PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PISZKOWICE NIEZWYKŁA WIEŚ NIEZWYKŁE KRAJOBRAZY 1 Piszkowice 2009 rok I. Charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja. I.1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności. Piszkowice są jedną z 35 wsi Gminy Kłodzko. Jest to średniej wielkości wieś, położona w dolinie rzeki Ścinawka, w północno - zachodniej części gminy. Zabudowa wsi przypomina, w ogólnym zarysie, wielodrożnicę z przemieszanymi zagrodami i budynkami mieszkalnymi. Powierzchnia wsi wynosi 335 ha, w tym użytki rolne stanowią 265 ha. 96% użytków to gleby chronione II – IV klasy bonitacyjnej. Jest to teren intensywnego rolnictwa rozwiniętego na dobrych i bardzo dobrych glebach. Funkcją dominującą jest tu rolnictwo oraz jego obsługa. Funkcjami uzupełniającymi są: mieszkalnictwo i przemysł. To jedna ze starszych wsi w Kotlinie Kłodzkiej. Piszkowice są położone 7 km od Kłodzka, na wysokości ok. 295-335 m n.p.m. skały metamorficzne z okresu proterozoiku: W Piszkowicach i jej okolicach, są amfibolity, gnejsy mylonityczne i katakistyczne, fyllity, kwarcyty iprofiroidy oraz paleozoiku: gabra, fyllity, łupki amfibolowe, zieleńce, łupki chlorytowe, wapienie, kwarcyty i keratofiry. Skały te są silnie pofałdowane i poprzecinane uskokami, charakteryzują się silnym stopniem metamorfozy. Główne problemy wsi to ochrona rzeki Ścinawki przed zanieczyszczeniami oraz ochrona wartościowych gleb przed ich degradacją. Ponadto na terenie wsi znajduje się wiele zabytków objętych ochroną konserwatorską, w tym również ścisłą ochroną. Wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim. Wieś Piszkowice o powierzchni 335 ha wyznaczona granicami administracyjnymi wsi: od wschodu – wieś Gorzuchów, Bierkowice, od zachodu – wieś Ruszowice i wieś Kamieniec, od północy wieś Korytów, i Kłodzko, W Piszkowicach istnieje mała elektrownia wodna w trakcie realizacji są sieci wodociągowe w dla wsi Młynów, Ławica, Ścinawica, Gołogłowy, Bierkowice, Łączna, Ruszowice, Korytów i Kamieniec o długości ponad 60 km. 2 Ludność (stan na 30.06.2009 r.) Wieś Piszkowice liczy 288 mieszkańców w tym: kobiety - 145 mężczyźni -143 Struktura wieku mieszkańców wsi: Ludność w wieku przedprodukcyjnym – 57 w tym: - kobiety w wieku 0-17 lat - 33 - mężczyźni w wieku 0-17 lat - 24 Ludność w wieku produkcyjnym – 172 w tym: - kobiety w wieku 18-59 lat - 75 - mężczyźni w wieku 18-64 lat - 97 Ludność w wieku poprodukcyjnym – 59 w tym: - kobiety w wieku 60 lat i więcej - 35 - mężczyźni w wieku 65 lat i więcej -24 I.2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń mających wpływ na powstanie układu przestrzennego. Rys historyczny Piszkowice są jedną ze starszych wsi w Kotlinie Kłodzkiej. Powstały jeszcze jako słowiańska osada przedlokacyjna przy starym trakcie handlowym z Kłodzka do Broumova – około XIV wieku. Była tu jedna z pierwszych parafii na ziemi kłodzkiej. Wzmianki o dworze i kościele świadczą, że była to spora i bogata wieś rycerska. Od 1346 roku jej właścicielem 3 był protoplasta znanego rodu osiadłego na ziemi kłodzkiej- przybyłego z Czech- Hugo von Haugwitz. Majątkiem w Piszkowicach władali aż do wygaśnięcia rodu w 1819 roku. Bardzo długo używano tutaj języka czeskiego. Słynęły z ogrodnictwa i