Wpływ systemu ubezpieczeń społecznych na gospodarkę.

Wpływ systemu ubezpieczeń
społecznych na gospodarkę.
Dr Bogusław Grabowski
Seminarium ZUS
Warszawa, 15 listopada 2011 roku
„Powszechny system emerytalny istnieje po to,
aby realizować cel społeczny polegający na alokacji
dochodów całego społeczeństwa w taki sposób,
by wszyscy uczestnicy systemu dysponowali
dochodem przez okres całego życia.”
Skutki realizacji tego celu dla gospodarki
są efektem dodatkowym
2
Czy są to skutki pozytywne?
 istnienie systemu a podaż pracy
 istnienie systemu a popyt na pracę (klin
podatkowy)
 istnienie systemu a skłonność do oszczędzania
 istnienie systemu a finanse publiczne
 istnienie systemu a wzrost naturalny ludności
3
Ale różne systemy ubezpieczeń
mogą w różnym stopniu realizować cel społeczny
dla jakiego zostały powołane
i w różnym stopniu wpływać na gospodarkę
4
Wpływ zreformowanego, pracowniczego
systemu emerytalnego na gospodarkę
w długim i krótkim okresie
podaż pracy
popyt na pracę
skłonność do
oszczędzania
finanse publiczne
rozwój rynku
kapitałowego (alokacja
kapitału)
krótki okres
długi okres
dwufilarowość sytemu
zdefiniowana składka
wysokość i podział
składki
sposób waloryzacji
składki
wiek emerytalny
zasady
funkcjonowania OFE
zasady wypłaty
świadczeń
5
System emerytalny a rynek pracy






dwufilarowość a rynek pracy
system DC a podaż pracy
ustawowy wiek emerytalny a podaż pracy
wysokość i podział składki a popyt na pracę
zasady wypłaty świadczeń a rynek pracy
wielorakość systemowa a mobilność zasobów
pracy
6
System emerytalny a stopa oszczędności
 dwufilarowość a skłonność do oszczędzania w
sektorze prywatnym
 dwufilarowość a finanse publiczne (mit ukrytego
długu)
 system zdefiniowanej składki i sposób jej
waloryzacji a finanse publiczne (neutralność
dojrzałego systemu)
7
System emerytalny a rynek kapitałowy
 dwufilarowość a rynek kapitałowy w krótkim i
długim okresie
 rynki finansowe a zasady działania OFE
8
System emerytalny a gospodarka w długim
okresie
 wpływ na wzrost gospodarczy
– jak będziemy finansowali OFE
– jak system wpłynie na długość pracy
– jak system wpłynie na skłonność do oszczędzania
 rezydualność stopy zastąpienia a stabilność
systemu
– wpływ niskiego i wolatylnego poziomu stopy zastąpienia na
stabilność systemu emerytalnego
9