Rewolucje w Rosji

Rewolucje w Rosji
1. Rewolucja lutowa 1917 r.
a) dlaczego do niej doszło?
- wzrost niezadowolenia społeczeństwa po pierwszych latach wojennych zmagań (zginęły setki
tysięcy żołnierzy, brakowało rąk do pracy z powodu mobilizacji do wojska; mieszkańcom miast
groził głód),
- coraz częstsza krytyka cara Mikołaja II i jego żony Aleksandry, na których zgubny wpływ miał
podający się za mnicha Grigorij Rasputin,
b) przełom 1916/1917 r. – w zakładach pracy w Piotrogrodzie wybuchają protesty i strajki; w
fabrykach powstają rady delegatów robotniczych, a demonstracje przenoszą się na ulice,
c) 8 marca (23 luty wg kalendarza juliańskiego) – początek rewolucji, która doprowadziła do
ogłoszenia 15 marca 1917 r. obalenia caratu (car wraz z najbliższą rodziną wiosną 1918 r. zostali
zamordowani)
2. Okres dwuwładzy – po obaleniu caratu ukształtowały się dwa ośrodki władzy:
a) Rząd Tymczasowy kierowany przez Aleksandra Kiereńskiego (przeprowadzenie reform m.in.
zniesienie przywilejów stanowych, zagwarantowanie wolności obywatelskich)
b) Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich (przedstawiciele żołnierzy i robotników z
Piotrogrodu) – nieudana próba obalenia Rządu Tymczasowego przez Włodzimierza Lenina z
partii bolszewików,
3. Rewolucja październikowa 1917 r.
a) 6/7 listopada (24/25 października wg kalendarza juliańskiego) przejęcie władzy siłą przez
bolszewików Lenina (zdobycie Pałacu Zimowego, czyli siedziby Rządu Tymczasowego i
aresztowanie ministrów),
b) styczeń 1918 r. rozpędzenie posłów Zgromadzenia Konstytucyjnego – utworzenie Rosyjskiej
Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej,
c) kulisy rewolucji:
- wojna domowa między bolszewikami a ich przeciwnikami (m.in. tzw. biała gwardia, czyli
dawni carscy oficerowie),
- do 1922 r. wojsko bolszewickie pokonały wszystkie wrogie siły – utworzono wówczas nowe
państwo – Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR),
- do walki z wrogami nowego ustroju powołano specjalny organ – Ogólnorosyjską
Nadzwyczajną Komisję do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (Czeka) na czele z Feliksem
Dzierżyńskim (główna metoda terror)