Profilaktyka Zjawisk Patologii Społecznej

Profilaktyka Zjawisk Patologii Społecznej
•W
każdym społeczeństwie, można zaobserwować pewną grupę zjawisk społecznych, które
można uznać za szkodliwe dla tego społeczeństwa. O tym, jak mogą być one szkodliwe zależy od
powszechnego przekonania.
•U podwaliny takiego przekonania, nie zawsze można zobaczyć uświadomione
•wartościowanie, czyli zestawienie pewnych zjawisk społecznych z pewnymi normatywnymi
systemami społecznymi ( czyli zbiory norm określające , jak należy postępować w różnych
sytuacjach życiowych).
Tego typu zjawiska są różnie nazywane, często mówi się o nich, że są to zjawiska
aspołeczne, zjawisko niedostosowania społecznego czy społecznej patologii.
•
Najczęściej, zjawiska niedostosowania społecznego nazywamy patologia.
•
Encyklopedii PWN „patologia” określana jest, jako „...nauka o przyczynach,
mechanizmach, formach objawach oraz skutkach chorób”.
•
Według Jacka Wodza patologia społeczna to „taki rodzaj zachowań, ten typ instytucji, taki
typ funkcjonowania społecznego, który pozostaje w zasadniczej, nie dającej się pogodzić,
sprzeczności z światopoglądowymi wartościami, które w danej społeczności są akceptowane.”
•
Aby zwalczać z patologią społeczną, potrzebna jest profilaktyka oraz wczesna
diagnostyka.
•
•Profilaktyka społeczna, to zapobieganie tym
wszystkim sytuacjom, które powodują wyłanianie się
potrzeb z zakresu opieki społecznej, a więc i kompensacji
społecznej. Rozwinięta i dobrze realizowana profilaktyka
społeczna powinna redukować przypadki
niedostosowania społecznego, wykolejeń, patologii
społecznej. Powinna uprzedzać stany zagrożenia
moralnego, zdrowotnego, kulturalnego, społecznego, aby
uchronić jednostki i grupy danej populacji przed niepożądanymi odchyleniami od stanów
normalnych.
Na co dzień możemy spotkać się z wieloma przejawami patologii społecznej. Najbardziej
niepokojące i zagrażające zdrowiu uznaje się ;
nadużywanie alkoholu;
nadużywanie narkotyków;
prostytucja;
przemoc.
Są to zjawiska, wobec których nikt, a już na pewno żaden dorosły nie powinien pozostawać
obojętny. Szczególny obowiązek powinien spoczywać na nauczycielach w szkołach, to oni,
widząc niepokojące sygnały, zachowania uczniów powinni odpowiednio reagować, aby
zapobiec patologiom.
ALKOHOLIZM
Alkoholizm jest zjawiskiem dotkliwym
dla samych osób uzależnionych, ich rodzin,
najbliższych, wpływa również na poziom ładu i
porządku publicznego. Jego rozmiary i
konsekwencje jakie z tego wynikają, czynią
poważne zagrożenie dla społecznego i
ekonomicznego funkcjonowania państwa.
Często osoby nadużywające alkoholu, na
pytanie, „ czy pił/ piła pan/pani alkohol”
odpowiadaj, tylko kilka piw. Piwo, to również
alkohol, który spożywany w nadmiarze prowadzi do uzależnienia.
Niepokojącym zjawiskiem jest, nadużywanie alkoholu przez młodocianych., robiąc
duże spustoszenie w ich organizmie, zaburzając funkcje biologiczne.
Młodzi ludzie, pod wpływem alkoholu stają się agresywni, dokonują przestępstw.
NARKOMANIA
Narkomania potoczne określenie odnoszące się do
uzależnienia od substancji chemicznych wpływających na
czynność mózgu. Narkomania charakteryzuje się:
•tzw. głodem narkotycznym
•przymusem zażywania środków odurzających
•chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę i wszystkimi
sposobami.
Narkotyki prowadzą do zaburzeń procesów poznawczych,
motywacyjnych, godzą w dobro osoby ludzkiej, jej
prawidłowy rozwój i realizowanie wartości wyższych.
Profilaktyką powinny być objęte szerokie kręgi społeczeństwa, szczególnie zaś młodzież,
rodzice, wychowawcy, pracownicy służby zdrowia, pracownicy oświaty, siły obronne,
harcerstwo i organizacje społeczne, a także powinno być włączone do tego programu „anty”
radio, prasa, telewizja i środki audiowizualne.
