KRAJOWY FUNDUSZU SZKOLENIOWY JAKO SZANSA NA UZYSKANIE WSPARCIA CELEM PODNIESIENIE KOMPETENCJI PRACOWNIKÓW Źródło prawa: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie przyznawania środków z Krajowego Funduszu Szkoleniowego (Dz.U. 2014 poz. 639) 1. Kto może ubiegać się o środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego? PRACODAWCA O dofinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego mogą wystąpić wszyscy pracodawcy w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, którzy zamierzają inwestować w podnoszenie swoich własnych kompetencji lub kompetencji osób pracujących w firmie. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 25 ww. ustawy pracodawca to jednostka organizacyjna, chociażby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudnia co najmniej jednego pracownika. Nie jest pracodawcą osoba prowadząca działalność gospodarczą niezatrudniającą żadnego pracownika. Nie ma znaczenia na jaki rodzaj umowy o pracę zatrudnieni są pracownicy korzystający z kształcenia wspieranego środkami KFS, a także czy jest to praca na pełen czy część etatu. Ponadto – pracodawca jako osoba pracująca może skorzystać z kształcenia ustawicznego finansowanego przez KFS na takich samych zasadach jak jego pracownicy. 1 OSOBA PROWADZĄCA JEDNOOSOBOWĄ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ Art. 69a ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stanowi, że środki KFS przeznaczone są na finansowanie działań w obszarze kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców jednocześnie art. 2 ust. 1 pkt 25 powyższej ustawy definiuje pojęcie pracodawcy jako jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną, o ile zatrudnia przynajmniej jednego pracownika. Oznacza to, że osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i nie zatrudniające pracowników nie mogą korzystać ze środków KFS. Tym samym, nie może skorzystać ze wsparcia środkami KFS osoba prowadzącą działalność gospodarczą niezatrudniająca żadnego pracownika lub np. zatrudniająca wykonawców na podstawie umowy o dzieło czy współpracująca wyłącznie ze współmałżonkiem. WAŻNE! Czy wspólnicy spółki partnerskiej, spółki jawnej będący pracodawcą mogą ubiegać się o środki z KFS? NIE. Pracodawcą w tym przypadku jest bezpośrednio spółka. Wspólnik może otrzymać dofinansowanie do szkolenia w ramach KFS tylko w sytuacji kiedy posiada podpisaną umowę o pracę ze spółką. Czy prezes spółki z o.o. może ubiegać się o środki na organizację szkolenia dla siebie w ramach KFS? TAK, ale tylko wtedy gdy ma podpisaną umowę o pracę ze spółką z o.o. Akt powołania prezesa nie jest wystarczający do otrzymania dofinansowania. 2. Na co można przeznaczyć środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego? Finansowanie kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy oznacza, że środki KFS można przeznaczyć na: określenie potrzeb pracodawcy w zakresie kształcenia ustawicznego w związku z ubieganiem się o sfinansowanie tego kształcenia ze środków KFS, kursy i studia podyplomowe realizowane z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą, egzaminy umożliwiające uzyskanie dyplomów potwierdzających nabycie umiejętności, kwalifikacji lub uprawnień zawodowych, 2 badania lekarskie i psychologiczne wymagane do podjęcia kształcenia lub pracy zawodowej po ukończonym kształceniu, ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w związku z podjętym kształceniem. Jakie szkolenia mogą zostać dofinansowane? Każde szkolenie, o ile pracodawca uzna je za potrzebne. Nie muszą być one tematycznie związane z głównym obszarem jego działalności. Pracodawca sam wybiera do tego firmę szkoleniową, mając na uwadze, aby wydatki były celowe i oszczędne. Kwalifikowalny jest jedynie koszt samego szkolenia. WAŻNE! Nie można się ubiegać o środki z KFS na potrzeby refundacji kosztów dojazdu na szkolenie, cateringu, noclegu, zakupu książek. Dofinansowaniu podlega jedynie usługa szkoleniowa. 3. Jaki będzie poziom dofinansowania? Mikroprzedsiębiorca może otrzymać dofinansowanie 100% kosztów kształcenia jednak nie więcej niż 300% przeciętnego wynagrodzenia w danym roku na jednego uczestnika. Pozostali przedsiębiorcy mogą otrzymać dofinansowanie na poziomie 80 %. Przeciętne wynagrodzenie w I kw. 2015 roku wynosiło 4054,89 zł ( trzykrotność 12164,67 zł). Finansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy, udzielane pracodawcom prowadzącym działalność gospodarczą stanowi pomoc de minimis. 