TOTALITARYZMY - SKRYPT - Inne materiały - maddine

TOTALITARYZMY - SKRYPT.doc
(155 KB) Pobierz
HISTORIA – TOTALITARYZMY
Â
I. Rewolucje rosyjskie i formowanie siÄ™ systemu komunistycznego
1917-1924:
Â
1. Geneza rewolucji w Rosji w 1905 r.:
a) Rosja carska sprzed 1905 r.:
- samodzierżawie (system patrymonialny – władza uznaje kraj za własność,
cezaropapizm, nieograniczona władza cara, brak instytucji ograniczających
władze cara),
- brak legalnego życia politycznego, wolności słowa,
b) Aparat urzędniczy w Rosji:
- tabela rang utworzona przez Piotra I Wielkiego,
- bycie urzędnikiem było służbą i tak jak na służbie osiągało
siÄ™ kolejne stopnie (rangi),
- każda ranga związana była z ilością przepracowanych lat i opinią
przełożonego,
- panowanie jednostek posłusznych, oddanych carowi,
- aparat państwowy był całkowicie oderwany od społeczeństwa,
c) Społeczeństwo rosyjskie:
- 80% społeczeństwa stanowili chłopi,
- praktycznie brak warstwy średniej,
- inteligencja (wyróżniali się świadomością i wykształceniem),
- 80-90% chłopów to analfabeci,
- gminy (związki gminne) dostawały ziemie na własność i dzierżawiły je
swoim członkom, według gmin chłopi nie szanowali własności, chłopi
natomiast uważali, że prawdziwa własność należy do użytkownika,
- brak poczucia tożsamości narodowej u chłopów oraz brak ich lojalności
wobec państwa, (chłopi byli lojalni tylko wobec cara),
- kult cara,
- brak świadomości prawnej u chłopów.
Â
2. Przebieg i skutki rewolucji w Rosji w 1905 r.:
a) Eskalacja niezadowolenia społecznego
Strajki do końca stycznia podjęło ponad 400 tysięcy robotników, szybko
zaczęły protestować także centra przemysłowe w Królestwie Polskim i na
Wybrzeżu Bałtyckim. W Rydze 13 stycznia (jul.) zostało zabitych 70
protestujących. W Warszawie kilka dni później zastrzelono na ulicach 100
strajkujących. Do lutego do strajków włączył się Kaukaz, a do kwietnia
Ural. W marcu zamknięto wszystkie wyższe uczelnie.
Przywództwo objęły tzw. Rady Delegatów Robotniczych. Część
żołnierzy poparło protestujących i utworzyło Rady Delegatów
Żołnierskich, które przejęły władzę w wielu jednostkach. W
październiku strajki sparaliżowały całą Rosję.
b) Reformy Mikołaja II
Mikołaj II dopiero w tym momencie zdecydował przejść do działania. 30
października 1905 wydał Manifest konstytucyjny (tzw. "manifest
październikowy"), w którym obiecał poszanowanie podstawowych wolności
obywateli, powołanie parlamentu oraz rządu z premieremi (pierwszym
premierem został Siergiej Witte). Parlament składał się z dwóch izb. Izbę
wyższą tworzyła powołana przez cara Rada Państwa. Izbę niższą
natomiast stanowiła Duma Państwowa pochodząca z wyborów. Pierwsza
Duma przetrwała kilka miesięcy, gdyż już w lipcu 1906 roku car był
niezadowolony z jej składu i ją rozwiązał. Druga Duma została wybrana w
1907 roku, lecz większość mieli radykałowie, więc też została
rozwiązana przez Mikołaja II. Trzecia Duma została wybrana w tym samym
roku, w niej większość tworzyli zwolennicy cara. W efekcie przetrwała
pięć lat.
