SYLABUS Prawo finansów publicznych – studia stacjonarne

SYLABUS
Prawo finansów publicznych – studia stacjonarne
1) Podstawowe informacje o przedmiocie
Skrócony opis
Przedmiot obejmuje analizę i ocenę regulacji prawnych z zakresu
prawa finansów publicznych, w tym prawo budżetowe państwa
i jednostek samorządu terytorialnego, system dochodów publicznych,
państwowy dług publiczny, prawo o wydatkach państwa i samorządu
terytorialnego, publiczne prawo bankowe, finanse ubezpieczeń
społecznych i zdrowotnych oraz elementy prawa finansów publicznych
Unii Europejskiej.
Pełny opis
Tematyka wykładu obejmuje następujące zagadnienia:
1. Ogólna charakterystyka przedmiotu prawo finansów publicznych.
2. Prawo budżetowe państwa, w tym:
- budżet państwa – pojęcie, układ, struktura dochodów i wydatków oraz
procedura uchwalania, wykonywania i kontroli wykonania budżetu,
- państwowe jednostki sektora finansów publicznych,
- odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
3. Prawo budżetowe samorządu terytorialnego, w tym:
- budżet jednostki samorządu terytorialnego – pojęcie, struktura
wewnętrzna oraz procedura uchwalania, wykonywania i kontroli
wykonania budżetu,
- samorządowe jednostki sektora finansów publicznych,
- nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu
terytorialnego.
4. Dług publiczny państwa i jednostek samorządu terytorialnego
- pojęcie i znaczenie długu publicznego oraz deficytu budżetowego,
- przychody i rozchody budżetowe,
- skarbowe papiery wartościowe,
- granice zadłużenia państwa i samorządu.
5. Dochody publiczne i prawo podatkowe
- rodzaje dochodów publicznych,
- pojęcie podatku. Elementy konstrukcji podatku,
- polskie ustawy podatkowe.
6. Dochody jednostek samorządu terytorialnego
- dochody własne samorządu,
- subwencje i dotacje,
- uprawnienia podatkowe samorządu.
1
7. Prawo o wydatkach państwa i samorządu terytorialnego
- formy wydatków publicznych,
- dotacje budżetowe,
- zamówienia publiczne.
8. Pozycja i ustrój finansowo-prawny przedsiębiorstw publicznych
- przedsiębiorstwa publiczne sektora rządowego,
- przedsiębiorstwa publiczne sektora samorządowego.
9. System finansowy ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
- pojęcie i organizacja systemu finansowego ubezpieczeń społecznych,
- pojęcie i organizacja systemu finansowego ubezpieczeń zdrowotnych.
10. Publiczne prawo bankowe, prawo walutowe i dewizowe
- pojęcie i formy prawne banków,
- nadzór bankowy,
- bank centralny i instrumenty jego działania,
- pozycja prawna złotego.
11. Finanse Unii Europejskiej
- budżet UE,
- dochody i wydatki UE,
- system waluty euro.
Przedmiotem ćwiczeń są następujące zagadnienia:
1. Prawo budżetowe państwa, w tym:
- budżet państwa – pojęcie, układ, struktura dochodów i wydatków oraz
procedura uchwalania, wykonywania i kontroli wykonania budżetu
państwa,
- państwowe jednostki sektora finansów publicznych.
2. Prawo budżetowe jednostek samorządu terytorialnego, w tym:
- budżet jednostki samorządu terytorialnego – pojęcie, struktura
wewnętrzna oraz procedura uchwalania, wykonywania i kontroli
wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
- samorządowe jednostki sektora finansów publicznych.
3. Dług publiczny państwa i jednostek samorządu terytorialnego.
4. Dochody jednostek samorządu terytorialnego.
5. Instytucje publicznego prawa bankowego.
2
Literatura
Literatura wymagana:
A. Borodo, Polskie prawo finansowe. Zarys ogólny, wyd. IV zm.,
Toruń 2010, ss. 294.
