UKŁAD CHŁONNY DEFINICJA UKŁADU CHŁONNEGO Układ chłonny to zintegrowane czynnościowo:układ naczyń chłonnych, płyn tkankowy i chłonka oraz obecne i krążące z krwią limfocyty i prekursory różnych typów komórek odpornościowych, a także zorganizowana tkanka chłonna tj. ww.chłonne, śledziona, grasica, szpik kostny, oraz zgrupowania limfocytów jelita, płuc i wątroby. ZAPALENIE NACZYŃ I WW.CHŁONNYCH 1. 2. Przyczyny – zakażenia bakteryjne (paciorkowce β-hemolizujące , gronkowce) Objawy: -przekrwienie w postaci czerwonej smugi -ruch zajętej kończyny wywołuje ból -posocznica ZAPALENIE NACZYŃ I WW.CHŁONNYCH 3. Leczenie: -unieruchomienie kończyny -antybiotykoterapia -opracowanie chirurgiczne ogniska zakażenia 4. Powikłania: -powtarzające się stany zapalne mogą być przyczyną przewlekłego obrzęku chłonnego OBRZĘKI CHŁONNE Podział obrzęków chłonnych wg Kinmontha Obrzęki chłonne Podział wg Kinmotha Obrzęki pierwotne Anaplastycze hipoplastycze Obrzęki wtórne hiperplastyczne OBRZĘKI CHŁONNE PIERWOTNE 1.Wrodzone A)wrodzone wyst.rodzinnie (ch. Milroya) 2.Wczesne (do 30 r.ż.) 3.Późne (po 30 r.ż.) WTÓRNE 1.Ch.nowotworowe 2.Operacje 3.Radioterapia 4.Ch.pasożytnicze DIAGNOSTYKA Limfoscyntygrafia LECZENIE ZACHOWAWCZE 1. 2. 3. 4. 5. Uniesienie chorej kończyny. Pończochy elastyczne. Unikanie urazów i zakażeń kończyny. Leki moczopędne i antybiotyki. Masaże ciśnieniowe. LECZENIE CHIRURGICZNE 1. Zespolenie chłonno-żylne. 2. Zespolenie chłonno-chłonne. 3. Operacja sposobem Thompsona. WSKAZANIA DO WYKONANIA ZESPOLENIA CHŁONNOŻYLNEGO 1. Wczesny obrzęk pochirurgiczny. 2. Obrzęk hiperplastyczny z poszerzonymi naczyniami chłonnymi 3. Zastój chłonki w badaniu limfoscyntygraficznym w okolicy pachwiny lub pachy. GUZY UKŁ. CHŁONNEGO Guzy łagodne: a) torbiel wodnista – występuje u dzieci 2. Guzy złośliwe: a) mięsakonaczyniak chłonny 3. Przerzuty do układu chłonnego. 1. CHIRURGIA ŚLEDZIONY HIPERSPLENIZM – niedokrwistość, leukopenia, małopłytkowość SPLENOMEGALIA – powiększenie śledziony WSKAZANIA DO SPLENEKTOMII Choroby krwi : -niedokrwistość hemolityczna wrodzona sferocytoza -talasemia (niedokrwistość śródziemnomorska) -niedokrwistość sierpowatokrwinkowa -niedokrwistość na tle niedoboru kinazy pirogronianowej WSKAZANIA DO SPLENEKTOMII -idiopatyczna, autoimmunologiczna niedokrwistość hemolityczna -idiopatyczna plamica małopłytkowa -zakrzepowa postać plamicy małopłytkowej -zaburzenia mieloproliferacyjne -chłoniaki nieziarnicze, białaczki i ziarnica złośliwa WSKAZANIA DO SPLENEKTOMII -zespół Felty’ego (reumatoidalne zap. Stawów, splenomegalia i neutropenia) -sarkoidoza -choroba Gauchera (dziedziczne zaburzenie objawiające się nadmiernym gromadzeniem cerebrozydów glikopolisacharydowych w komórkach ukł. siateczkowo-śródbłonkowego NOWOTWORY ŚLEDZIONY 1.Chłoniak nieziarniczy 2.Mięsak wywodzący się naczyń krwionośnych (angiosarcoma) 3.Mięsak gładkokomórkowy 4.Mięsak włóknisty 5.Szpiczak NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE 1.Naczyniaki krwionośne (haemangioma) 2.Naczyniaki chłonne (lymphangioma) 3.Tłuszczaki GUZY PRZERZUTOWE 1.Rak sutka 2.Rak płuca 3.Czerniak 4.Rak trzustki 5.Rak okrężnicy TORBIELE ŚLEDZIONY KLASYFIKACJA TORBIELI ŚLEDZIONY Torbiele pierwotne (prawdziwe) Torbiele wtórne (rzekome) niepasożytnicze wrodzone nowotworowe pasożytnicze ROPNIE ŚLEDZIONY ETIOLOGIA - Rozsiew drobnoustrojów drogą krwiopochodną - Wtórne zakażenie w miejscu uszkodzenia śledziony (krwiak pourazowy, zawał śledziony) - Miejscowe szerzenie się zakażenia z narządów sąsiadujących (perforacja żołądka lub okrężnicy, ropień trzustki) INNE SCHORZENIA Pęknięcie śledziony: a) pourazowe b) jatrogenne c) samoistne 2. Tętniak tętnicy śledzionowej. 3. Śledziony dodatkowe i ektopowe 4. Choroba Hodgkina 1. INNE SCHORZENIA 5. Zaburzenia przepływu krwi w śledzionie: a) nadciśnienie wrotne b) zakrzep żyły śledzionowej LECZENIE OPERACYJNE Przygotowanie przedoperacyjne SPLENEKTOMIA Z PRZYCZYN HEMATOLOGICZNYCH • • Osoby dorosłe – szczepinie pzakażeniom wywoływanym przez Pneumoccocus U dzieci – dodatkowo p-zakażeniom wywoływanym przez H. influenzae SPLENEKTOMIA W GUZACH ŚLEDZIONY 1. 2. 3. 4. 5. Profilaktyczna antybiotykoterapia. Przygotowanie jelita grubego. Preparaty krwiopochodne. U chorych z małopłytkowością (pon.50 tys./mm³) – koncentrat krwinek płytkowych. Profilaktycznie szczepienie poliwalentną szczepionką p-pneumokokową. TECHNIKA OPERACYJNA 1. 2. 3. Splenektomia. Częściowe wycięcie śledziony ( u dzieci, oraz w każdym przypadku niezłośliwego nowotworu lub niepasożytniczej torbieli śledziony) Splenektomia laparoskopowa. POWIKŁANIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. Niedodma lub lewostronne zapalenie płuc. Uszkodzenie okolicznych narządów (ściana żołądka, ogon trzustki) Krwotok pooperacyjny Ropień podprzeponowy Posocznica Luekocytoza i trombocytoza OPIEKA POOPERACYJNA 1. 2. 3. 4. 5. Fizykoterapia i ćwiczenia oddechowe. Wczesne uruchamianie chorych. Trombocytoza pow.1 mln/mm³ - leki przeciwpłytkowe Informowanie chorych o wyższym ryzyku wystąpienia zakażeń bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych. U dzieci podawanie profilaktyczne penicyliny do 18 r.ż.