sadownictwa. I.3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości. Piszkowice mają charakter wsi typowo rolniczej, leżą na wysokości 295-335 m n.p.m. Prowadzi tędy bardzo malownicza droga z Kłodzka przez Bierkowice, Ruszowice, Kamieniec, Szalejów Górny w kierunku Polanicy Zdroju, i innych uzdrowisk. Na terenie wsi Piszkowice zachowało się wiele domów mieszkalnych, a także mieszkalno-gospodarczych o cechach charakterystycznych dla architektury regionalnej ziemi kłodzkiej (architektura sudecka) z asymetrycznymi dachami i oszalowanymi szczytami. W ścianach niektórych z nich są wnęki – kapliczki z figurkami świętych. Wieś nie posiada rynku, jednego placu, miejsca, na którym organizowane byłyby odbywające się tutaj dość liczne imprezy kulturalne, rozrywkowe i okolicznościowe. 4 Najczęściej imprezy organizowane są w świetlicy, kuchnia, zaplecze szatniowo-sanitarne, stwarzają dogodne warunki do organizowania imprez. Marzeniem mieszkańców jest remont kościoła pw. Jana Chrzciciela w Piszkowicach, jak również ogólna poprawa wizerunku wsi. Na szczególną uwagę zasługuje ok. dwustuletnia chałupa wieńcowa, kiedyś było to domostwo typowe dla ziemi kłodzkiej . Ma stromy, dwuspadowy dach. Stosunek wysokości dachu do wysokości ścian wynosi trzy do jednego. Do szczególnych miejsc kultu celebrowanych przez lokalną społeczność należy: - Obronny Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela; który był erygowany w XIV wieku pierwotnie wzmiankowany w 1380 r. Murowany, jednonawowy z symetrycznymi kaplicami, imitującymi transept z zakończonym półkoliście prezbiterium i wieżą w elewacji frontowej. We wnętrzu renesansowa ambona z poł. XVII w., trzy późnobarokowe ołtarze z II poł. XVIII w. oraz dwie płyty nagrobne z 1579 r. i 1600 r.. Kościół otacza mur. Msze celebrowane są codziennie: w dnie powszechne o godz. 18.00; w niedziele i święta o godz. 9.00 i 11.00 ( w tym czasie możliwe jest zwiedzanie Kościoła) 5 24 czerwca uroczyście obchodzona jest msza odpustowa, szczególnie kultywowana przez parafian. W Parafii p.w. Św. Jana Chrzciciela w Piszkowicach nastało nowe. Nowy ks. Proboszcz Jan, Władysław Kwiatkowski szybciutko ożywił swoich parafian. Od sierpnia rozpoczęła się akcja zbierania pieniędzy na remont kościoła liczba wiernych sięga 1220 osób. Blisko połowa aktywnie uczestniczyła we wrześniowych dożynkach parafialnych. - Pierwotna, średniowieczna rezydencja w Piszkowicach wzmiankowana jest w 1340 roku. Od 1373 do 1819 roku jest to nieprzerwanie siedziba rodziny von Haugwitz. Renesansowy dwór – pierwotnie na rzucie litery L- przebudowano na barokowy pałac w latach 1720-1722. Powstało założenie na rzucie prostokąta, którego fasada znajduje się na krótszej, trzyosiowej elewacji od strony wschodniej, jest to budowla dwukondygnacyjna przekryta dachem mansardowym z lukarnami. Artykulacja dekoracji zewnętrznej charakteryzuje się lizenami w wielkim porządku i płycinami międzyokiennymi na osiach. Portal główny flankują ukośne pilastry podwojone lizenami. Wejście na balkon portalowy obramione gierowanymi półwałkami, zamknięte w szczycie przerwanym naczółkiem z umieszczonym centralnie kartuszem herbowym. Od strony południowej pałacu – na stromym stoku — park o zróżnicowanym układzie tarasów, z dekoracyjnymi murami oporowymi, przyporami, bramkami i schodami. 