Organizacja Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów
Zjednoczonych
Kofi Annan, pochodzący z Ghany, jest siódmym Sekretarzem
Generalnym ONZ. Jako pierwszy Sekretarz Generalny wybrany
spośród personelu organizacji objął swój urząd 1-go stycznia 1997
roku.
29 stycznia 2001 Zgromadzenie Ogólne, zgodnie z rekomendacją
Rady Bezpieczeństwa, powołało go przez aklamację na drugą
kadencję, rozpoczynającą się 1 stycznia 2002 i trwającą do 31 grudnia
2006 roku.
http://tomekbalcerzak.republi
ka.pl
Wyższa Szkoła Celna
1
Siedziba







Nowy Jork- status reguluje umowa między ONZ a USA
z 26 VI 1947 r.
Zgromadzenie Ogólne- NY
Rada Bezpieczeństwa- NY
Sekretariat- NY
MTS- Haga
Europejskie Biuro ONZ- Genewa
Języki oficjalne: angielski, chiński, francuski, hiszpański,
rosyjski, arabski.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
2
Geneza




14 VIII 1941 r. prezydent USA- Roosevelt i premier W. BrytaniiChurchill podpisują Kartę Atlantycką.
24 IX 1941 r. do Karty dołączył ZSRR na konferencji
międzyszojuszniczej w Londynie.
1 I 1942 r. 26 państw w tym wielkie mocarstwa (z wyjątkiem
Francji) oraz Polska podpisują w Waszyngtonie Deklarację
Narodów Zjednoczonych.
Moskwa-październik 1943 r. zapada decyzja o utworzeniu ONZ
(ministrowie spraw zagranicznych USA , W. Brytanii i ZSRR oraz
ambasador Chin).
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
3
Geneza


21 VII-7 X 1944- konferencja w Dumbarton
Oaks- wstępny projekt Karty NZ.
Sygnatariusze uznają cele i zasady sformułowane
w Karcie Atlantyckiej oraz zobowiązują się do
zgodnego i wspólnego działania w celu
pokonania faszyzmu.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
4
Geneza



3-11 II 1945 r. W. Churchill, F. D. Roosevelt i J.
Stalin uzgadniają zasady glosowania w Radzie
Bezpieczeństwa NZ (wymóg jednomyślności).
Chiny i Francja zaproszeni do organizowania
konferencji założycielskiej.
Francja odmówiła podpisania zaproszeń.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
5
Geneza





W konferencji założycielskiej wzięło udział 50 państw (46
państw sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych oraz
Białoruś, Ukraina, Argentyna i Dania-zaproszone przez
Konferencję).
Polska nie była zaproszona na Konferencję założycielską
(Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Rząd Londyński).
26 VI 1945 r. podpisanie Karty Narodów Zjednoczonych
(Polska podpisała 16 X 1945 r.)
24 X 1945 r. wejście w życie po złożeniu dokumentów
ratyfikacyjnych przez 5 wielkich mocarstw i większość państw
członków.
10 I 1946 r. – pierwsza sesja Zgromadzenia Ogólnego.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
6
Główne cele Karty NZ
Wyrzeczenie się stosowania przemocy w
stosunkach międzynarodowych;
 Wyrzeczenie się ekspansji terytorialnej;
 Uznanie rozbrojenia jako podstawy
bezpieczeństwa międzynarodowego;
 Prawo wszystkich narodów do suwerenności i
swobodnego wyboru formy rządów;
 Rozwój współpracy gospodarczej na zasadach
równości i wzajemnych korzyści

http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
7
Główne cele
Organizacji Narodów Zjednoczonych





Utrzymywanie międzynarodowego pokoju i
bezpieczeństwa.
Stosowanie skutecznych środków zapobiegania
konfliktom.
Tłumienie aktów agresji i innych naruszeń pokoju.
Rozwijanie przyjaznych stosunków między narodami.
Poszanowanie zasady równouprawnienia i
samostanowienia narodów.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
8
Główne cele
Organizacji Narodów Zjednoczonych


Rozwiązywanie w drodze współpracy
międzynarodowej zagadnień międzynarodowych
o charakterze gospodarczym, społecznym,
kulturalnym i humanitarnym.
Popieranie praw człowieka i podstawowych
wolności.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
9
Zobowiązania członków ONZ




