Załącznik nr 1 do uchwały nr 453/VI/2013 Rady Gminy Kłodzko z dnia 19 grudnia 2013 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI DROSZKÓW w Górach Złotych na lata 2013 – 2019 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI DROSZKÓW SPIS TREŚCI Spis treści ……………………………………………………………………………………. 2 I ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA ………………… ………………….……………… 3 1. Położenie geograficzne 2. Demografia 3. Historia 4. Zabytki 5. Edukacja i kultura 6. Administracja 7. Infrastruktura 8. Gospodarka 9. Turystyka 10. Jaka jest wieś Droszków II ANALIZA SWOT ………………………………………………………………………. 13 III OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ ………………………………….. 14 Foto. Autarkia PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI DROSZKÓW I ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA DROSZKÓW Zasoby sołectwa to wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi oraz otaczającego ja obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie lub w przyszłości przy budowaniu czy realizacji publicznych i prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Przy analizie zasobów wzięto pod uwagę następujące kategorie: środowisko przyrodnicze, środowisko kulturowe, dziedzictwo religijne i historyczne, obiekty, tereny, infrastruktura, gospodarka i rolnictwo, sąsiedzi i przyjezdni, instytucje, ludzie, organizacje społeczne. „… Najwięcej jest tutaj kamiennych krzyży, głównie XIX -wiecznych. Jeden z nich stoi tuż przed ogrodzeniem kościoła. Ale nic dziwnego, że tematyka pasyjna dominuj w sztuce przydrożnej. Na krzyżu dokonało się Zbawienie, którego – dzięki ofierze złożonej na nim przez Jezusa Chrystusa – może dostąpić teraz każdy człowiek. Stawianie krzyży przydrożnych było swoistym, publicznym wyznaniem wiary. Prowokowało też do religijnych rozważań, refleksji o rzeczach ostatecznych. Kontynuując tradycję przedwojennych mieszkańców Droszkowa, współczesny krzyż przy tej samej drodze postawił L. Orski. Jest to krzyż dziękczynny za ocalenie mu życia 30 stycznia 1988 roku. L.Orski uległ wtedy wypadkowi drogowemu podczas rajdu samochodowego. Podobne przyczyny towarzyszyły stawianiu figur przydrożnych. Były swoistą „Biblia pauperum” najchętniej stawiano je przy mostach, które są elementem powszechnego komunikowania się. Jest w nich przecież coś magicznego – wciąż stanowią symbol przejścia (podobnie jak brama). Kiedyś mosty uważano za cud techniki, podkreślały więc cuda dokonywane przez świętych „zaklętych” w kamienne figury. Jednym z takich świętych był wspomniany już w tej książce św. Jan Nepomucen, który miał chronić przed powodzią, utonięciem i przypominać, że za wiarę – jeśli trzeba – należy oddać życie. Zginął męczeńską śmiercią utopiony w Wełtawie, zrzucony uprzednio z mostu za to, że – jak mówi jedna z wersji tragicznych wydarzeń – nie chciał wyjawić królowi tajemnicy spowiedzi jego małżonki. Figura św. Jana Nepomucena stoi także w Droszkowie, tuż przy kościele. Ale, co dziwne nie ma w pobliżu ani mostu, ani cieku wodnego. Dla fundatora ważny był zapewne inny element symboliki związany z tym świętym – tajemnica spowiedzi. Ustawiając figurę męczennika chciał podkreślić wierność mieszkańców Droszkowa wierze katolickiej. Działo się to bowiem w czasach, gdy doktryna katolicka ścierała się z protestancką, nie uznającą spowiedzi jako