A. Biegalski i in., Prawo finansów publicznych i prawo podatkowe.
Kazusy, Toruń 2009, ss. 209.
Literatura zalecana:
A. Borodo, System finansowy samorządu terytorialnego w Polsce,
Toruń 2011, ss. 198.
A. Borodo, Prawo budżetowe, Warszawa 2008, ss. 271.
A. Borodo, Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, wyd. V,
Warszawa 2008, ss. 320.
Efekty uczenia
Wiedza:
Po ukończeniu przedmiotu student:
- definiuje podstawowe pojęcia i instytucje z zakresu prawa finansów
publicznych,
- wymienia i charakteryzuje główne akty normatywne regulujące sferę
finansów publicznych.
Umiejętności:
Po ukończeniu przedmiotu student:
- wskazuje cechy charakterystyczne, podobieństwa i różnice między
poszczególnymi instytucjami prawa finansów publicznych,
- interpretuje przepisy głównych aktów normatywnych z zakresu prawa
finansów publicznych,
- analizuje orzecznictwo z zakresu prawa finansów publicznych.
Inne kompetencje:
Metody i kryteria
oceniania
Po ukończeniu przedmiotu student potrafi identyfikować główne
problemy prawne związane z kształtem i funkcjonowaniem systemu
prawa finansów publicznych.
Forma oceny efektów uczenia się przedmiotu: egzamin pisemny
lub ustny.
Wymagania egzaminacyjne: zbadanie rozumienia pojęć i instytucji
prawa finansów publicznych poprzez stawianie pytań, ocenę
odpowiedzi na pytania, a także w ramach dyskusji na temat regulacji
prawno-finansowych.
Praktyki
zawodowe
Brak obowiązku odbycia praktyk zawodowych.
3
2) Zajęcia: wykład
Literatura
Efekty uczenia się
Zgodna z podaną w tabeli w punkcie 1.
Wiedza:
Po ukończeniu wykładu student:
- rozróżnia podstawowe pojęcia i instytucje z zakresu prawa finansów
publicznych,
- definiuje podstawowe pojęcia i instytucje z zakresu prawa finansów
publicznych,
- wymienia i charakteryzuje główne akty normatywne regulujące sferę
finansów publicznych,
- przedstawia najistotniejsze orzeczenia sądów i trybunałów
w przedmiocie prawa finansów publicznych.
Umiejętności:
Po ukończeniu wykładu student:
- interpretuje przepisy głównych aktów normatywnych z zakresu prawa
finansów publicznych,
- analizuje orzecznictwo z zakresu prawa finansów publicznych,
- charakteryzuje mechanizm działania subwencji ogólnych i dotacji
celowych dla jednostek samorządu terytorialnego.
Inne kompetencje:
Po ukończeniu wykładu student potrafi identyfikować główne
problemy prawne związane z kształtem i funkcjonowaniem systemu
prawa finansów publicznych.
Kryteria
oceniania
Forma oceny efektów uczenia się wykładu: egzamin pisemny lub
ustny.
Wymagania egzaminacyjne: zbadanie rozumienia pojęć i instytucji
prawa finansów publicznych poprzez stawianie pytań, ocenę
odpowiedzi na pytania, a także w ramach dyskusji na temat regulacji
prawno-finansowych.
Zakres tematów
1. Publiczna gospodarka finansowa - przedmiot, znaczenie, Skarb
Państwa i inne podmioty publicznej gospodarki finansowej.
2. Prawo finansów publicznych - pojęcie, elementy składowe,
charakterystyka ogólna.
3. Pojęcie i powstanie budżetu państwa. Zasady budżetowe.
4. Ustawa budżetowa - struktura i charakter.
4
5. Formy jednostek organizacyjnych sektora finansów publicznych.
6. Procedura budżetowa w zakresie budżetu państwa.
7. Wieloletni Plan Finansowy Państwa i budżet zadaniowy.
8. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
9. Deficyt budżetowy i dług publiczny oraz sposób ich finansowania.
Granice zadłużenia publicznego.