Wszyscy powinni wykonywać w dobrej wierze
zobowiązania wynikające z Karty Narodów
Zjednoczonych.
Uznawać suwerenną równość wszystkich członków.
Rozstrzygać swe spory środkami pokojowymi.
Powstrzymywać się w stosunkach międzynarodwych od
groźby użycia siły lub użycia jej przeciwko całości
terytorialnej lub niepodległości któregokolwiek
państwa.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
10
Zobowiązania członków ONZ


Okazywać wszelką pomoc ONZ w każdej akcji
podjętej zgodnie z Kartą NZ.
Powstrzymywać się od udzielenia pomocy
jakiemukolwiek państwu, przeciwko któremu
ONZ zastosowała środki prewencyjne lub
środki przymusu.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
11
Zobowiązania członków ONZ

Żadne postanowienia Karty nie upoważnia ONZ do
ingerencji w sprawy, które z istoty swej należą do
kompetencji wewnętrznych któregokolwiek państwa i
nie zobowiązuje członków aby przekazywali takie
sprawy do załatwienia w trybie przewidzianym przez
Kartę.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
12
Członkostwo


W czerwcu 1994 r. członkami ONZ były 194
państwa, obecnie 191 państw.
Członkami pierwotnymi były państwa, które
uczestniczyły w konferencji założycielskiej w
San Francisco bądź uprzednio podpisały
Deklarację Narodów Zjednoczonych oraz
podpisały i ratyfikowały Kartę Narodów
Zjednoczonych.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
13
Członkostwo


Do ONZ może być przyjęte każde państwo
miłujące pokój, które przyjmuje zobowiązania
zawarte w Karcie Narodów Zjednoczonych i
zdaniem ONZ jest zdolne i pragnie
zobowiązania te wykonywać.
Przyjęcie odbywa się w drodze uchwały
Zgromadzenia Ogólnego podjętej większością
1/2 głosów członków obecnych i głosujących na
zlecenie Rady Bezpieczeństwa.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
14
Członkostwo
Państwa tzw. „karłowate”: Andora, Watykan,
Kiribati, Nauru, Toga i Tuvalu- ograniczona
zdolność materialna do wykonywania
zobowiązań finansowych.
 Status obserwatorów:
 Szwajcaria;
 Watykan;
 Organizacja Wyzwolenia Palestyny

http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
15
Utrata członkostwa

Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady
Bezpieczeństwa może zawiesić w prawach
członków, państwo, przeciwko któremu Rada
Bezpieczeństwa zastosowała środki prewencyjne
lub środki przymusu, jak też wykluczyć z ONZ
państwo, które systematycznie łamie zasady
Karty Narodów Zjednoczonych, większością
2/3 głosów.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
16
Utrata członkostwa


Państwo automatycznie traci prawo do
glosowania z Zgromadzeniu Ogólnym, jeśli
zalega ze spłatą składki za ostatnie 2 lata.
Dotychczas nie było jeszcze ani jednego
przypadku w zawieszeniu prawa członkowskich
bądź wykluczenia.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
17
Utrata członkostwa


1979- decyzja Zgromadzenia Ogólnego o
niedopuszczeniu do obrad RPA w związku z
prowadzeniem polityki kolonialnej wobec
Namibii. (przywrócono w 1994 r.)
1974 r.- państwa afrykańskie podjęły próbę
wykluczenia RPA z ONZ za politykę apartheidu.
Rada Bezpieczeństwa nie uchwaliła jednak
odpowiedniego zalecenia na skutek weta państw
zachodnich.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
18
Utrata członkostwa



Karta Narodów Zjednoczonych nie przewiduje
możliwości wystąpienia z ONZ.
Styczeń 1965 r. Indonezja ogłosiła swe wystąpienie z
ONZ-decyzja nie spotkała się ze sprzeciwem.
Wrzesień 1966 r. Indonezja powiadomiła, że pragnie
wrócić do ONZ. Zgromadzenie Ogólne na zasadzie
konsensusu, uznało, iż Indonezja nie wystąpiła z ONZ,
a jedynie przerwała z nią współpracę.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
19
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
20
Organy główne
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
21
Organy główne






