Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na rok 2007
advertisement
MAZOWIECKIE CENTRUM POLITYKI SPOŁECZNEJ BILANS POTRZEB W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO NA 2007 ROK Warszawa, luty 2007 rok Załącznik do uchwały Nr 350/20/07 Zarządu Województwa Mazowieckiego z dnia 20 lutego 2007 r. Spis treści Wstęp 1. 2. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na poziomie gmin ...................................... 3 1.1. Potrzeby w zakresie zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych ................. 3 1.2. Charakterystyka osób i rodzin wymagających pomocy ........................................... 10 1.3. Potrzeby finansowe na gminne zadania pomocy społecznej .................................... 12 1.4. Zadania własne w zakresie pomocy społecznej ..................................................... 13 1.5. Zadania zlecone w zakresie pomocy społecznej .................................................... 18 1.6. Prowadzenie i utrzymanie ośrodków pomocy społecznej ......................................... 21 1.7. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu lokalnym .............................. 21 Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na poziomie powiatów ................................ 23 2.2. Potrzeby finansowe na powiatowe zadania pomocy społecznej ................................ 23 2.2. Potrzeby w zakresie zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych ................. 23 2.3. Potrzeby w zakresie realizacji zadań własnych ...................................................... 25 2.4. Potrzeby w zakresie realizacji zadań zleconych ..................................................... 27 2.5. Prowadzenie i utrzymanie powiatowych centrów pomocy rodzinie ........................... 29 2.6. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym ..................... 29 Wnioski Mapa Załączniki Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej ul. Nowogrodzka 62A, 02-002 Warszawa tel. (0 22) 622 42 32, (0 22) 622 47 32 e-mail: [email protected] http://www.mcps.mazovia.pl Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 2 Wstęp Sporządzanie bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej we współpracy z gminami i powiatami to zadanie, do realizacji którego zobowiązuje samorząd województwa art. 21 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej. Na bilans potrzeb składają się dane analityczno-statystyczne uzyskane od wszystkich powiatów i gmin województwa mazowieckiego. Do zebrania danych Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej posłużyło się jednolitymi w skali kraju formularzami, opracowanymi we współpracy z pracownikami Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz pracownikami Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej. Adresatami materiału tabelarycznego były: na szczeblu gminy – ośrodki pomocy społecznej, na szczeblu powiatu – powiatowe centra pomocy rodzinie. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej, tj. określenie potrzeb rzeczowych i finansowych gmin i powiatów na rok 2007 obejmuje: - potrzeby w zakresie zatrudnienia pracowników w ośrodkach pomocy społecznej; - planowane środki finansowe w zakresie realizacji gminnych zadań własnych; - planowane środki finansowe w zakresie realizacji gminnych zadań zleconych; - planowane formy pomocy w zakresie gminnych zadań własnych; - planowane formy pomocy w zakresie gminnych zadań zleconych; - szacunkową liczbę osób i rodzin przewidywanych do objęcia pomocą społeczną; - przewidywaną liczbę świadczeń osobom i rodzinom potrzebującym pomocy; - powody ubiegania się świadczeniobiorców o pomoc społeczną; - przewidywane koszty utrzymania i prowadzenia ośrodków pomocy społecznej; - planowane inwestycje w ośrodkach pomocy społecznej; - przewidywane koszty utrzymania i prowadzenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu lokalnym, finansowanych z budżetu gminy ze środków na pomoc społeczną; - planowane inwestycje w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu lokalnym, finansowanych z budżetu gmin ze środków na pomoc społeczną; - potrzeby w zakresie zatrudnienia pracowników w powiatowych jednostkach pomocy społecznej; - planowane środki finansowe w zakresie powiatowych zadań pomocy społecznej; - przewidywane koszty utrzymania i prowadzenia powiatowych centrów pomocy rodzinie; - planowane inwestycje w powiatowych centrach pomocy rodzinie; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 3 - przewidywane koszty utrzymania i prowadzenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, finansowanych z budżetu powiatów ze środków na pomoc społeczną; - przewidywane koszty utrzymania i prowadzenia środowiskowych domów samopomocy społecznej; - planowane inwestycje w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, finansowanych z budżetu powiatu ze środków na pomoc społeczną. Bilans potrzeb sporządzony został w oparciu o dane statystyczne w zakresie potrzeb społecznych na poziomie gmin i powiatów. Dane statystyczne uzupełnione zostały danymi jakościowymi w zakresie: - tworzenia gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną; - podejmowania innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych. Opracowany na 2007 rok bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej obejmuje zadania finansowane z budżetu państwa, gmin i powiatów. Środki z budżetu państwa przydzielane są w formie dotacji celowych. Zasady i tryb udzielania dotacji określają przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W województwie mazowieckim funkcjonuje 331 ośrodków pomocy społecznej, w tym: 52 miejskie ośrodki pomocy społecznej; 4 z nich – w Radomiu, Ostrołęce, Płocku i Siedlcach – pełnią jednocześnie rolę powiatowych centrów pomocy rodzinie, które realizują zadania powiatu z zakresu pomocy społecznej; 47 miejsko-gminne ośrodki pomocy społecznej; 232 gminne ośrodki pomocy społecznej. W 38 powiatach ziemskich funkcjonują powiatowe centra pomocy rodzinie. Szacunkowe dane, na podstawie których sporządzono bilans potrzeb, otrzymano ze wszystkich ośrodków pomocy społecznej i centrów pomocy rodzinie, zobowiązanych do przeprowadzania analizy i oceny zjawisk rodzących zapotrzebowanie na określone formy pomocy. Zebrane dane posłużyły do dokonania analizy i sporządzenia zbiorczego zestawienia gminnych oraz powiatowych potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 4 1. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na poziomie gmin. 1.1. Potrzeby w zakresie zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Według stanu na koniec czerwca 2006 roku ośrodki pomocy społecznej województwa mazowieckiego zatrudniały pracowników na 5 376 etatach, w tym: - 72 dyrektorów lub zastępców; - 330 kierowników i zastępców kierowników; - 186 kierowników działów; - 56 kierowników sekcji; - 1 881,3 pracowników socjalnych – ogółem, w tym: - 107 starszych specjalistów pracy socjalnej, - 430,5 specjalistów pracy socjalnej, - 785,4 starszych pracowników socjalnych, - 558,4 pracowników socjalnych; z tego: 1 744,3 pracowników socjalnych pracujących w rejonach opiekuńczych; - 93,5 aspirantów pracy socjalnej; - 698,3 pracowników wykonujących usługi opiekuńcze; - 153,8 pracowników wykonujących specjalistyczne usługi opiekuńcze; - 78,9 konsultantów; - 29,5 koordynatorów ds. komputeryzacji; - 31 radców prawnych; - 1 765,7 pozostałych pracowników. Na 2007 rok ośrodki pomocy społecznej zgłaszają potrzebę 982,4 etatów, tj. wzrost o 18,3%, z przeznaczeniem na zatrudnienie: - 10 dyrektorów lub zastępców; - 22 kierowników i zastępców kierowników; - 22 kierowników działów; - 8 kierowników sekcji; - 444,9 pracowników socjalnych – ogółem, w tym: - - 16,5 starszych specjalistów pracy socjalnej, - 58 specjalistów pracy socjalnej, - 64,6 starszych pracowników socjalnych, - 305,8 pracowników socjalnych; 8 aspirantów pracy socjalnej; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 5 - 85 pracowników wykonujących usługi opiekuńcze; - 32 pracowników wykonujących specjalistyczne usługi opiekuńcze; - 41 konsultantów; - 44,5 koordynatorów ds. komputeryzacji; - 39,5 radców prawnych; - 225,5 pozostałych pracowników. Zgodnie z artykułem 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej ośrodek pomocy społecznej powinien zatrudniać pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tysiące mieszkańców, nie mniej jednak niż trzech pracowników. Według uzyskanych informacji na jednego pracownika socjalnego pracującego w rejonie opiekuńczym w województwie mazowieckim przypada średnio 2 950 mieszkańców. Najlepszą