potęga i chwała imperium rzymskiego

POTĘGA I CHWAŁA
IMPERIUM RZYMSKIEGO
ARCHITEKTURA
I SZTUKA
Opracowały:
Agnieszka Andrysiak
Marta Karnowska
Klasa 1 D
Skromna osada, położona nad brzegiem Tybru, wyrosła 2000 lat temu
na potężne Imperium, władające basenem Morza Śródziemnego.
Pozostało po nim niezwykłe dziedzictwo: architektura, sztuka,
instytucje prawa, literatura oraz mnóstwo różnych źródeł
historycznych.
Rzymianie okazali się najlepszymi budowniczymi ówczesnego świata.
Perfekcyjni w budowie łuków i kopuł, akweduktów, mostów i łaźni. I
choć poczucie piękna przejęli od Greków, wynaleźli własne, oryginalne
technologie.
Wraz z kolonizacją Europy, duch rzymskiego klasycyzmu przenikał w
jej najodleglejsze zakątki, aż w końcu stał się inspiracją dla całej
kultury zachodu.
Początki architektury i plastyki rzymskiej kształtowały się pod
wpływem Etrusków, w okresie republiki dominowały wpływy greckie.
Rzymianie nauczyli się odlewać brąz, wypalać terakotę, poznali
konstrukcje łukowe i sklepienia. Wpływom greckim Rzymianie
zawdzięczają zaś porządek koryncki, sami wykształcili porządek
kompozytowy ,w którym głowica składa się z motywów jońskich i
korynckich, a także będący odmianą porządku doryckiego porządek
toskański – tutaj jednak kolumna posiada gładki trzon oraz bazę.
Największe znaczenie historyczne zyskały osiągnięcia
Rzymian w architekturze. Materiały budowlane, które
znalazły szerokie zastosowanie:
– Cement - produkowany z wapna i popiołów
wulkanicznych, wody i drobnych
kamieni
(opanowanie techniki wyrobu zaprawy murarskiej i
tynku),
– Beton- cechuje go niesamowita trwałość i
wodoodporność,
– Drewno,
– Wypalana cegła- opanowana w II wieku p.n.e.
umiejętność wypalania cegły przyczyniła się do
przełomu w sztuce rzymskiej
– Kamień ciosany
Zastosowanie nowych materiałów budowlanych (cegły wypalanej,
cementu) umożliwiło wznoszenie budowli o urozmaiconym rzucie
poziomym, krytych sklepieniami, tworzących świadomie
skomplikowane kompleksy przestrzenne.
W budownictwie mieszkalnym można zauważyć oparcie o wzory
greckie. Wyróżniamy domy:
– italskie z atrium,
– hellenistyczne z atrium i perystylem,
– insula- piętrowe domy czynszowe(mieszczące sklepy i warsztaty na
parterze, mieszkania na wyższych kondygnacjach),
– miejskie i podmiejskie wille,
– rezydencje cesarzy (willa Hadriana w Tivoli, pałac Dioklecjana w
Splicie).
Pałac Dioklecjana w Splicie
Miasta zakładano na planie prostokąta, z regularną siatką ulic
równoległych do dwóch głównych krzyżujących się arterii. Środek
każdego rzymskiego miasta zajmowało forum.
Forum było odpowiednikiem greckiej agory, centrum życia
publicznego. Był to otwarty plac(rynek)w niemal każdym mieście
starożytnego Rzymu, będący jego centralnym punktem. Początkowo,
od VI w.p.n.e., było to główne miejsce handlu, zebrań i sądów oraz
uroczystości religijnych i wojskowych, później ośrodek władzy
administracyjnej, a także kultu religijnego. Wokół forum mieściły się
najważniejsze budowle państwowe i kulturowe, m.in. świątynie,
bazyliki, biblioteki, hale targowe, a na forum rzymskim np. łuki
triumfalne, gmach senatu. W okresie cesarstwa fora w Rzymie wznieśli
m.in. Oktawian August i Trajan.