4. Procedura otrzymania środków z KFS oraz rozliczenia środków. A) ZŁOŻENIE WNIOSKU DO WŁAŚCIWEGO URZĘDU PRACY Pracodawca zainteresowany uzyskaniem środków na finansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy składa w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na siedzibę pracodawcy albo miejsca prowadzenia działalności wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej. Pracodawca prowadzący działalność gospodarczą do wniosku zobowiązany jest dołączyć: wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie, 3 formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis Wnioski są rozpatrywane zgodnie z kolejnością ich wpływu i w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku pracodawca powinien otrzymać informację o sposobie jego rozpatrzenia. Po zawarciu umowy z urzędem na realizację działań w ramach KFS pracodawca zobowiązany jest dokonać wyboru usługodawcy i realizatora kształcenia ustawicznego i poinformować urząd o dokonanym wyborze (termin realizacji: nie później niż 30 dni od dnia otrzymania środków). B) ISTOTNE ELEMENTY UMOWY O FINANSOWANIE Z KFS DZIAŁAŃ OEBJMUJĄCYCH KSZTAŁCENIE USTAWICZNE PRACOWNIKÓW I PRACODAWCY WAŻNE! Najczęściej zauważane nieprawidłowości, które wymagają wyjaśnień/uzupełnienia wniosku: - uzasadnienie potrzeby odbycia kształcenie ustawicznego przedstawione w sposób ogólny, bez wyraźnego związku ze stanowiskiem pracy osoby, która ma być objęta wsparciem w ramach realizowanych działań, - nieprawidłowo wyliczony wkład własny pracodawcy, - brak złożonego podpisu przez pracodawcę lub osobę reprezentującą pracodawcę na wniosku i/lub wymaganych dokumentach, - złożenie wniosku przez osobę, która nie posiada umocowania do tej czynności, - brak wymaganych załączników, najczęściej: statutu, umowy spółki, zaświadczeń. o uzyskanej pomocy de minimis lub oświadczenia pracodawcy informującego Pracodawca ma takiej obowiązek: o nieuzyskaniu pomocy, a) zawrzeć z pracownikiem umowę określającą prawa i obowiązki stron, w zakresie zasad zwrotu środków w przypadku nieukończenia przez pracownika kształcenia ustawicznego z powodu rozwiązania przez niego umowy o pracę lub rozwiązania z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 ustawy – Kodeks Pracy. b) przekazać na żądanie Urzędu Pracy dane dotyczące: liczby osób objętych działaniami finansowanymi udziałem środków KFS według: płci, grup wieku 15 – 24 lata, 25 – 34 lata, 35 – 44 lata, 45 i więcej, poziomu wykształcenia , 4 liczby osób pracujących w szczególnych warunkach lub wykonujących prace o szczególnym charakterze. liczby osób, które rozpoczęły kurs, studia podyplomowe lub przystąpiły do egzaminu – finansowanych z udziałem środków KFS, liczby osób, które ukończyły z wynikiem pozytywnym kurs, studia podyplomowe lub przystąpiły do egzaminu – finansowanych z udziałem środków KFS. c) powiadomienia na piśmie Urzędu Pracy o każdej zmianie okoliczności mających wpływ na realizację umowy o finansowanie działań obejmujących kształcenie ustawiczne pracowników i pracodawcy niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni roboczych od dnia uzyskania informacji o wystąpieniu danej okoliczności, w tym w szczególności o: ustaniu stosunku pracy z pracownikiem objętym kształceniem ustawicznym, przerwaniu kształcenia ustawicznego przez pracownika finansowanego z udziałem środków KFS. d) do niezwłocznego, nie później niż w terminie 7 dni roboczych pisemnego informowania w okresie trwania niniejszej umowy o wszelkich zmianach w dokumentach stanowiących podstawę prawną funkcjonowania pracodawcy, a w szczególności miejsca prowadzenia działalności lub świadczenia pracy pracowników objętych niniejszą umową. Pracodawca zobowiązany jest w ciągu 14 dni od dnia zakończenia kształcenia ustawicznego przedstawić rozliczenie otrzymanych środków KFS poprzez złożenie uwierzytelnionych za zgodność z oryginałem, czytelnym podpisem przez osobę reprezentującą pracodawcę, kopii faktur, potwierdzających wydatkowanie otrzymanego dofinansowania i wkładu własnego (jeśli dotyczy) ujętego w rozliczeniu wraz z dowodem uregulowania należności. Faktury zawierać winny : wyszczególnienie