sytuację obserwujemy w gminach powiatu makowskiego – 1 990 i m. Płocku – 2 029 mieszkańców na 1 pracownika socjalnego. Najgorsza sytuacja występuje w gminach następujących powiatów: grójeckim – 4 125, warszawskim zachodnim – 4 125, pruszkowskim – 4 297 mieszkańców na 1 pracownika socjalnego. Kwalifikacje zawodowe pracowników pomocy społecznej spełniają ważną rolę w prawidłowym wykonywaniu przez nich zadań nałożonych przez ustawodawcę. Biorąc to pod uwagę, ośrodki pomocy społecznej zgłosiły potrzebę udziału w szkolenia i kursach mających na celu zdobywanie wiedzy i podniesienie kwalifikacji przez pracowników. Potrzeby pracowników ośrodków pomocy społecznej w zakresie ukończenia: 1) specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej: - powiat garwoliński: GOPS Łaskarzew (1); Pilawa (1); - powiat gostyniński: GOPS Gostynin (2); - powiat grójecki: Chynów (2); - powiat kozienicki: Głowaczów (1); - powiat legionowski: Nieporęt (1); - powiat łosicki: Stara Kornica (3); - powiat miński: Dobre (1); - powiat mławski: Stupsk (1), Strzegowo (1); - powiat nowodworski: Nowy Dwór Maz. (2), Zakroczym (1); Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 6 - powiat ostrowski: Brok (1); - powiat otwocki: Otwock (1), Osieck (1); - powiat piaseczyński: Piaseczno (4), Tarczyn (1); - powiat płocki: MOPS Płock (4), Stara Biała (1); - powiat przasnyski: MOPS Przasnysz (1); - powiat przysuski: Gielniów (1); - powiat radomski: MOPS Pionki (1), Skaryszew (1); - powiat siedlecki: Korczew (1), Kotuń (1); - powiat sierpecki: Mochowo (1); - powiat sochaczewski: MOPS Sochaczew (1); - powiat szydłowiecki: Jastrząb (1); - m.st. Warszawa: Praga Południe (1), Wawer (3), Wola (2), Żoliborz (3), Wesoła (1); - powiat warszawski zachodni: Leszno (1); - powiat węgrowski: Grębków (1); - powiat wołomiński: Wołomin (8), Marki (1); - powiat żyrardowski: Wiskitki (2), Radziejowice (1). 2) specjalizacji dla pracowników socjalnych I stopnia z zakresu pracy socjalnej: - powiat białobrzeski: Stromiec (2); - powiat ciechanowski: MOPS Ciechanów (12), GOPS Ciechanów (1), Glinojeck (1), Sońsk (3); - powiat garwoliński: MOPS Garwolin (1), GOPS Garwolin (1), Borowie (1), MOPS Łaskarzew (2), GOPS Łaskarzew (3), Maciejowice (3), Parysów(1), Pilawa (2), Żelechów (1); - powiat gostyniński: MOPS Gostynin (2), GOPS Gostynin (3); - powiat grodziski: Grodzisk Maz.(2), Milanówek (1), Żabia Wola (1); - powiat grójecki: MGOPS Grójec (4), Goszczyn (1), Nowe Miasto nad Pilicą (2); - powiat kozienicki: Garbatka-Letnisko (1), Grabów n/Pilicą (2); - powiat legionowski: Legionowo (2), Serock (2), Wieliszew (1), - powiat lipski: Sienno (1); - powiat makowski: Krasnosielc (1), Młynarze (1); - powiat miński: MOPS Mińsk Maz. (5), GOPS Mińsk Maz. (3), Cegłów (1), Dobre (2), Halinów (1), Siennica (2), Stanisławów (1); - powiat mławski: MOPS Mława (8), Radzanów (2), Szreńsk (1), Szydłowo (1), Wiśniewo (1); Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 7 - powiat nowodworski: Nowy Dwór Maz. (1), Czosnów (1), Leoncin (2), Nasielsk (1), Pomiechówek (2), Zakroczym (2); - powiat ostrołęcki: Baranowo (1), Goworowo (1), Myszyniec (2), Troszyn (2); - powiat ostrowski: Brok (1), Wąsewo (2); - powiat otwocki: Otwock (1), Celestynów (2), Kołbiel (1), Osieck (2), Wiązowna (3); - powiat piaseczyński: Piaseczno (2), Konstancin-Jeziorna (2); - powiat płocki: MOPS Płock (19), Drobin (5), Słupno (2), Stara Biała (2), Bodzanów (1); - powiat płoński: Raciąż (2); - powiat pruszkowski: Pruszków (7), Nadarzyn (1), Raszyn (2), Brwinów (4); - powiat przasnyski: MOPS Przasnysz (3), GOPS Przasnysz (1), Chorzele (2), Jednorożec (3), Krzynowłoga Mała (1); - powiat przysuski: Przysucha (1), Potworów (2), Rusinów (3), Wieniawa (2); - powiat pułtuski: Zatory (2); - powiat radomski: Radom (4), Iłża (4), Jastrzębia (1), Kowala (1), MOPS Pionki (2); - powiat siedlecki: Kotuń (1), Mokobody (1), MOPR Siedlce (5); - powiat sierpecki: Sierpc (2), Mochowo (3), Rościszewo (3); - powiat sochaczewski: Nowa Sucha (2), Teresin (1); - powiat sokołowski: Bielany (1), Ceranów (1); - powiat szydłowiecki: Szydłowiec (3); - m.st. Warszawa: Bemowo (2), Białołęka (2), Bielany (5), Mokotów (10), Praga Północ (2), Wawer (4), Wola (1), Wilanów (1), Włochy (3), Ochota (1), Ursus (2), Wesoła (5); - powiat węgrowski: Węgrów (2), Korytnica (2), Miedzna (1), Sadowne (1); - powiat wołomiński: Wołomin (8), Dąbrówka (1), Kobyłka (2), Marki (5), Strachówka (1), Ząbki (1); - powiat wyszkowski: Zabrodzie (1); - powiat zwoleński: Kazanów (1); - powiat żuromiński: Żuromin (2), Bieżuń (2); - powiat żyrardowski: Mszczonów (4), Wiskitki (1). 3) specjalizacji dla pracowników socjalnych II stopnia z zakresu pracy socjalnej: - powiat białobrzeski: Stromiec (1); - powiat ciechanowski: MOPS Ciechanów (8), Glinojeck (3); - powiat garwoliński: Trojanów (2); - powiat gostyniński: MOPS Gostynin (5), GOPS Gostynin (1), Sanniki (4); Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 8 - powiat grodziski: Grodzisk Maz.(6), Jaktorów (1), Milanówek (1), Podkowa Leśna (1), Żabia Wola (1); - powiat grójecki: MGOPS Grójec (6); - powiat legionowski: Legionowo (5), Jabłonna (2); - powiat makowski: Maków Maz.(4), Czerwonka (2), Karniewo (1), Krasnosielc (2), Szelków (2); - powiat miński: Dębe Wielkie (1), Halinów (1); - powiat mławski: MOPS Mława (6), Dzierzgowo (2), Lipowiec Kościelny (1), Radzanów (2), Szreńsk (2), Szydłowo (1), Wieczfnia Kościelna (1), Wiśniewo (1); - powiat nowodworski: Nowy Dwór Maz. (2), Czosnów (1), Nasielsk (2), Zakroczym (1); - powiat ostrołęcki: MOPS Ostrołęka (21), Goworowo (1), Myszyniec (2); - powiat otwocki: Otwock (6), Józefów (1), Karczew (3), Kołbiel (1), Wiązowna (3); - powiat piaseczyński: Piaseczno (2), Góra Kalwaria (5); - powiat płocki: MOPS Płock (32), Bulkowo (3), Mała Wieś (4), Nowy Duninów (3), Słupno (2),Wyszogród (2), Bodzanów (1); - powiat płoński: Czerwińsk (4), Sochocin (2), Zułuski (1); - powiat pruszkowski: Michałowice (3), Nadarzyn (2), Brwinów (4); - powiat przasnyski: MOPS Przasnysz (2), Chorzele (2), Krasne (1); - powiat przysuski: Borkowice (1); - powiat pułtuski: Winnica (1); - powiat radomski: Radom (10), Jastrzębia (1), Kowala (2), MOPS Pionki (1); - powiat siedlecki: GOPS Siedlce (2), Mokobody (1), Skórzec (3), - powiat sierpecki: Sierpc (4), Rościszewo (3); - powiat sochaczewski: MOPS Sochaczew (11), GOPS Sochaczew (4), Młodzieszyn (3), Rybno (3), Teresin (1); - powiat sokołowski: Sokołów Podlaski (2), Ceranów (1), Jabłonna Lacka (3), Kosów Lacki (3), Sabnie (2), Sterdyń (2); - powiat szydłowiecki: Orońsko (2); - m. st. Warszawa: Bemowo (5), Bielany (5), Mokotów (7), Praga Południe (19), Praga Północ (1), Targówek (5), Wawer (2), Wola (2), Włochy (5), Żoliborz (2), Ochota (3), Ursus (1); - powiat warszawski zachodni: Ożarów Maz.(5), Leszno (2); - powiat węgrowski: Liw (2), Miedzna (1), Sadowne (1), Stoczek (2); Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 9 - powiat wołomiński: Kobyłka (2), Poświętne (2), Radzymin (2), Strachówka (1), Tłuszcz (2), Ząbki (3); - powiat wyszkowski: Wyszków (13); - powiat żuromiński: Żuromin (1); - powiat żyrardowski: Żyrardów (2), Puszcza Mariańska (3), Wiskitki (1), Radziejowice (1). 4) tematy szkoleń, w których chcieliby uczestniczyć pracownicy: - Pomoc społeczna w odniesieniu do organizacji pozarządowych w znaczeniu: konkurencja – współpraca, kierunki rozwoju. - Opracowywanie i monitorowanie gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych. - Aktywizacja i rozwój społeczny wspólnot lub grup w celu ograniczenia zjawiska marginalizacji, tworzenie klubów samopomocy i grup wsparcia dla osób dorosłych. - Tworzenie partnerstwa lokalnego na rzecz przeciwdziałania bezrobociu i wykluczeniu społecznemu osób oraz pomoc im w osiąganiu pełnej aktywności społecznej. - Aktywizacja osób starszych mieszkających na wsi. - Kierowanie osób do domów pomocy społecznej. - Szkolenia dotyczące sporządzania sprawozdań. - Dodatki mieszkaniowe jako zadanie własne gminy. - Wolontariat w ośrodkach pomocy społecznej. - Zagadnienia geriatryczne: starość i życie, żywienie osób starszych, schorzenia (opieka, pielęgnacja), rodzina czy instytucja. - Terapia zajęciowa dla seniorów – nowe formy. - Pracownik socjalny jako animator na rzecz budowania koalicji lokalnych, metody pracy socjalnej z grupą i środowiskiem. - Zatrudnienie socjalne, spółdzielnie socjalne, prace społecznie użyteczne. - Praca socjalna, wywiad środowiskowy, kontrakty (zawieranie kontraktów, rozliczanie, egzekwowanie zobowiązań w nich zawartych). - Praca z trudnym klientem: uzależnionym od alkoholu i sprawcą przemocy domowej, bezrobotnym i jego rodziną, zaburzonym psychicznie, rodziną wielodzietną, wielopokoleniową. - Aktywne formy pomocy osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym. - Rozpoznanie i przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, w tym molestowania seksualnego. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 10 - Procedury umieszczania osób z zaburzeniami psychicznymi w szpitalu, w domach pomocy społecznej. - Opracowywanie projektów socjalnych i ewaluacja. - Zagadnienia pracy socjalnej z uchodźcami i osobami posiadającymi zgodę na pobyt. - Prawo i profilaktyka w pomocy społecznej w stosunku do wybranej grupy osób (w zakresie chorób płuc ze szczególnym naciskiem na gruźlicę i HIV/AIDS w świetle prawa socjalnego. - Aktywizacja społeczna i zawodowa osób korzystających ze świadczeń ośrodków pomocy społecznej, aktywizacja osób bezrobotnych, ograniczenie zjawiska ubóstwa. - Pomoc w tworzeniu gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną. - Tworzenie programów osłonowych dotyczących opieki nad dzieckiem i rodziną. - Formy pomocy dziecku i rodzinie w ramach pomocy społecznej. - Jak uchronić dzieci przed patologiami społecznymi, uzależnienia wśród młodzieży. - Metody współpracy z dziećmi autystycznymi i z zespołem Downa. - Dziecko nadpobudliwe – pomoc rodzinie. - Praca z rodziną biologiczną pod kątem powrotu dziecka do domu rodzinnego. - Praca z wychowankami opuszczającymi placówki opiekuńczo-wychowawcze, zakłady poprawcze, pomoc w przystosowaniu do życia w środowisku lokalnym. - Pracownicy socjalni wobec zaniedbań dzieci na wsi. - Świadczenia rodzinne i zaliczka alimentacyjna, zmiany, nienależnie pobrane świadczenia, uzyskanie i utrata dochodu w czasie okresu zasiłkowego. Postępowanie administracyjne wobec dłużników alimentacyjnych. Wytaczanie powództwa o roszczenia alimentacyjne, udział komornika przy stosowaniu ustawy. Rozliczanie zaliczki alimentacyjnej. - Szkolenie dla księgowych GOPS. Polityka finansowo-księgowa. Rachunkowość jednostek budżetowych. Zmiany w programie Płatnik. Podatek dochodowy od osób fizycznych. Ubezpieczenia społeczne. Księgowanie zasiłków ze świadczeń rodzinnych. - Szkolenia z zakresu prawa rodzinnego, karnego, prawo pracy – zmiany. - Zmiany w ustawie o pomocy społecznej. - Zagadnienia związane z KPA oraz dane zawarte w wywiadzie środowiskowym w odniesieniu do ustawy o ochronie danych osobowych. - Umiejętność pisania projektów i wniosków o fundusze EFS. - Nowoczesna rehabilitacja społeczna i polityka społeczna w UE. - Ogólne zasady tworzenia CIS. - Jak sobie radzić ze stresem i wypaleniem zawodowym. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 11 1.2. Charakterystyka osób i rodzin wymagających pomocy społecznej. Z rozeznanych potrzeb w zakresie pomocy społecznej w gminach województwa mazowieckiego wynika, że rzeczywista liczba rodzin wymagających pomocy w 2007 roku wyniesie – 214 929, natomiast liczba osób w tych rodzinach – 729 611. Szacunkowe dane, na podstawie których dokonano analizy potrzeb pochodzą z ośrodków pomocy społecznej, zobowiązanych do przeprowadzania analizy i oceny zjawisk rodzących zapotrzebowanie na określone formy pomocy. Tabela 1. Liczba rodzin wymagających pomocy w województwie mazowieckim. Planowana liczba rodzin Lp. Wyszczególnienie Ogółem w tym: na wsi Liczba osób w rodzinach 214 929 93 057 729 611 28 141 9 039 54 980 2. Przewidywane świadczenia w ramach zadań zleconych i własnych bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania Przewidywane świadczenia w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę 3. Przewidywane świadczenia w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę 196 862 92 184 611 071 4. Planowana pomoc w postaci pracy socjalnej - ogółem 142 559 50 334 395 000 5. w tym: wyłącznie w postaci pracy socjalnej 49 582 17 351 134 052 1. Poznanie powodów ubiegania się o pomoc i prawidłowe rozeznanie potrzeb społecznych wpływa na skuteczność i efektywność podejmowanych działań w zakresie pomocy społecznej. W województwie mazowieckiem najważniejszym i najdotkliwszym problemem jest wyraźne narastające ubożenie ludności. Niejednokrotnie w przypadku wielu osób i rodzin przyczyną niekorzystnych zjawisk jest niski status materialny, jak i niezaradność życiowa. Dlatego pomoc społeczna ma na celu umożliwianie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Na warunki socjalno- bytowe osób i rodzin znaczący wpływ ma bezrobocie będące jedną z głównych przyczyn ubiegania się o świadczenia z pomocy społecznej. Brak możliwości zatrudnienia powoduje, że osoby i rodziny żyją na granicy ubóstwa i mają poważne trudności w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Z rozpoznania potrzeb przez ośrodki pomocy społecznej wynika, że najczęściej występującymi przyczynami trudnej sytuacji życiowej osób i rodzin, a jednocześnie powodami ubiegania się o pomoc w województwie, obok bezrobocia i ubóstwa będą przede wszystkim bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i trudności w prowadzeniu gospodarstwa domowego (dotyczy to przede wszystkim rodzin wielodzietnych i niepełnych), Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 12 niepełnosprawność i długotrwała choroba. Aby zapobiegać tego rodzaju procesom, rodziny osób chorych lub niepełnosprawnych, powinny podlegać szczególnej osłonie socjalnej przy jednoczesnym stymulowaniu ich aktywności w radzeniu sobie z trudnymi problemami. Wykres 1. Powody ubiegania się o pomoc społeczną w województwie mazowieckim. 120 098 Ubóstwo 100 000 Sieroctwo 92 823 90 000 Bezdomność Potrzeba ochrony macierzyństwa 80 000 Bezrobocie 70 000 Niepełnosprawność 60 000 Długotrwała choroba 53 774 50 000 Bezradność w sprawach opiek-wych. i prowadzenie gosp. domowego w tym: rodziny niepełne 46 52847 254 40 000 w tym: rodziny wielodzietne 30 000 Alkoholizm 22 288 18 416 15 837 20 000 Narkomania 10 101 10 000 1 470 2 831 1 209 2 150 1 985 Trudości w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego Klęska żywiołowa lub ekologiczna 0 W 2006 roku dla 38 756 rodzin zasiłki z pomocy społecznej stanowiły jedyne źródło utrzymania. W wyniku prowadzonej przez pracowników socjalnych pracy socjalnej mającej na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowej, 7 352 rodziny usamodzielniły się i wyszły z systemu pomocy społecznej. W rodzinach tych usamodzielniły się 242 osoby bezdomne i 6 211 osób bezrobotnych. Ośrodki pomocy społecznej świadczą także poradnictwo specjalistyczne w zakresie porad prawnych, psychologicznych, rodzinnych, z którego w 2007 roku skorzysta 52 910 rodzin, a pomoc w interwencjach kryzysowych otrzyma 5 979 rodzin. W województwie mazowieckim 103 109 rodzin długotrwale korzysta (ponad 3 lata) z pomocy społecznej, natomiast w 2006 roku świadczeniami pomocy społecznej po raz pierwszy objęto 22 051 rodzin. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 13 1.3. Potrzeby finansowe na gminne zadania pomocy społecznej. Na zaspokojenie potrzeb rozeznanych przez ośrodki pomocy społecznej niezbędne będą środki finansowe w wysokości 675 288 741 zł, w tym: - 300 872 736 zł – zasiłki i pomoc w naturze w ramach zadań własnych, tj. 44,5% środków finansowych niezbędnych do realizacji gminnych zadań pomocy społecznej; - 109 606 032 zł – zasiłki stałe, celowe i specjalistyczne usługi opiekuńcze w ramach zadań zleconych, tj. 16,2% środków finansowych niezbędnych do realizacji gminnych zadań pomocy społecznej; - 12 639 508 zł – prowadzenie i utrzymanie środowiskowych domów samopomocy społecznej w ramach zadań zleconych, tj. 1,9% środków finansowych niezbędnych do realizacji gminnych zadań pomocy społecznej; - 227 700 497 zł – prowadzenie i utrzymanie ośrodków pomocy społecznej, tj. 33,8% środków finansowych niezbędnych do realizacji gminnych zadań, w tym: 11 083 680 zł – planowane inwestycje; - 24 469 968 zł – utrzymanie i prowadzenie jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu lokalnym - finansowanych z budżetu gmin ze środków na pomoc społeczną, tj. 3,6% środków finansowych niezbędnych do realizacji gminnych zadań, w tym: 2 395 200 zł – planowane inwestycje. Wykres 2. Struktura potrzeb finansowych w gminach województwa mazowieckiego. 