Kurs waluty nie zależy od daty ujęcia kosztu w księgach Poniższe

Kurs waluty nie zależy od daty ujęcia kosztu w księgach
Poniższe wyjaśnienia dotyczą przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654; ostatnia zmiana w Dz. U. z 2009 r. nr 125, poz. 1035), zwanej dalej „ustawą o PDOP”.
Dokonujemy importu towarów. Faktury wraz z towarem otrzymujemy po paru miesiącach od wystawienia faktury. Czy
do przeliczenia kosztu należy przyjąć kurs z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, czy ujęcia kosztu
w księgach rachunkowych?
Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF i art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP). Na
potrzeby przeliczania kwoty wyrażonej w walucie obcej na PLN za dzień poniesienia kosztu należy przyjąć dzień
wystawienia faktury. Wprawdzie w art. 22 ust. 5d ustawy o PDOF i art. 15 ust. 4e ustawy o PDOP postanowiono, że za dzień
poniesienia kosztu uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano), lecz przepis ten nie może
mieć zastosowania w przedmiotowej sprawie. Odnosi się on bowiem jedynie do momentu ujęcia kosztu innego niż
bezpośrednio związany z przychodem, a data zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych nie może decydować o kursie
właściwym do przeliczenia tego wydatku na złote. W przeciwnym wypadku oznaczałoby to, że skoro koszty bezpośrednio
związane z przychodem są co do zasady kosztem podatkowym w momencie sprzedaży towaru, to w takim przypadku
przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej należałoby dokonać według kursu z dnia poprzedzającego dzień dokonania tej
sprzedaży. Takie postępowanie przede wszystkim nie wynika z przepisów, nie jest też słuszne, ani możliwe do zastosowania
w praktyce.
Przeliczanie kosztu wyrażonego w walucie obcej według kursu z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury/rachunku (a
nie z dnia poprzedzającego dzień ujęcia kosztu w księgach rachunkowych) wynika z art. 24c ust. 7 ustawy o PDOF i art. 15a
ust. 7 ustawy PDOP, które stanowią, że za koszt poniesiony w przypadku, gdy jest on wyrażony w walucie obcej uważa się
koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku albo innego dowodu - w przypadku braku faktury lub rachunku). Oznacza to,
że za dzień poniesienia kosztu na potrzeby rozliczania różnic kursowych decydujące znaczenia ma dzień wystawienia faktury.
Podobne stanowisko prezentują również organy podatkowe, np. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 27
sierpnia 2008 r., nr IP-PB3-423-781/08-2/ER uznała:
„(…) Zgodnie z wyżej powołanym przepisem prawa (art. 15 ust. 1 i art. 15a ust. 7 ustawy o PDOP - przyp. red.), przy ustaleniu
różnic kursowych powinien być uwzględniany dzień wystawienia faktury. Do ustalenia różnic kursowych przyjmuje się bowiem
koszt poniesiony, wynikający z faktury (rachunku) lub innego dowodu, a zatem przy przeliczeniu waluty obcej na złote należy
przyjmować kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, a nie dzień otrzymania faktury lub ujęcia
(zaksięgowania) kosztu. Nie będzie to również dzień wystawienia dokumentu SAD.
Z powyższego wynika, iż uzasadnione jest, aby przy przeliczeniu kosztu poniesionego zastosować jednolity kurs średni
NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury.
Należy równocześnie zwrócić uwagę, iż ujęcie (zaksięgowanie) kosztu w księgach rachunkowych decyduje
o podatkowym momencie potrącenia kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), tj.
o dacie powstania kosztu podatkowego, a nie o dacie z jaką powinien zostać przeliczony koszt, czy dacie rozliczania
różnic kursowych na zobowiązaniach (podkreśl. red.). (...)”
Przykład:
Podatnik dokonał importu towaru. Towar wraz z fakturą otrzymał 2 czerwca br. Fakturę wystawiono 17 lipca br. Podatnik
przeliczył kwotę zobowiązania według średniego kursu NBP waluty obcej z 16 lipca br. (z dnia poprzedzającego dzień
wystawienia faktury).