Tomasz Jabłoński Gr. SMJ1/PRA2 Georg Wilhelm Friedrich Hegel – filozof reprezentujący sferę sacrum i profanum, stworzył system łączący te 2 sfery na tle historii. Zbudował konstrukcję obejmującą metafizykę, logikę, etykę, filozofię historii, przyrodoznawstwo, estetykę, elementy psychologii i religii. Zdaniem Hegla filozofia jest ostateczną formą wiedzy – syntezą. Idealizm ewolucyjny – Hegel twierdził, że tylko myśl jest pierwotna a rzeczy są jej wytworami. Każda myśl ma swój byt pierwotny a byt jak i myśl są natury logicznej. Historia jest jak historia ducha – człowiek realizuję się poprzez rozwój co jest logiczne. Do Prawa logiki Hegel zaliczał prawo dialektyczne, czyli twierdzenie, że każdemu prawdziwemu twierdzeniu odpowiada nie mniej prawdziwe przeczenie, każdej tezie antyteza, z których wyłania się synteza. Proces przechodzenia tezy do antytezy był nie tylko rozumowaniem ale też rozwojem. Rzeczywistość tezy przechodzi nie tylko do antytezy bo również do syntezy – synteza jest wynikiem i zawiera sprzeczności ale także uzgodnienie. Tak działa Heglowska Triada – trój rytm, który rozwija świat. Przyroda i duch były postaciami które składały się na byt. Tezą był byt, duch subiektywny (logika , fenomenologia, psychologia, antropologia) antytezą jest duch obiektywny (prawo i państwo, moralność, etyczność), natomiast syntezą jest duch absolutny (sztuka, religia, filozofia), który wychodzi poza przeciwstawienie podmiotu i przedmiotu. Duch absolutny – człowiek dąży do rozwoju swojego ducha, opanowania tych dziedzin, wyzwolenia się od natury. Periodyzacja dziejów wg Hegla – miał państwo za pierwotniejsze i istotniejsze od jednostki bo jednostka dopiero w ramach państwa nabiera realności i wartości moralnej. Hegel widział najwyższy szczebel społecznego ustroju w państwie co było tworem jednostek jednak uważał, że do pełnego rozwoju musi dotrzeć tam duch obiektywny. Według Hegla obywatele byli dla państwa, a nie odwrotnie. Naturę ducha stanowi rozwój, duch obiektywny objawia się w dziejach państwa dzięki czemu kształtuje się „duch świata” w czynach i losach państw i narodów. Uniwersalizm – wolna podmiotowość rozwijała się uniwersalnie, dawała przewagę ogółowi nad jednostką. Proces sensotwórczy jako walka i zniesienie bezpośredniości. Walka o uznanie, jak „ walka na śmierć i życie”. W 1806 roku „wolność” i „równość” były upowszechniane na całym świecie. Liberalizm głosił wolność jednostek. Relatywizm historyczny wg Hegla – ożywiony tym samym duchem co periodyzacja dziejów, otwierał dawniej nieznane perspektywy tworzące wielką konstrukcje i zamknięty system. Wiedza absolutna – głębokie objaśnienie, Bóg jako wszechwiedzący. Religia była duchem absolutnym, Hegel pojmował religie nie jako uczucie tylko jako wyobrażenia. Rozwój dzielił na: religie natury, indywidualności duchowej i absolutną religie prawdy, wolności i ducha. Chrześcijanie nie chcieli się odkupić, żyli jak niewolnicy na ziemi gdyż mieli zostać nagrodzeni po śmierci. Historiozofia – dzieje zbawienia. Chrześcijaństwo jako „duch świata” i „duch narodów” Moment spajania w teorii Hegla (Heglizm) – doktryna ta jest idealizmem obiektywnym (byt jest idealny ale nie subiektywny), logicznym (byt jest całkowicie logiczny), ewolucyjnym. Heglizm jest doktryną wyłącznie konstruktywną. Najważniejszą dziedzina filozofii Heglowskiej jest filozofia kultury – wydano wielką koncepcję idealistyczną dziejów, prawa, państwa, sztuki oraz religii. Koncepcje te łączą 2 sposoby widzenia: logiczne i ewolucyjne „każda postać kultury jest tu pojęta jako przemijający etap rozwoju, ale etap konieczny, logicznie wynikający z poprzedniego”. Hegel – niemiecki filozof, profesor nauk teologicznych, urodzony w 1770 roku, zmarł 1831 chorując. Za młodu popierał rewolucję francuską, potem stał się ideologiem pruskiej reakcji. Poglądy filozoficzne przez cały żywot pozostały bez zmian. Jego żywot można podzielić na 3 okresy działalności: 1. Okres akademicki w Jenie od 1801 do 1807 roku. 2. Okres pozaakademicki do 1816 roku. 3. Nowy okres akademicki w Berlinie, w tym okresie system Heglowski zapanował nad umysłami w Niemczech. Fenomenologia ducha – historia jest procesem, stawaniem się, drogą ducha. Jest to proces rozumny i pozbawiony jakiejkolwiek przypadkowości. Punktem wyjścia jest idea, że poznanie „rzeczy samej w sobie” jest możliwe, a jego kolejne etapy odpowiadają rozwojowi ducha, który przebywa drogę od poznania indywidualnego do wiedzy absolutnej.