NOWELIZACJA USTAWY O SPÓŁDZIELNIACH MIESZKANIOWYCH. Z dniem 31.07.2007 r wchodzi w życie uchwalona przez sejm w dniu 14.06.2007r kolejna nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W ocenie wielu środowisk związanych ze spółdzielczością, zmiany te zbyt głęboko ingerują w struktury prawno - własnościowe członków, gospodarkę rzeczowo – finansową a także w samorządność Spółdzielni w sposób istotny utrudniając jej sprawne działanie i funkcjonowanie. Ponadto takie „wyróżnienie” spółdzielni mieszkaniowych spośród podmiotów gospodarczych - zarządców nieruchomości, zrzeszeń gospodarczych czy innych spółdzielni, narusza zasadę równego traktowania podmiotów w obrocie gospodarczym. Nowelizacja wnosi również szereg zmian w tym takich, które wzbudzają liczne kontrowersje w opinii wielu środowisk zwłaszcza prawniczych jako niezgodne Konstytucję RP. Rozważane jest zaskarżenie części tych przepisów do Trybunału Konstytucyjnego. Są również i takie zmiany, które wzbudzają wątpliwości interpretacyjne i wymagają przedyskutowania oraz zajęcia stanowiska przez osoby będące znawcami prawa i materii spółdzielczej, z tego też względu o nich nieco później w kolejnych wydaniach AKTUALNOŚCI PSM. Z nowymi uregulowaniami możemy się zgadzać lub nie, natomiast nie zmienia to faktu, że wchodzą one w życie i trzeba je przyjąć do wiadomości i stosowania mimo, że w obecnej chwili trudno wyrokować czy w jakim zakresie orzeczenia Trybunału mogą je zmienić. Na to z pewnością będziemy musieli wszyscy cierpliwie poczekać. Natomiast celowo wybraliśmy i poniżej przedstawiamy te zmiany, które są ważne od dnia wejścia w życie ustawy, ponieważ dotyczą one możliwości korzystania przez członków Spółdzielni z istotnych praw. Przekształcenia mieszkań tylko w odrębna własność i na nowych zasadach finansowych. Zanim o samych przekształceniach parę słów również związanych z tym tematem. Zakaz ustanawiania spółdzielczego własnościowego prawa nie oznacza, że przestają takie lokale istnieć. Tak jak do tej pory można je sprzedawać, darować, ustanawiać zabezpieczenie pod kredyt. Podlegają dziedziczeniu, spadkobraniu i egzekucji. Ale dla osób oczekujących na mieszkanie, a takich jeszcze nasza Spółdzielnia posiada , zakaz ten oznacza , że zgodnie z nowym uregulowaniem mogą oni otrzymać jedynie mieszkanie na odrębną własność i to wpłacając wartość rynkową prawa. Jeśli chodzi o przekształcenia to znika z przepisów możliwość przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu na prawo własnościowe. Oznacza to, że lokator będzie mógł wystąpić jedynie o zawarcie umowy przeniesienia własności lokalu. Umowa taka wymaga formy aktu notarialnego z czym związane są opłaty wynoszące ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę - obecnie 234,00 zł. Warunkiem zawarcia umowy: jest spłata nominalnej kwoty umorzenia kredytu przypadającego na lokal, o ile Spółdzielnia korzystała z takiej pomocy publicznej (są to niewielkie kwoty w porównaniu z tymi, które musieli wnosić członkowie Spółdzielni przekształcający prawo do lokalu przed przekształceniem na dotychczasowych zasadach) spłaty zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych. Odstąpiono od obowiązku jednorazowego wnoszenia przypadających na lokal zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych na remont bądź modernizację. Oznacza to, że opłaty te będą wnoszone przez użytkowników lokali na dotychczasowych zasadach tj. w opłacie na fundusz remontowy ponieważ nikt nie ma chyba wątpliwości, że żaden przepis nie zwolni Spółdzielni długoterminowych zobowiązań zaciągniętych na termomodernizacje naszych zasobów. Te same zasady dotyczą osób, którym przysługuje własnościowe prawo do lokalu, a będą chciały zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu oczywiście z wyłączeniem obowiązku spłaty minimalnej kwoty umorzenia. Preferencje finansowe z tyt. przekształceń po 23.04.2001r Nowelizacja uprzywilejowała grupę członków, którzy przekształcili lokatorskie prawo do lokalu na własnościowe po dniu 23.04.2001r w systemie ratalnym. Otóż z dniem 31.07.2007r należności tych osób z tytułu niespłaconych rat z mocą ustawy podlegają umorzeniu. Ze wstępnych wyliczeń wynika, że skutkiem takiego umorzenia do kasy, ściślej na fundusz remontowy, Spółdzielni nie wpłyną środki w wysokości ok. 55.000 zł, które do tej pory zasilały fundusz remontowy przeznaczony na remonty