6 Pałac pochodzi z drugiej połowy XVII w. Był przebudowywany w 1722 roku dla Franta Antona von Haugwitz, ponownie w 1892 (poddasze, dach i część elewacji), restaurowany w 1986 i 1991 roku. Murowany, czworoboczny, dwu- i trzytraktatowy z obszerną sklepioną sienią i klatką schodową, piętrowy z użytkowym poddaszem, nakryty czterospadowym dachem łamanym z lukarnami. Elewacje o zaokrąglonych narożnikach, są dzielone parami pilastrów na niskim cokole. Na elewacji frontowej wejście osłania ujęty również w pilastry portal balkonowy. W części pomieszczeń parteru zachowały się sklepienia żaglaste. Wokół pałacu znajdują się fragmenty tarasów ogrodowych i założenia parkowego. Góruje nad okolicą. Mieszkańcy Piszkowic mówią, że to zamek, choć w rzeczywistości jest to barokowy pałac. Ale nic dziwnego: posadowiony na szczycie wysokiego wzgórza rzeczywiście wygląda z daleka jak potężne zamczysko. Jego lokalizacja przypomina słynny pod wałbrzyski zamek Książ. Obiekt dostępny jest tylko z zewnątrz, bo po wnętrzach hula wiatr (prywatny właściciel jakby o nim zapomniał). Szczególnie warto zobaczyć piękny kamienny portal główny w elewacji frontowej (od strony pobliskiego kościoła) z półkolistym balkonem i z ażurową, kamienną balustradą. Na szczęście zachowały się też kraty i oryginalna stolarka. Ten, kto zobaczy wejście główne, zdziwi się zapewne, że umieszczono je w krótszej, niejako bocznej części pałacu. Wymusiło to ukształtowanie terenu. Piszkowicki pałac posadowiony 7 jest na wąskim cyplu, który opada z trzech stron ku dolinom (stąd podobieństwo do zamku Książ). Wyjście z pałacu na tarasy widokowe usytuowano na przeciwległej ścianie. To właśnie widoki sprawiały, że turyści odwiedzający ziemię kłodzką traktowali wizytę w Piszkowicach wręcz jak święty obowiązek. Na górę można było wprawdzie wjechać powozem, ale ci, którzy uważali się za prawdziwych turystów, zostawiali pojazdy na dole. Po krótkim marszu należało, tak jak i obecnie, zboczyć w lewo. Już sam widok prowadzących na górę schodów może przyprawić o drżenie serca. U góry rozgałęziają się boniowato. Są bardzo strome. Wycieczki do Piszkowic łączono dawniej z wypadami na Wzgórza Ścinawskie - w rejonach Suszyny i Mrówieńca poszukiwano agatów i ametystów. Ruch turystyczny bardzo się ożywił, gdy w pobliskich Bierkowicach otwarto stację kolejową (po uruchomieniu w 1897 roku linii kolejowej Kłodzko-Nowa Ruda). Główną przyczyną sławy piszkowickiego pałacu był jednak przede wszystkim fakt, że gościł w przeszłości króla pruskiego Fryderyka II Wielkiego. Jak z tego wynika, aby miejsce stało się sławne, nie trzeba było kiedyś wiele - władca spędził w pałacu bowiem tylko... jedną noc (z 3 na 4 lipca 1787 roku). Kwaterowali tutaj chętnie też wysocy rangą wojskowi, zwłaszcza gdy oblegali twierdzę kłodzką. W 1760 roku - przykładowo - zamieszkał tu generał baron von Laudon, a w 1807 roku generał Dominique Rene Vandamme hrabia Huneburg. Właściciele piszkowickiej rezydencji - pochodzący z Czech ród von Haugwitz - nosili tytuły hrabiowskie (pierwsze wzmianki o nich pochodzą z 1373 r.). Byli obrzydliwie bogaci majątek głowy rodu oszacowano w 1765 roku na ponad 26 tys. talarów, a w 1782 roku był on jeszcze większy, obejmował m.in. dwa