Zgromadzenie Ogólne
Rada Bezpieczeństwa
Rada Gospodarczo-Społeczna
Rada Powiernicza
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
Sekretariat
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
22
Zgromadzenie Ogólne



Reprezentanci wszystkich państw członkowskich
(do 5)+doradcy i eksperci.
Zazwyczaj obecni na sesji szefowie państw i
rządów.
W skład Zgromadzenia Ogólnego wchodzi 191
państw .
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
23
Zgromadzenie Ogólne-kompetencje



Zajmuje się wszystkimi sprawami dotyczącymi ONZ.
Decyduje o przyjęciu nowych członków, wykluczeniu.
Wybiera członków niestałych Rady Bezpieczeństwa,
członków Rady Gospodarczo-Społecznej, Rady
Powierniczej, Sekretarza Generalnego (na zlecenie Rady
Bezpieczeństwa), wspólnie z Radą Bezpieczeństwa
sędziów Międzynarodowego Trybunału
Sprawiedliwości.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
24
Zgromadzenie Ogólne-kompetencje





Otrzymuje roczne sprawozdania z działalności
innych organów ONZ.
Rozpatruje w/w raporty i formułuje
odpowiednie zalecenia organom.
Zatwierdza budżet ONZ.
Ustala skalę składki członkowskiej dla
poszczególnych państw.
Sprawuje nadzór nad działalnością Sekretariatu.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
25
Zgromadzenie Ogólnepodejmowanie decyzji



Każdy członek dysponuje 1 głosem.
W sprawach ważnych (utrzymanie pokoju i
bezpieczeństwa, wyboru członków innych
organów ONZ, członkostwa w ONZ, budżet)większość 2/3 oddanych głosów.
W pozostałych sprawach- zwykła większość
głosów, w praktyce 55 % rezolucji w
Zgromadzeniu Ogólnym podejmowanych jest
na zasadzie konsensusu.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
26
Zgromadzenie Ogólnepodejmowanie decyzji



Zalecenia Zgromadzenia mogą być adresowane
do członka bądź organu ONZ.
Zgromadzenie ogólne nie może uchwalić
zaleceń dla Rady Bezpieczeństwa w sprawach
które należą do jej wyłącznej kompetencji.
Zgromadzenie Ogólne zbiera się raz w roku
(trzeci wtorek września i zazwyczaj trwa do 22
grudnia)- sesja zwyczajna.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
27
Zgromadzenie Ogólnepodejmowanie decyzji



Zgromadzenie Ogólne może również zbierać się na
nadzwyczajne sesje specjalne i sesje specjalne
zwoływane przez Sekretarza Generalnego na żądanie
Rady Bezpieczeństwa lub większości członków ONZ.
Obradom Sesji Zgromadzenia przewodniczy
przewodniczący oraz 17 jego zastępców.
Przewodniczący jest wybierany spośród kandydatur
przedstawianych kolejno przez poszczególne grupy
regionów świata (Afryka, Azja, Europa Zachodnia,
Wschodnia, Kraje Latynoamerykańskie, Zachodnia
Półkula).
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
28
Zgromadzenie Ogólne









Zgromadzenie ma liczne organy pomocnicze:
Komitet główny:
Polityczny
Bezpieczeństwa
Ekonomiczny
Społeczny
Humanitarny
Administracyjno budżetowy
Prawny
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
29
Zgromadzenie Ogólne
Komitet Ogólny (układa porządek dzienny sesji,
przydziela głosy itp.)
 Komitet pełnomocnictw
 Komitet Specjalny ds. Operacji Pokojowych
 Komitet pokojowego wykorzystania przestrzeni
kosmicznej itp.

http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
30
Rada Bezpieczeństwa







5 członków stałych- Chiny, Francja, USA, W. Brytania i Rosja.
10 członków niestałych, wybieranych na 2 lata przez
Zgromadzenie Ogólne wg nast. klucza:
5 spośród państw Afryki i Azji
2 z Ameryki Łacińskiej
2 z Europy Zachodniej i innych państw
1 z Europy Wschodniej
Dziesięciu członków niestałych RB w 2003 r. to: Angola (2004),
Bułgaria (2003), Chile (2004), Gwinea (2003), Hiszpania (2004),
Kamerun (2003), Meksyk (2003), Niemcy (2004), Pakistan
(2004), Syria (2003). W nawiasie podano rok upływu kadencji
kończącej się z dniem 31 grudnia .
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
31
Rada Bezpieczeństwa