dokładnego zakresu działania objętego kształceniem ustawicznym. C) ZWROT ŚRODKÓW Z KFS PRZEZ PRACODAWCĘ Pracodawca zwraca środki z KFS wraz z odsetkami w wysokości ustawowej naliczonymi od dnia otrzymania dofinansowania, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania Urzędu Pracy w przypadku: nieukończenia kształcenia ustawicznego przez uczestnika z uwzględnieniem powodu rozwiązania przez niego umowy o pracę lub rozwiązania z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 ustawy – Kodeks Pracy-rozwiązanie przez pracodawcę bez wypowiedzenia z winy pracownika, rozwiązania przez pracodawcę z pracownikiem umowy o pracę w trakcie trwania kształcenia ustawicznego, 5 nieukończenia kształcenia ustawicznego pracownika lub pracodawcy, wydatkowania środków KFS niezgodnie z przeznaczeniem tj. na działania o innym zakresie, adresowane do innych grup lub innej liczby osób, realizowane w innym terminie niż wskazany we wniosku załączonym do umowy, zamknięcia lub zawieszenia działalności gospodarczej przez pracodawcę, złożenia niezgodnych z prawdą informacji, zaświadczeń lub oświadczeń w zakresie, o których mowa w art. 37 ust. 1 i 2 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. D) CZYM JEST UMOWA O PODNOSZENIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH? Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Źródło prawa: art. 1031 - art. 1036 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz.U.2014.1502 z dnia 2014.11.04) Najważniejsze znaczenie dla rozpoczęcia procesu podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika ma decyzja pracodawcy. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych odbywa się bowiem z inicjatywy pracodawcy albo za zgodą pracodawcy, jeżeli z propozycją podnoszenia kwalifikacji zawodowych wystąpi pracownik. Taka decyzja pracodawcy uzewnętrznia się w umowie (tzw. umowie szkoleniowej) dotyczącej wzajemnych praw i obowiązków stron stosunku pracy związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Decyzja pracodawcy w sprawie podnoszenia kwalifikacji zawodowych ma znaczenie nadrzędne i powinna poprzedzać korzystanie przez pracownika z obligatoryjnych świadczeń z tym związanych oraz ewentualne przyznanie mu przez pracodawcę świadczeń fakultatywnych. Uprawnienia obligatoryjne: urlop szkoleniowy; zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania. Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. 6 Uprawnienia fakultatywne: Opłacenie szkolenia; Opłacenie dojazdu na szkolenie; Podręczniki; Noclegi; Wyżywienie. Umowa szkoleniowa w swojej treści, oprócz uprawnień obligatoryjnych i fakultatywnych, może dodatkowo zawierać porozumienie w postaci zobowiązania pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji – do 3 lat - OKRES ODPRACOWANIA. Uprawnienia przewidziane w przepisach Kodeksu pracy nie będą jednak przysługiwały pracownikowi, który nie ujawnia pracodawcy faktu nauki, nie zwraca się o wyrażenie zgody na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, natomiast występuje o udzielenie np. urlopu szkoleniowego na egzamin kończący studia wyższe. Warunkiem korzystania ze świadczeń gwarantowanych ustawowo jest bowiem zgoda pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Zgoda pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika powinna dotyczyć takiego procesu kształcenia, po zakończeniu którego można uznać, że pracownik podniósł swoje kwalifikacje zawodowe i w konsekwencji spełnił oczekiwane wymagania kwalifikacyjne. Zgoda pracodawcy powinna zatem obejmować pełen, zamknięty proces kształcenia, umożliwiający pracownikowi faktyczne podniesienie kwalifikacji zawodowych, do oczekiwanego poziomu. Pracodawca jest zobowiązany do udzielania zwolnień z całości lub części dnia pracy w wymiarze wynikającym z programu obowiązkowych zajęć w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz czasu potrzebnego na punktualne dotarcie na nie. WAŻNE! Studia podyplomowe nie uprawniają do uzyskania urlopu szkoleniowego. Urlop szkoleniowy nie przysługuje dla pracowników przygotowujących się na egzaminy kończące naukę na poszczególnych latach studiów. Zwolnienie z całości lub części dnia pracy nie będzie przysługiwało, gdy program nauki przewiduje zajęcia wyłącznie w czasie dla pracownika wolnym od pracy (np. w weekendy). 7