c) Reakcja stołypinowska:
- w 1906 roku Mikołaj II odwołał Sergieja Wittego z urzędu premiera, a na
jego miejscu został powołany Piotr Stołypin,
- Piotr Stołypin chciał przeprowadzenia reform, ale przyświecało mu hasło:
„najpierw uspokojenie potem reformy”,
- Piotr Stołypin przystąpił do stłumienia rewolucji, działał
bezwzględnie i z okrucieństwem stryczki nazwano krawatami stołypinowskimi,
- 1907 Stołypin przystąpił do reform przystąpił do reform:
- zniósł wspólnoty gminne na wsi,
- wprowadził prawo do indywidualnej własności ziemi,
- zapoczątkował zasady wolnego rynku,
- stosował zachęty do osadnictwa na Syberii w celu budowy linii
kolejowej,
- utrzymał prawo zrzeszania (legalna działalność związków
zawodowych),
- Piotr Stołypin zginął w zamachu w 1911,
d) Skutki rewolucji:
W wyniku rewolucji powołano Dumę Państwową, która mimo posiadania
wyłącznie funkcji doradczych pojawiła się rządzie z premierem. Wiele
partii politycznych zalegalizowano. Życie polityczne się liberalizowało, czego
wynikiem było złagodzenie rusyfikacji. Autonomię dostało m. in. Wielkie
Księstwo Finlandii.
Â
3. Rewolucja lutowa w Rosji w 1917 r.:
a) Geneza:
- klęski na froncie I WŚ,
- tendencje separatystyczne w państwach niegdyś wcielonych
- kryzys systemu zarządzania na dworze carskim (Mikołaj II - na froncie,
nieudolne próby osobistego dowodzenia, caryca Aleksandra – oskarżana o
sprzyjanie Niemcom i podatność na wpływ Rasputina, anachroniczny system
władzy, radykalnie różny od ówczesnych ustrojów krajów Europy),
- słaba pozycja Dumy,
- radykalizacja nastrojów wśród inteligencji i burżuazji,
- kryzys gospodarczy, inflacja, niedostatek żywności,
- słabe zaopatrzenie armii,
- bunt najbliższych współpracowników cara,
- zabĂłjstwo Rasputina (Feliks Jusupow),
- strajki robotnicze, demonstracje (z udziałem żołnierzy przymusowo
wcielonych do armii).
b) Przebieg:
- wybuch - 3.III.1917 (wg kalendarza juliańskiego 23.II.) – strajk robotników z
Zakładów Putiłowskich w Pietrogrodzie,
- zamieszki skierowane przeciw policji, rozpędzane przy użyciu siły,
- 11 marca (26 lutego) – użycie broni wobec demonstrantów, bunt wojska,
- powołanie Rządu Tymczasowego pod nieobecność cara (na czele Michał
Rodzianko),
- powstanie socjalistycznej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich,
- dwuwładza Dumy i Rady (Pietrogrodzkiego Sowietu),
- 16.04.1917 r. – powrót Lenina do Rosji,
- 17.04.1917 – tezy kwietniowe Lenina, które zapowiadały przejście do 2.
etapu rewolucji, czyli rewolucji proletariackiej – utworzenie systemu
komunistycznego poprzez zlikwidowanie RzÄ…du Tymczasowego (zniesienie
cenzury, zniesienie kary śmierci),
- lipiec 1917 r. – kolejne demonstracje i starcia uliczne sprowokowane przez
bolszewikĂłw
- 6 lipca wydano nakaz aresztowania Lenina, ale zdołał się on ukryć pod
Piotrogrodem,
- aresztowani zostali Trocki i Kamieniew,
- dymisja księcia Lwowa (nowym premierem został Aleksander Kiereński),
- dyktatura Kiereńskiego – Centralny Komitet Wykonawczy Rad (eserowcy i
mienszewicy) uznali gabinet Kiereńskiego za „rząd ocalenia rewolucji) i
udzielił mu nieograniczonej władzy (koniec dwuwładzy),
- skazani na areszt bolszewicy zostali szybko wypuszczeni, Kiereński nie chciał
narażać się sowietom,
- burżuazja rosyjska podjęła decyzję o stłumieniu rewolucji, Kiereński
wydawał im się do tego nieodpowiedni, dążyli do dyktatury wojskowej –
na najlepszego człowieka do tego uznali Ławra Korniłowa (naczelny wódz
armii),
- pucz Korniłowa – 07.09.1917 r. – gen. organizator zamachu stanu. 7-12 IX
1917 skierował na Piotrogród korpus kawalerii celem opanowania stolicy i
narastającej rewolty. Propaganda bolszewicka - żołnierze zdezerterowali.