Każdy członek posiada 1 przedstawiciela
Państwo może zostać zaproszone na obrady
Rady, jeżeli sprawa dotyczy tego państwa
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
32
Rada Bezpieczeństwa-kompetencje





Ponosi odpowiedzialność za utrzymywanie pokoju i
bezpieczeństwa międzynarodowego
Jest głównym organem systemu bezpieczeństwa
zbiorowego:
Zapobiega wszelkiego rodzaju zagrożeniom i
naruszeniom pokoju,
Podejmuje działania zmierzające do likwidacji
naruszenia pokoju.
Kompetencje do pokojowego załatwiania sporów
(dobre usługi, pośrednictwo, pojednawstwo)
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
33
Rada Bezpieczeństwa-kompetencje


Uchwala pod adresem stron w sporze zalecenia
w jaki sposób rozstrzygnąć konflikt
Wyłączne kompetencje do podejmowania
zbiorowych środków- sankcji, których celem jest
likwidacja zagrożenia lub naruszenia pokoju,
sama ustala czy istniało takie zagrożenie czy nie.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
34
Rada Bezpieczeństwa-kompetencje



Sankcje mogą mieć charakter polityczny,
gospodarczy, militarny.
Karta NZ przewiduje zawarcie z członkami
ONZ układów, na podstawie których państwa
byłyby zobowiązane dostarczyć do dyspozycji
ONZ na jej żądanie określonych kontyngentów
wojskowych w celu zastosowania sankcji
militarnych.
Rola Komitetu Wojskowego.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
35
Rada Bezpieczeństwa-podejmowanie
decyzji





Każdy przedstawiciel dysponuje 1 głosem
Podjęcie uchwały w sprawach proceduralnych wymaga
głosów 9 członków, wśród których powinny znajdować
się glosy 5 stałych członków
Wstrzymanie się od głosu stałego członka Rady nie
uniemożliwia podjęcia uchwały.
W przypadku rozpatrywania sporu między członkami
Rady, strony będące w sporze powinny wstrzymać się
od głosu.
Każdy stały członek RB ma prawo veta.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
36
Rada Bezpieczeństwa-podejmowanie
decyzji



Wiążący charakter dla wszystkich członków ONZ mają
uchwały podejmowane w związku z zagrożeniem lub
naruszeniem pokoju i bezpieczeństwa
międzynarodowego oraz dotyczące wewnętrznego
funkcjonowania.
W przypadku niewykonania Rada może zastosować
sankcje, łącznie z gospodarczymi i militarnymi.
Rada pełni soją funkcję w sposób ciągły -24 godziny/
dobę.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
37
Rada Gospodarczo-Społeczna
54 członków wybieranych przez Zgromadzenie
Ogólne na 3 lata wg nast. klucza:
 14 Afryka
 13 Europa Zachodnia
 11 Azja
 10 Ameryka Łacińska
 6 Europa Wschodnia.

http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
38
Rada Gospodarczo-Społeczna

W 2003 roku w skład Rady wchodzą następujące państwa:
Andora (2003), Argentyna (2003), Australia (2003), Azerbejdżan
(2005), Benin (2005), Bhutan (2004), Brazylia (2003),Bułgaria
(2004), Burundi (2004), Chile (2004), Chiny (2004), Ekwador
(2005), Egipt (2003), Etiopia (2003), Finlandia (2004), Francja
(2005), Ghana (2004), Grecja (2005), Gruzja (2003), Gwatemala
(2004), Holandia (2003), Indie (2004), Iran (2003), Irlandia
(2005), Jamajka (2005), Japonia (2005), Katar (2004), Kenia
(2005), Kongo (2005), Republika Korei (2003), Kuba (2005),
Libia (2004), Malezja (2005), Mozambik (2005), Nepal (2003),
Niemcy (2005), Nigeria (2003), Nikaragua (2005), Pakistan
(2003), Peru (2003), Afryka Południowa (2003), Portugalia
(2004), Federacja Rosyjska (2004), Rumunia (2003), Salwador
(2004), Arabia Saudyjska (2005), Senegal (2005), Szwecja (2004),
Uganda (2003), Ukraina (2004), Wielka Brytania (2004), Włochy
(2003), Stany Zjednoczone (2003) i Zimbabwe (2004).
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
39
Rada Gospodarczo-Społeczna


