MIĘDZYSZKOLNA LIGA PRZEDMIOTOWA

MIĘDZYSZKOLNA LIGA PRZEDMIOTOWA
Zadania konkursowe z przyrody dla klasy VI
Płock, maj 2011
1
Drogi uczniu!
Witaj w Międzyszkolnej Lidze Przedmiotowej 2011r. Przeczytaj uważnie
instrukcję i postaraj się odpowiedzieć na wszystkie pytania.
•
•
•
•
Test składa się z 20 zadań
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Dokładnie wykonuj polecenia, a odpowiedzi zapisuj w wyznaczonych
miejscach
• Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 60 minut.
Pracuj samodzielnie.
POWODZENIA
2
0 – 1p
Zadanie 1
Układ Słoneczny tworzą ciała niebieskie. Właściwą kolejność wybranych planet względem
Słońca zawiera zestaw:
A. Merkury, Ziemia, Saturn, Jowisz, Pluton
B. Ziemia, Wenus, Mars, Jowisz, Saturn
C. Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn,
D. Merkury, Uran, Saturn, Neptun, Pluton
0 – 2p
Zadanie 2
W składzie niżej podanych planet oznaczonych cyframi znajdź planety gazowe i wpisz ich
numery we wskazane miejsca:
1. Jowisz, 2. Wenus, 3. Pluton, 4. Merkury, 5. Saturn, 6. Ziemia, 7. Uran,
8. Mars, 9. Ceres, 10. Neptun
PLANETY GAZOWE
0 – 2p
Zadanie 3
Uzupełnij zdania wpisując w miejsce kropek nazwy odpowiednich planet Układu Słonecznego
1. Jedyną planetą, na której istnieje życie jest …………………………………………………….
2. Czerwoną planetą nazywany jest ……………………………………………………………………
3. Planeta najbardziej oddalona od Słońca to ……………………………………………………..
4. Największą planetą w Układzie Słonecznym jest ………………………………………………
Zadanie 4
0 – 4p
Przeanalizuj rysunek przedstawiający oświetlenie Ziemi. Wykreśl w zdaniach błędne
określenia tak, aby zdania były prawdziwe:
A. Rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi 22 czerwca / 22 grudnia.
B. Na półkuli północnej trwa lato / zima.
C. Promienie słoneczne padają pod kątem prostym na zwrotnik Raka / zwrotnik
Koziorożca.
D. Na biegunie północnym trwa noc polarna / dzień polarny.
3
0 – 1p
Zadanie 5
Określ współrzędne geograficzne miasta X z dokładnością do 1o i wpisz je w miejsce kropek
10o
20o
40o
X
50o
Miasto X leży na …….szerokości geograficznej ….….i na ……….długości geograficznej ……
0 – 2p
Zadanie 6
Długość i szerokość geograficzną można wyznaczyć za pomocą umownych linii zwanych
południkami lub równoleżnikami. Spośród wymienionych cech podkreśl te, które dotyczą
południków:
są różnej długości, zbiegają się przy biegunach, przechodzą przez środek Ziemi, mają kształt
półokręgów, mają taką samą długość, wskazują kierunek wschodni i zachodni, wskazują
kierunek północny i południowy, są elementami siatki geograficznej
0 – 1p
Zadanie 7
Uczniowie wyruszyli na spływ kajakowy 22 czerwca. W tym dniu nie występuje:
A. równonoc
C. najdłuższy dzień w roku
B. przesilenie letnie
D. górowanie Słońca w zenicie nad zwrotnikiem Raka
0 – 2p
Zadanie 8
Jednym z następstw ruchu obrotowego Ziemi jest zmiana czasu oparta na dobie słonecznej.
Oblicz, która godzina czasu słonecznego (miejscowego) będzie w Lizbonie leżącej na
południku 9oW, jeśli w Warszawie leżącej na południku 21oE w tym samym czasie jest
godzina 9.00? Zapisz obliczenia i odpowiedź.
Odpowiedź:
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
4
Zadanie 9
Korzystając z zamieszczonej niżej mapy konturowej świata wykonaj zadania:
0 – 4p
D
C
B
A
1) Nazwij kontynenty oblewane wodami Oceanu Indyjskiego i wpisz je we wskazanym
miejscu:
A.. ---------------------------------------------------B. -----------------------------------------------------C. ------------------------------------------------------2) Rozpoznaj i nazwij oznaczone cyframi lądy ( podaj rodzaj lądu i jego nazwę)
A. ---------------------------------------------
------------------------------------------
B. ---------------------------------------------
-------------------------------------------
C ---------------------------------------------
-------------------------------------------
D. --------------------------------------------
--------------------------------------------
3) Dokończ zdanie: Największym półwyspem na świecie jest -----------------------------------0 – 4p
Zadanie 10
Połącz w pary obiekty geograficzne oznaczone literą z nazwą kontynentu oznaczonego cyfrą:
A. Andy
B. Wołga
C. Mount Everest
D. Nil
A
1. Afryka
2. Azja
3. Europa
4. Ameryka Południowa
5. Ameryka Północna
B
C
D
5
0 – 2p
Zadanie 11
Rysunek przedstawia głowy dwóch występujących w Polsce gatunków węży. Podpisz rysunki
wpisując nazwy gatunkowe (dwuczłonowe) każdego z nich.
