozpoznawania sytuacji, gdy jesteś wykorzystywany
i lekceważony,
k. jest niezastąpionym narzędziem do obrony przed nieuczciwą krytyką.
Pięć praw osobistych Herberta Fensterheima:
1. Masz prawo do robienia tego, co chcesz - dopóty, dopóki nie rani to kogoś
innego.
2. Masz prawo do zachowania swojej godności i poprzez asertywne zachowanie —
nawet
jeśli rani to kogoś innego - dopóty, dopóki Twoje intencje nie są agresywne, lecz
asertywne.
3. Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb - dopóty, dopóki uznajesz, że
druga
osoba ma prawo odmówić.
4. Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze
jednak
masz prawo do ich przedyskutowania z drugą osobą.
5. Masz prawo do korzystania ze swoich praw.
TRZY ZACHOWANIA
sygnały niewerbalne
AGRESYWNE
ULEGŁE
ASERTYWNE
krzyk
głos proszący
głos spokojny
podniesiony głos
zaciśnięte pięści
postawa odprężona
wskazanie palcem oczy zwrócone w
dół
założone
ręce
przesuwanie
pozycja
nieruchoma
stopami
pochylanie
bezpośredni
wzrokowy
kontakt
wyprostowana pozycja
ciała
SZTUKA ARGUMENTACJI
TRZY ZACHOWANIA
KLUCZOWE SŁOWA I ZDANIA - STOSOWANE RAZEM Z ODPOWIEDNIMI
ZACHOWANIAMI NIEWERBALNYMI
AGRESYWNE
BIERNE
ASERTYWNE
• Lepiej żebyś...
• Może...
• Ja...
• Jeśli nie...
• Myślę, że...
• Uważam, że...
• Uważaj...
• Zastanawiam się, czy... • Czuję, że...
• No, dobra...
• Czy zechciałbyś...
• Chcę...
• Powinieneś...
• Tak mi przykro...
• Weźmy się do...
• Niedobrze...
• Przepraszam, czy...
• Idiota!
• Ale...
•
Jak
to
możemy
załatwić?
• Co o tym myślisz?
• Ty...!
• No wiesz...
• Co ty na to?
• A jeśli...
• Mam nadzieję, że nie
przeszkodzi Ci...
AGRESYWNOŚĆ
ULEGŁOŚĆ
Zachowania:
Zachowania:
ASERTYWNOŚĆ
Zachowania:
•
Bronimy
• Bronimy własnych • Lekceważymy własne
praw,
praw lekceważąc prawa prawa pozwalając innym
jednocześnie
innych.
je naruszać.
innych.
•
Dominujemy
innymi
czasami
upokarzając.
własnych
uznając
prawa
nad •
Nie
przedstawiamy •
Wyrażamy
swoje
ich własnych
poglądów, potrzeby,
poglądy
i
potrzeb i odczuć.
odczucia.
• Podejmujemy decyzje
nie
uwzględniające
praw
innych.
Przyjmujemy postawy
wrogie lub obronne.
•
Zachowujemy
się
nieuczciwie
–
nasze
działania nie pokrywają • Nasze stosunki z
się
za
słowami,
co innymi ludźmi cechuje
powoduje
wiara w siebie.
nagromadzenie się złości
i urazów.
SZTUKA ARGUMENTACJI
Przekaz brzmi:
Przekaz brzmi:
Przekaz brzmi:
• Ja tak uważam, a Ty • Liczy się to co Ty
jesteś
głupi,
skoro myślisz, a nie to co ja • Takie jest moje zdanie.
myślisz inaczej.
myślę.
•
Takie
są
moje
•
Liczą
się
Twoje
odczucia - Twoje się nie
• Tak to odczuwam.
odczucia, a nie moje.
liczą.
• Tak oto widzę tę
sytuację.
Chciałbym
usłyszeć,
jak
się
z tym
• Tak oto wygląda ta
• Ważne jest, jak Ty
czujesz. Może uda nam
sytuacja. Nie obchodzi
widzisz tę sytuację.
się znaleźć rozwiązanie
mnie jak Ty to widzisz.
zadowalające nas oboje.
Asertywność to najlepsza droga do sukcesu w komunikacji międzyludzkiej.
3. Umiejętność przekonywania
Sztuka skutecznego przekonywania, perswazja, umiejętność przekonywania żywym
słowem - retoryka - uznawana jest za znaczący instrument życia politycznego i biznesu.
Zakres retoryki obejmuje retorykę jako sztukę pięknego wysłowienia, poprawnego
myślenia oraz przekonywania — retoryczny model perswazji.