naszych budynków . Jeszcze bardziej negatywne dla całej Spółdzielni skutki finansowe ma zapis, mocą którego Walne Zgromadzenie może postanowić, aby kwoty wniesione przez osoby z przekształcenia prawa do lokalu tytułu dokonane po dniu 23.04.2001r ( różnica pomiędzy wartością rynkowa lokalu, a zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym pomniejszona o udzieloną przez Spółdzielnie bonifikatę) zaliczyć na poczet wpłat na fundusz remontowy. W związku z tym osoby, których takie rozliczenie dotyczy zwolnione byłyby z miesięcznych wpłat na fundusz remontowy do czasu skompensowania należności. Ze wstępnych ocen wynika, że sytuacja taka dotyczy ok. 90 –ciu osób, a wpłaty na fundusz remontowy zostałyby pomniejszone o kwotę ok. 870.000,00 zł. Szerszy dostęp do informacji o pracach spółdzielni Ustawodawca określił zasady udostępnienia członkom Spółdzielni różnego rodzaju dokumentów związanych z jej działalnością. Tak jak do tej pory członek spółdzielni ma prawo otrzymać nieodpłatnie odpis statutu oraz regulaminów wydanych na jego podstawie. Natomiast zmiana dotyczy przyznania członkom Spółdzielni prawa do otrzymania ale już za odpłatnością kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad tych organów , protokołów rocznych sprawozdań finansowych , protokołów lustracji oraz faktur i umów z osobami trzecimi. Przed zmianą członkom przysługiwało jedynie prawo wglądu do tych dokumentów. Nawiasem mówiąc w ciągu całego okresu obowiązywania tego przepisu tj. od 2005 roku z możliwości takiej skorzystało zaledwie parę osób. Walne Zgromadzenia zamiast Zebrania Przedstawicieli Kolejna zmiana dotyczy likwidacji Zebrania Przedstawicieli na rzecz Walnego Zgromadzenia To bardzo istotna zmiana w funkcjonowaniu organów Spółdzielni niosąca za sobą szereg trudności organizacyjnych związanych z dobrym przygotowaniem i sprawnym przeprowadzeniem Walnego Zgromadzenia. Do tej pory interesy wszystkich członków Spółdzielni reprezentowali wybrali na Zebraniach Grup Członkowskich ich Przedstawiciele tworząc najwyższy organ spółdzielni tj. Zebranie Przedstawicieli władne do podejmowania najważniejszych decyzji obowiązujących wszystkich członków Spółdzielni oraz wszystkie jej organy. To przyjęty i akceptowany w każdym demokratycznym państwie mechanizm działania demokracji pośredniej. Zwołanie takiego Zebrania musiało być poprzedzone zorganizowaniem Zebrań Grup Członkowskich z udziałem członków Spółdzielni przynależnych do danej grupy członkowskiej, po to by mogli oni zapoznać się i wyrazić swoją opinię na temat spraw i decyzji podejmowanych przez Zebranie Przedstawicieli . Jeśli więc jakaś sprawa nie była akceptowana przez członków, mogli wyrazić to przez przegłosowanie stosownego wniosku do Zebrania Przedstawicieli . Natomiast Walne Zgromadzenie to organ stanowiony przez wszystkich członków Spółdzielni – w naszym przypadku to ok. 2800 osób, które w sposób czynny mogą brać udział w zebraniu z głosem decydującym. Trudno więc będzie przewidzieć ile osób zechce wziąć udział w zebraniu, jak duże pomieszczenie należy na ten cel przygotować , jak szybko zweryfikować członkostwo osób chcących uczestniczyć w zebraniu by sprawnie i w terminie rozpocząć obrady. Konsekwencją takiego uregulowania jest likwidacja Zebrań Grup Członkowskich . Co prawda ustawodawca umożliwił podzielenie Walnego Zgromadzenia na części, ale wziąwszy pod uwagę ustawowo określone terminy zgłaszania przez członków Spółdzielni wniosków i projektów uchwał, a także terminy wnoszenia do nich poprawek i sposób podejmowania uchwał istnieje obawa , że cząstkowe Walne Zgromadzenia mogą obradować przez rok nie podejmując skutecznie żadnej uchwały. Rozliczenie kosztów eksploatacji na nieruchomości Takie uregulowanie może spowodować dość istotne zróżnicowanie opłat eksploatacyjnych dla poszczególnych budynków lub grup budynków w zależności od wyniku finansowego na danej nieruchomości. W naszej Spółdzielni jest 19 takich nieruchomości mieszkaniowych. Zmian jest bardzo dużo i wymagają one podjęcia szeregu bardzo ważnych decyzji rzutujących na dalsze funkcjonowanie Spółdzielni i jej organów. Trwają więc intensywne prace nad przygotowaniem projektu zmian statutowych, które musza zostać uchwalone przez Zebranie Przedstawicieli najpóźniej do dnia 30 listopada 2007r po czym zgłoszone do Krajowego Rejestru Sądowego najpóźniej do dnia 31 grudnia 2007.