3,6% 1,9% 44,5% 33,8% 16,2% zasiłki i pomoc w naturze w ramach zadań własnych zasiłki i specjalistyczne usługi opiekuńcze w ramach zadań zleconych utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej utrzymanie i prowadzenie jednostek pomocy społecznej o zasięgu lokalnym utrzymanie i prowadzenie środowiskowych domów samopomocy Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 14 1.4. Zadania własne w zakresie pomocy społecznej. Z analizy bilansów potrzeb złożonych przez ośrodki pomocy społecznej wynika, że struktura potrzeb w zakresie zasiłków i pomocy w naturze, realizowanych w ramach zadań własnych przedstawiać się będzie następująco: ogółem na zadania własne niezbędne będą środki finansowe w wysokości 300 872 736 zł, w tym: 209 522 136 zł – zadania obligatoryjne, 91 350 600 zł – zadania fakultatywne. Struktura rozeznanych potrzeb finansowych na realizację zadań obligatoryjnych przedstawiać się będzie następująco: na zadania obligatoryjne niezbędne będą środki w wysokości 209 522 136 zł, tj. 69,7% potrzeb finansowych na realizację zadań własnych, z tego: - 69 051 274 zł – zasiłki okresowe, co stanowi 32,9% ogółu środków na świadczenia obligatoryjne, w tym: 12 276 874 zł – z powodu długotrwałej choroby, co stanowi 17,8% ogółu środków na zasiłki okresowe; - 1 785 312 zł – pomoc w postaci schronienia, co stanowi 0,9% środków na świadczenia obligatoryjne; - 65 532 657 zł – pomoc w postaci posiłku, co stanowi 31,2% środków na świadczenia obligatoryjne, w tym: 48 981 827 zł – posiłek dla dzieci, co stanowi 74,7% środków na posiłki; - 2 194 080 zł – pomoc w postaci ubrania, co stanowi 1,1% ogółu środków na świadczenia obligatoryjne; - 46 297 414 zł – usługi opiekuńcze, co stanowi 22,1% ogółu środków na świadczenia obligatoryjne, w tym: 4 248 551 zł – specjalistyczne usługi opiekuńcze, co stanowi 9,2% środków na usługi opiekuńcze; - 784 280 zł – zasiłki celowe na pokrycie wydatków i świadczeń zdrowotnych osobom bezdomnym oraz innym osobom niemającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ, co stanowi 0,4% środków na świadczenia obligatoryjne; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 15 - 482 083 zł – opłacenie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby, które rezygnują z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, co stanowi 0,2% środków na świadczenia obligatoryjne; - 2 375 886 zł – zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego, co stanowi 1,1% środków na świadczenia obligatoryjne; - 68 680 zł – zasiłki celowe w formie biletu kredytowanego, co stanowi 0,1% środków na świadczenia obligatoryjne; - 3 641 461 zł – sprawienie pogrzebu, co stanowi 1,7% ogółu środków na świadczenia obligatoryjne; - 17 309 009 zł – ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańców gminy w domu pomocy społecznej, co stanowi 8,3% środków na świadczenia obligatoryjne. Struktura rozeznanych potrzeb finansowych na realizację zadań fakultatywnych przedstawiać się będzie następująco: na zadania fakultatywne niezbędne będą środki w wysokości 91 350 600 zł, tj. 30,3% potrzeb finansowych na realizację zadań własnych, z tego: 90 667 100 zł – zasiłki celowe i pomoc w naturze, 683 500 zł – pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie. W ramach realizacji zadań własnych o charakterze obowiązkowym, do których należy tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną w 2007 roku najczęściej będą podejmowane następujące działania: - prowadzenie poradnictwa, doradztwa i konsultacji dla osób uzależnionych bądź dotkniętych skutkami uzależnienia: - dla rodzin dotkniętych problemem uzależnienia w gminach: Wyśmierzyce, Opinogóra, Parysów, Serock, Lipsko, Latowicz, Dębe Wielkie, Nadarzyn, Gozdowo, Sokołów Podlaski, Szydłowiec, Dąbrówka, Lutocin, m. st. Warszawa /Rembertów/; - dla ofiar przemocy w Sochocinie; organizowanie szkoleń kierowanych do: - nauczycieli w gminach: Wiśniewo, Siedlce, m.st. Warszawa /Ursynów/; - rodziców w: m. Radom, m. Ciechanów, Szydłowiec, m. st. Warszawa /dzielnice: Bielany, Ursynów/; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 16 - uczniów w m. st. Warszawa /Ursynów/; - pracowników socjalnych w Kadzidle, Siedlcach; osób pracujących w świetlicach socjoterapeutycznych w Karniewie; - rodzin dotkniętych przemocą w gminach: Tłuszcz, m. st. Warszawa /Ursynów/; rodzin z problemami alkoholowymi w Tłuszczu; rodziców mających problemy wychowawcze w m. st. Warszawa Wola; - sprzedawców napojów alkoholowych w m.st. Warszawa /Ursynów/; - inne szkolenia mające na celu budowanie systemu wsparcia na rzecz pomocy dziecku i rodzinie w środowisku lokalnym (z udziałem różnych specjalistów) w gminach: Tłuszcz, Kazanów, Siedlce, m.st. Warszawa /Białołęka/; - wspieranie funkcjonowania placówek opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenie pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieżą: - świetlic socjoterapeutycznych w gminach: Łaskarzew, Serock, Brudzeń Duży, Mała Wieś, Wyszogród, Przysucha, Borkowice, Gielniów. Świercze, Rościszewo, Jabłonna Lacka, Sabnie, Miedza, Sadowne, Kampinos, m.st. Warszawa /dzielnice: Rembertów, Ursus, Śródmieście, Białołęka, Ursynów/, Tarczyn, Leoncin, Ojrzeń; - świetlic opiekuńczo-wychowawczych w gminach: Kałuszyn, Borkowice, Korytnica, Liw, Łochów, Zabrodzie, m. st. Warszawa /Ursynów/; - świetlic środowiskowych w gminach: Maciejowie, Siennica, Nasielsk, Stara Biała, Gozdowo, Bielany, Izabelin; - klubów młodzieżowych w gminach: Mińsk Mazowiecki, Kałuszyn, Jabłonna Lacka, m. st. Warszawa /dzielnice: Bielany, Ursynów, Wilanów/; - klubów integracji społecznej w gminach: Mała Wieś, Ostrów Mazowiecka, Mińsk Mazowiecki, Dębe Wielkie; - ośrodków interdyscyplinarnych oraz przeciwdziałania przemocy w gminach: Osieck, Lesznowola; - organizowanie i tworzenie grup wsparcia i samopomocy: - tworzenie grup samopomocowych w gminach: Przasnysz, Gozdowo, Kazanów; - wsparcie już działających grup wsparcia w gminach: Ostrołęka, Jaktorów, Lipsko, Mińsk Mazowiecki, Ostrów Mazowiecka, Bodzanów; - zorganizowanie grup wsparcia dla: osób długotrwale bezrobotnych w Żyrardowie; rodzin w gminach: Wołomin, Dębe Wielkie, m. st. Warszawa /Włochy/; osób uzależnionych w m.st. Warszawa /Wola/; osób doświadczających przemocy w m. st. Warszawa /dzielnice: Wola, Wilanów/; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 17 - kontynuowanie grup wsparcia: dla matek z dziećmi w Baranowie; osób uzależnionych w Borkowicach; rodzin w Przysusze; pozostałych osób w Kadzidle; - organizowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży w gminach: Ciechanów, Opinogóra, Parysów, Trojanów, Senniki, Serock, Krasnosielc, Czerwonka, Mińsk Mazowiecki, Siennica, Leoncin, Czarnia, Lesznowola, Konstancin-Jeziorna, Radzanów, Stara Biała, Baboszewo, Sochocin, Gielniów, Zatory, Suchożebry, Sokołów Podlaski, Ceranów, Jabłonna Lacka, Szydłowiec, Liw, Zwoleń, Policzna, Bieżuń, Żyrardów, Puszcza Mariańska, m.st. Warszawa /dzielnice: Białołęka, Bielany, Rembertów, Śródmieście, Targówek, Ursynów, Wola, Ursus, Ursynów, Wola/; - pomoc rzeczowa, dożywianie dzieci i organizowanie usług specjalistycznych: - możliwość korzystania z usług specjalistycznych: pomoc prawna w gminie Brudzeń Duży; terapia uzależnień w gminie Brudzeń Duży; usługi psychologa w gminach: Drobin, Łochów, m.st. Warszawa /Ursynów/; - kontynuowanie pracy punktu poradnictwa pedagogicznego w Rybnie; - uruchomienie Środowiskowego Domu Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Wyszkowie; - zorganizowanie i wdrożenie zespołu do pracy z dzieckiem i rodziną w Tłuszczu; - specjalistyczne usługi opiekuńcze w: m. Ostrołęka, m. Siedlce, Pruszków, m. st. Warszawa /Rembertów/; - dożywianie dzieci i młodzieży w gminach: Ciechanów, Garwolin, Ciepielów, Kałuszyn, Strzegowo, Leoncin, Ostrów Mazowiecka, Karczew, Radzanów, Stara Biała, Świercze, Zatory, Jastrzębia, Ceranów, Jabłonna Lacka, Łochów, Policzna, Radziejowice; - zaopatrywanie dzieci i rodzin w: odzież w gminach: Ciechanów, Ciepielów, Leoncin, Radzanów, Policzna; obuwie w gminach: Leoncin, Policzna; pomoce szkolne w Zatorach; książki, podręczniki szkolne w gminach: Leoncin, Kałuszyn; sprzęt ortopedyczny dzieci w Warce; sprzęt sportowy w Kałuszynie; - kontynuowanie współpracy z różnymi podmiotami: - komisje rozwiązywania problemów alkoholowych w gminach: Białobrzegi, Stromiec, Parysów, Sanniki, Goszczyn, Krasnosielc, Dębe Wielkie, Szydłowo, Kotuń, Sokołów Podlaski, Ceranów, Ożarów Mazowiecki, m. st. Warszawa /Wola/, Sokołów Podlaski; - policja w gminach: Białobrzegi, Stromiec, Parysów, Szczawin Kościelny, Rościszewo, Ceranów, Ożarów Mazowiecki, Puszcza Mariańska; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 18 - powiatowe centrum pomocy rodzinie w gminach: Parysów, Szczawin Kościelny, Goszczyn, Huszlew, Lipowiec Kościelny, Myszyniec, Mokobody, Sokołów Podlaski, Ożarów Mazowiecki; - szkoły w gminach: Stromiec, Białobrzegi, Parysów, Szczawin Kościelny, Sienno, Lipowiec