Słońca 4 skalistych planet

UKŁAD SŁONECZNY
S
y
s
t
e
m
g
e
o
c
e
n
t
r
y
c
z
n
y
Bardzo dawno temu…
S
y
s
t
e
m
h
e
l
i
o
c
e
n
t
r
y
c
z
n
y
Później….
Do 24 sierpnia 2006r…
Od 24 sierpnia 2006r!
Układ Słoneczny to układ planetarny Słońca.
Składa się, zaczynając od środka, z następujących obiektów:
 Słońca
 4 skalistych planet - Merkurego, Wenus, Ziemi i Marsa oraz
ich księżyców
 pasa planetoid
 4 gazowych planet - Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna oraz
ich księżyców
 różnych niewielkich obiektów leżących poza orbitą Neptuna, w
tym:
• obiektów pasa Kuipera, w tym między innymi Plutona,
do niedawna zaliczanego do planet (obecnie jest on
traktowany jako planeta karłowata)
• obłoku Oorta (hipotetycznego).
Zgodnie z oficjalnym podziałem uchwalonym na XXVI Zgromadzeniu Ogólnym
IAU 24 sierpia 2006 r., każdy z obiektów Układu obiegających Słońce należy do
jednej z 3 kategorii:
• planety (8)
• planety karłowate (jak dotąd oficjalnie 3, w praktyce przynajmniej
kilkadziesiąt)
• małe ciała Układu Słonecznego (bardzo duża liczba).
S
ł
o
ń
c
e
Merkury
Merkury to najbliższa Słońcu planeta i ósma pod
względem wielkości. Merkury ma mniejszą średnicę niż
Ganymedes i Tytan, ale jest bardziej masywny.
Krążąc tak blisko Słońca i nie posiadając
atmosfery, która zachowałaby ciepło w nocy,
Merkury odznacza się dużymi wahaniami
temperatury na powierzchni: od -180 do +430 °C.
Wenus
Ciśnienie wenusjańskiej atmosfery przy powierzchni wynosi
90 atmosfer (czyli tyle mniej więcej ile wynosi ciśnienie na
głębokości 1 kilometra w ziemskich oceanach).
Gęsta atmosfera wytwarza efekt cieplarniany, który podnosi
temperature o 400 K do ponad 740 K
Wenusjańska powierzchnia jest w rzeczywistości bardziej
gorąca niż powierzchnia Merkurego, pomimo tego, że
znajduje się on prawie dwa razy bliżej Słońca.
Na Wenus w szczytach chmur występują bardzo silne
wiatry (350 km/godz), lecz przy powierzchni są one
bardzo wolne, nie przekraczając prędkości kilku
kilometrów na godzinę.
Wulkany naleśnikowe
Ziemia
Mars
Średnie ciśnienie atmosferyczne
waha się w granicach 750 paskali
(czyli około 0.75% ciśnienia
atmosferycznego na Ziemi).
Temperatura powierzchni Marsa ulega
dużym wahaniom - w dzień sięga niemal
30°C, natomiast w nocy spada do -90°C (na
biegunach nawet do -130°C).
Księżyce Phobos i Deimos
Ceres
Jowisz
Jowisz to piąta i największa
planeta układu słonecznego
Jowisz ma dwa razy większą
masę niż inne razem wzięte
planety (318 razy większy od
Ziemi
Wielka Czerwona Plama
Shoemaker-Levy 9
Zderzenie fragmentu W. Odstęp czasu między
pierwszym a czwartym zdjęciem 7 sek
Zderzenie fragmentu G
W Lipcu 1994, Kometa ShoemakerLevy 9 uderzyła w Jowisz ze
spektakularnymi rezultatami (lewo).
Efekty były widoczne nawet przy użyciu
amatorskiego teleskopu. Gruzy po
uderzeniu były widziane nawet rok po
nim przez HST.
Io
Ganimedes
Europa
Kallisto
Saturn
Saturn to jedyna planeta o średniej
gęstości mniejszej od gęstości wody
Zmiana nachylenia pierścieni Saturna
Bardzo szybka, podobnie jak u
innych planet tej grupy, rotacja
Saturna powoduje
wybrzuszenie obszarów
równikowych oraz ułożenie
rozmytych żółtawych chmur w
poziome, równolegle do równika
pasma.
Uran
Charakterystyczną turkusową barwę nadaje Uranowi domieszka
metanu znajdującego się w atmosferze, który pochłania czerwony kolor.
Uran posiada bardzo cienkie i słabo widoczne pierścienie, których
bezpośrednio nie da się zaobserwować z Ziemi.
Nachylenie osi planety do płaszczyzny orbity
wynosi około 90°. To daje złudzenie toczenia
się planety po orbicie wokół Słońca
Neptun
Wielka Ciemna Plama
olbrzymi huragan wielkości Ziemi
Jaskrawo błękitny kolor jego atmosfery
pochodzi od metanu.
Na Neptunie wieją najszybsze wichry Układu Słonecznego - ich prędkość dochodzi
do 2500 km/godz.
Pluton
24 sierpnia 2006 r. na Zgromadzeniu
Ogólnym Międynarodowej Unii
Astronomicznej w Pradze odebrano
Plutonowi status planety, określając go
jednocześnie mianem "planety karłowatej"
Księżyce zewnętrzne
31 października 2005 roku ogłoszono o odkryciu
dwóch kolejnych niewielkich księżyców Plutona.
Zostały one zaobserwowane na zdjęciach
wykonanych przez teleskop Hubble'a w dniach
15 maja i 18 maja 2005. Księżyce otrzymały
nazwy Hydra i Nix.
Jest to kolejne po przyznaniu
numeru katalogowego Plutonowi
postanowienie Minor Planets Center
dotyczące nazewnictwa nowo
skatalogowanych obiektów.
Równocześnie Eris została
opatrzona numerem 136199.
Księżyc Eris został nazwany
Dysnomia, które to imię nosiła w
mitologii córka Eris. Jest to również
nazwa schorzenia neurologicznego,
polegającej na zaburzeniach mowy
i pamięci.
Eris
Planeta karłowata 2003 UB313
(przezywana również Xena), której
odkrycie w zeszłym roku stało się
jedną z przyczyn zmiany klasyfikacji
planet w Układzie Słonecznym
zyskała wreszcie imię. Biorąc pod
uwagę zamieszanie, porównywalne
do Wojny Trojańskiej, jakiego stała
się przyczyną, otrzymała imię
najbardziej odpowiednie z możliwych
- Eris, jak grecka bogini niezgody.