W Rzymie znajdowało się kilka forów, ale głównym i najbardziej
znanym jest Forum Romanum- najstarszy rynek w Rzymie, między
Palatynem, Kapitolem i Kwirynałem. Pierwotnie zajmowało obszar
200 arów. W 78 r. p.n.e zostało rozbudowane przez dyktatora Sullę, a
następnie przez Juliusza Cezara. Stanowiło polityczny i religijny
ośrodek państwa. Obecnie jest zespołem muzealnym. Najważniejsze
zabytki to łuki triumfalne, liczne świątynie, ratusz (Curia), bazyliki,
portyki, mównica (Rostra).
Bazyliki to budowle o piętrowej wydłużonej bryle. Mniejsze budowano
jednakowo, większe dzielono dwoma lub czterema rzędami podpór, tworząc
układ trój- lub pięcionawowy. Przykładem bazyliki pięcionawowej jest Basilica
Julia z połowy I w.p.n.e. W starożytnym Rzymie bazylika nie służyła za
budynek modlitw, wręcz przeciwnie- była halą targowo-sądowniczą.
Jedną z największych bazylik jest bazylika Trajana z główną nawą
otoczoną podwójną kolumnadą. Rzut poziomy ma wymiary 55x117 m.
Kuria był to budynek na Forum Romanum przeznaczony na
posiedzenia senatu w starożytnym Rzymie. Kuria była wybudowana z
cegły. Ściany były wyłożone marmurem w części dolnej i ozdobione w
części górnej sztukaterią. Posadzka była wyłożona mozaiką z
marmuru w czarno-białe romby. W sali posiedzeń, na przeciwko
wejścia znajdowało się podium, przeznaczone dla prezydium senatu.
Wzdłuż bocznych ścian wybudowane były stopnie, na których
najprawdopodobniej stały krzesła senatorów. Posadzka była wyłożona
marmurem. W sali stał także ołtarz bogini Wiktorii i jej złota
statuetka.
W miastach starożytnego Rzymu wznoszono budowle użyteczności
publicznej. Zaliczają się do nich budynki wyżej wymienione, a także
termy, teatry, cyrki i amfiteatry.
Termy, czyli łaźnie rzymskie, to kompleks obiektów ulokowanych na
rozległym terenie, dostępnych dla wszystkich o określonych godzinach.
Przy wejściu do term, westybulu casparius przyjmował od
wchodzących pieniądze, kosztowności do depozytu. W skład
pomieszczeń wchodziły:
– szatnie (apodyterium)
– baseny z zimną wodą (frigidarium)
– baseny z gorącą wodą (calidarium)
– łaźnie: sucha (laconicum) lub parowa (sudationes)
– sale masażu (oleoterion), w których namaszczano ciała olejkami
– sala do wypoczynku (tepidarium)
Termy zaopatrywane były akweduktami w źródlaną wodę. Pomieszczenia z
basenami i sala do wypoczynku były ogrzewane gorącym powietrzem
rozprowadzanym w przestrzeni pod podłogą. System ten nazywano
hypocaustum. Poza tymi pomieszczeniami, w skład term wchodziły także takie
pomieszczenia, jak boiska, sale gimnastyczne, stadiony, eksedry i przeznaczone
dla wypoczywających i chcących podyskutować, biblioteki, pokoje muzyczne,
bufety, sale gier w kości itp. Obiekty rozmieszczone były wśród zieleni. Same
pomieszczenia miały bogatą dekorację. Ściany wykładane były, zdobione
malowidłami, posadzki wykładane były mozaikami.W pomieszczeniach
ustawiano rzeźby, zieleń itp.
Przykładem mogą być Termy Karakalli, powstałe w Rzymie w II w. n.e. Całość
składająca się z dziedzińców, urządzeń sportowych, gospodarczych itp.
obejmowała około 12 ha. Były wyposażone z wielkim przepychem. Do
komunikacji między pomieszczeniami służyły wewnętrzne dziedzińce
Teatry w Rzymie wznoszono jako budynki, a nie kuto w skale jak w Grecji.