sakramentu. Mieszkańcy Droszkowa pozostali wierni ideom swych poprzedników – przystąpili ostatnio energicznie do ratowania miejscowego dziedzictwa kulturowego. Zaczęli od kościoła p.w. św. Barbary. Naprawiono już dach, założono nowe rynny i spusty, wykonano odkuwkę fundamentów i ich izolację, co ma zapobiec dalszemu zawilgoceniu kościoła. Nie zapomniano o rzeźbach z wnętrza świątyni, które poddano renowacji. A kościół to cenny, jeszcze gotycki, tylko nieznacznie przebudowany w czasach baroku. W jego przyziemiu znajduje się skromny, barokowy portal. Obecny kształt wieży pochodzi z XIX wieku.” Droszków to jedna z ładniej położonych wsi na Ziemi Kłodzkiej. Powstał około XIII wieku, leży dość wysoko, bo 440-500 m n.p.m. Prowadzi tety malownicza droga z Ołdrzychowic Kł, m.in. przez Przełęcz Droszkowską, Jaszkową Górną do Kłodzka. Przy drodze tej stoi wiele starych i często cennych kamiennych krzyży, figur przydrożnych i kapliczek. Nawet na wysoko położonej Przełęczy Droszkowskiej (510 m n.p.m. stoi kapliczka domkowa, której postawienie musiało kosztować budowniczych niemało trudu. Stoi bowiem na skarpie drogi. Nic dziwnego, że Joseph Wittig – znany przedwojenny badacz Ziemi Kłodzkiej – powiedział kiedyś o niej, że to „Poletko Pana Boga”. Na podstawie przewodnika dla dociekliwych „Gminy Kłodzko skarby i osobliwości” autorstwa Marka Perzyńskiego. Lokalizacja Gminy Kłodzko na mapie Powiatu kłodzkiego Lokalizacja Droszkowa na mapie Gminy Kłodzko DROSZKÓW Położenie geograficzne Droszków leży na granicy Gór Złotych i Wzgórz Rogówki w Kotlinie Kłodzkiej, w Sudetach, w południowo-zachodniej Polsce. Od Kłodzka, siedziby powiatu i gminy, jest oddalony o około 12 km. Warunki naturalne Droszków jest niewielką wsią ciągnącą się wzdłuż Brodka (potocznie Droszkowskiej Wody) na wysokości około 440-500 m n.p.m. w dolinie, położonej poniżej Przełęczy Droszkowskiej. Jej najbliższe otoczenie stanowią użytki rolne, z kolei lasy rosną jedynie na wschód od zabudowań wsi, na grzbiecie Gór Złotych. Skrajem tych lasów biegnie granica Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego. Budowa geologiczna Okolice Droszkowa charakteryzują się ciekawą budową geologiczną. Od zachodu występują sjenity, na których zalegają niewielkie skupiska granodiorytów amfibolowych. W granodiorytach kłodzko-złotostockich występuje kordieryt, a w hornfelsach kordierytowych ukazują się drobne granaty. Z kolei w granoporfirach występuje augit oraz rzadziej piryt. Demografia Obecnie wieś liczy 55 mieszkańców, w tym 54 zameldowanych na pobyt stały i 1 osoba zameldowana na pobyt czasowy. Historia Droszków powstał przypuszczalnie przed połową XIII w., jako jedna ze starszych osad w tym rejonie ziemi kłodzkiej, mimo to w dokumentach pierwsze wzmianki na jego temat pojawiają się dopiero w dokumencie z 1357 r. Jest w nim mowa o tym, że wchodził w skład dóbr trzebieszowickich, które należały do rodu von Czeschwitzów. W 1405 r. Hering z Jaszkowej Górnej ufundował tutaj kaplicę grzebalną św. Barbary, której istnienie jako kościoła filialnego potwierdził wystawiony w 1493 r. w Rzymie dokument. W okresie średniowiecza Droszków stał się dziedzicznym wolnym sędziostwem, które w 1419 r. posiadał sędzia Nicklas, a w 1499 r. niejaki Mertin. Następnie wieś stała się własnością kameralną, która przeszła we władanie miasta Kłodzka. Połowa