OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Psychologia kliniczna dziecka wypełnia instytut/katedra Wydział Pedagogiki i Psychologii Katedra Psychologii Klinicznej Instytut/Katedra Psychologia Kierunek Specjalizacja/specjalność Psychologia kliniczna Wydział Poziom organizacyjny studiów System studiów Rok/semestr jednolite studia magisterskie stacjonarne IV 8 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł mgr Izabela Grzankowska, mgr Anna Kobierecka, dr Joanna Lessingzawodowy, imię i Pernak nazwisko prowadzącego/ prowadzących przedmiot Liczba godzin dydaktycznych Liczba punktów ECTS Opisywana forma zajęć Rygor Typ przedmiotu Język wykładowy Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne Założenia i cele przedmiotu (w formie efektów kształcenia) Treści programowe przedmiotu 45 laboratoria zaliczenie z oceną przedmioty specjalnościowe (specjalizacyjne) / blok przedmiotów do wyboru język polski Specjalność psychologia kliniczna przygotowanie do funkcjonowania w roli zawodowej poprzez nabycie podstawowych praktycznych umiejętności w zakresie: udzielania pomocy psychologicznej dzieciom z zaburzeniami rozwojowymi i ich rodzicom, nawiązywania kontaktu, diagnozy problemów małego pacjenta i jego rodziny, planowania oraz prowadzenia procesu diagnostycznego i terapeutycznego Studenci uczestniczą w procesie diagnozy i terapii pacjentów zgłaszających się do Akademickiego Centrum Pomocy Psychologicznej. Podczas zajęć pełnią role obserwatora i/lub koterapeuty. Nabywają umiejętności przez obserwację pracy psychologa - terapeuty oraz własne doświadczenia wyniesione z kontaktu z małym pacjentem z zaburzeniami rozwojowymi i jego rodzicami. Praktycznie wykorzystują nabytą wiedzę z zakresu psychologii klinicznej, psychopatologii rozwojowej i psychoterapii oraz umiejętności nawiązywania kontaktu w odniesieniu do konkretnego pacjenta. Zajęcia mają charakter konsultacji diagnostycznych, a w uzasadnionych przypadkach – regularnych spotkań terapeutycznych. Studenci odbywają także w ramach zajęć spotkania superwizyjne – wraz ze studentami wchodzącymi bezpośrednio w kontakt z pacjentami i obserwatorami zza lustra weneckiego, pod kierunkiem osób prowadzących zajęcia wymieniają doświadczenia i obserwacje; dzięki temu uzyskują lepsze zrozumienie problemów pacjenta i zjawisk w procesie psychoterapii. 1. Omówienie zasad podejmowania kontaktu diagnostycznego i terapeutycznego z dzieckiem i jego rodzicami w Akademickim Centrum Pomocy Psychologicznej. 2. Pierwszy kontakt z dzieckiem i jego rodzicami. Zawarcie kontraktu o zasadach współpracy – uczestnictwo bezpośrednie z superwizją i obserwacja przez lustro weneckie. Gromadzenie danych z kontaktu, obserwacji, wywiadu. 3. Analiza danych uzyskanych w pierwszej sesji od dziecka i jego opiekunów. Planowanie na ich podstawie postępowania diagnostycznego dostosowanego do zgłaszanych i zaobserwowanych trudności dziecka i rodziców. 4. Analiza pracy psychologa na podstawie danych z superwizji. 5. Kontynuacja procesu diagnostycznego wobec dziecka i rodziców – uczestnictwo bezpośrednie z superwizją i obserwacja przez lustro weneckie. 6. Analiza i podsumowanie uzyskanych wyników. Formułowanie pierwszych wniosków i uzupełniających kroków diagnostycznych. 7. Analiza pracy psychologa na podstawie danych z superwizji. 8. Kontynuacja procesu diagnostycznego wobec dziecka i rodziców – uczestnictwo bezpośrednie z superwizją i obserwacja przez lustro weneckie. 9. Wnioskowanie diagnostyczne na podstawie uzyskanych danych – formułowanie pełnej diagnozy psychologicznej, opinii o wynikach badania psychologicznego. 10. Analiza pracy psychologa na podstawie danych z superwizji. 11. Planowanie postępowania terapeutycznego na podstawie uzyskanych wyników badań. 12. Prezentacja uzyskanych wyników badania. Podjęcie kontaktu terapeutycznego – koterapia i obserwacja przez lustro weneckie. 13. Analiza sesji – funkcjonowania pacjenta i jego opiekunów w kontakcie terapeutycznym, wobec podjętych oddziaływań oraz analiza pracy terapeutów na podstawie superwizji. Planowanie kolejnej sesji. 14. Kontynuacja kontaktu terapeutycznego. Podsumowanie osiągnięć w terapii i przedstawienie możliwości kontynuacji kontaktu koterapia i obserwacja przez lustro weneckie. 15. Analiza i podsumowanie kontaktu terapeutycznego. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – wymagania i system oceniania zajęcia praktyczne w Akademickim Centrum Pomocy Psychologicznej, obserwacja uczestnicząca, bezpośredni kontakt z pacjentem, dyskusja, analiza literatury przedmiotu aktywny udział w zajęciach, sporządzanie protokołów z odbytych spotkań z pacjentami, sporządzenie samodzielnego planu postępowania diagnostycznego o terapeutycznego, znajomość literatury Literatura podstawowa Kościelska, M. (1988). Studia z psychologii klinicznej dziecka. Metody dydaktyczne Warszawa: WSiP Zalewska, M., Schier, K. (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. W: Grzesiuk, L. (red.). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia Kazdin Q.A. E., Weisz J. R. (red.) (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Barbaro, B. (red.) (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Satir, V. (2000). Terapia rodziny. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP Zalewska, M. (1998). Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Warszawa: Santorski i S-ka Bogdanowicz, M., Kisiel, B., Przasnyka, M. (1996). Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka. Warszawa: WSiP Kmita, G., Karczmarek, T. (red.) (2004). Wczesna interwencja: miejsce psychologa w opiece nad małym dzieckiem i jego rodziną. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP. Warszawa: Emu Olechnowicz, H. (1997). Opowieści terapeutów. Warszawa: WSiP Olechnowicz, H. (2006). Dziecko własnym terapeutą. Warszawa: PWN Schier, K. (2000). Terapia psychoanalityczna dzieci i młodzieży: przeniesienie. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Schier, K., Zalewska, M. (2006). Krewni i znajomi Edypa. Kliniczne studia dzieci i ich rodziców. Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar Święcicka, M.(red.) (2003). Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka. Warszawa: Emu Święcicka, M., Zalewska, M. (red.) (2005). Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Zeszyty Sekji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP. Warszawa: Emu Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) Segal, H. (2006). Teoria Melanie Klein w praktyce klinicznej. Gdańsk: GWP Walewska, K. (red.) (2008). Dziecko w terapii. Seria: Psychoanaliza współcześnie. Warszawa: Medipage James, B. (2003). Leczenie dzieci po urazach psychicznych. Nowe spojrzenie i twórcze metody działania. Warszawa: PARPA Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego czasopisma naukowe oraz inne wybrane pozycje z literatury. ..................................................... data ......................................................................................................................................... podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu* PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Metody terapii psychologicznej – dzieci i rodzice Opisywana forma zajęć laboratoria Nazwa przedmiotu Liczba godzin dydaktycznych 45 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzącego dana formę zajęć Mgr Izabela Grzankowska, mgr Anna Kobierecka, dr Joanna Lessing-Pernak, Szczegółowa tematyka zajęć Studenci uczestniczą w procesie diagnozy i terapii pacjentów zgłaszających się do Akademickiego Centrum Pomocy Psychologicznej. Podczas zajęć pełnią role obserwatora i/lub koterapeuty. Nabywają umiejętności przez obserwację pracy psychologa - terapeuty oraz własne doświadczenia wyniesione z kontaktu z małym pacjentem z zaburzeniami rozwojowymi i jego rodzicami. Praktycznie wykorzystują nabytą wiedzę z zakresu psychologii klinicznej, psychopatologii rozwojowej i psychoterapii oraz umiejętności nawiązywania kontaktu w odniesieniu do konkretnego pacjenta. Zajęcia mają charakter konsultacji diagnostycznych, a w uzasadnionych przypadkach – regularnych spotkań terapeutycznych. Studenci odbywają także w ramach zajęć spotkania superwizyjne – wraz ze studentami wchodzącymi bezpośrednio w kontakt z pacjentami i obserwatorami zza lustra weneckiego, pod kierunkiem osób prowadzących zajęcia wymieniają doświadczenia i obserwacje; dzięki temu uzyskują lepsze zrozumienie problemów pacjenta i zjawisk w procesie psychoterapii. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – wymagania i system oceniania aktywny udział w zajęciach, sporządzanie protokołów z odbytych spotkań z pacjentami, znajomość literatury Kościelska, M. (1988). Studia z psychologii klinicznej dziecka. Warszawa: WSiP Zalewska, M., Schier, K. (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. W: Grzesiuk, L. (red.). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia Kazdin Q.A. E., Weisz J. R. (red.) (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Barbaro, B. (red.) (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Literatura podstawowa Satir, V. (2000). Terapia rodziny. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP Zalewska, M. (1998). Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Warszawa: Santorski i S-ka Bogdanowicz, M., Kisiel, B., Przasnyka, M. (1996). Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka. Warszawa: WSiP Kmita, G., Karczmarek, T. (red.) (2004). Wczesna interwencja: miejsce psychologa w opiece nad małym dzieckiem i jego rodziną. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP. Warszawa: Emu Olechnowicz, H. (1997). Opowieści terapeutów. Warszawa: WSiP Olechnowicz, H. (2006). Dziecko własnym terapeutą. Warszawa: PWN Schier, K. (2000). Terapia psychoanalityczna dzieci i młodzieży: przeniesienie. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Schier, K., Zalewska, M. (2006). Krewni i znajomi Edypa. Kliniczne studia dzieci i ich rodziców. Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar Święcicka, M.(red.) (2003). Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka. Warszawa: Emu Święcicka, M., Zalewska, M. (red.) (2005). Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Zeszyty Sekji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP. Warszawa: Emu Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) Segal, H. (2006). Teoria Melanie Klein w praktyce klinicznej. Gdańsk: GWP Walewska, K. (red.) (2008). Dziecko w terapii. Seria: Psychoanaliza współcześnie. Warszawa: Medipage James, B. (2003). Leczenie dzieci po urazach psychicznych. Nowe spojrzenie i twórcze metody działania. Warszawa: PARPA Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego czasopisma naukowe oraz inne wybrane pozycje z literatury. ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis prowadzącego daną formę zajęć ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis koordynatora przedmiotu