Układ ich wzorowano na założeniach Greckich.
Teatr rzymski w Libanie
Cyrk to typowa dla architektury rzymskiej budowla przeznaczona do
oglądania wyścigów konnych, zapasów i walk gladiatorów. Dla
wyścigów dwukołowych, czworokonnych wozów (kwadryt)
przeznaczony była właśnie ta budowla. Wpływało to oczywiście na
formę budowli, która miała kształt wydłużonej elipsy z trybunami na
obu dłuższych bokach i jednym krótszym. Na czwartym boku
znajdowały się zabudowania "gospodarcze" (stajnie, koszary dla
gladiatorów), zaś w boku przeciwległym tryumfalna brama dla
zwycięzców. Bieżnia silnie wydłużona, wyścielona ubitym piaskiem(tac.
arena -piasek), podzielona na dwie części wybudowanym pośrodku
grubym, niezbyt wysokim murem(spina) lub nasypem z ubitego piasku
(agger), na którego końcach wznosiły się potrójne słupki(metae) w
kształcie obelisków.
Circus Maximus – najstarszy i największy cyrk starożytnego Rzymu .
Był usytuowany pomiędzy wzgórzami Palatynu i Awentynu. Jego
początki wiąże się z panowaniem Tarkwiniusza Starszego. Najstarszą
częścią cyrku są pozostałości fundamentów drewnianego budynku
stajni (carceres), pochodzące z 329 p.n.e.
Koloseum
Wespazjan postanowił pozostawić ślad po sobie. Nie ogromny dom
dla własnej przyjemności , nie świątynię ku czci bogów , lecz pałac
przeznaczony dla ludu – Amfiteatr, w którym miały się odbywać
igrzyska, zawody, ceremonie. Stał się on najważniejszą budowlą
publiczną stolicy.
Wespazjan nazwał budowlę, od swego rodowego miana, Amfiteatrem
Flawiuszów. Późniejsze pokolenia nazwały go Koloseum, doceniając
ogrom budowli .
Pod względem rozmiarów i myśli technicznej była to najbardziej
ambitna budowla ery starożytnej. Z ogromnych bloków wapiennych,
ciągnionych przez niewolników, wybudowano gigantycznych
rozmiarów elipsę o obwodzie 0,5 km , powierzchni 2,5 ha . a wysokości
15 pięter. Najpierw wzniesiono arkady i filary , potem zewnętrzne
ściany wypełniono lekką skałą wulkaniczną –pumeksem .
Budowa amfiteatru trwała niemal 10 lat. Wespazjan nie dożył jego
ukończenia. Koloseum do dziś jest symbolem potęgi starożytnej
cywilizacji.
Gigantyczny amfiteatr mógł pomieścić 50 tys. widzów. Jeszcze do dziś
projektanci stadionów wzorują się na pomysłowym systemie wejść i
szlaków komunikacyjnych zastosowanych tu po raz pierwszy.
Na poziomie parteru budowlę otacza 80 łuków, 76 z nich to numerowane
wejścia. Zaprojektowano je i oznaczono tak, by każdy widz mógł bez problemu
znaleźć swoje miejsce. Dzięki temu zapełnienie całego amfiteatru trwało
niecałe 10 minut.
Pośrodku znajdowała się honorowa loża, na obszernym marmurowym
podium. Tu zasiadał cesarz i jego świta wraz z westalkami. Powyżej były
miejsca dla obywateli rzymskich, nieco wyżej dla zagranicznych gości i
niewolników. Najwyżej, na drewnianych ławach, siedziały kobiety i biedota.
