Podstawy przedsiębiorczości wg podręcznika „Z ekonomią na ty” oraz „Ekonomia stosowana”. Lekcja 19 – Młody człowiek w świecie marketingu i reklamy – marketing, marketing mix, promocja, marketing bezpośredni, sprzedaż hurtowa, sprzedaż detaliczna, marka, public relations, reklama. Co to jest marketing, skąd pochodzi to słowo, czy każdy towar można wypromować, czy można wierzyć reklamom ? Marketing to: świadomość, że klient i jego oczekiwania to najważniejszy element biznesu: jeśli nie ma klientów, firma traci rację bytu, Wynikający z tej świadomości cały cykl identyfikowania i zaspokajania potrzeb klienta – przy równoczesnym zapewnieniu zysku przedsiębiorstwa i ciągłości funkcjonowania, techniki wspomagające ten proces: badania rynku, kształtowania produktu, oddziaływania na rynek, ustalania ceny, sprzedaży. Marketing to handel aktywny, wychodzący naprzeciw potrzeb klienta, próbujący odgadnąć skryte potrzeby klienta, usiłujący te potrzeby uświadamiać i pobudzać a nawet kreować – i zaspokajać je. Marketing posiada wiele definicji naukowych. Jednak najprościej mówiąc marketing to działanie mające na celu wynajdowanie, pobudzanie i zaspokajanie potrzeb podmiotów gospodarczych. Określeniem "marketing" nazywa się też dziedzinę wiedzy analizującą wspomnianą działalność. W ramach marketingu możemy wyróżnić wiele zagadnień, takich jak: odnajdowanie i ocenianie możliwości rynkowych, prowadzących do zaspokojenia potrzeb określonych odbiorców (nabywców) oraz dokładne ustalenie tych potrzeb opracowywanie w oparciu o tę wiedzę produktu oraz strategii jego dystrybucji przygotowanie odpowiedniej strategii ceny i promocji, reklama i informacja o produkcie. Działania marketingowe dzielone są na cztery podstawowe typy tzw. marketing mix. Są to: cena, produkt, dystrybucja i promocja. Współcześnie zdarza się, iż specjaliści do spraw marketingu wyróżniają kolejne elementy – ludzie (people), świadectwo materialne (physical evidence), zestaw – opakowanie (package), proces, przyzwolenie (permission), rekomendację (pass-along), pozycjonowanie (plasowanie), nagłośnienie (publicity), czynnik wyróżniający (fioletowa krowa – purple cow). Według stratega marketingowego Jaya Abrahama, wyróżnia się trzy sposoby zwiększania zyskowności firmy poprzez działania marketingowe: pozyskać nowych klientów; sprawić, by klienci więcej kupowali; sprawić, by klienci częściej kupowali. Połączenie tych trzech działań prowadzić ma do wykładniczego tempa rozwoju firmy. ''Badania marketingowe'' – usystematyzowany proces zbierania obiektywnych informacji i ich przetwarzania podejmowany celem zmniejszenia ryzyka podejmowanych decyzji marketingowych. Pojęcie badań marketingowych jest szersze niż pojęcie badania rynku (Badania rynku''' to zespół czynności polegających na gromadzeniu informacji o zjawiskach i procesach, ich przyczynach, stanie aktualnym i tendencjach rozwojowych. Celem badań rynku jest zdobycie informacji o kształtowaniu się mechanizmów rynkowych takich, jak popyt, podaż, cena zachowania i preferencje). Prowadzenie badań rynku zarówno polepsza pozycje konkurencyjną przedsiębiorstwa jak i jest zalecane przez normy ISO (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO, ang. International Organization for Standardization, fra. Organisation internationale de normalisation) –organizacja pozarządowa zrzeszająca krajowe zrzeszające organizacje normalizacyjne). Elementy strategii marketingowej. • Badanie potrzeb i preferencji klienta i kreowanie nowych potrzeb. • Dostosowanie produktu do potrzeb konsumentów lub stworzenie nowego produktu. • Decyzje cenowe. • Przygotowanie systemu dystrybucji produktu. • Opracowanie strategii promocyjnej: reklama, public relations itp.. • Osiągnięcie wysokiej sprzedaży i zysku. Jak wyznacza się cenę produktu ? Cena (łac. pretium) - nazwa świadczenia kupującego w umowie sprzedaży: kwota