Nefropatia cukrzycowa – progresja w kierunku schyłkowej

advertisement
Nefropatia cukrzycowa – progresja w kierunku schyłkowej niewydolności
Wymagane wiadomości:
1. Stadia i naturalny przebieg nefropatii cukrzycowej
2. Najczęstsze przyczyny przewlekłej niewydolności nerek
3. Interpretacja badań biochemicznych i obrazowych i ich przydatność w diagnostyce
różnicowej.
4. Wskazania do dializoterapii
5. Przyczyny i zasady leczenia hiperkalemii u pacjentów z zachowaną diurezą oraz ze
schyłkową niewydolnością nerek
Wymagane umiejętności:
1. Zebranie wywiadu i wykazanie, które ze zgłaszanych dolegliwości mogą wskazywać
na zaostrzenie przewlekłej nefropatii.
2. Badanie fizykalne z oceną wydolności układu krążenia i stanu nawodnienia.
3. Zaproponowanie schematu diagnostyczno – terapeutycznego:
 propozycja diagnostyki różnicowej
 zlecenie panelu koniecznych badań laboratoryjnych
 wyliczenie klirensu kreatyniny
 propozycja badań obrazowych i ich interpretacja
 zalecenia odnośnie dalszego leczenia i ewentualna modyfikacja dotychczasowego
 zalecenie odnośnie diety
Przypadek: Mężczyzna lat 68, od 30 lat leczony z powodu cukrzycy typu 2, początkowo
doustnymi lekami hipoglikemizującymi, obecnie insuliną, otyły, z wieloletnim
nadciśnieniem tętniczym regulowanym przy pomocy 4 leków, w tym spironolactonu,
inhibitora konwertazy, blokera receptora dla angiotensyny i beta-blokera, z powodu
zaburzeń lipidowych przyjmujący statynę, skierowany do Oddziału z Izby Przyjęć, gdzie
został przywieziony przez karetkę pogotowia z powodu następujących objawów:
narastające od kilku dni osłabienie, duszność spoczynkowa, obrzęki kończyn dolnych,
wymioty, ból w nadbrzuszu, osłabienie i pobolewania mięśni, uczucie drętwienia wokół
ust. Pozostawał uprzednio w nieregularnej kontroli ambulatoryjnej w Poradni
Cukrzycowej i Nefrologicznej. Ok. 3 tygodnie temu przebył zapalenie płuc leczone
antybiotykiem iv., nie pamięta nazwy. W chwili przyjęcia zmierzone ciśnienie tętnicze
220/110 mmHg, przypodstawnie słyszalne trzeszczenia i rzężenia grubobańkowe,
czynność serca niemiarowa 45/min, obrzęki na podudziach do wysokości kolan, bolesność
uciskowa w nadbrzuszu, perystaltyka zachowana.
Badania biochemiczne:
Na-143 mmol/l
K-8,1 mmol/l Kreatynina-650 mmo/l
Ca-1,8 mmol/l
P-1,9 mmol/l Glukoza-17 mmol/l
Hb-9,0 g/l
Hct-28 %
CPK – 46 IU/l
Tp<0,1 ug/l
Ph-7,25
BE (-16)
MCV-78 pg/ml
Mocznik-49 mmol/l
Fe-8 mmol/l
D Dimer – 320 ug/l
HCO3 -9 mEq/l
Odchylenia w badaniu ogólnym moczu: białko 2,5 g/l; ciężar właściwy 1,008; obecna
glukozuria; Osad: poj. wałeczki szkliste i ziarniste
EKG: Rytm zatokowy ok. 45/min, zaburzony licznymi ekstrasystoliami komorowymi.
Lewogram. Szerokie zespoły QRS. Wąskie, wysokie załamki T. Płaskie poszerzone
załamki P. Wydłużony odstęp PQ. Cechy przeciążenia lewej komory. Bez cech świeżego
niedokrwienia.
RTG: Cechy nasilonego zastoju w krążeniu płucnym. Obecność płynu w obu jamach
opłucnowych. Powiększona sylwetka serca.
USG: Nerki prawidłowej wielkości o zatartej strukturze korowo – rdzeniowej.
Pytania:
Jakie schorzenia należy wziąć po uwagę we wstępnej diagnostyce różnicowej?





niewydolność krążenia
zawał mięśnia sercowego lub zaostrzenie choroby wieńcowej
zatorowość płucną
zespół nerczycowy w przebiegu nefropatii cukrzycowej
zaostrzenie przewlekłej nefropatii cukrzycowej
Jakie badania biochemiczne i obrazowe należy na wstępie zlecić?
 j.w.
Które ze schorzeń prowadzących do schyłkowej niewydolności nerek nie powodują
zmniejszenia ich wymiarów („marskości”)?
 cukrzyca
 amyloidoza
 zwyrodnienie wielotorbielowate
Co mogło przyśpieszyć progresję przewlekłej nefropatii w kierunku niewydolności?



przebyta infekcja, ew. odwodnienie
nefrotoksyczność leków np. antybiotyku aminoglikozydowego, lub NLPZ
możliwość wystąpienia rhabdomiolizy (bóle mięśniowe, leczenie
wykluczenie poprzez ocenę stężenia CPK
statyną)
Możliwe przyczyny anemii u omawianego chorego?


choroba podstawowa
możliwość przewlekłego krwawienia z nadżerek i/lub owrzodzeń w przewodzie
pokarmowym
Co mogło spowodować/nasilić hiperkaliemię?



połączenia leków stosowanych w dużych dawkach
hipoaldosteronizm hiporeninowy
zmniejszenie diurezy i niewydolność nerek per se
Jak obniżyć stężenie potasu u pacjentów z wydolnymi nerkami oraz z ich niewydolnością?
Ograniczenia terapeutyczne u cukrzyków.
Wskazania do leczenia nerkozastępczego.
Propozycje odnośnie dalszego postępowania z omawianym pacjentem, zalecenia odnośnie
modyfikacji farmakoterapii oraz ograniczeń dietetycznych.
Download