folwarki, młyn wodny, wapiennik i bażanciarnię. Nic dziwnego, że mogli pozwolić sobie na zbudowanie rezydencji pełnej przepychu. Renesansową budowlę zastąpili barokową, którą wznieśli w drugiej połowie XVII wieku, a potem w 1722 roku przebudowali ją. Podobnie jak ich następcom, nie przeszkadzali im najwidoczniej turyści, skoro tuż przy pałacu zbudowano platformę widokową (flankują ją dwie zabytkowe już kolumny). Obecnie widoki przysłaniają wyrośnięte drzewa, najlepiej więc przyjechać tutaj późną jesienią, wczesną wiosną lub zimą. Korzystać z wąskiego tarasu widokowego przy południowej elewacji pałacu można przez cały rok. Roztacza się stąd ładny widok na Kotlinę Kłodzką (z Górami Bystrzyckimi w tle). Ród von Haugwitz wygasł w 1816 roku. Potem pałacem władali m.in. ppłk baron von Falkenhausen, wdowa po nim (de domo von Magnis) oraz wrocławski bankier Wolgang Moritz von Eichborn (rodzina ta robiła niezłe interesy na rynku finansowym we Wrocławiu już w XVIII wieku). W 1920 roku pałac przejął kpt Salfed. Po II wojnie światowej była w nim m.in. szkoła, a potem został sprzedany prywatnej osobie. 8 Piszkowice to miejsce niezwykłe także z innego powodu. Należy do nielicznych w Kotlinie Kłodzkiej, w którym zachował się relikt dawnej miejscowej jednolitej pokrywy leśnej. Gdzie indziej drzewa musiały ustąpić użytkom rolnym. Świadectwem wspomnianej pokrywy jest 300-letni klon (Acer platanides) o wys. 16 m i obwodzie 4,4 m, rosnący przed wejściem do piszkowickiego pałacu. W parku przypałacowym zobaczyć można ponadto barokową figurę św. Jana Nepomucena, stojącą na kamiennej kolumnie z prześwitem w zwieńczeniu (tzw. latarniowej). Poprzez plateau z podjazdem i szerokie kamienne schody przypałacowy teren łączy się z kościołem, który wznosi się powyżej. Musieli korzystać z niego także właściciele pałacu, skoro na licu jednej z ławek zachował się herb szlachecki. Na teren przykościelny prowadzi gotycki budynek bramny, który może pochodzić jeszcze z czasów, gdy mur kościelny miał charakter obronny. II. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości II.1. Zasoby przyrodnicze; dziedzictwo kulturowe. Znaczącym potencjałem wsi jest zachowane w stanie naturalnym środowisko przyrodnicze o bogatej i różnorodnej florze i faunie. Głównym elementem krajobrazu są pola uprawne, a na rozciągających się zboczach malownicze łąki. Krajobraz poprzetykany jest licznymi, choć niewielkimi zagajnikami. Występują tu rośliny objęte ochroną prawną; min. klon pospolity (2), pojedyncze drzewa dąb szypułkowy. O bogactwie przyrodniczym Piszkowic, świadczy również istnienie chronionych i rzadkich gatunków zwierząt. Na szczególną uwagę zasługują gatunki ptaków zagrożone na Śląsku lub objęte Europejską Dyrektywą Ptasią; należą do nich błotniak stawonogi (Circus aeruginosus), przepiórka (Coturnix coturnix), kobuz (Falco subbuteo), ponadto: strumieniówka (Locustella naewia), pliszka górska (Motacilla cinerea) oraz pustułka ( Falco tinnunculus). bocian ( Ciconia ) – 1 stanowisko. 