wieku XVIII przyniosła zmianę przynależności państwowej wsi wraz z całym hrabstwem kłodzkim z Monarchii Habsburskiej na Królestwo Pruskie na mocy pokojów: wrocławskiego w 1742 r. i hubertusburskiego z 1763 r., które kończyły tzw. wojny śląskie. Kolejne stulecie nie przyniosło większych zmian. Droszków należał do rodu Kutscherów vel Kintscherów jako wolne sędziostwo. W 1825 r. znajdowały się tu 43 budynki, a w 1840 r. – 46, w tym kaplica cmentarna, młyn wodny, tartak, wapiennik, a wśród mieszkańców było 8 tkaczy chałupników. Pomimo atrakcyjnego położenia Droszków nie odegrał większej roli w kształtującej się wówczas turystyce, chociaż przez Przełęcz Droszkowską wiódł już wtedy popularny szlak na Ptasznik. Po 1945 r. wieś znalazła się na mocy konferencji poczdamskiej w granicach Polski, co oznaczało przesiedlenie dotychczasowej niemieckiej ludności w głąb Niemiec w latach 19451947. Wieś stopniowo wyludniała się oraz zanikło rzemiosło. We wsi w okresie międzywojennym działa szkoła podstawowa, która istniała do lat 70. XXw. Została zlikwidowana wraz z reorganizacją oświaty na ternie gminy wiejskiej Kłodzko. Droszków nie posiada osobnej parafii katolickiej. Tutejsi mieszkańcy należą do parafii św. Mikołaja w Jaszkowej Górnej. Daty wzmianek o miejscowości i jej oficjalne nazwy według źródeł: 1357 r. Droschkaw; 1385 r. Droschkow; 1417 r. Drasskow (Droszkow); 1493 r. Druschkou; 1499 r. Droszka; 1667 r. Droski; 1743 r. Droschkau; 1945 r. Drążków; 1950 r. (Drożków) Droszków Zabytki Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest obiekt: Kościół filialny p.w. św. Barbary, pochodzi z XV wieku, przebudowany w XVII lub na początku XVIII wieku w stylu barokowym; Inne zabytki: Domy mieszkalne i budynki gospodarcze: ** nr 4 – mieszkalny, murowany z końca XIX wieku i dwa budynki gospodarcze z końca XIX wieku; ** nr 14 – mieszkalny, murowany z końca XIX wieku; ** nr 35 – mieszkalny z połowy XIX wieku Zespół kapliczek i kolumn maryjnych: ** kapliczka domkowa – znajduje się na skarpie drogi Przełęczy Droszkowskiej, murowana kaplica z Pietą, ołtarzem z 1679 r. i obrazami z XVII wieku; ** figura św. Jana Nepomucena – znajduje się przy kościele, barokowa z 1782 r. ** Kolumna Maryjna – jedna z najstarszych na Ziemi Kłodzkiej, pochodzi z 1699 r. (zniszczona i rozkradziona); ** Ukrzyżowanie – z 182 r., fundacja F. Kolbego; ** Pasja – z 1820 r.; ** figura św. Franciszka Ksawerego – kamienna, dłuta Raucha z 1878 r. ** krzyż znajduje się przy głównej drodze, ufundowany przez L. Orskiego jako wotum za uratowanie życia 30 stycznia 1988 r. podczas rajdu samochodowego. Edukacja i kultura Dzieci w wieku 7-13 lat realizują obowiązek edukacyjny w Szkole Podstawowej im. St. Mikołajczyka w Jaszkowej Dolnej; młodzież w wieku 13-16 lat kontynuuje naukę w Gimnazjum Publicznym im. Wł. St. Reymonta w Kłodzku. W Droszkowie działa świetlica wiejska, która organizacyjnie podlega Ośrodkowi Kultury Sportu i Rekreacji z/s w Ołdrzychowicach Kł. Administracja Droszków po zakończeniu II wojny światowej znalazł się w granicach Polski. W latach 19451973 wieś tworzyła wspólną gromadę z Jaszkową Górną, wchodzącą w skład powiatu kłodzkiego, województwa wrocławskiego. Po zmianach podziału terytorialnego kraju w 1975 r. miejscowość weszła w skład gminy Kłodzko. Ostatnia zmiana miała miejsce w 1990 r., kiedy to na terenie