A. ……………………………………………
B. …………………………………………………
0 – 2p
Zadanie 12
Na schemacie przedstawiającym budowę zewnętrzną ryby zaznaczono strzałkami płetwy.
Rozpoznaj je, a następnie określ rolę każdej z nich
1. …………………………………………………………………..
2. ……………………………………………………………………
1
Płetwy nr 1 ……………………………………………………………………
2
Płetwy nr 2. ……………………………………………………………………………………………………………..
0 – 4p
Zadanie 13
Jedną z cech ptaków umożliwiającą im latanie jest pokrycie ciała piórami. Do podanych
rodzajów piór pokrywających ciało ptaka dobierz ich funkcję i wpisz przypisany im numer w
wyznaczonym miejscu . Skorzystaj w określeń podanych w ramce
1. chronią przed utratą ciepła, 2. kierują lotem i stabilizują go, 3. nadają
opływowy kształt. 4. zmniejszają opór powietrza w czasie lotu,
5. odstraszają przeciwnika
A. sterówki
B. pióra puchowe
C. pióra pokrywowe
D. lotki
6
0 – 3p
Zadanie 14
Ryby to kręgowce związane ze środowiskiem wodnym. Do podanych elementów budowy
ryby umożliwiającej jej życie w wodzie przyporządkuj pełnione przez nie funkcje. Wpisz w
kwadrat obok cyfry odpowiednią literę.
Elementy budowy
1. Opływowy kształt ciała, śluz
Pełnione funkcje
A. pobieranie tlenu
2. Ogon i płetwa ogonowa
B. zmniejszanie oporu wody
3 Skrzela
C. poruszanie się
4. Lina naboczna
D. zmiana głębokości zanurzenia
5. Pęcherz pławny
E. informacja o ruchach otaczającej wody
1
2
3
4
5
0 – 3p
Zadanie 15
Na rysunku literami oznaczono cechy żaby zielonej, przystosowujące ją do życia
w środowisku wodno – lądowym . Rozpoznaj te cechy i wpisz do tabeli wg wzoru:
A
D
C
B
Litera
D
Cechy żaby
śliska skóra
A
C
B
Przystosowanie do środowiska
wodnego
lądowego
zmniejsza opór stawiany przez
chroni skórę przed wysychaniem
wodę
-
błona pławna
-
7
Zadanie 16
0 – 1p
Na podstawie rysunku określ, jaki obraz powstaje w oku człowieka i wpisz w miejsce
kropek :
W oku człowieka powstaje obraz ……………………….. ..................
i …………………………………………………………………………..
0 – 4p
Zadanie 17
Uzupełnij zdania. Skorzystaj z określeń podanych w ramce. Użyj wyrazów w odpowiedniej
formie gramatycznej
prędkość, ciała stałe, najszybciej , gazy, próżnia, ciała sprężyste, ciecze,
A. Źródłami dźwięku są …………………………………
…………………………………………………..
B. Fale dźwiękowe w różnych ośrodkach rozchodzą się z różną.........................
C. Drgania ………………………… rozchodzą się w ………………… ……... ………………………,
wolniej w ………………………………, najwolniej zaś w …………………………………………………
D. Fala dźwiękowa nie rozchodzi się w...........................................................
0 – 6p
Zadanie 18
Rozwiąż krzyżówkę, a dowiesz się, jak nazywa się nauka badająca własności światła
Znaczenie wyrazów:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
przyrząd służący do obserwacji budowy wewnętrznej liścia
najprostszy przyrząd optyczny
rozchodzi się po liniach prostych
są w niego wyposażone łodzie podwodne
nią można obserwować klucze dzikich gęsi
Przechodząc przez soczewkę wypukłą światło ulega…..
8
Zadanie 19
Wykonaj następujące zadania:
0 – 4p
1) Podpisz wskazane na schemacie elementy komórki roślinnej.
Schemat komórki roślinnej
A.
A. ………………………………………………………
B. ………………………
B. ………………………………………………………
C. ……………………………………………………….
D ………………………………………………………..
2) Podaj, jaką rolę pełni element komórki oznaczony literą A.
………………………………………………………………………………………………….......................
3) Wymień dwie cechy budowy, którymi różni się komórka roślinna od komórki
zwierzęcej.
1
różnica................................................................................................................
2
różnica................................................................................................................