9 Dodatkowym atutem wsi są ekologiczne warunki panujące na całym terenie, wspierane przez równoważny rozwój rolnictwa. Czyste powietrze, brak hałasu, piękne widoki, stwarzają doskonałe warunki do odpoczynku po pracy w dużych, zanieczyszczonych i hałaśliwych aglomeracjach. Minus - brak informacji o tych walorach, konieczność ich rozpropagowania. Zasoby naturalne Surowce mineralne. Występowanie surowców mineralnych W Piszkowicach i jej okolicach, są skały metamorficzne z okresu proterozoiku: amfibolity, gnejsy mylonityczne i katakistyczne, fyllity, kwarcyty iprofiroidy oraz paleozoiku: gabra, fyllity, łupki amfibolowe, zieleńce, łupki chlorytowe, wapienie, kwarcyty i keratofiry. Skały te są silnie pofałdowane i poprzecinane uskokami, charakteryzują się silnym stopniem metamorfozy. Struktura użytków rolnych. Wieś Piszkowice ma charakter rolniczy. Gleby są podstawowym zasobem naturalnym, decydującym o charakterze gospodarczym wsi. Wody powierzchniowe Obszar Gminy należy w całości do zlewni Nysy Kłodzkiej i jest odwadniany przez Nysę Kłodzką oraz jej dopływy. Przez wieś Piszkowice przepływa rzeka Ścinawka, (poprzednia nazwa – Steine, ). Jest rzeką w Sudetach Środkowych i lewym dopływem Nysy Kłodzkiej. Długość Ścinawki wynosi 62 km, powierzchni dorzecza 594 km². Płynie w Czechach i w Polsce. Rzeka wypływa z południowo-zachodniego zbocza góry Borowej w Górach 10 Wałbrzyskich, na północ od Rybnicy Leśnej i na wschód od Unisławia Śląskiego. Płynie przez Wyżynę Unisławską, Góry Kamienne, Obniżenie Mieroszowskie i Obniżenie Broumova (Obniżenie Ścinawki). Tu przekracza granicę państwową między Golińskiem i Starostinem. Ponownie wpływa na terytorium Polski między Otovicami a Tłumaczowem i płynie przez Kotlinę Kłodzką. Do Nysy uchodzi poniżej wsi Ścinawica, na północ od Kłodzka. W potoku płynie stosunkowo czysta woda, żyją w niej: pstrągi i lipienie. Dziedzictwo kulturowe Obiekty zabytkowe, obiekty o wartościach historycznych, sentymentalnych. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela. We wsi dział młyny, browar, piekarnia, dom ludowy, kuźnia, staw, mieszkało tutaj wielu bogatych gospodarzy, było więc za co budować. We wsi zachowało się bardzo wiele budynków mieszkalnych, mieszkalnogospodarczych i gospodarczych przeważnie murowanych ale i drewnianych o cechach typowych dla regionalnego budownictwa ludowego (m.in. oszalowane szczyty). 11 Wśród nich wyróżniają w dolnej części wsi okazałe zabudowania podworskie z XVIII w., znacznie przebudowane w XIX i XX w. Większość budynków pochodzi z XIX w., niektóre mają charakter zbliżony do dworów. Na terenie wsi zachowały się przydrożne krzyże i figury, świątki. W Piszkowicach działała szkoła i PGR. 12 WYKAZ ZABYTKÓW WSI PISZKOWICE 13 II.2. Obiekty i tereny. Działki pod zabudowę mieszkaniową. Piszkowice, obecnie nie posiadają miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wzdłuż drogi powiatowej, przy której położona jest wieś, możliwa jest zabudowę jednorodzinną i zagrodową. Wieś posiada jeszcze szereg wolnych działek pod tego typu inwestycje. Działki pod zabudowę letniskową. We wsi znajduje się kilka obszarów, które mogłyby być przeznaczone pod zabudowę letniskową i mieszkaniową wraz z funkcją usług turystycznych. Obszary te znajdują się poza obszarem obecnie zabudowanym. Działki pod zakłady usługowe i przemysł. Obszary wsi leży w pobliżu wsi Bierkowic, którędy przebiega trasa z Kłodzka do Wałbrzycha, dlatego wieś ma szerokie możliwości rozwoju działalność usługowej, handlowej, a także przeznaczone