Funkcje retoryki to:
 informacyjna, skierowana do intelektu odbiorcy, argumentująca racjonalnie,
 estetyczna, wywołująca zachwyt, urzekająca pięknem formy,
 emocjonalna, opanowująca wolę słuchacza, wzruszająca, argumentująca
emocjonalnie.
Warunkiem skutecznej perswazji jest poprawność językowa w zakresie:
o gramatyczności — zgodności z systemem języka naturalnego;
o akceptowalności — zgodność ze standardami komunikacyjnymi obowiązującymi
w danej odmianie języka lub środowisku użytkowników,
o poprawności stylistycznej — zgodności z normami stylu funkcjonowania języka
naturalnego.
Najczęściej popełnianymi błędami językowymi są:
 fonetyczne — wymowa nazw obcych, zasady akcentu polskiego;
SZTUKA ARGUMENTACJI
 fleksyjne — nieznajomość reakcji czasownika;
 frazeologiczne — błędy kontaminacyjne;
 stylistyczne — niezgodność doboru jednostek leksykalnych z odmianą
stylistyczną wypowiedzi.
Typy argumentacji:
 jednostronna — eksponująca wyłącznie zalety punktu widzenia
mówcy;
 dwustronna — obok zalet dostrzegająca także wady;
 zwężająca — przechodząca od argumentów ogólnych do
szczegółowych;
 rozszerzająca — od argumentów szczegółowych do ogólnych.
Podstawowe strategie perswazyjne:
 strategia marchewki (przedstawienie korzyści wynikających z podporządkowania
się sugestiom nadawcy),
 strategia kija (przedstawienie strat wynikających z niepodporządkowania się
sugestiom nadawcy),
 strategia zaszczytu (dążenie do tego, aby odbiorca odczuwał dumę
podporządkowując się adresowanym do niego sugestiom),
 strategia samopotępienia (dążenie do tego, aby odbiorca odczuwał wstyd i
poniżenie unikając podporządkowania się skierowanym do niego sugestiom).
Wywieranie wpływu to, obok budowania wizerunku, jeden z dwóch kluczowych
obszarów kompetencji interpersonalnych (skuteczności interpersonalnej).
Wywieranie wpływu wiąże się ze sprawnością w zakresie komunikowania się,
perswadowania
i przewodzenia innym, co umożliwia wywieranie bardzo silnego wpływu na wybory,
decyzje
i zachowania innych osób (np. współpracowników, klientów, wyborców).
Doskonalenie się i zdobywanie wprawy w obszarze wywierania wpływu oznacza
kształtowanie takich szczegółowych kompetencji jak:
 Asertywność
 Komunikatywność
 Przekonywanie/perswazja
 Obrona przed manipulacją
 Negocjowanie
 Motywowanie
 Inspirowanie
 Rozwiązywanie konfliktów
 Rozwój współpracowników
 Przywództwo (miękkie umiejętności menedżerskie)
 Zarządzanie zespołem
SZTUKA ARGUMENTACJI
Każdego dnia próbujemy przekonać innych do swojego zdania, pomysłu, swojej
racji. Sztuka przekonywania jest zatem codziennym elementem naszej
komunikacji.
Skuteczna argumentacja
Sztuki przekonywania można się nauczyć - tak jak całe życie doskonalimy swoje
umiejętności komunikacyjne, negocjacyjne. Przekonując kogoś do naszej racji musimy
uwypuklać słuszność naszego założenia i podkreślać, jak bardzo nieprawdziwe jest to
czemu zaprzeczamy. Osoba, które próbuje do czegoś przekonać powinna zaangażować się
w proces komunikacji, skutecznie argumentować swoje stanowisko. Dobierając argumenty
powinniśmy wziąć pod uwagę typ naszego rozmówcy. Bardzo istotna i pomocna staje się
kwestia dopasowania. Powinniśmy zwrócić uwagę na następujące fakty: czy rozmówca
mówi wolno, czy szybko; czy używa konkretnych sformułowań, czy liczą się dla niego fakty,
czy emocje. Dopasowanie do stylu rozmówcy zwiększa nasze szanse na porozumienie i
przekonanie do naszego stanowiska.
Wskazówki skutecznego argumentowania:
 Argumentację powinniśmy zaczynać od przedstawienia argumentów prostych i
znajomych rozmówcy
 Podczas argumentacji należy stosować szyk nestoriański - polega on na przedstawianiu
argumentów mocnych na początku i na końcu wypowiedzi. Najsilniejszy argument
należy zostawić na koniec
 Argumenty rozmówcy należy eliminować stopniowo. Kontrargumentując należy na
początku przedstawić krytykę argumentów partnera, a wypowiedź zakończyć
omówieniem wyższości swojego stanowiska
 Argumentacja jest silniejsza, jeśli używamy różnorodnych argumentów.
Sztuka przekonywania opiera się na umiejętności argumentowania.
Download