10. Formy i rodzaje dochodów publicznych. Podatki. Klasyfikacje
podatkowe.
11. Polskie ustawodawstwo podatkowe - ogólna charakterystyka.
12. Konstrukcje prawne dotyczące budżetu i wydatków samorządu
terytorialnego.
13. Formy dochodów budżetowych samorządu - konstrukcja
i funkcjonowanie.
14. Nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu
terytorialnego.
15. Regulacje prawne dotyczące przedsiębiorstw publicznych
(państwowych i samorządowych).
16. Prawo o wydatkach publicznych - rodzaje, formy, podstawy
prawne, procedury.
17. Formy prawne banków i instytucje publicznego prawa bankowego.
18. Narodowy Bank Polski - pozycja i instrumenty działania.
19. Instytucje prawa walutowego i dewizowego. Ustrój pieniężny.
20. System finansowy i organizacyjny ubezpieczeń społecznych.
Składki na ubezpieczenia i fundusze ubezpieczeniowe.
21. Ubezpieczenia zdrowotne - pojęcie, organizacja, system finansów
i składek.
22. System finansowy, budżetowy i walutowy Unii Europejskiej.
Metody
dydaktyczne
Wykład prowadzony w formie tradycyjnej.
5
3) Zajęcia: ćwiczenia
Literatura
Zgodna z podaną w tabeli w punkcie 1.
Efekty uczenia się
Wiedza:
Po ukończeniu ćwiczeń student:
- przedstawia najistotniejsze orzeczenia sądów i trybunałów
w przedmiocie prawa finansów publicznych,
- opisuje materię regulowaną w najważniejszych aktach normatywnych
z zakresu prawa finansów publicznych.
Umiejętności:
Po ukończeniu ćwiczeń student:
- interpretuje przepisy głównych aktów normatywnych z zakresu prawa
finansów publicznych,
- analizuje orzecznictwo z zakresu prawa finansów publicznych,
- oblicza subwencję ogólną dla gminy, powiatu i województwa
samorządowego.
Inne kompetencje:
Po ukończeniu ćwiczeń student:
- bierze czynny udział w dyskusji dotyczącej głównych problemów
prawnych i stosowania prawa finansów publicznych,
- formułuje własne opinie dotyczące głównych problemów prawnych
i stosowania prawa finansów publicznych,
- uzasadnia swoje poglądy dotyczące głównych problemów prawnych
i stosowania prawa finansów publicznych.
Kryteria
oceniania
Zakres tematów
Ocena ciągła obejmująca bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność.
1. Budżet państwa - pojęcie, charakter prawny, zasady, Wieloletni Plan
Finansowy Państwa, budżet zadaniowy i inne zagadnienia.
2. Państwowe i samorządowe jednostki sektora finansów publicznych.
3. Opracowanie projektu budżetu państwa, tryb uchwalania budżetu,
wykonywanie i kontrola wykonania budżetu państwa.
4. Budżet jednostki samorządu terytorialnego - pojęcie, charakter
prawny, układ wewnętrzny, wieloletnia prognoza finansowa jednostki
samorządu terytorialnego i inne zagadnienia. Tryb uchwalania,
wykonywanie i kontrola wykonania budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.
5. Dług publiczny państwa i jednostek samorządu terytorialnego.
6
6. Dochody jednostek samorządu terytorialnego:
- prawne gwarancje samodzielności finansowej samorządu
terytorialnego,
- dochody własne,
- subwencje i dotacje jako źródła dochodów jednostek samorządu
terytorialnego.
7. Instytucje publicznego prawa bankowego
- rodzaje banków,
- Komisja Nadzoru Finansowego,
- Narodowy Bank Polski.
Metody
dydaktyczne
Omawianie przepisów ustaw z zakresu prawa finansów publicznych
z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, analiza i interpretacja
przepisów aktów prawnych, orzecznictwa, rozwiązywanie kazusów,
dyskusja.
7