Temat nr 9 - Wielochorobowość – potencjalne ryzyko leczenia Asystenci: Barbara Gryglewska, Marcin Cwynar 1. Zakres wymaganej wiedzy: a) Reguły wyboru terapii w najczęstszych zespołach chorobowych b) Znajomość czynników wpływających na farmakokinetykę i farmakodynamikę leków c) Objawy niepożądane stosowanego leczenia 2. Umiejętności: a) Diagnostyka różnicowa objawów u chorego z wieloma problemami medycznymi b) Wybór optymalnej terapii w przypadku wielochorobowości c) Rozpoznawanie objawów ubocznych powszechnie stosowanych leków d) Przewidywanie interakcji lekowych w trakcie leczenia 3. Przypadek kliniczny Chora l.79 Od 2 dni chora uporczywie kaszle, skarży się na nietrzymanie moczu. Z tego powodu zgłosiła się do lekarza rodzinnego. Ponadto zaniepokoiły ją kłopoty z pamięcią oraz obniżony nastrój. Wywiad: Chora leczona z powodu nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, utrwalonego migotania przedsionków i niewydolności serca, od 2 lat cukrzyca typu 2, aktualnie leczona inhibitorem konwertazy, nitratem, digoksyną, diuretykiem pętlowym, beta-blokerem, dihydropirydynowym blokerem kanałów wapniowych oraz acenokumarolem i pochodną sulfonylomocznika. Ze względu na kłopoty ze snem zażywa wieczorem lek nasenny. Ma trudności w chodzeniu ze względu na zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych oraz współistniejącą otyłością (obwód pasa – 90 cm, BMI – 32,8 kg/m2). Pali od 40 lat do 10 papierosów/dzień. Rodziła 2x. W badaniach wykonywanych w POZ w ostatnich 3 miesiącach wskaźnik INR utrzymywał się stabilnie w przedziale 2 – 3, morfologia prawidłowa, glikemia na czczo wahała się pomiędzy 5,5 a 8,5 mmol/l, elektrolity: Na – 138, K – 3,8 mmol/l, kreatynina – 115 umol/l, cholesterol całkowity – 5,8 mmol/l, mocz ogólnie – bez zmian. Badanie fizykalne:. Fizykalnie lekarz stwierdził: RR – 150/90, AS – niemiarowa 86/min, cichy szmer skurczowy nad koniuszkiem serca, promieniujący do pachy, częstość oddechów – 20/min, pojedyncze trzeszczenia dołem płuc, pojedyncze świsty, wydłużony wydech, brzuch bez oporów patologicznych, wątroba niepowiększona, perystaltyka prawidłowa, żylaki podudzi, ślad obrzęków wokół kostek. Kontrolny wskaźnik INR wynosił 2,4. Lekarz rozpoznał ostre zapalenie oskrzeli i pogorszenie wydolności serca. Włączył antybiotyk makrolidowy, teofilinę, zwiększył dawkę diuretyku pętlowego, ze względu na zaburzenia pamięci zalecił preparat miłorzębu japońskiego. Wizyta kontrolna Po tygodniu chora zgłosiła się ponownie, zmniejszyły się cechy spastyki nad płucami, ale pojawiły się nudności, brak apetytu, kołatania serca oraz krwiomocz. W badaniu lekarz stwierdził tachykardię 110 ud/min, ciśnienie 130/80 mmHg, brzuch miękki, bez objawów otrzewnowych. Problemy do rozwiązania: 1. Jakie rozpoznanie postawisz w trakcie wizyty kontrolnej? 2. Czy stosowane leczenie chorób przewlekłych i aktualnych zaburzeń jest zgodne z wytycznymi postępowania w tych stanach chorobowych? 3. Jakie możliwe objawy uboczne leczenia stwierdzasz w analizowanym przypadku? 4. Jakie możliwe interakcje lekowe mogły wystąpić w analizowanym przypadku? 4. Literatura: a) Podręcznik Chorób Wewnętrznych. F.Kokot (red.) b) Medycyna Wewnętrzna. Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. G.Herold (red.) c) Podręcznik Farmakologii. W. Kostowskiego i P. Kubickiego. (red.)