pieniężna ustalona jako ekwiwalent nabywanej towaru. Cena jest więc zawsze kwotą pieniężną, co nie wyklucza możliwości zaliczenia na jej poczet świadczeń niepieniężnych. Dopuszczalne jest również określenie ceny poprzez wskazanie podstaw do jej ustalenia (art. 536 Kodeksu Cywilnego). W myśl zasady walutowości, ustanowionej przez art. 358 § 1 kc, na obszarze Polski cena winna zostać wyrażona w walucie polskiej. W braku odmiennej umowy stron zapłata ceny powinna nastąpić jednocześnie z przeniesieniem własności sprzedawanej rzeczy. Cena produktu musi pokrywać wszystkie koszty produkcji i przynosić producentowi pewien zysk. Zysk ten nie może być dowolnie duży. Na pewno produkt nie powinien być droższy od podobnych wytwarzanych przez konkurencję. Wysokość ceny zależy również od tego do jakiej grupy klientów oferta jest adresowana. Produkt sprzedawany ludziom zamożnym nie może być zbyt tani, bo ludzie bogaci nieufni są wobec tanich towarów, uważając, że świadczy to o niskiej jakości. Natomiast cena produktu będąca przedmiotem marketingu masowego nie może przekraczać możliwości finansowych przeciętnego klienta. Reklama (z łac. reclamo, recla) to informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zazwyczaj ma na celu skłonienie do nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług, popierania określonych spraw lub idei (np.. promowanie marki). Reklama przybiera różną postać - od rzetelnej informacji o cechach produktu, spotykanej głównie w prasie specjalistycznej, po wychwalanie produktu bez rzetelnej informacji merytorycznej o przedmiocie reklamy, co często przypisuje się reklamie telewizyjnej. Czasami reklama występuje w formie ukrytej - np. firmy organizują prezentacje własnych technologii czy też piszą artykuły do prasy specjalistycznej na ich temat - co jest na pograniczu reklamy i edukacji lub ukazywane są przedmioty, będące towarami określonej marki, umieszczone w kontekście filmu fabularnego. Czasem reklama łączona jest z korzyściami dla osób decydujących o skorzystaniu z przedmiotu reklamy - np. firmy sponsorują wyjazdy szkoleniowe lub pseudoszkoleniowe w atrakcyjne miejsca - co jest na pograniczu reklamy i korupcji. Z uwagi na to, że celem reklamy jest skuteczność ich oddziaływania na odbiorcę, dlatego można się spotkać w reklamie z treściami wywołującymi np. skandal obyczajowy lub procesy sądowe. Dzięki temu wzrasta zainteresowanie wokół reklamy, a tym samym jej siła oddziaływania. Ważną cechą odróżniającą w komunikacji poprzez media reklamę od public relations jest to, że reklama jest formą płatną, tzn. reklamodawca płaci mediom za nadanie komunikatu reklamowego i ma nad tym komunikatem pełną kontrolę. Zdecydowana większość reklam charakteryzuje się celami komercyjnymi. Można jednak wyróżnić również reklamę społeczną oraz reklamę polityczną. Ponadto istnieją zjawiska łączące ze sobą wymienione typy reklam - reklamy powstające w ramach kampanii marketingowych łączących cele komercyjne z celami społecznymi (tak prowadzony marketing określa się mianem marketingu społecznie zaangażowanego (ang. Cause Related Marketing). Tego typu reklam nie należy mylić z reklamami społecznymi. • telewizja • radio • prasa • internet • katalogi • wystawy i wnętrza sklepów • autobusy, tramwaje, pociągi • poprzez gadżety i upominki • poprzez ulotki, plakaty billboardy i inne Dlaczego ktoś jest gotów zapłacić za wyroby firmy KODAK, czy NIKE wyższą cenę, niż za wyroby innych producentów (?). Specjaliści od marketingu twierdzą, że kryje się za tym marka, czyli nazwa, znak firmowy, często połączona z charakterystycznym logo danej firmy. Markę budują i wzmacniają reklamy tak, że sama marka nabiera wartości rynkowej, czasem bardzo dużej. Dlatego też właściciele marki pilnie jej strzegą, nowe znaki firmowe są zaraz rejestrowane. Prawo zabrania producentom używania nieswojej marki, a podrabianie