Fiasko spowodowane chwiejną postawą Kiereńskiego,
- zyskali na tym bolszewicy, występując jako obrońcy demokracji.
Â
4. Geneza i przebieg rewolucji paĹşdziernikowej w Rosji w 1917 r.:
a) Geneza:
- izolacja i zdyskredytowanie Rządu Tymczasowego – nie zakończył wojny
tak, jak obiecał,
- powrĂłt Lenina,
- propaganda bolszewikĂłw finansowana przez NiemcĂłw,
- zjazd bolszewikĂłw,
- proklamowanie ustroju republikańskiego, wygrana bolszewików w wyborach do
Rady Pietrogrodzkiej,
- dowĂłdztwo Trockiego nad armiÄ… bolszewickÄ….
b) Przebieg:
- 24/25.10.1917 – zajęcie Petersburga przez rewolucjonistów,
- wojsko nie chciało walczyć z bolszewikami, Kiereński uciekł,
- zajęcie Pałacu Zimowego (siedziba rządu), całkowite przejęcie
władzy, aresztowanie ministrów.
Â
5. Dlaczego rewolucja październikowa skończyła się sukcesem
bolszewikĂłw:
- izolacja i zdyskredytowanie Rządu Tymczasowego – nie zakończył wojny
tak, jak obiecał,
- kryzys gospodarczy, inflacja,
- doświadczeni dowódcy – bardzo dobrze przeprowadzane akcje,
- bolszewicy potrafili stanąć na czele wszystkich ruchów rewolucyjnych,
- wpływ sytuacji międzynarodowej (nikt nie wspomógł burżuazji
rosyjskiej),
- ogromnej pomocy rewolucji udzielił proletariat innych krajów,
- połączono siły chłopów i robotników.
Â
6. Sytuacja po rewolucji paĹşdziernikowej w Rosji w 1917 r.:
- „dekrety Lenina” (o pokoju - proponujący walczącym mocarstwom
natychmiastowe rozmowy pokojowe, o ziemi – nakaz przejścia prywatnej
własności ziemskiej w ręce wspólnot wiejskich, o rządzie –
wprowadzajÄ…cy RadÄ™ Komisarzy Ludowych),
- przywrĂłcenie cenzury, represje wobec przeciwnikĂłw politycznych (Cze-Ka,
„czerwony terror”),
- zwycięstwo eserowców w wyborach do Zgromadzenia, rozpędzenie
parlamentu przez bolszewikĂłw, manifestacje w obronie Konstytuanty,
- wycofanie Rosji z koalicyjnego udziału w wojnie,
- nacjonalizacja fabryk, odebranie majątków cerkwi, prześladowania partii
niebolszewickich, ograniczenie praw robotnikĂłw, praca przymusowa,
- wojna domowa.
Â
7. Komunizm wojenny - nazwa pierwszego okresu istnienia Rosji radzieckiej, w
czasie wojny domowej oraz interwencji w latach 1918-1921, a zwłaszcza
realizowanej wtedy polityki gospodarczej.
Polityka ta zakładała pełną mobilizację środków ludności dla wojny,
obowiązkowe nieopłacone dostawy żywności w postaci konfiskaty tzw.
nadwyżek, monopolizacja produkcji (przedsiębiorstwa zostały
upaństwowione oraz podporządkowane państwowym głównym zarządom
- tzw. gławkizm), utrata znaczenia pieniądza poprzez hiperinflację oraz
zastÄ…pienie rynku poprzez scentralizowanÄ… dystrybucjÄ™ towarĂłw,
powszechny obowiÄ…zek pracy (utworzono skoszarowane tzw. armie pracy).
Komunizm wojenny był pierwszą próbą ustanowienia tzw. gospodarki
planowej, która wbrew oczekiwaniom bolszewików nie była w stanie
zlikwidować chaosu gospodarczego, do którego doprowadziła polityka Rządu
Tymczasowego oraz zatrzymać drastycznego spadku produkcji przemysłowej i
rolnej. Bolszewicy nie zdołali ocalić od śmierci z głodu (a także np. z braku
paliw) milionów ludzi. Niemożność kierowania gospodarką rodzącego
się dopiero państwa sowieckiego oraz powstanie w Kronsztadzie zmusiły
władze do przywrócenia na około 8 lat gospodarki rynkowej (tzw. NEP).