Co roku zmienia się 1/3 składu
Stali członkowie Rady Bezpieczeństwa
faktycznie są również stałymi członkami Rady
Gospodarczo-Społecznej, gdyż po upływie swej
kadencji są ponownie wybierani.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
40
Rada Gospodarczo-Społecznakompetencje


Rozwijanie międzynarodowej współpracy w
dziedzinie gospodarczej, społecznej, kulturalnej,
oświaty zdrowia oraz przestrzegania praw
człowieka i podstawowych wolności.
Omawianie aktualnych problemów w tych
dziedzinach i uchwalenie odpowiednich zaleceń
pod adresem Zgromadzenia Ogólnego, jej
organizacji wyspecjalizowanych oraz członków
ONZ.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
41
Rada Gospodarczo-Społecznakompetencje



Opracowywanie międzynarodowych konwencji i
przedstawianie ich Zgromadzeniu do aprobaty.
Zwołuje konferencje międzynarodowe.
Koordynuje działalność organizacji
wyspecjalizowanych.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
42
Rada Gospodarczo-Społecznapodejmowanie decyzji




Każdy członek Rady dysponuje 1 głosem
Podjęcie uchwały wymaga większości głosów
oddanych
Uchwały w sprawach nieproceduralnych mają
charakter niewiążących zaleceń
Zbiera się 2 razy w roku na sesje zwyczajne
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
43
Rada Gospodarczo-Społeczna

Ma kilka rodzajów organów pomocniczych
(komisje funkcjonalne: Statystyczna, Ludności),
komitety: Programów i Koordynacji, Organizacji
Pozarządowych itp.).
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
44
Rada powiernicza


Zadaniem Rady było sprawowanie nadzoru nad systemem
powierniczym ONZ. Pierwotnie obejmował on 11 terytoriów,
które stopniowo uzyskiwały niepodległość.
Wszyscy stali członkowie RB (Chiny, Francja, Federacja Rosyjska,
Wielka Brytania i Stany Zjednoczone) wchodzą w skład Rady
Powierniczej (RP). Wraz z uzyskaniem niepodległości przez
Palau, ostatniego Terytorium Powierniczego Narodów
Zjednoczonych, RP zawiesiła formalnie swą działalność z dniem
1 listopada 1994 r. Rada Powiernicza wniosła poprawki do zasad
proceduralnych, znosząc zobowiązanie odbywania corocznych
posiedzeń i postanawiając zwoływać spotkania w razie potrzeby,
na podstawie decyzji Rady, jej prezesa lub większości członków,
a także decyzją Zgromadzenia Ogólnego lub Rady
Bezpieczeństwa.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
45
Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości




Państwa nie będące członkami ONZ mogą być
stronami statusu MTS.
Skład: 15 sędziów (z Polski 1946-66 sędzią był B.
Winiarski, a 1967-91 był nim M.Lachs.
Sędziowie wybierani z listy osób wyznaczone przez
grupy narodowe bezwzględną większością głosów
przez Zgromadzenie Ogólne i Radę Bezpieczeństwa w
głosowaniach przeprowadzonych w każdym z tych
organów odrębnie.
Sędziowie wybierani przy zachowaniu sprawiedliwości
geograficznej.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
46
Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości

W 2003 r. urzędy sędziowskie piastują: Awn Shawkat
Al-Khasawneh (Jordania) (2009); Nabil Elaraby (Egipt)
(2006); Thomas Buergenthal (Stany Zjednoczone)
(2006); Carl - August Fleischhauer (Niemcy) (2003) ;
Gilbert Guillaume (Francja) (2009); Geza Herczegh
(Węgry) (2003); Rosalyn Higgins (Wielka Brytania)
(2009); Shi Jiuyong (Chiny) (2003); Pieter H. Kooijmans
(Holandia) (2006); Abdul G. Koroma (Sierra Leone)
(2003); Raymond Ranjeva (Madagaskar) (2009); Jose
Francisco Rezek (Brazylia) (2006); i Vladlen S.
Vereshchetin (Federacja Rosyjska) (2006).
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
47
Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości





W MTS nie może zasiadać 2 sędziów z tego samego
państwa.
Kadencja sędziego 9 lat, może być wybrany ponownie.
Co 3 lata zmienia się 1/3 składu.
Pracami MTS kieruje Prezes i Wiceprezes, wybierani
przez jego członków na 3 lata.
Państwo strona w sporze może wyznaczyć sędziego ad
hoc jeżeli w skaldzie MTS nie ma sędziego mającego
obywatelstwo takiego państwa.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
48
Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości-kompetencje





Rozpatruje spory między państwami, jeżeli zostały one
mu przekazane za zgodą wszystkich stron sporu.
MTS podejmuje decyzje większością głosów.
W przypadku równego podziału głosów glos Prezesa
jest decydujący.
Wyroki są wiążące i nie ma od nich apelacji.
MTS wydaje również opinie w kwestach prawnych dla
Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa, a
także innym organom ONZ.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
49
Sekretariat



Skalda się z Sekretarza Generalnego oraz
personelu.
Sekretarz wybierany jest przez Zgromadzenie
Ogólne zwykłą większością głosów na zalecenie
Rady Bezpieczeństwa, którego podjęcie wymaga
jednomyślności wielkich mocarstw.
Kadencja trwa 5 lat, może być wybrany
ponownie.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
50
Sekretarz Generalny-kompetencje








Mianuje personel ONZ przy uwzględnieniu sprawiedliwej
reprezentacji geograficznej.
Składa sprawozdania Zgromadzeniu Ogólnemu z działalności
Sekretariatu.
Bierze udział w głównych posiedzeniach organów ONZ (z
wyjątkiem MTS)
Podstawę Sekretariatu stanowią biura i departamenty z siedzibą
w Nowym Jorku (United Nations Plaza)
W skład Sekretariatu wchodzi również:
Europejskie Biuro ONZ w Genewie;
Sekretariaty regionalne komisji gospodarczej
Ośrodki informacyjne ONZ w kilkudziesięciu krajach.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
51
Sekretariat-kompetencje









Pełni funkcje administracyjno-wykonawcze.
Przygotowuje porządek dzienny i materiały sesji organów ONZ.
Zwołuje sesje ONZ.
Zapewnia personel do ich obsługi.
Publikuje dokumenty organizacji.
Przeprowadza badania i przygotowuje projekty decyzji innych
organów.
Opracowuje projekty budżetu.
Zbiera składki.
Rejestruje umowy międzynarodowe.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
52
Agencje specjalne






Większość z nich nosi nazwę organów pomocniczych.
Różnica między Agencjami a organami polega na tym,
że Agencje posiadają dużą autonomię.
Powoływane przez Zgromadzenie Ogólne, które
określa ich cel, strukturę i program działania.
Kontrolę nad ich działalnością sprawuje Zgromadzenie
Ogólne.
Wszystkie Agencje prowadzą zazwyczaj działalność
operacyjną.
Finansowane są zazwyczaj ze środków własnych.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
53
Agencje specjalne- przykłady




Fundusz ONZ Pomocy Dzieciom- UNICEFopieka nad matką i dzieckiem;
Urząd Wysokiego Komisarza Narodów
Zjednoczonych ds. Uchodźców- UNHCR;
Program ONZ do Spraw Rozwoju- UNDPpomoc techniczna dla państw;
Program ONZ Ochrony Środowiska- UNEP;
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
54
Agencje specjalne- przykłady

UNDP tworzy w ramach Organizacji Narodów
Zjednoczonych globalną sieć na rzecz rozwoju,
promując zmiany na lepsze i umożliwiając krajom
wymianę doświadczeń, wiedzy i zasobów, które
mają pomóc mieszkańcom globu w tworzeniu
lepszego świata. Jesteśmy obecni w 166 krajach,
współpracujemy z ich przedstawicielami nad
rozwiązaniem problemów rozwojowych tak na
narodowym jak i globalnym poziomie. Oferujemy
doświadczenia nasze i naszych globalnych
partnerów do tworzenia korzystnych lokalnych
warunków dla rozwoju człowieka.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
55
Agencje specjalne- przykłady