pod pas aktywności gospodarczej. II.3. Infrastruktura społeczna Wieś Piszkowice posiada: - świetlicę - ognisko przedszkole „Przyjaciele Kubusia Puchatka” - Kościół parafialny p.w. Św. Jana Chrzciciela z cmentarzem i kaplicą cmentarną 14 II.3. Infrastruktura techniczna Wieś Piszkowice uzbrojona jest w sieć elektroenergetyczną, telekomunikacyjną. Przez wieś przebiega droga powiatowa . Wzdłuż drogi po obu stronach usytuowane są budynki mieszkalne. II.4. Gospodarka i rolnictwo Wieś Piszkowice ma charakter rolniczy. Gleby są podstawowym zasobem naturalnym, decydującym o charakterze gospodarczym wsi. Znajdują się jedne z najlepszych gleb na ziemi kłodzkiej. Mieszkańcy wsi nie prowadzący działalności rolniczej pracują w zakładach pracy nie związanych z rolnictwem głównie w swojej rodzinnej wsi lub w mieście Kłodzko. Zakłady pracy działające we wsi: - Zakład Usługowo-Handlowy "Zbyszko" Zbigniew Kula - Zakład Leczniczo-Opiekuńczy dla Dzieci Prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Maryi Niepokalanej, - Mechanika Pojazdowa, -Sklep Spożywczy, 15 -Rospodarstwo Rolne „Agro-Rin” s.j. - Usługi Budowlane II.5. Kapitał społeczny i ludzki. - Rada Sołecka Bardzo prężnie działająca Rada Sołecka na czele z Panią Sołtys podejmuje inicjatywy zmierzające do poprawy funkcjonowania wsi. Sołtys wraz z Radą Sołecką inicjuje szereg działań zmierzających do poprawy jakości życia mieszkańców. Przykładem takich działań jest organizowanie Dnia Dziecka. Remont drogi Piszkowice-Korytów i budowa oświetlenia drogowego w 2008 r., renowacja tablic ogłoszeniowych, malowanie i upiększanie przystanków autobusowych. Dzięki staraniom Pani Sołtys na przystankach autobusowych zamontowano ławki, ustawiono kwietniki, wyremontowano świetlicę, zagospodarowano plac przy świetlicy, odnowiono elewację świetlicy. Wszystkie prace zostały wykonane przez mieszkańców wsi, materiał częściowo zakupiony został ze środków finansowych wsi. Pieniądze pochodziły z grantów jakie wieś Piszkowice otrzymywała od Wójta Gminy Kłodzko Pana Ryszarda Niebieszczańskiego. Przedstawione działania i inicjatywy Sołtysa i Rady Sołeckiej potwierdzają bardzo dobrą organizację i solidarność mieszkańców. - Koło Gospodyń Wiejskich Koło Gospodyń Wiejskich w Piszkowicach powstało w latach 50 tych XX w. .Działalność została zawieszona, 5 lat temu wznowiono działalność koła. Członkinie koła organizują liczne imprezy okolicznościowe, aktywizujące lokalną społeczność do kulturalnego spędzania wolnego czasu. KGW Piszkowice w ostatnim czasie dokonało zakup wyposażenia kuchennego do zaplecza kuchennego przy świetlicy. Koło aktywnie uczestniczy w imprezach organizowanych przez lokalne instytucje, wielokrotnie otrzymywało nagrody i dyplomu z udział w konkursach. W roku 2006 KGW w Piszkowicach zostało nominowane do Nagrody Roku Gminy Kłodzko „RANUNCLLUS PENICILLATUS” w kategorii „Najlepsza działalność organizacji pozarządowej” otrzymała NOMINAT. 16 Co roku biorą udział w Spotkaniach Tradycji Wielkanocnej - prezentacja Stołu Wielkanocnego. 