Zadanie 20
0 – 3p
A. Uzupełnij przebieg procesu fotosyntezy zachodzącego u roślin zielonych:
.... ..................... + ……………………. …………
…………………….+………………..
energia
chlorofil
B. Podaj nazwy organu rośliny (a) i składnika komórki roślinnej (b) , w których
zachodzi proces fotosyntezy:
a - ………………………………………………, b - ……………………………,……………………………..
9
KARTA ODPOWIEDZI DLA NAUCZYCIELA
kl. VI
Nr zadania
Proponowane odpowiedzi
punktacja
1. (0 – 1) C
2. (0 – 2) Planety gazowe:
1. Jowisz
7. Uran
4. Saturn
10. Neptun
3. (0 – 2)
4. (0 – 4)
5. (0 – 1)
Proponowana
punktacja
1p
2p za podkreślenie 4
planet
1p za podkreślenie 3-2
planet
1. Jedyną planetą, na której istnieje życie jest Ziemia 1p za parę
2. Czerwoną planetą nazywany jest Mars
rozpoznanych planet
3. Planeta najbardziej oddalona od Słońca to Neptun
4. Największą planetą w Układzie Słonecznym jest
Jowisz
Skreślone wyrazy:
1p za każde prawidłowe
skreślenie
A. 22 czerwca
B. lato
C. Zwrotnik Raka
D. dzień polarny
Miasto X leży na ……45o…..szerokości geograficznej
1p
…S… i na …15o….długości geograficznej …E…
6. (0 – 2)
Cechy południków:
zbiegają się przy biegunach
mają taką samą długość
mają kształt półokręgów,
wskazują kierunek północny i południowy
2p za 4 cechy południków
1p za 3 cechy południków
7. (0 – 1)
8. (0 – 2)
A.
1p
1p za obliczenia
1p za odpowiedź
21o
+
9o
=
30o
o
*
4min
=
120min
-
2
= 7
30
9
9. (0 – 4)
=
2godz.
W Lizbonie jest godzina 7.00
1)
A. Afryka
B. Azja
C. Australia
2)
A. wyspa Madagaskar
B. wyspa Nowa Gwinea
C półwysep Floryda
D. półwysep Kamczatka
3)
Największym półwyspem na świecie jest półwysep
Arabski
1p za 3 kontynenty
2p za 2 wyspy i 2
półwyspy oraz ich nazwy
1p za nazwę
największego półwyspu
1
10. (0 – 4)
A
4
B
3
C
2
D
4
11. (0 – 2) A – żmija zygzakowata
B – zaskroniec zwyczajny
12. (0 – 2) 1 – płetwy piersiowe
2 – płetwy brzuszne
Płetwy nr 1 - utrzymują pożądaną pozycję ciała
Płetwy nr 2 - służą do utrzymywania równowagi i
zmiany kierunku
13. (0 – 4) A. sterówki
2
B. pióra puchowe
1
C. pióra pokrywowe 3
D. lotki
4
14. (0 – 3) 1 B 2 C 3 A
4 E 5D
15. (0 – 3) A
1p za każdą parę
1p za pełną nazwę
gatunkową
1p za nazwę płetw i ich
funkcję
1p za każdą funkcję
pióra
3p za 5 funkcji
2p za 4 funkcje
1 p za 3 funkcje
1p za wpisanie cech i roli
w rzędzie tabeli
powieki - chronią oczy przed wysychaniem na
lądzie
C
silne kończyny tylne - umożliwiają wykonywanie
skoków na lądzie
B
umożliwia pływanie w wodzie
16. ( 0 – 1) Obraz: odwrócony i pomniejszony
1p za 2 określenia
17. ( 0 - 4)
A – ciała sprężyste
B - prędkością
C – najszybciej w ciałach stałych
wolniej w
cieczach najwolniej w gazach
D - w próżni
18. (0 – 6) 1. MIKROSKOP
4. PERYSKOP
2. LUPA
5. LORNETKA
3..ŚWIATŁO
6. ZAŁAMANIU
HASŁO: OPTYKA
1p za uzupełnione zdanie
19. (0 – 4) 1) A – mitochondrium (mitochondria)
B – jadro
C – chloroplasty (ciałka zieleni)
D – wakuola (wodniczka)
2) bierze udział w oddychaniu komórkowym
3) 1 różnica: ściana komórkowa
2 różnica: chloroplasty (ciałka zieleni)
20 (0 – 3) A.
woda + dwutlenek węgla
cukry + tlen
lub
węglowodany + tlen
zw. organiczne + tlen
B. a) liść
b) chloroplasty lub ciałka zieleni
2p za rozpoznanie 4
1p za każde hasło
organelli
1p za rozpoznanie 3-2
organelli
1p za poprawną odpowiedź
1p za 2 różnice
1p za uzupełnione
równanie fotosyntezy
2 p za rozpoznanie
organu i składnika
komórki
Razem: 55 punktów
1