W początkach Imperium Rzymskiego zawody odbywały się jedynie w dni
świąteczne i poświęcone były bogom opiekuńczym miasta. Od czasów
Chrystusa turnieje, występy gladiatorów i wyścigi rydwanów stały się
prawdziwą pasją Rzymian. Każdy rozsądny cesarz postępował zgodnie z
napomnieniem satyryka Juwenalisa : „Obywatele Rzymu żądają dzisiaj tylko
dwóch rzeczy: Chleba i Igrzysk.”.
Koloseum jest największym osiągnięciem architektonicznym
starożytnego Rzymu, bez względu na fakt, że widowiska w jego
wnętrzu były przerażające. W piasek areny wsiąkała krew gladiatorów
i zwierząt.
Otwarcie Koloseum nastąpiło w roku 80. Syn Wespazjana, Tytus,
zorganizował widowiska, które trwały 100 dni. Tylko pierwszego dnia
na arenie zginęło ok. 5000 zwierząt. Egzotyczne bestie z odległych
zakątków imperium trzymano pod areną w klatkach, które zachowały
się do dziś.
Arenę można było zatapiać, zamykając kanały odpływowe. Urządzano
wtedy tzw. naumachie, czyli pozorowane bitwy morskie.
Jednak najczęściej na arenie Koloseum pojawiali się gladiatorzyniewolnicy, skazańcy. Byli specjalnie wyszkoleni do walki. Odwagę
gladiatora przyjmowano okrzykami uznania, a tchórzostwo drwinami
widzów, którzy gestami dłoni decydowali o losie pokonanego.
W Koloseum mordowano również chrześcijan, co upamiętnia stojący
obecnie wewnątrz budowli krzyż.
Od 404 r. chrześcijańscy cesarze zakazali publicznego składania ofiar
w Rzymie. Koloseum naruszane trzęsieniami ziemi, burzami, zaczęło
popadać w ruinę. Przez wieki służyło jako źródło marmuru,
rabowanego przez kolejnych władców. Jednak doskonałość
konstrukcji sprawiła, iż budowla przetrwała, stając się symbolem
potęgi zdeprawowanego Rzymskiego Imperium.
„ Dopóki trwa Koloseum, trwać będzie Rzym. Jeżeli upadnie
Koloseum, upadnie Rzym, a za nim cały świat”.
PANTEON
Panteon jest najlepiej zachowanym budynkiem z czasów starożytnego
Rzymu. Ta wielka budowla została wzniesiona na Polu Marsowym ku
czci wszystkich bogów Imperium Rzymskiego. Budynek został
zaprojektowany przez Marcusa Agrippę, a wzniesiony z rozkazu
cesarza Hadriana w roku 125.
Przed wejściem do świątyni znajduje się dobudowany dwurzędowy
portyk 16 kolumn w porządku korynckim. Wieńczy go tympanon, pod
którym widnieje inskrypcja:
‘.AGRIPPA.L.F.COS.TERTIUM.FECIT’,
którą można przetłumaczyć jako „Wzniesiony przez Marka Agrippę,
syna Lucjusza, konsula po raz trzeci”. Wysokość portyku wraz z
tympanonem wynosi 25,0 m.
• Wewnątrz znajdował się ceremonialny ołtarz, gdzie
zwierzęta były poświęcane i palone. Dym wydobywał się
przez otwór w wierzchołku kopuły, zwany „wszystko
widzące oko niebios”.
• Oculus, czyli "oko" kopuły przepuszcza dzienne światło do
wnętrza, jest szerokie na 9 metrów, 5 trzymających się za
ręce uczniów mogło by się zmieścić wewnątrz otworu.
Aby udźwignąć ciężar tej szerokiej
na 43,3 metra kopuły, przy
podstawie grubość kopuły wynosi
7 metrów, zaś tylko pół metra na
obręczy oculusa. Do wnętrza tego
ogromnego pomieszczenia
prowadzą ciężkie 20-tonowe drzwi
z brązu.
Wewnątrz znajdują się rzeźby z
brązu, podniebienie kopuły jest
ozdobione kasetonami, a w
ścianach znajdują się nisze.