gminy w ramach podziału administracyjnego utworzono sołectwa jako jednostki pomocnicze gminy – Droszków stał się odrębnym sołectwem. Mieszkańcy wsi wybierają do Rady Gminy jednego radnego co 4 lata, tworząc wspólny okręg wyborczy z Jaszkową Górną i Marcinowem. (od 2014 r. Droszków tworzy jednomandatowy okręg wyborczy z Jaszkową Górną i Rogówkiem). Ponadto organem władzy samorządowej we wsi jest rada sołecka na czele której stoi sołtys. Funkcję tę obecnie sprawuje Maria Rusiniak. Koordynatorem samorządowym z ramienia Urzędu Gminy jest Justyna Muzyka. Transport Droszków leży na uboczu ważnych szlaków komunikacyjnych Ziemi Kłodzkiej. Przez wieś przebiega droga powiatowa z Ołdrzychowic Kł. do Jaszkowej Górnej. Komunikację autobusową zapewnia PKS Kłodzko. W samej wsi znajduje się jeden przystanek autobusowy. Bezpieczeństwo W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych zagrożeń – Droszków podlega pod działania Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaszkowej Górnej oraz Powiatowej Straży Pożarnej w Kłodzku. Funkcję dzielnicowego pełni mł. ASP. Maciej Franczak z Komendy Powiatowej Policji w Kłodzku. Gospodarka Droszków jest wsią rolniczą, jednak wyłącznie z pracy w tym sektorze gospodarki utrzymuje się około 35% ludności czynnej zawodowo. Pozostali mieszkańcy dojeżdżają do pracy w innych miejscowościach. W 1978 r. we wsi było czynnych 22 gospodarstw rolnych, a już 10 lat później pozostało ich już tylko 15; obecnie z rolnictwa utrzymują się 4 rodziny. Wieś zawsze znajdowała się z orbicie wpływów Jaszkowej Górnej. Droszków nie posiada zaplecza handlowo-usługowego. Turystyka Droszków należy do jednej z ładniej położonych wsi w Kotlinie Kłodzkiej, pomiędzy Górami Złotymi a Krowiarkami, mimo to funkcja turystyczna wsi nie jest tutaj zbyt dobrze rozbudowana. Przez wieś przechodzi szlak turystyczny im. J. Szczypińskiego z Ptasznika do Bystrzycy Kłodzkiej. JAKA JEST WIEŚ DROSZKÓW ? Co wyróżnia naszą wieś? Atrakcyjne położenie pomiędzy miastem Kłodzkiem, a uzdrowiskiem Lądek-Zdrój w Górach Złotych z licznymi szlakami turystycznymi. Zachowane w stanie naturalnym środowisko przyrodnicze o różnorodnej faunie i florze. Przestrzeń, świeże powietrze, piękne krajobrazy, zabytki historyczne oraz wspaniali mieszkańcy. Jakie pełni funkcje? Podstawową funkcją jest działalność rolnicza oraz turystyczna. Kim są mieszkańcy? Wieś zamieszkuje przede wszystkim ludność napływowi i autochtoni. Co daje utrzymanie? Źródłem utrzymania mieszkańców są dochody z działalności rolniczej, wynagrodzenia uzyskiwane z pracy w sektorze gospodarczym i sferze budżetowej oraz świadczenia emerytalno-rentowe. Jak zorganizowani są mieszkańcy? We wsi działa rada sołecka. W jaki sposób rozwiązują problemy? Ważne problemy wsi sa rozwiązywane na zebraniach wiejskich, natomiast bieżące sprawy są omawiane na cyklicznych spotkaniach poszczególnych grup społecznych. Jaki wygląd ma nasza wieś? Wieś o charakterze łańcuchowym, większość zabudowań mieszkalnych i mieszklanogospodarczych o cechach charakterystycznych dla architektury sudeckiej jest mocno wyeksploatowana i wymaga remontu. Kolorytu wsi dodają liczne obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków lub ujęte w wykazie zabytków. Ogólny wizerunek wsi można uznać za dość schludny i estetyczny, jednakże wymagający modernizacji. Jakie obyczaje