17 - działalność świetlicy: To miejsc spotkań młodzieży, dzieci i wszystkich mieszkańców. Spotkanie opłatkowe, dzień kobiet, andrzejki, dzień dziecka, festyny, zabawy karnawałowe, sylwestra. - Rada Parafialna Działa na rzecz Kościoła, skupia łącznie 8 osób z 4 miejscowości (Kamieńca, Ruszowic, Piszkowic i Bierkowic). Czynnie uczestniczy we wszystkich akcjach. Była inicjatorem zorganizowanego w dniu 20.09.2009 r. Dożynek Parafialnego. - Ognisko Przedszkolne Ognisko Przedszkolne w Piszkowicach również czynnie uczestniczy w wydarzeniach wsi. Dzieciaki z ogniska przedszkolnego w Piszkowicach z Gminy Kłodzko miały okazję pochwalić się swoimi pracami artystycznymi podczas konferencji „Edukacja przedszkolna na Dolnym Śląsku-co dalej?”. Wystawa obejmująca twórczość z 35 małych przedszkoli z całego województwa miała miejsce przed salą sejmikową w Urzędzie Wojewódzkim. http://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/637dc6edce1ba1f2.html Celem konferencji, przygotowanej przez Fundację Kalos Kai Agathos, było przekazanie istotnych i aktualnych informacji dotyczących funkcjonowania i finansowania alternatywnych przedszkoli w następnych latach. Zarówno goście konferencji – Marszałek Województwa 18 Dolnośląskiego Andrzej Łoś i członek zarządu Piotr Borys – jak i sami organizatorzy zwrócili uwagę na szczególną rolę Urzędu Marszałkowskiego we wpieraniu organizacji pozarządowych na wsiach. Na kontynuowanie lub powstawanie nowych małych przedszkoli na wsiach przygotowane są fundusze w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego – Kapitał Ludzki – podkreśla Wójt Gminy Kłodzko Ryszard Niebieszczański. Od kwietnia 2006 na terenie Dolnego Śląska zorganizowano 35 małych przedszkoli w ramach projektu „Idziemy do przedszkola! Małe przedszkola na Dolnym Śląsku”, którego liderem jest Fundacja Kalos Kai Agathos z Wrocławia. Powstawanie tych placówek finansowane jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Małe przedszkola czynne są 3 razy w tygodniu po 5 godzin. Organizowane są zajęcia edukacyjne i integracyjne, zabawy i wycieczki. Placówki powstają dzięki współpracy z gminami, organizacjami pozarządowymi i rodzicami. „Przyjaciele Kubusia Puchatka” to nazwa małego przedszkola w Piszkowicach. Funkcjonuje ono na bazie świetlicy wiejskiej przy udziale rodziców, ośrodka kultury i Gminy Kłodzko w poniedziałki, środy i piątki od 8.00 do 13.00. Opiekunem jest wychowawca przedszkolny Jadwiga Godzieszka. Jest to drugie – po Szalejowie Górnym – małe przedszkole w Gminie Kłodzko. I. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja. ANALIZA SWOT Silne strony: Zabytki kulturowe (jak wcześniej) Miejsca spotkań (świetlica ) Działające organizacje (Rada Sołecka, KGW, Rada Parafialna) Mieszkańcy otwarci na działanie (konkurs na najbardziej zadbaną wieś i na najładniejszy przystanek PKS) Słabe strony: Wysokie bezrobocie Niska aktywność mieszkańców w tworzeniu dodatkowych źródeł dochodów Zużycie techniczne obiektów kulturalnych i sportowych Szanse: Aktywne grupy mieszkańców Utworzenie atrakcyjnej alternatywy dla turystów przyjeżdżających do Kłodzka i okolic Możliwość sfinansowania pomysłów przez fundusze zewnętrzne Zagrożenia: Migracja aktywnych i wykształconych tubylców Niewystarczająca integracja mieszkańców 19 WIZJA ROZWOJU WSI Wieś jest estetyczna, zadbana Wieś posiada, na poziomie lat, w których żyjemy, odrestaurowane obiekty użyteczności publicznej i wszystkie obiekty zabytkowe Pielęgnujemy i przekazujemy naszym następcom tradycje