Wyłożoną granitem oraz żółtym
marmurem ścianę wewnętrzną
przecina siedem równomiernie
rozmieszczonych wnęk (dla 7
bóstw: Jowisza, Marsa, Neptuna,
Wenus, Merkurego, Plutona i
Saturna).
W przemianowanym później na kościół Santa Maria Rotonda,
Panteonie, mieści się między innymi grób Rafaela Santi.
Ok. 600 roku chrześcijanie przejęli budynek i twierdząc, że mieszkają
tam demony przemienili go w kościół katolicki.
Konstrukcję tej kopuły studiował Michał Anioł, przed podjęciem prac
nad Bazyliką św. Piotra, której kopuła jest zaledwie pół metra węższa.
Panteon był największą kopułą na świecie przez około 1300 lat, do
momentu kiedy to wybudowano Brunelleschi's Dome w Florencji w
1420 - 36 roku.
Należałoby jeszcze wspomnieć, o zabytkach architektury
„upamiętniającej”. W starożytnym Rzymie powszechne było stawianie
łuków triumfalnych i kolumn- pomników zwycięstwa.
Łuk triumfalny był charakterystycznym dla Rzymu typem
architektury monumentalnej, wolnostojącej bramy- pomnika
mającego upamiętniać zwycięstwa militarne. Składał się on z
arkadowej bramy, pod którą przechodził tryumfalny pochód. Brama
zbudowana była z jednego lub większej ilości przejść, przy czym
środkowe przejście zawsze było większe od pozostałych. Zdobiono ją
elementami architektonicznymi (pilastry, kolumny, reliefy) oraz
napisami objaśniającymi powody jej wystawienia.
Pierwsze łuki triumfalne powstawały w starożytnym Rzymie, (zwyczaj
przejęto od Etrusków), później ten typ budowli był wznoszony w
innych krajach i epokach historycznych.
Przykładem łuku triumfalnego
jest łuk Tytusa,łuk o wysokości
15,4 m, szerokości 8,30 m i 3,35 m
głęboki, z jedną bramą
przejazdową. Zbudowany z
białego marmuru. Na każdej
fasadzie umieszczone są cztery
kolumny w porządku korynckim
Kolumny skrajne mają trzony gładkie a środkowe
zdobione kanelurami, czyli płytkimi, wklęsłymi pionowymi
wyżłobieniami, zdobiącymi na całej długości trzon
kolumny lub pilastra (ustawiony przy ścianie lub w
częściowo w nią wtopiony filar), albo inną powierzchnię.
Łuk ozdobiony jest płaskorzeźbami ukazującymi triumf
Tytusa, zdobyte łuki, procesje podczas triumfu,
gloryfikacje jego dokonań. Łuk był zwieńczony posągiem
cesarza.
Kolumny także upamiętniały zwycięstwa.
Najbardziej znaną kolumną starożytnego
Rzymu jest Kolumna Trajana- pomnik
zwycięstwa, które w dwu kampaniach
(101-102 i 105-106) odniósł cesarz Trajan
nad Dakami mieszkającymi na terenie
dzisiekszej Rumunii. Kolumna mierzy 100
rzymskich stóp, czyli 29,78 metra.
Wykonano ję z marmuru ze słynnych
kamieniołomów w Carrarze. Na szczycie
widnieje statua cesarza. Relief, który
rzeźbioną wstęgo pokrywa jej trzon, liczy
sobie około 200 metrów i przedstawia 155
scen z dziejów walk Rzymian z Dakami.
Epizody pokazano chronologicznie, jeden
za drugim, lecz nie są wyodrębnione i
tworzą jeden obraz.
Rzymskie wodociągi- publiczne fontanny i łaźnie
Do starożytnego Rzymu- do publicznych fontann, zbiorników, łaźni oraz
latryn- dostarczano codziennie ponad 180 mln litrów świeżej wody. Część
dopływała bezpośrednio do domów bogaczy, którzy mieszkali w willach, czyli
parterowych apartamentach i do kamienic. Lokatorzy na wyższych piętrach
musieli pobierać wodę z fontann i zbiorników na parterze.