Skutki komunizmu wojennego:
- klęski głodu (akcje rekwizycji żywności należącej do chłopów),
- powstania chłopskie,
- gwałtowanie obniżenie stopy życiowej w miastach.
Â
8. Wojna domowa w Rosji 1918-1922:
a) Dwie siły:
- czerwoni: bolszewicy
- biali: przeciwnicy bolszewikĂłw wspomagani przez: WielkÄ… BrytaniÄ™, USA,
JaponiÄ™, FrancjÄ™ oraz WĹ‚ochy,
b) Państwa imperialistyczne (Anglia, Francja) dążyły do zlikwidowania Rosji
Radzieckiej, aby podporządkować sobie obszary tego państwa oraz dlatego,
że istnienie 1. państwa socjalistycznego było wzorem dla proletariatu innych
państw,
c) Przebieg:
- Walkę zbrojną zapoczątkowało tzw. powstanie Kiereńskiego Krasnowa (próba odbicia z rąk bolszewickich Piotrogrodu) w listopadzie 1917,
- Pierwszymi sukcesami bolszewików były: stłumienie buntu junkrów i obalenie
Komitetu Ocalenia Ojczyzny i Rewolucji w Petersburgu (1917). W celu opanowania
władzy w Rosji "czerwoni" zawarli 3 lutego 1918 pokój z państwami centralnymi
w Brześciu Litewskim,
- "Białym" z pomocą przyszły alianckie wojska interwencyjne: Anglicy
wylądowali w Murmańsku (6 marca 1918), następnie dołączyły do nich
wojska francuskie, włoskie i amerykańskie. W kwietniu 1918 Władywostok
zajęli Japończycy,
- 5 września 1918 Rada Komisarzy Ludowych wydała dekret o wprowadzeniu
"czerwonego terroru", będący usankcjonowaniem masowych prześladowań
przeciwnikĂłw bolszewizmu,
- W listopadzie 1918 w Odessie i Sewastopolu wylądowały wojska francuskie i
włoskie, w lutym 1919 admirał A.W. Kołczak ogłosił się
głównodowodzącym wojsk "białych" i podjął ofensywę na Kazań,
- W połowie 1919 interwencyjne wojska obce rozpoczęły wycofywanie się z
Rosji,
- Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej ostatecznie pokonano (październiklistopad 1920) siły kontrrewolucyjne skupione wokół generała P.N. Wrangla,
d) Skutki:
- ogromny spadek liczby ludności kraju,
- nędza i głęboki kryzys gospodarczy wywołujący bunty wojskowych
(powstanie kronsztadzkie),
- strajki robotnicze i powstania chłopskie (antonowszczyzna).
Â
9. Wprowadzenie NEP-u w 1921 r.:
- bolszewicy tracili poparcie wśród ludności, więc musieli zmienić
politykę wewnętrzną, NEP została wprowadzona na wniosek Lenina,
zastąpiła komunizm wojenny
- zwolennikami NEP-u byli N. Bucharin, A. Rykow, M. Tomski,
- rezygnacja z przymusowego ściągania kontyngentów żywnościowych,
- umożliwienie chłopom swobodnego dysponowania i sprzedaży na wolnym
rynku nadwyżek żywności,
- wprowadzenie zasad rachunku gospodarczego w działalności przedsiębiorstw
państwowych, - odejście od centralizacji systemów zarządzania, zaopatrzenia i
dystrybucji na rzecz wprowadzenia elementĂłw wolnego rynku,
- NEP była zwalczana przez niektórych działaczy bolszewickich, m.in. E.
PrieobraĹĽenskiego i L. Trockiego, ktĂłrzy uwaĹĽali, ĹĽe doprowadzi ona do
restauracji kapitalizmu w ZSRR,
- NEP miała być „mniejszym złem”, Rosja miała odbić się od dna i
później znów wrócić do gospodarki centralnie planowanej.