Jako pierwsi profilaktykę powinni rozpocząć rodzice. Ich rola powinna być w tym , aby
zadbać o bezpieczeństwo ich dzieci i chronić je przed zagrożeniami. Polega ona na dbałości o
jakość i trwałość kontaktów z własnym dzieckiem, należy pamiętać, że nigdy nie jest za późno,
ani też za wcześnie na rozmowy z dzieckiem, ważne jest to wtedy gdy pojawiają się realne
zagrożenia.
Profilaktykę rozpoczyna się od :
I - informacji o alkoholu i środkach odurzających,
II - informacje o mechanizmach uzależnienia,
III - informacje o dzieciach osób uzależnionych
IV - Ważne są też umiejętności służące podejmowania racjonalnych
decyzji w sprawie picia alkoholu i brania narkotyków, np.;
kierowanie się własnym zdaniem w sytuacji presji grupowej,
negocjowanie z dorosłymi możliwości wypicia „rozsądnych” ilości
alkoholu,
kształtowanie obyczajów związanych z piciem.
V –Umiejętności niezbędne w radzeniu sobie z problemami;
wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie
zwiększanie samoświadomości – wglądu we własne przeżycia i
potrzeby
odreagowanie napięć emocjonalnych,
budowanie udanych relacji z innymi ludźmi i rozwiązywanie
typowych dla danego wieku problemów interpersonalnych
kształtowanie wzorców zdrowego życia i spędzania wolnego czasu.
Bardzo ważne w profilaktyce, osób uzależnionych jest terapia grupowa i psychoterapia.
Najważniejszym zadaniem wychowawcy i terapeuty w profilaktyce i w psychoterapii jest
nadanie rozwojowi osobowemu takiego kierunku, aby człowiek nie szukał „wartości:, które
prowadzą do zguby, do bezsensu, lecz aby w trudzie istnienia odczuwał radość i pasję rozwoju.
Terapia grupowa ma na celu wykorzystanie potrzeby wspólnej wszystkim jednostkom –
bycia akceptowanym przez otoczenie, wyrosłej z szacunku samego siebie i przynależności do
rodzaju ludzkiego.
„Celem oddziaływania grupowego jest:
Oszacowanie i wspomożenie integracji wewnętrznych i zewnętrznych potrzeb socjalnych
osoby poddanej probacji – na podstawie analizy przypadku
...Cele każdej grupy są określone przez potrzeby ni systemy podstawowych wartości jej
członków.”
Bardzo często w przypadkach uzależnienia potrzebny detoks, co powinno się odbywać w
zakładach zamkniętych z uwagi na trudności, jakie osoby uzależnione od alkoholu bądź od
narkotyków zmuszone są pokonać, co niestety w warunkach domowych może stać się
niemożliwe.
PROSTYTUCJA
Prostytucja, jest jednym z
najstarszych zjawisk patologii
społecznej, chociaż w
starożytnym Rzymie, domy
publiczne były legalne.
Pod pojęciem prostytucji należy
rozumieć utrzymywanie
stosunków seksualnych, bez
zaangażowania emocjonalnego w
celu, osiągnięcia korzyści
materialnych.
W Polsce samo uprawianie
prostytucji nie jest
przestępstwem, przestępstwem
jest, czynna pomoc w uprawianiu
prostytucji. Jednakże o
zachowaniach prostytucji ,
można mówić w kategoriach demoralizacji.
Przyczyn skłaniających młodych ludzi do uprawiania nierządu jest wiele. Czasami robią to z
biedy, innym razem są molestowane seksualnie, przemoc w domu, także może dać początek
takiemu zachowaniu, może to być sposób na zabicie nudy. Coraz więcej prostytutek , to dzieci z
tzw. dobrych domów.
Aby zapobiec uprawianiu nierządu podjęto działania profilaktyczne.
Jedną z form pracy socjalnej skierowanej do młodych ludzi zajmujących się prostytucją jest
streetwork. Jego przedstawiciele docierają do młodzieży grupującej się w nieformalnych
punktach spotkań, do band młodzieżowych, agresywnych grup młodzieży i osób zażywających
narkotyki. Pracują na dworcach kolejowych, na placach publicznych, w parkach, w salonach gier,
w dyskotekach, w klubach młodzieżowych, na ulicach
Ważne jest też, aby uświadamiać osoby uprawiające nierząd , jakie zachowanie to , niesie za
sobą zagrożenia.
ZAPAMIĘTAJ !
· - KAŻDY KONTAKT SEKSUALNY, KTÓRY MA CHARAKTER PRZYPADKOWY
STANOWI RYZKO ZAKAŻENIA.