i tradycje są u nas pielęgnowane i rozwijane? Mieszkańcy pielęgnują tradycyjne obrzędy regionalne, do najważniejszych można zaliczyć: - dożynki parafialne; - odpusty parafialne. Jak wyglądają mieszkania i obejścia? Wiele gospodarstw jest starych i zniszczonych, wymagają zatem gruntownej modernizacji, jednak w ostatnim okresie można zauważyć coraz większą dbałość mieszkańców o estetyczny wygląd obejść np. koszenie traw przy posesjach. We wsi powstaje także wiele nowych domów. Ogólny stan domów można określić jako schludny. Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Wieś posiada wodociąg, oświetlenie i linię telefoniczną. Wyznaczona jest również ścieżka rowerowa przebiegająca przez wieś – co pozytywnie wpływa na atrakcyjność terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniowa i rekreacyjną. Znaczącym potencjałem wsi jest zachowane w stanie naturalnym środowisko przyrodnicze tj. lasy, pastwiska, bogata szata roślinna, różnorodne gatunki zwierząt. Brak zakładów przemysłowych we wsi owocuje w czyste powietrze, naturalna ciszę oraz piękne widoki, które zachęcają do aktywnego wypoczynku. Jakie jest rolnictwo? Drobne; średniotowarowe. Jakie są powiązania komunikacyjne? Wieś powiązana jest z miastem Kłodzkiem. Mieszkańcy przeważnie tam pracują. Do miasta można dostać się autobusem lub transportem prywatnym. Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Młodzież i dzieci posiadają następujące możliwości alternatywnego spędzania czasu wolnego: - zajęcia w świetlicy wiejskiej, gdzie można grać w tenisa stołowego; - boisko do gry w siatkówkę. II ANALIZA SWOT Na podstawie analizy zasobów opracowano korzystne i niekorzystne cechy wewnętrzne sołectwa oraz potencjalne szanse i zagrożenia występujące w otoczeniu, które mogą mieć wpływ na przyszłość sołectwa i jego mieszkańców. Poniżej zamieszczono podsumowanie sytuacji rozwojowej Droszkowa. SILNE STRONY SŁABE STRONY - ogromny potencjał walorów - niewykorzystany potencjał turystyczny wsi; przyrodniczych i krajobrazowych; - brak bazy usługowo – gastronomiczno – - dogodne położenie (pomiędzy Kłodzkiem i noclegowej; Lądkiem-Zdrój) - niedostateczna promocja dziedzictwa - dostępność komunikacyjna; kulturowego; - szlaki turystyczne, trasy rowerowe; - zużycie techniczne obiektów zabytkowych, - bogata tradycja; budynków użyteczności publicznej oraz - bogate zasoby historyczne i kulturowe; zabudowań mieszkalno – gospodarczych; - rozwijająca się infrastruktura techniczna; - brak miejsca spotkań ludności; - atrakcyjne tereny inwestycyjno – - brak parkingów, zły stan dróg; mieszkaniowe; - brak selektywnej zbiórki śmieci; - rozwijająca się infrastruktura społeczna; - wysokie bezrobocie, niski poziom - aktywna działalność mieszkańców; dochodów mieszkańców; - potencjalni inwestorzy; - brak kanalizacji; - brak oferty dla dzieci i młodzieży; - brak chodników i dostatecznego oświetlenia; SZANSE ZAGROŻENIA - możliwość pozyskania zewnętrznych - niestabilna sytuacja społeczno – środków pomocowych na finansowanie gospodarcza w kraju; działań; - wysoka konkurencja w sektorze usług - wykorzystanie ruchu turystycznego turystycznych oraz wśród podmiotów wiodącego przez wyznaczoną ścieżkę ubiegających się o środki pomocowe; rowerową; - brak informatyzacji wsi; - stworzenie turystycznych ścieżek - apatia i zniechęcenie