Â
II. System totalitaryzmu stalinowskiego:
Â
1. Dojście Stalina do władzy:
- 1922 r. – był Sekretarzem Generalnym KC (gensek) i uformował lewicową
opozycjÄ™,
- mógł obsadzać stanowiska w aparacie partyjnym,
- testament Lenina (Stalin ma już za dużo władzy i jest zbyt brutalny w walce o
nią, Lenin był przeciwny objęciu władzy przez Stalina, żona Lenina
została źle potraktowana przez Stalina),
- większość stanowisk była obsadzona przez jego popleczników,
- dano mu władzę, ponieważ uważano go za mniejsze zło (bano się
powierzyć władzę np. Trockiemu),
- utworzenie triumwiratu (Kamieniew, Zinowiew, Stalin),
- Stalin był bardzo dobry w „gabinetowych walkach”.
- po śmierci Lenina został faktycznym dyktatorem ZSRR.
Â
2. Okres stalinowski:
- chciał zniszczyć światopogląd, religię (1932-1937 – bezbożnicza 5latka),
- NEP,
- kolektywizacja wsi – kułak – bogaty chłop, słowa tego używano w latach
’30, by wzbudzić negatywne odczucia wobec chłopów w miastach,
chłopów wcielano do kołchozów, antagonizmy społeczne, skutki: drastyczny
spadek produkcji rolnej, nieuzyskanie samowystarczalności, szczególny wymiar na
Ukrainie (1932-1933, rekwirowanie zboża, paszportyzacja – wprowadzenie
paszportów, przywiązanie chłopów do ziemi, Stalin obawiał się ruchu
separatystycznego, opĂłr kolektywizacji i bogate gospodarstwa),
- industrializacja (szczególnie przemysł cieżki),
- obudzenie entuzjazmu młodych (romantyzm),
- ruch stachanowski (Przodownicy Pracy, umiejętne wykorzystanie entuzjazmu
młodego pokolenia),
- Wielka Czystka (pretekstem było zamordowanie w 1934 r. Siergieja Kirowa,
Stalin rozprawia się z tymi, którzy pamiętają jego niewielką rolę z
rewolucji, niskÄ… pozycjÄ™ oraz testament Lenina oraz z tymi, ktĂłrzy mogliby
przejąć władzę, proces siedemnastu – równoległe centrum
terrorystyczne (Radek, Piatakow, Sokolnikow, 1938 r. – proces moskiewski –
Bucharin, Rykow, Jagoda, ucierpiał korpus oficerski – Michaił Tuchaczewski,
Gieorgij Jegorow, ludność polska wysiedlona do Kazachstanu),
- polityka zagraniczna zakładała dwutorowość (z jednej strony ZSRR
prowadziło swoje oficjalne interesy przez działania dyplomatyczne, a z drugiej
tajemna, ogólnoświatowa rewolucja proletariacka),
- 1932 r. – likwidacja szkół, stowarzyszeń literackich,
- 1934 r. – socrealizm – Maxim Gorkin, propagator stalinowskiego socjalizmu,
przystÄ…pienie do Ligi NarodĂłw,
- 1935 r. – program budowy frontów ludowych przeciwko faszyzmowi,
- 1936 r. – nowa konstytucja, państwo federacyjne,
- 1940 r. – Beria zastąpił Jeżowa na stanowisku szefa NKWD,
- 1943 r. – likwidacja Kominternu,
- po II WŚ: straty w ludziach, głód na Ukrainie, zyski terytorialne,
- 1947 r. – Kominform – Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i
Robotniczych,
- 1948 r. – blokada Berlina,
- 1952 r. – XIX zjazd partii, demonstracyjna chęć rezygnacji Stalina, nie
przyjęto jej, śmierć Stalina.
Â
3. Stalinizm:
- pełne jedynowładztwo Stalina,
- ciągła kontrola wszystkiego i wszystkich,
- ciągły i stale narastający terror, który przez cały czas zagrażał
wszystkim oprĂłcz samego Stalina,
- ekonomia oparta na ścisłym, centralnym planowaniu wszelkich inwestycji i
centralnej dystrybucji wszelkich dĂłbr,
- zmodyfikowana teoria marksizmu opierajÄ…ca siÄ™ na dogmatach budowy
socjalizmu w jednym kraju i zaostrzania walki klas w miarę postępu
socjalizmu, służąca jako teoretyczne uzasadnienie totalitaryzmu.