JEŚLI NIE ZNASZ DOBRZE SWOJEGO PARTNERA, TY LUB TWÓJ PARTNER
WSPÓŁŻYJECIE JESZCZE Z INNYMI OSOBAMI - JEST TO RYZYKOWNE
ZACHOWANIE SEKSUALNE.
· - KAŻDY MOŻLIWY KONTAKT POTENCJALNIE ZAKAŹNYCH PŁYNÓW
USTROJOWYCH Z BŁONĄ ŚLUZOWĄ UST, OCZU, ODBYTU, POCHWY, CZŁONKA TO
RYZYKO ZAKAŻENIA HIV!
· - RYZYKO JEST JESZCZE WIĘKSZE, JEŚLI WSPÓŁŻYJESZ
Z PARTNERKĄ W OKRESIE MIESIĄCZKI LUB UPRAWIASZ STOSUNKI ANALNE
(BŁONA ŚLUZOWA ODBYTU JEST SZCZEGÓLNIE PODATNA NA MIKROURAZY).
· - JEŚLI NIE MASZ JEDNEGO, WIERNEGO PARTNERA, KTÓREMU TEŻ JESTEŚ
WIERNY I OBOJE NIE WIECIE JAKI JEST WASZ STATUS SEROLOGICZNY - STOSUJ
PREZERWATYWĘ, KTÓRA SPRAWIA, ŻE TWOJE ZACHOWANIA SEKSUALNE SĄ
BEZPIECZNIEJSZE.
Kolejne działania profilaktyczne, to koncepcja „Stolików oświatowych”. Istotą ich działań jest
przeciwdziałanie zagrożeniom, których wystąpienie lub spotęgowanie wydaje się być wysoce
prawdopodobne.
Przy „stoliku oświatowym” zasiadają przede wszystkim pedagog szkolny i dzielnicowy, i to
oni decydują kto może jeszcze być pomocny w załatwieniu konkretnej sprawy czy problemu.
Działania profilaktyczne , opierające się o pracę „stolików oświatowych”, zmierzają do
zwalczania zjawiska przemocy domowej, skutków agresji i innych społecznych patologii
poprzez jak najszybsze ich wykrywanie.
Istotną rolę w profilaktyce mają poradnie psychologiczno – pedagogiczne. Głównym
zadaniem takich poradni jest diagnozowanie i pomoc.
PRZEMOC
Przemoc – wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby bez jej
przyzwolenia, przy czym wyróżnia się dwa zjawiska: przemoc fizyczną i przemoc psychiczną.
Przemoc fizyczna to wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny
osoby bez jej przyzwolenia przy użyciu siły fizycznej.
Przemoc w rodzinie jest przestępstwem ściganym przez prawo !
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich stał się ofiarą przemocy ze strony członka rodziny,
Jeśli Twój partner/partnerka, dziecko lub inna osoba krzywdzi Ciebie lub Twoich bliskich
RATUJ SIĘ ! NIE WSTYDŹ SIĘ ! SZUKAJ POMOCY !
Zgłoś się do ludzi, instytucji, organizacji zobowiązanych do udzielenia ci wsparcia i pomocy !
Są to:
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
Ośrodki Pomocy Społecznej,
Punkty Konsultacyjno-Informacyjne dla Ofiar Przemocy,
Prokuratura,
Sądy Rodzinne i Nieletnich,
Kuratorzy sądowi,
Pedagodzy szkolni,
Lekarze,
Komitet Ochrony Praw Dziecka,
Centra i Punkty Pomocy Rodzinie,
Ośrodki Interwencji Kryzysowej,
Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne.
Policja prowadzi „Niebieskie Karty „ dla osób pokrzywdzonych.
Należy pamiętać, iż dzieci nie rodzą się złe, to właśnie demoralizacja , przestępczość wśród
dorosłych, powoduje coraz częściej spotykaną demoralizację i przestępczość wśród nieletnich.
Dzieci naśladują zachowania dorosłych naśladując ich, początkowo biorą przykład z rodziców,
często ich zachowania są odbiciem lustrzanym zachowań najbliższych i w miarę upływu czasu
ludzi, z których biorą przykład przybywa.
,,Wychowanie, w którym jest dużo miłości i zaangażowania, wyraźne wytyczenie granic, jak
dziecku wolno, a jak nie wolno się zachowywać oraz niestosowanie metod wychowawczych
opartych na sile, przyczynia się do harmonijnego rozwoju dziecka i do wzrostu jego
samodzielności.”
Olweus