Człowiek – najlepsza inwestycja

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXV/251/2009
Rady Gminy Wielka Wieś z dnia 23.07.2009 r.
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ
DLA GMINY WIELKA WIEŚ
NA LATA 2009 – 2013
1
I. Wprowadzenie
Program Aktywności Lokalnej określa kierunki działań w zakresie aktywizacji
lokalnej mieszkańców terenu Gminy Wielka Wieś, mające na celu wzmocnienie
podmiotowości obywateli oraz ich wspólnot, jak również stworzenie warunków dla rozwoju
instytucji społeczeństwa obywatelskiego, wzmacnianiu spójności społecznej i terytorialnej na
rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego.
Dokument ten stanowi uzupełnienie „Gminnej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych Gminy Wielka Wieś na lata 2009 – 2015”, a jednocześnie jest
dokumentem niezbędnym do realizacji projektu systemowego w ramach Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007 – 2013.
Jednym z narzędzi, które mogą być wykorzystane do realizacji projektu systemowego
są programy aktywności lokalnej wzorowane na modelu centrum aktywności lokalnej. Model
ten zakłada określony sposób działania mający na celu aktywizowanie społeczności
lokalnych, poprzez budowanie poczucia przynależności do danego miejsca i lokalnej grupy
oraz uruchomienie na nowo zbiorowych strategii pomagania ludziom w pomaganiu sobie
samym.
Przyjęte w Programie Aktywności Lokalnej koncepcje są zgodne z założeniami
zawartymi w ogólnopolskich dokumentach strategicznych takich jak:
 Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015
 Narodowa Strategia Integracji Społecznej Dla Polski
 Strategia Polityki Społecznej
 Narodowa Strategia Rozwoju na lata 2007-2013
 Strategia Polityki Społecznej 2007-2013
 Narodowa Strategia Spójności
 Program Operacyjny Kapitał Ludzki
W dokumentach tych zakłada się realizację działań służących rozwojowi społecznogospodarczemu kraju, a co za tym idzie podniesienie poziomu i jakości życia obywateli.
Ważnym elementem w tym zakresie jest budowanie zintegrowanych społeczności, w których
każda
osoba
i rodzina będzie mogła realizować swoje plany i aspiracje życiowe, a w trudnych sytuacjach
uzyskiwać niezbędną pomoc i wsparcie ze strony wspólnoty oraz instytucji i organizacji
działających w ramach i na rzecz społeczności. Kluczowym wyzwaniem jest przeciwdziałanie
zjawisku wykluczenia społecznego (wyłączenia z życia społecznego) poszczególnych osób i
grup społecznych. Jest to zjawisko szczególnie niepokojące w naszym kraju, ponieważ ze
względu na sytuację społeczno-ekonomiczną zagraża wielu osobom i grupom, w tym m.in.:
osobom długotrwale bezrobotnym, niepełnosprawnym, rodzinom niezaradnym życiowo,
rodzinom dysfunkcyjnym, matkom samotnie wychowującym dzieci, osobom bezdomnym,
uzależnionym, opuszczającym zakłady karne i placówki penitencjarne, dzieciom i młodzieży
ze środowisk zaniedbanych wychowawczo, dzieciom i młodzieży wychowujących się w
zastępczych formach opieki, przedstawicielom mniejszości narodowej i etnicznej.
Priorytetowe działania przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu zgodnie z w/w
dokumentami powinny być ukierunkowane na:
 ograniczeniu obszarów skrajnego ubóstwa,
 rozbudowę świadczeń wspierających aktywność,
2
 promocję działań prospołecznych,
 wspieranie różnych form aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i
społecznej mieszkańców gminy, w szczególności klientów pomocy społecznej,
 wspieranie lokalnych inicjatyw obywatelskich,
 upowszechnianie kształcenia ustawicznego,
 zwiększenie aktywności lokalnych instytucji i organizacji oraz podejmowanie przez
nie współpracy na rzecz rozwiązywania lokalnych problemów,
 wspieranie rozwoju podmiotów gospodarki społecznej.
Program Aktywności Lokalnej jest zgodny z podstawowymi zasadami życia
społecznego, a w szczególności z zasadą pomocniczości, partycypacji społecznej i
współodpowiedzialności. Program Aktywności Lokalnej stwarza szanse na wzrost
zaangażowania mieszkańców w rozwiązywanie lokalnych problemów społecznych. Ponadto
umożliwia zwiększenie kompetencji kluczowych i zawodowych mieszkańców gminy Wielka
Wieś.
II. Lokalizacja
Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany na obszarach gminy Wielka Wieś,
które zostaną wskazane w wyniku badań socjologicznych tj. w oparciu o mapy problemów
społecznych.
III. Cele Programu Aktywności Lokalnej
Głównym celem Programu Aktywności Lokalnej jest wzrost aktywności społecznozawodowej mieszkańców gminy.
Cele szczegółowe Programu Aktywności Lokalnej:
1. Zwiększenie kompetencji kluczowych i kwalifikacji zawodowych mieszkańców
gminy.