Â
4. Postaci:
- Michał Rodzianko – polityk rosyjski, stał na czeleTymczasowego Komitetu
Dumy po rewolucji lutowej w 1917 r., jeden z przywĂłdcĂłw ZwiÄ…zku 17
PaĹşdziernika, od 1920 r. na emigracji,
- Nikola Czcheidze – polityk gruziński, jeden z przywódców mienszewików,
przewodniczący Zgromadzenia Ustawodawczego Gruzji, wyemigrował,
- Aleksander Kiereński – rosyjski polityk, z wykształcenia prawnik, działacz
partii eserowców, w 1917 r. premier Rządu Tymczasowego, następnie na
emigracji,
- Ławr Korniłow – rosyjski generał, głównodowodzący wojskami
armii rosyjskiej w roku 1917, twĂłrca i pierwszy dowĂłdca Armii Ochotniczej,
- Lew Trocki - rewolucjonista rosyjski pochodzenia ĹĽydowskiego, jeden z
twĂłrcĂłw i przywĂłdcĂłw Rosji Radzieckiej.
Bliski współpracownik Włodzimierza Lenina, jeden z głównych
przywódców rewolucji październikowej. Uczestniczył również w rewolucji
1905, kiedy był przewodniczącym Rady Delegatów Robotniczych w
Piotrogrodzie, po jej upadku na emigracji do wybuchu rewolucji lutowej,
- Antoni Denikin – generał rosyjski, dowódca sił białogwardyjskich w Rosji,
współorganizator Armii Ochotniczej, dowódca Sił Zbrojnych Południa Rosji,
pokonany przez ArmiÄ™ CzerwonÄ…,
- Mikołaj Bucharin – działacz i teoretyk ruchu komunistycznego w ZSRR,
ekonomista, bolszewik, członek Biura Politycznego KC WKP, przewodniczący
Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej, redaktor Izwestii,
- Aleksiej Rykow – działacz komunistyczny i państwowy ZSRR, komisarz
spraw wewnętrznych w 1. rządzie sowieckim, po śmierci Lenina
przewodniczÄ…cy Rady Komisarzy Ludowych ZSRR,
- Michał Tomski – sowiecki działacz komunistyczny, członek Biura
Politycznego Komitetu Centralnego partii bolszewickiej, przeciwnik zakończenia
NEP, popełnił samobójstwo,
- Lew Kamieniew – rosyjski działacz komunistyczny, członek KC RKP,
przewodniczący WCIK, potem jeden z przywódców „nowej opozycji”.
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
III. Faszyzm we WĹ‚oszech:
Â
1. Cechy społeczeństwa włoskiego przed I WŚ:
- niespełnione ambicje (plany na wyrost, chcieli zdominować basen Morza
Śródziemnego, brak umiejętności i środków),
- deficyt tożsamości narodowej (powstali późno jako zjednoczone państwo),
- 1871 r. – papież Pius IX był władcą świeckim, wezwał do bojkotu
włoskiej państwowości (bo zabrali mu Rzym), uznał się więźniem
Watykanu i zabronił katolikom włoskim udziału w głosowaniu,
- antyklerykalizm osłabiał państwo włoskie, elity były antykościelne, obok
Francji najbardziej radykalna polityka wobec Kościoła,
- podział na bogatą północ i biedne południe,
- problem chłopski – przeludniona wieś, głód ziemi, emigracje.
Â
2. Sytuacja we WĹ‚oszech przed I WĹš:
- pierwsze rzÄ…dy: prawica, Liberalna Szlachta Piemontu i Lombardii,
ugruntowanie świeżej jedności i utrwalenie potęgi państwa, słaba stroną
wysokie podatki,
- 1876 r. – do władzy dochodzi lewica z południa, rojaliści, poparcie wielkiego
przemysłu i finansistów, dążyły do pozyskania mas pracujących,
obniżenie podatków, przymus szkolny, ich rządami zachwiał kryzys
gospodarczy i klęska w wojnie z Etiopią w 1896 r.,
- rozwój ruchu robotniczego, 1882 r. – powstanie Włoskiej Partii Robotniczej,
- 1892 r. – powstanie Włoskiej Partii Pracy, program oparty na doktrynie Marksa,
- liczne strajki na Południu, związane z trudną sytuacją ekonomiczną,
- słabe Włochy szukały oparcia w Niemczech.