Kościelny, Czarnia, Myszyniec, Osieck, Drobin, Radzanów, Rościszewo, Ceranów, Ożarów Mazowiecki, Wołomin, Puszcza Mariańska; - poradnie: pedagogiczno-psychologiczne w Osiecku; rodzinne w gminach: Szczawin Kościelny, Czarnia, Myszyniec, Mokobody; zdrowia psychicznego w Białobrzegach; - sądy, prokuratura w gminach: Białobrzegi, Parysów, Goszczyn, Czarnia, Białobrzegi, Parysów, Rościszewo, Ceranów, Ożarów Mazowiecki, Wołomin, Puszcza Mariańska; - organizacje pozarządowe w gminach: Garwolin, Sienno, Lipowiec Kościelny, Kadzidło, Mała Wieś, Radzanów, Sochocin, Borkowice, Gozdowo, Sochaczew, Sokołów Podlaski, Ceranów, Ożarów Mazowiecki, Wołomin, m. st. Warszawa /Bemowo/; - Powiatowe Urzędy Pracy, Gminne Ośrodki Kultury w gminach: Lipowiec Kościelny; Łąck, Borkowice; - propagowanie modelu „zdrowego stylu życia” wolnego od nałogów w gminach: Sanniki, Siennica, Zwoleń, m.st. Warszawa /dzielnice: Białołęka, Ursynów/; - wspieranie rodzin dotkniętych przemocą w gminach: Garwolin, Parysów, Dębe Wielkie, Siennica, Wiśniewo, Mława, Nasielsk, Krasne, m.st. Warszawa /dzielnice: Bemowo, Białołęka, Bielany, Śródmieście, Włochy, Wilanów/; - rozwój wolontariatu i korzystanie z pomocy wolontariuszy w gminach: m. Ostrołęka, Płoniawy, Dębe Wielkie, Lipowiec Kościelny, Myszyniec, Ostrów Mazowiecka, Piastów, Przasnysz, Przysucha, Sochaczew, Wołomin, m.st. Warszawa /Rembertów/; - kontynuowanie pracy punktu informacyjno-konsultacyjny dla osób: z problemem alkoholowym w gminach: Mińsk Mazowiecki, Joniec, m.st. Warszawa /Ursynów/; dotkniętych przemocą w gminie Joniec; borykających się z problemami wychowawczymi w gminie Łąck; uzależnionych w gminach: Mińsk Mazowiecki, Nasielsk, Stary Lubotyń; uruchomienie punktu informacji obywatelskiej w Mińsku Mazowieckim; - inne przykładowe działania: - m. Ostrołęka: akcja informacyjna na rzecz pozyskania kandydatów do pełnienia rodziny zastępczej; - Garwolin, Radzanów: telefon zaufania; - m. st. Warszawa /Białołęka/: wyjazdy profilaktyczne i socjoterapeutyczne; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 19 - m. st. Warszawa /Rembertów/: uruchomienie warsztatów aktywnego poszukiwania pracy; - m. st. Warszawa /Śródmieście/: warsztaty rodzinne; - m. st. Warszawa /Ursynów/: lokalne kampanie edukacyjno-informacyjne; - Wyszków: aktywizacja społeczności lokalnej poprzez realizację programu Centrum Aktywności Lokalnej; - Przasnysz: współuczestniczenie w organizowaniu poradni rodzinnej; - m. Radom: utworzenie rodziny zastępczej – wielodzietnej, uruchomienie 2 placówek rodzinnych, promocja rodzicielstwa zastępczego. 1.5. Zadania zlecone w zakresie pomocy społecznej. Z analizy bilansów potrzeb złożonych przez ośrodki pomocy społecznej wynika, że struktura potrzeb w ramach zadań zleconych przedstawiać się będzie następująco: ogółem na zadania zlecone niezbędne będą środki finansowe w wysokości 122 245 600 zł, w tym: - 91 525 035 zł – zasiłki stałe, co stanowi 74,9% środków na świadczenia zlecone, w tym: 70 577 496 zł – dla osób samotnie gospodarujących, co stanowi 77,1% środków na zasiłki stałe; - 8 430 087 zł – specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi, co stanowi 6,9% środków na zadania zlecone; - 2 551 700 zł – zasiłki celowe na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną, co stanowi 2,1% środków na zadania zlecone; - 7 099 210 zł – składki na ubezpieczenie zdrowotne, co stanowi 5,8% środków na zadania zlecone; - 12 639 568 zł – utrzymanie środowiskowych domów samopomocy, co stanowi 10,3% środków na zadania zlecone, z tego: - Ciechanów: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Upośledzonych Umysłowo w Ciechanowie, ul. Strażacka 7b (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 213 000 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Chorych Psychicznie w Ciechanowie, ul. Niechodzka 14 (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 235 000 zł); - powiat mławski: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Strzegowie, ul. Słowackiego 33 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 294 000 zł); Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 20 - Ostrołęka: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Niepełnosprawnych Intelektualnie w Ostrołęce, ul. Starosty Kosa 12A (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 353 000 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy dla Chorych Psychicznie w Ostrołęce, ul. Farna 21 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 291 000 zł); - powiat ostrołęcki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Myszyńcu, ul. Sienkiewicza 1 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 297 000 zł); - Ostrów Mazowiecka: Środowiskowy Dom Samopomocy w Ostrowi Mazowieckiej, ul. Warchalskiego 3 (liczba miejsc – 40, koszty utrzymania – 266 200 zł); - powiat otwocki: MG Ośrodek Samopomocy Środowiskowej w Karczewie, ul. Berlinga 1 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 263 000 zł); - powiat płocki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Słupnie, ul.Warszawska 23 (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 370 340 zł); - Przasnysz: Środowiskowy Dom Samopomocy w Przasnyszu, ul. Św. Wojciecha 5 (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 250 000 zł); - powiat przysuski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Ruskim Brodzie, ul. Główna 51 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 240 000 zł); - Radom: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Radomiu, ul. Juliusza 18 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 363 400 zł); - powiat radomski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Pionkach ul. Jordanowska 1 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 266 000 zł); - Siedlce: Środowiskowy Dom Samopomocy w Siedlcach, ul. Sienkiewicza 32 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 300 000 zł); - Sochaczew: Środowiskowy Dom Samopomocy w Sochaczewie, ul. Zamkowa 4a (liczba miejsc – 45, koszty utrzymania – 698 113 zł); - Sokołów Podlaski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Sokołowie Podl., ul. Kosowska 83 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 310 500 zł); - Wyszków: Środowiskowy Dom Samopomocy „SOTERIA” w Wyszkowie, ul. Krajowej Edukacji Narodowej 2 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 302 400 zł). m.st. Warszawa, w tym dzielnice: - Bemowo: Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Rozłogi 1 (liczba miejsc – 60, koszty utrzymania – 1 465 906 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Wrocławska 19 (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 182 539 zł); - Bielany: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Upośledzonych Umysłowo Nr 1, ul. Grębałowska 14 (liczba miejsc – 45, koszty utrzymania – 581 000 zł); Środowiskowy Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 21 Dom Samopomocy dla Osób Chorych Psychicznie Nr 2, ul. Grębałowska 14 (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 457 774 zł); - Mokotów: Dzielnicowy Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Górska 7 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 349 000 zł); - Praga Południe: Warszawskie Towarzystwo Pomocy Lekarskiej i Opieki nad Psychicznie i Nerwowo Chorymi w Ząbkach, ul. Rychlińskiego 1 (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 346 000 zł); Warszawskie Koło Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Warszawie, ul. Elektoralna 12/14 (liczba miejsc – 40, koszty utrzymania – 397 000 zł); - Targówek: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi, ul. Wincentego 85 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 365 500 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Upośledzonych Umysłowo, ul. Suwalska 11 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 365 500 zł); - Ursus: Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi „Słoneczny Dom”, ul. Rynkowa 8 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 370 590 zł); - Ursynów: Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Służby Polsce 4 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 290 000 zł); - Wawer: Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Azaliowa 17 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 277 790 zł); - Włochy: Środowiskowy Dom Samopomocy „Pod Wierzbami”, ul. Astronautów 17 (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 481 446 zł); - Wilanów: Dom Samopomocy Środowiskowej dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi, ul. St. Kostki Potockiego 20 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 263 000 zł); Dzienny Dom Samopomocy Środowiskowej dla Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie, ul. Królowej Marysieńki 21 m 70 (liczba miejsc – 15, koszty utrzymania – 165 000 zł); - Wola: Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Żytnia 75/77 (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 360 570 zł); - Żoliborz: Środowiskowy Dom Samopomocy Nr 1, ul. Rydygiera 3 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 300 000 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy Nr 2, ul. Rydygiera 3 (liczba miejsc – 45, koszty utrzymania – 308 000 zł). Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 22 1.6. Prowadzenie i utrzymanie ośrodków pomocy społecznej. Z analizy bilansu potrzeb wynika, że na funkcjonowanie ośrodków pomocy społecznej niezbędne będą środki finansowe w wysokości 227 700 497 zł, w tym: - 182 293 862 zł – wydatki na wynagrodzenie z pochodnymi, co stanowi 80,1% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej; - 11 083 680 zł – planowane inwestycje, co stanowi 4,9% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej, w tym: 4 408 000 zł – nowe inwestycje, co stanowi 39,8% środków finansowych na planowane inwestycje, 4 427 400 zł – modernizacja, co stanowi 39,9% środków finansowych na planowane inwestycje, 2 248 280 zł – zakupy inwestycyjne, co stanowi 20,3% środków finansowych na planowane inwestycje; - 1 574 833 zł – koszt planowanych szkoleń zawodowych, co stanowi 0,7% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej; - 774 978 zł – koszt uzupełnienia wykształcenia, co stanowi 0,3% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej; - 31 973 144 zł – pozostałe koszty utrzymania, co stanowi 14,0% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie ośrodków pomocy społecznej. 1.7. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu lokalnym. Pomoc społeczna to nie tylko uzasadnione wsparcie finansowe osób i rodzin potrzebujących pomocy, ale także pomoc instytucjonalna świadczona przez placówki pomocy społecznej. Wiele osób z różnych przyczyn: braku środków, konfliktów rodzinnych, niezaradności z powodu niepełnosprawności lub starości wymaga pomocy i wsparcia. W województwie mazowieckim usługi socjalne realizowane będą przez następujące jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu lokalnym, finansowane z budżetu gmin ze środków na pomoc społeczną: - 2 – domy pomocy społecznej (liczba miejsc – 29); - 91 – ośrodków wsparcia (liczba miejsc – 7 575), w tym: 25 – dziennych domów pomocy (liczba miejsc – 1 476), Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 23 9 – noclegowni, schronisk, domów dla bezdomnych (liczba miejsc – 219), 13 – jadłodajni (liczba miejsc – 3 258), 14 – klubów samopomocy (liczba miejsc – 425), 30 – innych ośrodków wsparcia (liczba miejsc – 2 197); - 6 – mieszkań chronionych (liczba miejsc – 27); - 1 – ośrodek interwencji kryzysowej (liczba miejsc – 8); - 28 – dziennych placówek opiekuńczo-wychowawczych (liczba miejsc – 995); - 9 – jednostek specjalistycznego poradnictwa (liczba miejsc – 372). Ogółem potrzeby w zakresie utrzymania i prowadzenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu lokalnym, finansowanych z budżetu gmin ze środków na pomoc społeczną wraz z planowanymi inwestycjami kształtować się będą na poziomie 24 469 968 zł, z tego 2 395 200 zł – planowane inwestycje, w tym: - 660 000 zł – domy pomocy społecznej, co stanowi 2,8% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym, w tym: - 150 000 zł – planowane inwestycje; 19 683 761 zł – ośrodki wsparcia, co stanowi 80,4% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym, w tym: - 2 205 200 zł – planowane inwestycje; 481 000 zł – mieszkania chronione, co stanowi 1,8% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym, w tym: 40 000 zł – planowane inwestycje; - 32 000 zł – ośrodek interwencji kryzysowej, co stanowi 0,2% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym; - 2 544 787 zł – dzienne placówki opiekuńczo-wychowawcze, co stanowi 10,4% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym; - 1 068 420 zł – jednostki specjalistycznego poradnictwa, co stanowi 4,4% środków finansowych niezbędnych do utrzymania i prowadzenia placówek o zasięgu lokalnym. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 24 2. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na poziomie powiatów. 2.1. Potrzeby finansowe na powiatowe zadania pomocy społecznej. Na zaspokojenie potrzeb rozeznanych przez powiatowe centra pomocy rodzinie niezbędne będą środki finansowe w wysokości 519 565 041 zł, w tym: - 108 465 736 zł – zasiłki i pomoc w naturze w ramach zadań własnych, co stanowi 20,9% środków finansowych na realizację powiatowych zadań pomocy społecznej; - 2 778 671 zł – pomoc uchodźcom w zakresie indywidualnych programów integracji w ramach zadań zleconych, co stanowi 0,5% środków finansowych - 5 293 733 zł – utrzymanie i prowadzenie środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w ramach zadań zleconych, co stanowi 1,0% środków finansowych na realizację powiatowych zadań pomocy społecznej; - 21 050 818 zł – prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie, co stanowi 4,1% środków finansowych na realizację powiatowych zadań pomocy społecznej, w tym: 953 000 zł – planowane inwestycje; - 381 976 083 zł – prowadzenie jednostek pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym – finansowanych z budżetu powiatu ze środków na pomoc społeczną, co stanowi 73,5% środków na realizację powiatowych zadań pomocy społecznej, w tym: 61 207 075 zł – planowane inwestycje. 2.2. Potrzeby w zakresie zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Według stanu na koniec czerwca 2006 roku powiatowe jednostki pomocy społecznej województwa mazowieckiego zatrudniały pracowników na 7 340,5 etatach. Potrzeby w zakresie zatrudnienia w 2007 roku w powiatowych jednostkach pomocy społecznej wynoszą 948,4 etatów, w tym: - 71,6 – powiatowe centra pomocy rodzinie; - 710,7 – domy pomocy społecznej; - 10 – placówki specjalistycznego poradnictwa; - 79,6 – placówki opiekuńczo-wychowawcze; - 2 – ośrodki adopcyjno-opiekuńcze; - 28,5 – ośrodki interwencji kryzysowej; - 46 – ośrodki wsparcia. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 25 Pracownicy planują udział w kursach specjalizacyjnych: - specjalizacja z zakresu organizacji pomocy społecznej – 27 osób; - studia podyplomowe z zakresu organizacji pomocy społecznej – 7 osób; - specjalizacja dla pracowników socjalnych I stopnia z zakresu pracy socjalnej – 23 osoby; - specjalizacja dla pracowników socjalnych II stopnia z zakresu pracy socjalnej – 12 osób; Tematyka szkoleń, w których chcieliby uczestniczyć pracownicy: - Interpretacja przepisów prawnych ustawy o pomocy społecznej i aktów wykonawczych do tej ustawy. - Kodeks postępowania administracyjnego w pomocy społecznej. - Tworzenie projektów o pozyskanie środków z EFS dla placówek pomocy społecznej. - Konstruowanie strategii i programów w zakresie rozwiązywania problemów społecznych w powiecie, współpraca z partnerami społecznymi na terenie powiatu. - - Budowanie lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną: - prawo rodzinne, - praca socjalna z rodziną dysfunkcyjną. Wsparcie rodzin zastępczych w wypełnianiu funkcji opiekuńczych wobec powierzonych im dzieci. - Praca z dzieckiem niedostosowanym społecznie. - Współpraca z sądami rodzinnymi w zakresie ustanowienia i sprawowania opieki zastępczej nad dzieckiem. - Działania resocjalizacyjne na rzecz dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych. - Proces usamodzielnienia wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki wychowawcze, w tym sporządzanie indywidualnych programów usamodzielnienia. - Miejsce człowieka starego w społeczeństwie i rodzinie. - Przepisy z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. - Praca z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie. - Tworzenie lokalnych systemów w zakresie pomocy ofiarom przemocy. - Metody pracy z osobami uzależnionymi oraz zakres oddziaływań terapeutycznych. - Rola pracownika socjalnego i systemu pomocy społecznej w budowaniu bezpieczeństwa socjalnego rodzin. - Zadania pracownika socjalnego pierwszego kontaktu w domach pomocy społecznej. - Wypalenie zawodowe i radzenie sobie w sytuacjach stresowych. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 26 2.3. Potrzeby w zakresie realizacji zadań własnych. Z analizy bilansów potrzeb sporządzonych przez powiatowe centra pomocy rodzinie wynika, że struktura potrzeb w ramach zadań własnych przedstawiać się będzie następująco: ogółem na zasiłki i pomoc w naturze niezbędne będą środki w wysokości 108 465 736 zł, w tym: - 53 008 434 zł – organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych w nich dzieci; - 248 954 zł – wynagrodzenie z tytułu pozostawania rodziny zastępczej w gotowości przyjęcia dziecka; - 2 773 974 zł – wynagrodzenie z tytułu świadczonej opieki i wychowania niespokrewnionym z dzieckiem zawodowym rodzinom zastępczym; - 29 162 306 zł – pokrywanie kosztów utrzymania dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i w rodzinach zastępczych, również na terenie innego powiatu; - 20 437 874 zł – pomoc pieniężna na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki osobom opuszczającym placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, rodziny zastępcze, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze; - 1 115 557 zł – pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, rodziny zastępcze, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze; - 1 256 571 zł – pomoc osobom mającym trudności w integracji ze środowiskiem, które otrzymały status uchodźcy; - 462 066 zł – pomoc osobom w przystosowaniu się do życia po zwolnieniu z zakładu karnego. Inne działania wynikające z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych Nazwa działania / programu Partnerzy Adresaci Planowana liczba osób do objęcia programem Efekty działania programu PCPR LIPSKO Opieka nad dzieckiem i rodziną Rodziny niewydolne wychowawczo Organizacje pozarządowe Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 200 Pomoc w usamodzielnieniu i odzyskaniu wiary we własne siły 27 Standaryzacja w domu dziecka Wychowankowie domu dziecka Samorząd powiatu 100 Poprawa warunków życia wychowanków Ośrodek wsparcia dla rodzin z przemocą Ofiary przemocy Policja, organizacje pozarządowe 100 Wspieranie rodzin dotkniętych przemocą Poradnictwo rodzinne Rodziny niewydolne wychowawczo Organizacje pozarządowe 500 Wspieranie rodzin w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych 360 Minimum agresji i przemocy, poprawa sytuacji rodziny PCPR ŁOSICE Program „Opieka nad dzieckiem i rodziną” Rodzin niewydolne wychowawczo Sąd, poradnia psychologicznopedagogiczna PCPR OSTROŁĘKA Promocja rodzicielstwa zastępczego Kandydaci na rodziny zastępcze Ośrodek adopcyjnoopiekuńczy 10 Pozyskanie kandydatów na niespokrewnione rodziny zastępcze Kontynuacja akcji „Mikołaj dla ubogich” Dzieci z rodzin ubogich Sponsorzy 330 Wsparcie dzieci z rodzin ubogich 150 Rozwój systemu wsparcia rodzin, dzieci i młodzieży, rozwój rodzinnych form opieki zastępczej MOPR OSTROŁĘKA Program lokalny z zakresu opieki nad dzieckiem i rodziną Rodziny zastępcze, rodzice biologiczni, dzieci i młodzież Organizacje pozarządowe, instytucje publiczne PCPR OSTRÓW MAZOWIECKA Promowanie rodzicielstwa zastępczego Mieszkańcy powiatu Organizacje pozarządowe 200 Zwiększenie liczby niespokrewnionych rodzin zastępczych Utworzenie placówki rodzinnej Dzieci pozbawione możliwości umieszczenia w rodzinie zastępczej Kandydaci na prowadzenie placówki 8 Zapewnienie opieki dzieciom Powiatowy program pomocy dziecku i rodzinie na lata 2005-2010 PCPR PŁOCK Dzieci wymagające MOPS, szkoły, opieki w rodzinie poradnia zastępczej, psychologicznonaturalnej, dzieci pedagogiczna przebywające w placówkach opiekuńczowychowawczych Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 500 Rozwój form rodzicielstwa zastępczego, wspieranie rodzin z dziećmi, budowanie instytucjonalnych form pomocy 28 MOPR Płock Sektorowy program operacyjny – Rozwój zasobów ludzkich Osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym i umiarkowanym PUP, pracodawcy 100 Integracja społeczna osób niepełnosprawnych Sektorowy program operacyjny – Rozwój zasobów ludzkich Osoby długotrwale bezrobotne PUP, pracodawcy 90 Podniesienie kwalifikacji zawodowych, umożliwienie zatrudnienia PCPR PUŁTUSK Program przeciwko niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży Dzieci uczęszczające do świetlic socjoterapeutycznych, młodzież gimnazjalna Szkoły, poradnia psychologicznopedagogiczna 180 Poprawa sytuacji dzieci i młodzieży z rodzin patologicznych Poradnia rodzinna Rodziny z terenu powiatu Szkoły, sąd, poradnia psychologicznopedagogiczna 290 Poprawa sytuacji rodzin patologicznych Szkolenie kandydatów na rodziców zastępczych Rodziny z terenu powiatu Poradnia psychologicznopedagogiczna 20 Poprawa sytuacji dzieci z rodzin patologicznych 250 Poprawa sytuacji dzieci z rodzin patologicznych PCPR SOKOŁÓW PODLASKI Program budowania lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną na lata 2006-2009 Rodziny biologiczne i zastępcze Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracja ze społeczeństwem Osoby niepełnosprawne Poradnia psychologicznopedagogiczna, policja, organizacje pozarządowe Organizacje pozarządowe 8 550 Integracja społeczna osób niepełnosprawnych 2.4. Potrzeby w zakresie realizacji zadań zleconych. Do zadań powiatowego centrum pomocy rodzinie należy udzielanie pomocy uchodźcom, a więc osobom przebywającym poza terytorium państwa swego stałego zamieszkania, z powodu uzasadnionej obawy prześladowania, ze względu na narodowość, religię czy przynależność do określonej grupy społecznej, czy poglądy polityczne i nie korzystają z ochrony jakiegokolwiek państwa. Z raportów potrzeb w zakresie pomocy społecznej wynika, że powiatowe centra pomocy rodzinie planują pomoc dla 599 uchodźców na łączną kwotę 2 778 671 zł, w tym: 2 774 597 zł – pomoc w zakresie indywidualnego programu integracji, 4 074 zł – opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 29 Na terenie województwa funkcjonuje 17 środowiskowych domów samopomocy na 479 miejsc. Planowany koszt ich utrzymania wyniesie 5 293 733 zł, w tym: - powiat ciechanowski: Ośrodek Opiekuńczy – Mieszkania Chronione w Ciechanowie, ul. Świetochowskiego 8 (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 248 000 zł); - powiat grodziski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Podkowie Leśnej, ul. Błońska 46 /48 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 300 000 zł); - powiat lipski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Lipsku, ul. Kilińskiego 13 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 277 600 zł); - powiat makowski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Makowie Maz., ul. Mickiewicza 23 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 308 160 zł); - powiat miński: Środowiskowy Dom Samopomocy w Mińsku Maz., ul. Kościelna 18 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 302 400 zł); - powiat mławski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Mławie, ul. Słowackiego 18 (liczba miejsc – 40, koszty utrzymania – 406 500 zł); - powiat ostrołęcki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Ostrołęce, ul Sikorskiego 49 (liczba miejsc – 24, koszty utrzymania – 292 000 zł); - powiat otwocki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Otwocku, ul. Pułaskiego 5a (liczba miejsc – 40, koszty utrzymania – 375 697 zł); - m. Płock: Środowiskowy Dom Samopomocy w Płocku, ul. Reja 15/3 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 435 000 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy w Płocku, ul. Mickiewicza 7a (liczba miejsc – 15, koszty utrzymania – 235 000 zł); - powiat płocki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Wyszogrodzie, ul. Niepodległości 5A (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 347 776 zł); - powiat pruszkowski: Środowiskowy Dom Samopomocy w Czubinie 13 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 345 400 zł), Środowiskowy Dom Samopomocy w Brwinowie (liczba miejsc – 20, koszty utrzymania – 213 000 zł); - powiat warszawski zachodni: Środowiskowy Dom Samopomocy w Łubcu (liczba miejsc – 35, koszty utrzymania – 369 600 zł); - powiat wołomiński: Środowiskowy Dom Samopomocy w Wołominie, ul. Warszawska 5a (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 294 600 zł); Środowiskowy Dom Samopomocy w Radzyminie, ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 1 (liczba miejsc – 25, koszty utrzymania – 252 000 zł); - powiat żuromiński: Środowiskowy Dom Samopomocy w Żurominie, ul. Kościuszki 2 (liczba miejsc – 30, koszty utrzymania – 291 000 zł). Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 30 2.5. Prowadzenie i utrzymanie powiatowych centrów pomocy rodzinie. Z analizy bilansu potrzeb wynika, że na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie niezbędne będą środki finansowe w wysokości 21 050 818 zł, w tym: - 16 945 042 zł – wydatki na wynagrodzenie z pochodnymi, co stanowi 80,5% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie; - 953 000 zł – planowane inwestycje, co stanowi 4,5% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie, w tym: - 600 000 zł – nowe inwestycje, 40 000 zł – modernizacja, 313 000 zł – zakupy inwestycyjne, 146 315 zł – koszt planowanych szkoleń zawodowych, co stanowi 0,7% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie; - 27 235 zł – koszt uzupełnienia wykształcenia, co stanowi 0,1% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie; - 2 979 226 zł – pozostałe koszty utrzymania, co stanowi 14,2% środków finansowych na utrzymanie i prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie. 2.6. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym. Usługi socjalne realizowane będą przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, finansowane z budżetu powiatu ze środków na pomoc społeczną: - 85 – domów pomocy społecznej (liczba miejsc – 9 136); 112 – placówek opiekuńczo-wychowawczych (liczba miejsc – 4 106), w tym: 35 – domów dziecka (liczba miejsc – 1 667), 40 – rodzinnych domów dziecka (liczba miejsc – 263), 6 – pogotowi opiekuńczych (liczba miejsc – 233), 15 – ponadgminnych ognisk wychowawczych (liczba miejsc – 1 035), 2 – ponadgminne świetlice środowiskowe (liczba miejsc – 210), 10 – innych placówek opiekuńczo-wychowawczych (liczba miejsc – 509); - 8 – ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (liczba miejsc – 350); - 17 – ośrodków interwencji kryzysowej (liczba miejsc – 208); - 15 – jednostek specjalistycznego poradnictwa (liczba miejsc – 2 827); - 32 – mieszkania chronione (liczba miejsc – 105). Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 31 Na umieszczenie w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oczekuje 612 osób, w tym: - 587 osób oczekuje na miejsce w domu pomocy społecznej; - 5 osób oczekuje na miejsce w środowiskowym domu samopomocy; - 14 osób oczekuje na miejsce w placówce opiekuńczo-wychowawczej; - 3 osoby oczekują na miejsce w mieszkaniu chronionym. Ogółem potrzeby w zakresie utrzymania i prowadzenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, finansowanych z budżetu powiatu ze środków na pomoc społeczną wraz z planowanymi inwestycjami kształtować się będą na poziomie 381 976 083 zł, z tego 61 207 075 zł – planowane inwestycje, w tym: - 272 416 417 zł – domy pomocy społecznej, co stanowi 71,3% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym, w tym: - 47 299 135 zł – planowane inwestycje; 101 733 968 zł – placówki opiekuńczo-wychowawcze, co stanowi 26,6% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym, w tym: 13 337 132 zł – planowane inwestycje; - 2 164 610 zł – ośrodki adopcyjno-opiekuńcze, co stanowi 0,7% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym, w tym: 15 000 zł – planowane inwestycje; - 3 414 901 zł – ośrodki interwencji kryzysowej, co stanowi 0,9% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym, w tym: 270 000 zł – planowane inwestycje; - 497 487 zł – mieszkania chronione, co stanowi 0,1% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym, w tym: 285 808 zł – planowane inwestycje; - 1 462 892 zł – jednostki specjalistycznego poradnictwa, co stanowi 0,4% środków finansowych niezbędnych na prowadzenie placówek o zasięgu ponadgminnym. Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 32 Wnioski Wiedza o potrzebach społeczności lokalnych niezbędna jest do podejmowania działań związanych z prowadzeniem działalności w zakresie pomocy społecznej, mającej na celu przeciwdziałanie zjawisku ubóstwa i łagodzenie jego skutków oraz prowadzenie działań na rzecz wyrównywania poziomu życia mieszkańców regionu. Badanie potrzeb polega przede wszystkim na dokładniej analizie stanu istniejącego, zmierzającego do tego co należy zmienić oraz tego co można zmienić. Jeśli polityka społeczna ma w sposób zadawalający realizować swoje podstawowe zadania, polegające na kształtowaniu pożądanych stosunków społecznych, to zachodzące w przestrzeni społecznoekonomicznej procesy musi identyfikować, opisywać ich naturę i nimi kierować w sposób gwarantujący utrzymanie co najmniej jednego z podstawowych warunków rozwoju tj. pokoju społecznego.1 Ten argument wykorzystywany powinien być przy podejmowaniu właściwych decyzji związanych z ustalaniem priorytetów gminnej, powiatowej czy też wojewódzkiej strategii w zakresie polityki społecznej. Znając potrzeby i zasoby społeczności lokalnych, można ustalać hierarchię potrzeb, wyznaczać kierunki rozwoju, podejmować właściwe decyzje związane z gospodarowaniem finansami gmin, powiatów i województwa. Z prognozy potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok, sporządzonej na podstawie danych uzyskanych z gmin i powiatów województwa mazowieckiego wynika, że środki finansowe niezbędne na realizację zadań pomocy społecznej kształtować się będą na poziomie 1 194 853 782 zł, z tego: 675 288 741 zł – gminne zadania pomocy społecznej, 519 565 041 zł – powiatowe zadania pomocy społecznej. Celem sporządzonego bilansu w zakresie pomocy społecznej jest określenie rozmiaru potrzeb społecznych na poziomie gmin i powiatów województwa mazowieckiego. Bilans potrzeb stanowi podstawę do konstruowania planów rzeczowo-finansowych na realizację zadań pomocy społecznej finansowanych z budżetu państwa i budżetów samorządów. Z. Pisz. Komentarz do opracowania w: Wskaźniki społeczne jako narzędzia pomiaru skuteczności i efektywności polityki społecznej, pod red. M.Bednarski, B.Szatur-Jaworska. Warszawa 1999. 1 Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 33 Z analizy bilansów potrzeb w zakresie pomocy społecznej złożonych przez jednostki pomocy społecznej wynika, że należy: - podjąć starania o zabezpieczenie środków finansowych z budżetu gmin, powiatów i państwa na realizację gminnych i powiatowych zadań pomocy społecznej; - podjąć starania w celu zatrudnienia pracowników socjalnych w rejonach opiekuńczych w gminnych ośrodkach pomocy społecznej w gminach: Jasieniec (powiat grójecki), Nur (powiat ostrowski); - podjąć działania w celu zwiększenia zatrudnienie pracowników socjalnych, szczególnie w gminach powiatów: pruszkowskim – 4 297, warszawskim zachodnim – 4 125, grójecki – 4 025, wołomiński – 3 982 mieszkańców na 1 pracownika socjalnego; - podnosić kwalifikacje kadry pomocy społecznej, co pozwoli na podniesienie poziomu profesjonalizacji wykonywanej pracy w zakresie świadczonej pomocy. Ponadto nadal powinny być prowadzone działania w zakresie: - rozwijania środowiskowych form opieki nad osobami w podeszłym wieku, dostosowując usługi do potrzeb i oczekiwań tych osób – od pomocy w zaspokajaniu codziennych potrzeb do rozwoju zainteresowań i samorealizacji; - rozwijania usług opiekuńczych o różnym zakresie i charakterze zależnych od indywidualnych potrzeb – od pomocy sąsiedzkiej zaczynając, na profesjonalnych opiekunkach realizujących specjalistyczne usługi kończąc; - organizowania mieszkań chronionych dających możliwość maksymalnie długiej samodzielności; - prowadzenia poradnictwa, doradztwa i konsultacji dla osób uzależnionych bądź dotkniętych skutkami uzależnienia; - aktywizowania środowisk lokalnych na rzecz pomocy i samopomocy społecznej; - rozwijania instytucjonalnych form opieki nad dziećmi w wieku szkolnym i młodszymi; - tworzenia świetlic środowiskowych dostępnych dla wszystkich dzieci, z szeroką ofertą dającą możliwość rozwoju zainteresowań, promującą pożądane zachowania, kształcącą właściwe postawy oraz zapewniającą pomoc w edukacji czy dającą możliwość zjedzenia ciepłego posiłku; - tworzenia zastępczych form opieki głównie rodzinnej dla dzieci i młodzieży, których rodzice niewłaściwie wywiązują się ze swoich obowiązków; - wspierania różnych form samopomocy i wsparcia; Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 34 - organizowania poradnictwa prawnego, rodzinnego oraz pedagogiczno-psychologicznego; - powstawania ośrodków wsparcia, w tym dziennym domów pomocy, schronisk i domów dla bezdomnych oraz klubów samopomocy; - tworzenia systemu wsparcia dla młodzieży opartego na samorządności i samoorganizacji, z ofertą adekwatną do ich potrzeb; - rozwijania sieci poradnictwa i wspierania w sytuacjach kryzysowych, w tym poradnictwa zawodowego dla młodzieży; - tworzenia systemu wsparcia środowiskowego dla osób i grup młodzieży zagrożonych społeczną marginalizacją; - prowadzenia innowacyjnych i kompleksowych działań wobec osób ubogich, angażując liczne instytucje, nakierowanych na aktywizację a nie bierną redystrybucję. Opracowano: Dział d/s społecznych Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2007 rok 35