Co najmniej 40 miast rzymskiego imperium miało podobny system
wodociągów. Nadal istnieją pozostałości około 200 akweduktów, wśród nich
zachwycający Pont du Gard.
Akwedukty(łac. aquae ductus, ciąg wodny), czyli wodociągi to budowle
najczęściej arkadowe (ale także instalacje podziemne), doprowadzające wodę
często nawet z miejsc odległych o wiele kilometrów. Wodociągi rzymskie
działały na zasadzie jednostajnie obniżającego się koryta. Koryto takie,
szczelnie wykonane z doszlifowanych kamieni, musiało biec z minimalnym,
stałym spadem, niezależnie od rzeźby terenu. Akwedukty przekraczały doliny,
rzeki i strumienie na tysiącach łęków rozpiętych na masywnych filarach,
dochodzących często trzydziestometrowej wysokości.
Właśnie dzięki akweduktom w architekturze zostały upowszechnione łuki (z
motywu tego korzystali nie tylko architekci antyku, ale także m.in. renesansu).
Jeszcze kilka słów o pomysłowym rozwiązaniu kanalizacji rzymskiej...
Skomplikowany system kanałów odprowadzał ścieki z miasta do
Tybru, a następnie do morza. Mniejsze kanały prowadziły do jednego
wielkiego kanału zbiorczego- Cloaca Maxima- biegnącego od Forum
do Tybru i wpływającego do rzeki pod 5- metrowym łukiem Ponte
Rotto. W dwa i pół tysiąca lat od czasu wybudowania jest on ciągle
użytkowany!
Mówiąc o architekturze starożytnego Rzymu warto także wspomnieć o
urbanistyce.
Drogi rzymskie należą do jednych z ważniejszych osiągnięć
inżynierskich Rzymu. Budowana przez Rzymian sieć umożliwiała
łatwiejsze przemieszczanie legionów, ułatwiała handel i pozwalała na
szybsze przekazywanie informacji za pomocą zorganizowanej wzdłuż
dróg poczty państwowej (cursus publicus). Liczne odcinki rzymskich
dróg przetrwały do dnia dzisiejszego.
Technika budowania dróg została przejęta od Etrusków i
udoskonalona. W pierwszej kolejności niwelowano (wyrównywano)
teren i wykonywano wykop. Wzdłuż drogi budowano rowy
odwadniające, a sama droga miała wyprofilowane spadki
umożliwiające odpływ wody z nawierzchni. W przypadku budowy
dróg na terenach podmokłych układano stelaż z krzyżujących się
drewnianych bali, a całość usztywniono wbitymi w ziemię palami.
Budowa dróg wiązała się z licznymi wyzwaniami inżynieryjnymi (mosty,
pokonywanie pasm górskich), z którymi rzymscy budowniczowie radzili sobie
w mistrzowski sposób. Konstrukcja dróg składała się z kilku warstw. W
wykopie układano warstwę kamieni łączonych zaprawą. Na tak przygotowanej
podbudowie, układano drugą warstwę mniejszych kamieni (tłucznia) też
łączoną zaprawą, a na niej żwir z zaprawą. Na samym wierzchu droga była
wyrównywana warstwą żwiru wymieszanego z piaskiem. Do budowy dróg
używano zazwyczaj materiałów dostępnych w najbliższej okolicy. Zamiast
zaprawy stosowano też popioły wulkaniczne. Dzięki tak rozwiniętej sieci dróg
(Rzymianie wybudowali około 400 000 kilometrów dróg) imperium mogło
poszczycić się najszybszą pocztą do czasu powstania kolei. Z resztą znane jest
powiedzenie „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.”