UNIDO
Organizacja
Narodów
Zjednoczonych
ds.
Rozwoju
Przemysłowego z siedzibą w Wiedniu, jako
wyspecjalizowana organizacja działająca w
ramach systemu ONZ, wspiera procesy
industrializacji i pomaga krajom rozwijającym się
oraz krajom znajdującym się w okresie
transformacji
gospodarczej
w
uzyskaniu
należnego
miejsca
w
coraz
bardziej
zglobalizowanej gospodarce światowej.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
56
Agencje specjalne- przykłady

UNICEF-jego głównym celem statutowym,
podobnie jak innych Komitetów, jest
reprezentowanie interesów dzieci wobec
władz i społeczeństwa oraz
gromadzenie funduszy na działalność
UNICEF w krajach rozwijających się.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
57
Agencje specjalne- przykłady

Polska
jest
krajem
członkowskim
Światowej
Organizacji Zdrowia (WHO) od początku jej istnienia,
to jest od 7 kwietnia 1948 r. Od tamtej pory 7
kwietnia obchodzi się na całym świecie jako Światowy
Dzień Zdrowia. Główna siedziba Organizacji znajduje
się w Genewie. Biuro Łącznika utworzone zostało
w lipcu 1992 r. Jest ono integralną częścią Biura
Regionalnego Światowej Organizacji Zdrowia dla
Europy (WHO EURO) z siedzibą w Kopenhadze.
Działalność Organizacji w Polsce opiera się na
istniejącej sieci ośrodków współpracy (Collaborating
Centres,
Counterparts
i
Focal
Points),
koordynowanych przez Biuro Łącznika WHO (Liaison
Office) i wspieranych przez nie poprzez świadczenie
pomocy technicznej.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
58
Agencje specjalne- przykłady

Głównym zadanie Banku Światowego jest
zwalczanie biedy i bezrobocia oraz
polepszanie standardu życia ludzi.
Organizacja ta udziela pożyczek, prowadzi
doradztwo, pomoc techniczną, prawną.
Polska jest jednym z członków
założycielskich Banku Światowego. W
1950 r. wystąpiliśmy z tej organizacji
jednak powróciliśmy ponownie w 1986 r.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
59
Polska w ONZ








Konferencja w San Francisco.
Główne etapy obecności i działalności Polski w ONZ.
Lata
1945-1955
1956-1965
1966-1980
1981-1989
1989-obecnie
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
60
Wkład Polski w rozwój prawa
międzynarodowego.



Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ.
Komisja Praw Człowieka.
Komisja ds. Zapobiegania Przestępczości i
Wymiaru Sprawiedliwości.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
61
Inicjatywy pokojowe na forum
ONZ





Komisja Energii Atomowej.
Komisja Zbrojeń Konwencjonalnych.
Komitet ds. Pokojowego Wykorzystania
Przestrzeni Kosmicznej.
Inicjatywy utworzenia stref bezatomowych.
Członkostwo Polski w Radzie Bezpieczeństwa.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
62
Udział Polski w misjach
pokojowych ONZ



Doraźne Siły Zbrojne ONZ.
Kontyngenty wojskowe.
Współpraca ONZ, NATO i Unii Europejskiej w
zakresie misji pokojowych.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
63
Misje Pokojowe ONZ
Misje trwające:
1. Afryka:
MINURSO
UNAMSIL
MONUC
UNMEE
MINUCI
http://tomekbalcerzak.republika.pl
2. Azja:
UNMOGIP
UNMISET
UNAMA
3. Bliski
Wschód:
UNTSO
UNDOF
UNIFIL
UNIKOM
Wyższa Szkoła Celna
4. Europa:
UNFICYP
UNOMIG
UNMIK
64
Udział Polski we współpracy
wielostronnej w dziedzinie
gospodarki i spraw społecznych





Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ.
Europejska Komisja Gospodarcza ONZ.
Pomoc techniczna na rzecz rozwoju Polski.
Program stypendialny.
Program pomocy doradczej „Umbrella”.
http://tomekbalcerzak.republika.pl
Wyższa Szkoła Celna
65