produktów markowych jest karalne. W gospodarce rynkowej marka ma swoją cenę. „Dobra marka” jest podstawą sukcesu biznesowego. Przeciwieństwem wyrobów markowych są wyroby bezmarkowe (ang. no-name), uważane (chociaż nie musi to być regułą) za tandetę. Jedną z najstarszych polskich marek jest Kopalnia Soli Wieliczka, przedsiębiorstwo działającego od XII wieku oraz jeszcze starsza — Kopalnia Soli Bochnia. Budując markę trzeba przede wszystkim mieć dobry produkt, ale też wybrać krótką, „wpadającą w ucho”, ciekawą nazwę, a nawet odpowiedni kolor. Specjaliści twierdzą, że: * kolor czerwony wywołuje skojarzenia z energią, odwagą, pasją i szczególnie nadaje się dla produktów związanych ze sportem i rekreacją; * kolor zielony budzi zaufanie, kojarzy się z naturą i dlatego jest często używany przez sieci sklepów spożywczych, ale nie tylko. Używany jest też przez stacje benzynowe, które budują swój „ekologiczny wizerunek” (niekoniecznie prawdziwy w tym przypadku); •kolory czarny i srebrny wywołują wrażenie solidności, rozwagi, odpowiedzialności, używane są raczej przez banki, biura ochrony, producentów luksusowych samochodów i kosmetyków. • kolor niebieski pełen symboliki: uduchowienie, pokój, higiena, spokój, woda, świeżość i chłód, lecz również dynamizm, bywa też postrzegany jako symbol przywiązania do tradycji. Używany jest raczej przez firmy produkujące napoje lub dewocjonalia. Promocja jest to oddziaływanie na odbiorców produktów danej firmy, polegające na przekazaniu im informacji, które mają w odpowiednim stopniu zwiększyć wiedzę na temat produktów lub usług oraz samej firmy w celu stworzenia dla nich preferencji na rynku. Promocja jest elementem komunikacji marketingowej. Instrumentami promocji są: promocja sprzedaży, reklama, personel odpowiedzialny za sprzedaż, marketing bezpośredni, public relations. Źródło „http://pl.wikipedia.org/wiki/Promocja_(marketing)”. Działanie promocyjne przedsiębiorstwa przebiegają zwykle według przemyślanego planu. Duże firmy organizują co jakiś czas ogromne i kosztowne kampanie reklamowe telewizyjno-prasowe połączone z akcjami promocji sprzedaży. Zupełnie inaczej musiałaby wyglądać strategia promocyjna osiedlowej firmy. Ograniczyłaby się zapewne do wydrukowania reklamówek i opłacenia ogłoszeń w lokalnej telewizji, radiu, czy gazecie oraz obniżki cen, czy bonifikaty dla stałych klientów. Skorzystaj też ze strony: http://emarketing.pl Kampaniom promocyjnym towarzyszy zawsze slogan reklamowy, czyli krótkie hasło identyfikujące dany produkt i markę. Dobry slogan powinien być: • krótki, dlatego, że odbiorca umie powtórzyć zwykle 4 słowa; • prosty, ponieważ wtedy łatwo go zapamiętujemy; • nośny, odwołujący się do wyrazistych symboli, wartości i emocji. Najczęściej stosowane typy sloganów to: • oparty na grze słów; • odwołujący się do dwóch różnych znaczeń jednego słowa; • zawierający obietnicę; • budujący prestiż; • podkreślający niską cenę (np.„Biedronka, codziennie niskie ceny”). Nie trzeba być mędrcem, żeby się zorientować, że obraz świata, który pokazują reklamy, nie jest do końca prawdziwy. W reklamach kobiety są na ogół młode i piękne, mężczyźni opiekuńczy i zdecydowani, dzieci słodkie i zawsze uśmiechnięte. Wszystkie elementy reklamy są celowo dobrane. Jeśli na drugim planie za samochodem widać płynącą rzekę albo wodospad, ma to z jednej strony podkreślać energię silnika, a z drugiej kojarzyć się z przygodą. Produkty spożywcze, które widzicie na plakatach są prawie zawsze sztuczne lub spryskane lakierem, żeby wyglądały apetycznie. Sama pracowałam w marketingu w firmie mięsnej, to wędliny i mięso w ladach chłodniczych musiały mieć specjalne oświetlenie żeby wyglądały zawsze świeżo. Modelkom, które reklamują staniki zakłada się je o numer za małe, by wyglądały bardziej seksownie. Patrzcie więc na reklamy z przymrużeniem oka i sprawdzajcie jakość towaru.