2. Podniesienie zaangażowania mieszkańców w rozwiązywanie problemów lokalnych.
3. Zapewnienie konstruktywnego spędzania czasu przez dzieci i młodzież, osoby
niepełnosprawne i członków rodzin znajdujących się w kryzysie.
IV. Grupy docelowe
Program Aktywności Lokalnej skierowany jest do :
 członków konkretnej społeczności lokalnej z terenu gminy,
 grup społecznych,
 osób wykluczonych społecznie bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym,
 osób korzystających z pomocy społecznej, które nie pracują, osób bezrobotnych
zarejestrowanych w Urzędzie Pracy, osób poszukujących pracy, nieaktywnych
zawodowo z uwagi na opiekę nad dziećmi bądź innymi osobami zależnymi, które
mają szansę podjąć pracę zawodową i są w wieku aktywności zawodowej oraz
rodziny osób uczestniczących w projekcie jako otoczenie zagrożone wykluczeniem
społecznym.
3
V. Sposób i metody realizacji programu
Ze względu na specyfikę jak też różnorodność występujących problemów
społecznych, Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany poprzez przygotowywane
podprogramy skierowane do konkretnych osób i grup.
W ramach programu przewiduje się zastosowanie:
1) Środowiskowej pracy socjalnej – działania realizowane przez pracownika socjalnego,
mające na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności
do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych
oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi
2) instrumentów aktywnej integracji – katalog instrumentów aktywizacyjnych z zakresu
aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej, które zawarte są w
„Zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków
Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego
Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 20072013”,
3) działań o charakterze środowiskowym – inicjatywy integracyjne obejmujące między
innymi; badania, opracowania, analizy, edukację społeczną i obywatelską, spotkania
i konsultacje, debaty, organizowanie i inspirowanie udziału mieszkańców w imprezach
i spotkaniach o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym,
ekologicznym i turystycznym.
VI. Kierunki działań
Cele programu realizowane będą poprzez podejmowanie następujących działań:
 opracowanie map problemów wraz z raportem socjologicznym mającej na celu
zebranie informacji o problemach społecznych występujących na terenie gminy oraz
dystrybucji przestrzennej przedmiotowych map jak też określenie zasobów
niezbędnych do realizacji Programu Aktywności Lokalnej,
 organizację debat społecznych mających na celu zachęcanie ludzi i instytucji do
udziału w programie,
 działalność koalicji problemowych, których celem będzie tworzenie planów pomocy
dla rodzin/osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej objętych pomocą –
superwizje grupowe,
 działania integracyjne: organizacja działań o charakterze integracyjnym, edukacyjnym,
kulturalnym, sportowym, ekologicznym i turystycznym skierowane do społeczności
lokalnej,
 trening kompetencji społecznych,
 współdziałanie instytucji samorządowych z instytucjami pozarządowymi i lokalną
społecznością,
 promowanie, wspieranie i realizowanie projektów aktywizujących i integrujących
o charakterze edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym i turystycznym.
VII. Zakładane rezultaty
1) Zrealizowanie debat społecznych,
2) Opracowanie map problemów społecznych,
4
3)
4)
5)
6)
7)
8)
Opracowanie raportu socjologicznego diagnozującego problemy i zasoby gminy,
Realizacja superwizji grupowych,
Zrealizowanie wsparcia w formie treningu kompetencji społecznych,
Zwiększenie poczucia własnej wartości uczestników programu,
Zwiększenie kompetencji społecznych,
Rozwój twórczego myślenia i działania.
VIII. Ocena zasobów niezbędnych do uzyskania założonych celów
Program Aktywności Lokalnej realizowany będzie przez koordynatora Programu
współpracującego z pracownikami socjalnymi zaangażowanymi w realizację projektu
systemowego.
Nad realizacją Programu Aktywności Lokalnej, jego przebiegiem będzie czuwał
zespół zarządzający, w skład którego będą wchodzili kierownik ośrodka, kierownik projektu
oraz koordynator Programu Aktywności Lokalnej.
IX. Finansowanie programu
Realizacja zadań programu może być finansowana:
1) ze źródeł zewnętrznych:
 środków funduszy strukturalnych
Wskazane w Programie Aktywności Lokalnej działania będą realizowane w
kontekście wykorzystania funduszy z Unii Europejskiej w latach 2007-2013 w ramach
projektów systemowych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013
przewidzianych dla Ośrodków Pomocy Społecznej, w obszarze Priorytetu VII Promocja
integracji społecznej, Działania 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji,
Poddziałania 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy
społecznej i stanowić będą podstawę do konstruowania montażu finansowego oraz
przygotowania aplikacji o wsparcie finansowe ze środków Europejskiego Funduszu
Społecznego w ramach projektów systemowych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
2007-2013 przewidzianych dla Ośrodków Pomocy Społecznej.



dotacji,
budżetu państwa,
innych źródeł prywatnych.
2) ze środków własnych budżetu samorządu terytorialnego.
5