mieszkańców; tematycznych; - brak umiejętności pozyskiwania funduszy z - nowi mieszkańcy wsi i ich świeże zewnątrz; spojrzenie; - brak własnej strony internetowej; - położenie na obszarze terenów - brak nowoczesnej promocji wsi; chronionych; - aktywność mieszkańców; - zagospodarowanie boiska w centrum wsi; III OPIS PLANOWANYCHCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ Lp. Nazwa zadania Cel Przeznaczenie Harmonogram realizacji Od 2013 do 2019 Źródła finansowania PROW; Urząd Marszałkowski; Gmina Kłodzko; Sołectwo 1. Całkowity Zachowanie remont Kościoła dziedzictwa p.w. św. Barbary kulturowego, remont ważnego zabytku Możliwość dalszego korzystania z obiektu 2. Budowa świetlicy wiejskiej wraz z wyposażeniem (nagłośnienie, oświetlenie, sprzęt komputerowy, meble, namiot biesiadny itp.) Remont kapliczek – utworzenie szlaku turystycznego „Poletko Pana Boga” Budowa nowoczesnego obiektu użyteczności publicznej Stworzenie Od 2014 do miejsca spotkań 2019 mieszkańców oraz organizacji imprez integracyjnych Środki unijne; Gmina Kłodzko, Sołectwo Zachowanie dziedzictwa kulturowego Stworzenie nowej atrakcji turystycznej PROW; Gmina Klodzko; Sołectwo; małe projekty 3. Od 2014 do 2019 4. 5. 6. 7. 8. Promocja Droszkowa: - utworzenie strony internetowej; - tablice informacyjne „witacze”; - projekt i wykonanie folderu widokówek; - odnowienie szlaków; - wyznaczenie punktów widokowych; Organizacja imprez i działań kulturalnych autarkia m.in.: ognisko dożynkowe; szlak ginących zawodów Organizacja warsztatów dla mieszkańców i turystów: - fotograficzne; - kulinarne; - ornitologiczne; Odnowienie tras rowerowych z miejscem rekreacyjnym Budowa wiaty grillowej Zwiększenie przepływu i dostępności informacji. Podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości Zwiększenie Od 2014 do zainteresowania 2019 miejscowością. Rozwój turystyki. Gmina Kłodzko; Sołectwo; małe projekty Integracja społeczna. Podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości Aktywne Od 2014 do spędzanie czasu 2019 wolnego. Zwiększenie zainteresowania miejscowością. Gmina Kłodzko; Sołectwo; małe projekty; prywatni sponsorzy Podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości Aktywne Od 2014 do spędzanie czasu 2019 wolnego. Zwiększenie zainteresowania miejscowością Sołectwo; małe projekty; sponsorzy prywatni Podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości. Poprawa infrastruktury komunikacyjnej i turystycznej. Podniesienie atrakcyjności turystycznej Zwiększenie ruchu rowerowego. Rozwój turystyki Małe projekty; sponsorzy Od 2013 do 2019 Stworzenie Od 2015 do miejsca spotkań 2019 mieszkańców Gmina Kłodzko; sołectwo 9. 10. 11. miejscowości. Poprawa infrastruktury turystycznej Budowa Poprawa chodnika wzdłuż infrastruktury drogi głównej komunikacyjnej prowadzącej do kościoła Remont boiska Poprawa sportowego i infrastruktury infrastruktury społecznej Przetłumaczenie i wydanie w języku polskim niemieckiej kroniki Droszkowa Zachowanie dziedzictwa kulturowego oraz organizacji imprez. Rozwój turystyki Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców Od 2014 do 2019 Starostwo Powiatowe; środki zewnętrzne Rozwój warunków do aktywnego spędzania czasu wolnego, rozwój kultury fizycznej Zwiększenie zainteresowania miejscowością Od 2015 do 2019 Gmina Kłodzko; środki zewnętrzne Od 2013 do 2015 Małe projekty