Malarstwo rzymskie
Malarstwo rzymskie to wytwór głównie warsztatów
greckich. Malarstwo sztalugowe i tablicowe w okresie
późnej republiki zostało wyparte przez malarstwo ścienne,
na podstawie schematów kompozycyjnych podzielone na 4
style pompejańskie. Właśnie w Pompejach, mieście
położonym u podnóża Wezuwiusza, malowidła ścienne
zachowały się w bardzo dobrym stanie (za sprawą grubej
warstwy popiołów wulkanicznych), z resztą jak i cały
kompleks miejski
• Pierwszy styl pompejański jest nazywany inkrustacyjnym i datuje się
go na II w.p.n.e. Miał charakter dekoracyjny. Imitował okładzinę z
barwnych marmurów.
• Drugi styl, iluzjonistyczny, był o wiele bogatszy od poprzedniego.
Sztucznie powiększał wnętrze przez malowanie pomieszczeń w
amfiladzie lub pejzaży ujętych w ramy malowanej architektury. W
kolorystyce dominowały barwy: biała, czerwona, żółta, zielona i
fioletowa.
Fantazyjna architektura przedstawiona na fresku odkrytym w Pompejach
• Styl trzeci, zwany także orientalnym lub egiptyzującym był znacznie
skromniejszy, lecz zarazem bardziej elegancki. Polegał na zdobieniu
ściany malowidłami imitującymi obraz sztalugowy i drobnymi
motywami (często pochodzenia egipskiego). Przestrzegana była ścisła
symetria podziału ściany i centralna kompozycja dekoracji. W tle
pojawiły się delikatne motywy ptaków lub częściowo fantastycznych
zwierząt.
• Ostatni, czwarty styl jest nazywany architektonicznym. Za pomocą
malowanych elementów architektonicznych stwarzał iluzję głębi
przestrzennej (ściany pokrywane były obrazami przedstawiającymi
ogromne prześwity, w których widoczne są kolejne sale, komnaty o
otwartych drzwiach i oknach, loggiach, balkonach).
A oto inne obrazy i freski:
Portret pary małżeńskiej z drugiej połowy I w. Mężczyzna to urzędnik
Terencjusz Neo albo piekarz Pakwinius Prokolus
Panna z bogatego, pompejańskiego domu. Jej staranne
wykształcenie symbolizują przybory do pisania: rysik i
tabliczka, połowa I w.
Przykład obrazu figuralnego malowanego bezpośrednio na
ścianie. Obraz ujęty jest w delikatnie zaznaczone ramy
Bardzo dużo zawdzięczamy malarstwu rzymskiemu, a w szczególności
pompejańskiemu, wiemy jak wyglądało życie starożytnych, znamy ich
zwyczaje i uciechy życiowe. Dowiadujemy się w jaki sposób pojmowali
otaczający ich świat.
Rzymianie przysłużyli się wielu ludom Europy, gdyż pozostawili po
sobie niebywałą kulturę, korzystającą często z motywów greckich.
Dzięki legionom stacjonującym w różnych zakątkach imperium
kultura rzymska została rozprzestrzeniona, rozpowszechniona i
przejęta przez podbite ludy. Do dziś podziwiamy niezwykłe
pozostałości po wysoko rozwiniętej kulturze, która do dziś stanowi dla
nas wzór, na przykład jak w przypadku stadionów sportowycharchitekci nadal korzystają ze starożytnych wzorów
Łuki wykorzystane w akweduktach i łukach triumfalnych także
stanowią ważny element architektury zarówno antycznej jak i obecnej.
Niezwykły dorobek starożytnego Rzymu stał się dla nas źródłem
zachwytu, inspiracji- i niech tak pozostanie
BIBLIOGRAFIA
1. Encyklopedia PWN wyd.1 Warszawa 1996
2. "Jak to jest?" wyd. Reader's Digest Warszawa 1998
3. Internet
4. "Encyklopedia historii świata" wyd. Reader's Digest Warszawa
2001
THE END ^^