Â
3. WĹ‚ochy w I WĹš:
- TrĂłjprzymierze z Niemcami i AustriÄ… (wystÄ…pienie w 1915 r.),
- walczyły po stronie Wielkiej Brytanii i Francji,
- sacroegoizm (nie byli zwiÄ…zani ideowo z ĹĽadnÄ… ze stron konfliktu, walczyli
po stronie tych, którzy mieli dać im więcej, 1915 r. – traktat londyński,
alianci zaproponowali WĹ‚ochom m.in. DalmacjÄ™, Trydent, RijekÄ™ i Triest),
- udzielali siÄ™ tylko w 1 dolinie rzeki Isouza, ale jednak angaĹĽowali w to bardzo
duże siły (1917 r. – bitwa pod Caporetto – przewaga artylerii Niemców,
straty w ludziach Włochów, przełamanie oporu na rzece Piawie i od tego
momentu mieli świadomość o obronę ojczyzny),
- przekonanie Włochów o wielkich włoskich ofiarach, a tak naprawdę nie
było tam nic spektakularnego,
- 1919 r. – konferencja pokojowa w Paryżu, zamiast tego, co mieli obiecane
dostali Południowy Tyrol, Istria bez Fiume, Erytreę i Ogade, nie mieli
dostępu do Adriatyku, nie chciano, żeby Włochy się wzmocniły, USA nie
było sygnatariuszami traktatu londyńskiego,
- kalekie zwycięstwo,
- problem kombatancki (młodzi żołnierze po powrocie z wojny nie mogli
podjąć pracy, odnaleźć się w życiu cywilnym).
Â
4. Sytuacja polityczna po I WĹš:
- Włoska Partia Socjalistyczna (socjaliści byli niezdolni do przejęcia władzy,
brak poparcia Kościoła, brak wewnętrznej spoistości, brak określonego
programu, obawy przed podobieństwem do ZSRR),
- Włoska Partia Ludowa (popolarzy, chrześcijańsko-demokratyczna,
skłonności centrolewicowe, brak poparcia Watykanu, współpraca z
socjalistami).
Â
5. Ruch faszystowski (dojście Mussoliniego do władzy):
- pojawienie się faszyzmu – Mussolini socjalistą, ale opowiadał się za
wojną i budową nowego narodu – spoiwem miała być tożsamość
narodowa,
- faszyści opierali się na negacji idei, nie mieli własnego programu, byli
partiÄ… antysystemowÄ…,
- 1919 r. – utworzenie przez Mussoliniego Fasci di Combattimento
(Związek Włoskich Kombatantów), członkami byli żołnierze, którzy
czuli się powołani do przywrócenia porządku z racji ofiary, która ponieśli
w czasie I WĹš,
- Mussolini miał poparcie przemysłowców (widmo socjalizmu ich przerażało,
faszyzm miał temu zapobiec),
- program: ustanowienie republiki, nacjonalizm, większe podatki, eliminacja
komunistĂłw, wprowadzenie porzÄ…dku,
- 1919-1921 – dwulecie czerwone, paraliż gospodarki, pauperyzacja
społeczeństwa, bezrobocie, strajki,
- 1920 r. – squadri, faszystowskie zastępy bojowe, ataki na socjalistów i
komunistĂłw,
- 1921 r. – wybory do parlamentu, 35...
Plik z chomika:
maddine
Inne pliki z tego folderu:

całość - pozaeuropejska.doc (1079 KB)
 test z ćw.docx (21 KB)
 Totalitaryzm 06.02.27.doc (26 KB)
 Totalitaryzm 06.03.06.doc (35 KB)
 Totalitaryzm 06.03.13.doc (38 KB)
Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla MediĂłw
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawcĂłw
Copyright © 2012 Chomikuj.pl