REWOLUCJE 1917 r. w ROSJI Opracowała Helena Tomaszewska zdjęcia www.pl.wikipedia.org GENZA REWOLUCJI LUTOWEJ 1917 r. Kryzys systemu politycznego carskiej Rosji Niepowodzenia Rosji w I wojnie światowej spowodowały upadek autorytetu Mikołaja II i jego ministrów. Krytykowano korupcję w administracji i w wojsku. Niepokój budziło zaufanie jakim darzyła rodzina carska Rasputina. Klęski na froncie wschodnim osłabiły morale żołnierzy Bardzo zła sytuacja gospodarcza – zmniejszyła się produkcja żywności, która nie docierała do miast. Załamał się handel. Domagano się wystąpienia Rosji z wojny i demokratycznych reform. Rewolucja lutowa 1917 r. Giergij Rasputin Aleksandra Fiodorowna Żona Mikołaja II Mikołaj II Caryca Aleksandra i córki: Olga, Tatiana, Maria i Anastazja Caryca Aleksandra i syn Aleksiej Mikołaj II i Alicja Heska przed ślubem Rewolucja lutowa 8 – 15.03. 1917 r. 8.03. (23.02.) wybuchły strajki i rozruchy głodowe w Petersburgu. 9.03. (24.02.) Wybuchł strajk powszechny. Internowany został rząd Mikołaja Golicyna. Car Mikołaj II rozkazał rozwiązać rosyjski parlament – Dumę 12.03. Duma powołała Tymczasowy Komitet Dumy Państwowej i rozwiązała się. Powstała Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich. 15.03. Car Mikołaj II abdykował na rzecz swego syna Mikołaja Aleksandrowicza, który nie przyjął tronu. 16.03. Tymczasowy Komitet Dumy Państwowej , w porozumieniu z PRDRiŻ powołał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Gieorgij Lwow. Okres Dwuwładzy III – VII Rząd Tymczasowy wprowadzał demokratyczne reformy - wolność prasy i zgromadzeń. zapowiedział wybory do Konstytuanty (parlamentu), ogłosił rozwiązanie tajnej policji carskiej (Ochrany) amnestię dla więźniów politycznych, zapowiedział respektowanie układów zawartych przez cara i nie wycofywanie się z wojny. był zwolennikiem republiki parlamentarnej. PRDRiŻ tworzyła komitety robotnicze w fabrykach i rady delegatów w każdym większym mieście Rady stały na straży porządku publicznego sprawowały kontrolę nad milicją i wojskiem Rada żądała wycofanie się z działań wojennych, pomimo wcześniej zawartych umów Do rad zaczęli wstępować bolszewicy, którzy byli zwolennikami rewolucji socjalistycznej Bolszewicy Bolszewicy, to odłam SDPRR – Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji, który powstał w 1903 r. na II Zjeździe w Brukseli Na czele bolszewików stał Włodzimierz Lenin – Włodzimierz Ilicz Uljanow. Rewolucjonista, podczas wojny przebywał w Szwajcarii. Powrócił do Rosji przy pomocy niemieckiego wywiadu 16.kwietnia 1917 r. Włodziemirz Ilicz Lenin Lew Trocki – chłop pochodzenia żydowskiego. Gdy wybuchła Rewolucja lutowa przebywał w USA. Wrócił do kraju by Wesprzeć Lenina. Lew Trocki Tezy kwietniowe 17.04.1917 r. „5. Najważniejszą cechą szczególną naszej rewolucji, właściwością, która najbardziej stanowczo wymaga poważnego ustosunkowania się do niej, jest dwuwładztwo, powstałe już w pierwszych dniach po zwycięstwie rewolucji. Dwuwładztwo to wyraża się w istnieniu dwóch rządów: głównego, faktycznego, rzeczywistego rządu burżuazji, "Rządu Tymczasowego" Lwowa i Ski, który posiada w swych rękach wszystkie organy władzy, oraz rządu dodatkowego, pobocznego, "kontrolującego", w postaci Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, rządu, który nie posiada w swoich rękach organów władzy państwowej, lecz opiera się bezpośrednio na jawnie bezwzględnej większości ludu, na uzbrojonych robotnikach i żołnierzach. […] Ta nader szczególna, w takiej formie niewidziana w dziejach, okoliczność zrodziła splot, połączenie w jedną całość dwóch dyktatur: dyktatury burżuazji (gdyż rząd Lwowa i Ski jest dyktaturą, tzn. władzą opierającą się nie na prawie i nie na uprzednio wyrażonej woli ludu, lecz na zagarnięciu władzy siłą, przy tym zagarnięcie to zostało dokonane przez określoną klasę, a mianowicie: burżuazję) i dyktatury proletariatu i chłopstwa (Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich). Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że taki "splot" długo się utrzymać nie może. Dwie władze w państwie istnieć nie mogą. Jedna z nich musi przestać istnieć […]” Tezy kwietniowe 17.04.1917 r. „[…] 1. W naszym stosunku do wojny, która ze strony Rosji bezwarunkowo pozostaje wojną grabieżczą, imperialistyczną, również za nowego rządu Lwowa i spółki, na skutek kapitalistycznego charakteru tego rządu – niedopuszczalne są najdrobniejsze choćby ustępstwa na rzecz „rewolucyjnego oboronczestwa”. Na wojnę rewolucyjną, która by istotnie usprawiedliwiała „ rewolucyjne oboronczestwo”, świadomy proletariat może wyrazić swą zgodę jedynie pod warunkiem: a) przejścia władzy w ręce proletariatu i bliskiej mu biedoty chłopskiej; b) wyrzeczenia się w praktyce, nie zaś tylko w słowach, wszelkich aneksji; c) całkowitego, faktycznego zerwania ze wszystkimi interesami kapitału. Wobec niewątpliwej uczciwości szerokich warstw szarych przedstawicieli „rewolucyjnego oboronczestwa”, którzy uznają wojnę tylko jako konieczność, nie zaś dla podbojów, wobec oszukiwania ich przez burżuazję należy ze szczególną skrupulatnością, uporczywością, cierpliwością wyjaśnić im ich błąd, wyjaśnić nierozerwalny związek kapitału z wojną imperialistyczną, wykazywać, że bez obalenia kapitału nie może zakończyć wojny prawdziwie demokratycznym, nie narzuconym przemocą pokojem. Organizowanie jak najszerszej propagandy tego poglądu, w armii czynnej. […]” Tezy kwietniowe 17.04.1917 r. PROGRAM LENINA • przejęcie władzy z rąk Rządu Tymczasowego przez rady delegatów robotniczych i żołnierskich (hasło „cała władza w ręce rad”) • zawarcie pokoju z Niemcami i wycofanie się z wojny • przejęcie kontroli nad produkcją przemysłową i dystrybucją towarów przez komitety fabryczne • nacjonalizacja (upaństwowienie) ziemi • odrzucenie zachodnio-europejskiego modelu ustrojowego. wikipedia LATO 1917 r. Bolszewicy spróbowali przejąć władzę w lipcu 1917 (16 – 17.07.) na drodze zamachu stanu. Próba ta się nie powiodła. zamknięto „Prawdę”, aresztowano trockiego, Zinowiewa, Kamieniewa, Lenin uciekł do Helsinek Nowym premierem Rządu Tymczasowego został Aleksander Kiereński. Jego rządy były nieudolne – nie respektowano swobód demokratycznych, nie przeprowadzono reformy rolnej o co zabiegali chłopi. Rosja nadal brała udział w wojnie. Rosła liczba niezadowolonych obywateli. Aleksander Kiereński Geneza rewolucji październikowej 1917 r. Anarchia i chaos Trudności aprowizacyjne – brak żywności w miastach Dezorganizacja armii i jej demoralizacja Zaostrzenie cenzury przez Rząd Tymczasowy Dezorganizacja komunikacji, przemysłu, rolnictwa i handlu Pucz gen. Ławra Korniłowa 7 – 12.09.1917 r. – marsz na Moskwę Generał Ławr Korniłow Geneza rewolucji październikowej Rząd Tymczasowy wypuścił bolszewików i pozwolił im zorganizować Gwardię Czerwoną Lenin obawiał się, że bolszewicy nie wygrają wyborów do Konstytuanty, wyznaczonych na 25.11.1917 r. Bolszewicy przejęli kontrolę nad większością rad delegatów. Na czele PRDRiŻ Trocki Lenin bał się, że alianci zawrą pokój z Niemcami i wytrącą mu broń propagandową z ręki Zdecydowanie Lenina i Trockiego by przejąć władzę i przeprowadzić rewolucje socjalistyczną Gwardia Czerwona www.geocities.com REWOLUCJA PAŹDZIERNIKOWA 1917 r. 6/7.11.1917 r. (24/25.10.) oddziały Gwardii Czerwonej zajęły centralę telefoniczną elektrownie, dworce kolejowe (najważniejsze punkty strategiczne). 7.11.1917 r. (25.10) – atak na Pałac Zimowy i aresztowanie ministrów rządu. Większość oddziałów wojskowych przyjęło postawę neutralną. 8.11.1917 r. – II Ogólnorosyjski Zjazd Rad ogłosił delegalizację Rządu tymczasowego i powołał Radę Komisarzy Ludowych na czele z Leninem. Zjazd zaaprobował dwa dekrety Lenina: • dekret o pokoju – wzywał do zawieszenia broni i zawarcia pokoju bez aneksji • dekret o ziemi – zezwalał chłopom na przejmowanie ziemi prywatnej bez odszkodowania REWOLUCJA PAŹDZIERNIKOWA 1917 r. Rosja po rewolucji październikowej a) 25.11.1917 – wybory do Konstytuanty (parlamentu rosyjskiego) – bolszewicy zdobyli tylko 24% miejsc, wybory wygrali eserowcy (54%). Lenin rozpędził parlament i rozwiązał wszystkie partie z wyjątkiem bolszewickiej, która zmieniła nazwę na RKP(b) Rosyjska Komunistyczna Partia bolszewików. b) 3.03.1918 r. niemiecko – rosyjski pokój w Brześciu nad Bugiem – Rosja zrezygnowała ze swoich zachodnich ziem na rzecz Niemiec. c) Rosja przekształciła się w Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republikę Rad.