naszych ojców i zachowujemy nasze tradycje kulturowe Wszyscy mieszkańcy mają pracę i rozwijają swoje wykształcenie Zagospodarowanie terenu przy przystanku IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną. Aktywne uczestnictwo w konkursach organizowanych przez gminę Kłodzko. Nasza wieś dzięki zaangażowaniu mieszkańców od kilku lat otrzymuje nagrody ufundowane przez Urząd Gminy w Kłodzku dokonała : - budowy przystanku autobusowego, przy którym nasadzono zieleń ozdobną. Dalsze zaangażowanie pozwoli na umacnianie wzajemnych więzi, a wieś będzie estetyczna i zadbana. Modernizacja i remonty obiektów użyteczności publicznej i obiektów kultury - modernizacja świetlicy Kultywowanie tradycji i obrzędów okazjonalnych 20 - Spotkania opłatkowe w świetlicy - Jasełka w Kościele Parafialnym w wykonaniu uczniów SP w Bierkowicach - Corocznie organizowany kulig podczas ferii zimowych - konkurs Palm Wielkanocnych - Spotkanie Wielkanocne w świetlicy - Odpust Parafialny połączony z festynem na boisku sportowym Pobudzenie aktywności społecznej i gospodarczej mieszkańców wsi - szkolenia nt. dodatkowych źródeł dochodu z działalności pozarolniczej 21 OPIS INWESTYCJI I PRZEDSIĘZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ L.p. 1. 2. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa Cel Przeznaczenie Harmonogram realizacji Wartość PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNE/PRIORYTETY Modernizacja świetlicy Poprawa Poprawa warunków Od II połowy 10.000 infrastruktury spotkań organizacji 2010 roku do społecznej wiejskich i 2010 roku mieszkańców wsi Remont pokrycia dachowego na Poprawa Zachowanie budynku Kościoła infrastruktury dziedzictwa 2010-2011 367 000,00 dziedzictwa kulturowego kulturowego PRZEDSIĘWZIĘCIA AKTYWIZUJĄCE SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ Uczestnictwo w konkursie na Poprawa stanu Ochrona środowiska Akcja ciągła najbardziej zadbana wieś środowiska przyrodniczego 2008-2016 Spotkania opłatkowe w Poprawa Kultywowanie Miesiąc styczeń w świetlicy edukacji społ.- tradycji i obrzędów latach 2009-2016 kulturalnej Jasełka w Kościele parafialnym Poprawa Kultywowanie Miesiąc styczeń w edukacji społ.- tradycji i obrzędów latach 2009-2016 kulturalnej Organizowanie kuligów Miesiąc luty w podczas ferii zimowych latach 2009-2016 Konkurs Palm Wielkanocnych Poprawa Kultywowanie W okresie edukacji społ.- tradycji i obrzędów wielkiego postu w kulturalnej latach 2010-2017 22 Źródła finansowania PROW 2007-2013 Gmina Kłodzko PROW 2007-2013 Darowizny mieszkańców Dotacje Ministerstwa Kultury Urząd Marszałkowski Mieszkańcy wsi Mieszkańcy wsi Szkoła Podstawowa Rada Parafialna Mieszkańcy wsi Mieszkańcy wsi 6. Odpust parafialny połączony z festynem 7. Szkolenia nt. dodatkowych źródeł dochodu Poprawa edukacji społ.kulturalnej Poprawa edukacji społ.kulturalnej Kultywowanie tradycji i obrzędów Czerwiec 2010-2017 Rada Parafialna Mieszkańcy wsi Podniesienie kwalifikacji mieszkańców Raz w roku. W latach 2010 - 2017 Środki pozyskane z zewnątrz, Mieszkańcy wsi – uczestnicy kursu Remont dachu na Kościele w Piszkowicach jest priorytetowym zadaniem dla mieszkańców wsi. Niestety, w chwili obecnej dach kościoła wymaga kapitalnego, jego remontu zapobiegnie dalszej degradacji obiektu. 23 24