Chiny - Starożytne państwa-Epos o Galimeuszu - qulwa

Chiny.doc
(564 KB) Pobierz
CHINY Gdy myślimy o Chinach, myślimy o państwie - ze stolicą, granicami, jednym
języku i kulturze. Jedank wystarczy spojrzeć na mapę, by uświadomiś sobie, że
Chiny to region, powierzchniowo i ludnościowo porównywalny z całą Europą.
Pamiętajmy o tym, bo na taki kraj trzeba patrzeć z odpowiedniej perspektywy. Chiny przez
wiele stuleci nie były jednym pańśtwem, miały wiele stolic, zmienne granice, a kulturowo
i językowo były zróżnicowane podobnie jak nasz kontynent. Zanim pojawiło się
pierwsze znane chińskie państwo, na całym obszarze istniało wiele cywilizacji, których
pozostałości znajdowane są na przestrzeni tysięcy kilometrów. Zapewne każda z
nich wniosła swój wkład w chińską kulturę.
(Wikipedia: kultury neolityczne)
Pierwsze historyczne państwo, które stało się kolebką Chin, założyła dynastia
Szang panującą nad środkowym dorzeczem Żółtej Rzeki. Była
spadkobierczynią kultur Lungszan oraz Erlit'ou, którą chińscy archeologowie
utoĹĽsamiajÄ… z legendarnÄ… dynastiÄ… Hia (Xia).
(Wikipedia: Lungshan, Erlitou, dyn.Xia, dyn.Szang po polsku i angielsku)
Od XVIII w. Szangowie budowali swe państwo prowadząc ekspansję, zarówno
militarnÄ…, jak teĹĽ kulturowÄ…a, a takĹĽe prawdopodobnie etnicznÄ… (lub tylko
językową - trudno w inny sposób wyjaśnić jednolitość językową tak
dużego obszaru). Z czasem pod ich zwierznictwem znalazło się całe dorzecze
środkowego i dolnego biegu Huang-he. Mieli kilka stolic, m.in. Po (Erlit'ou - być może
stolica dyn.Hia), Ao (Czengczou) i Yin (Anjang).
(Wikipedia: Chiny, lud Han, Anjang/Yin)
W 1027 r. lenne plemię Czou zbuntowało się i zajęło miejsce Szangów. Przejęli
po poprzednikach zarówno kulturę, jak i model państwa. Za ich panowania system
feudalny znacznie się umocnił, a Konfucjusz żyjący 400 lat później, to właśnie
ten okres nazywał złotym wiekiem. Główne miasta dynastii Czou to Hao (Xian) i Luojang.
(Wikipedia: dyn.Czou, Luojang, Konfucjusz)
ANJANG - stolica SzangĂłw
XIAN - cesarska stolica
PEKIN - stolica Kubilaj-chana
JEDWABNY SZLAK
Sytuacja znacznie zmieniła się po roku 771, kiedy najazd barbarzyńców wspieranych
przez zdradzoną królową doprowadził do upadku stolicy. Dynastia przetrwała, ale
bardzo osłabiona, tracąc praktycznie władzę. Do głosu doszli panowie lenni
przekształcając swe posiadłości w niezależne księstwa. Rozpoczął się okres
wojen między sąsiadami. Ponad 500 lat trwały wielkie kampanie, w których brały
udział milionowe armie.
Dopiero w 221 roku na polu walki pozostało jedno księstwo, Tsin. Jego władca, Czeng,
koronował się na cesarza, przybierając tytuł Tsin Szy huang-ti, czyli Pierwszego
Cesarza Tsin. Kraj zaczęto nazywać Chinami.
(Wikipedia: Pierwszy Cesarz, kraj Tsin, dyn.Tsin, Xian/Czang-an)
Tsin Szy huang-ti przeprowadził szereg reform, mających na celu centralizację
państwa: wprowadził system biurokratyczny, osłabił szlachtę, ujednolicił język
urzędowy, miary, wagi i pieniądz, a nawet rozstaw osi wozów, rozbudował system
dróg i kanałów. Niestety, jego rządy były wysoce autorytarne: nie pozwalał głosić
innych poglądów niż jego (filozofów, głównie konfucjańskich, karał śmiercią),
kazał palić wszystkie księgi niezgodne z jego koncepcją państwa. Wszystko to, jak
również utrzymanie armii dokonujących dalszych podbojów, wymagało wysokich
podatków wzbudzających niechęć wśród podbitej ludności. Na dodatek budowa
Wielkiego Muru, który miał chronić kraj od północy przed Xiongnu (Hunami?),
kosztowała jego poddanych wiele potu i krwi.
To wszystko sprzyjało buntowi, więc gdy Pierwszy Cesarz spoczął wreszcie w
grobowcu wraz ze swą Terakotową Armią, rozpoczęły się walki o władzę.
Po 5 latach Drugi Cesarz musiał oddać rządy Liu Pangowi, założycielowi dynastii
Han.
(Wikipedia: Wielki Mur, Xiongnu, Terakotowa Armia)
Dynastia Han umocniła władzę cesarską m.in. poprzez osłabienie wpływów
możnowładców i ustanowienie konfucjanizmu dominującą doktryną w życiu
politycznym i społecznym. Chiny dynastii Han rozrosły się we wszystkich kierunkach,
sięgając Wietnamu i przyłączając Koreę. W tym czasie Jedwabny Szlak stał
się ważnym łącznikiem między Chinami a Rzymem, zarówno jako droga dla
towarów, jak i idei (w I w. pojawił się buddyzm). Najwybitniejszym cesarzem dynastii
Han był Wudi.
(Wikipedia: Liu Pang, dyn.Han, Wudi, konfucjanizm, Powstanie Żółtych Turbanów, Epoka
Trzech KrĂłlestw, dyn.Sui, dyn.Tang)
Po 300 latach rządów dynastii Han cesarstwo przeżywało kryzys ekonomiczny i
polityczny, czego skutkiem były bunty chłopskie. Ostatni, zwany Powstaniem Żółtych
Turbanów, rozpoczął się w 184 roku. Powstańcy zostali pokonani dopiero po
kilkunastu latach, jednak chaos polityczny, jaki spowodowali zakończył rządy dynastii
Han i jedność polityczną Chin. W 220 roku rozpoczęła się Epoka Trzech
Królestw. Rozbicie dzielnicowe trwało praktycznie 400 lat, aż do czasów dynastii Tang.
(Wikipedia: Powstanie Żółtych Turbanów, Epoka Trzech Królestw, dyn.Sui, dyn.Tang)
Â
ANJANG
Anjang leży na południe od Pekinu, niedaleko Żółtej Rzeki. Był stolicą dynastii
Szang przez ostatnie 250 lat ich panowania. Stał się nią około 1300 roku pne. W
tamtych czasach nosił nazwę Yin.
(Wikipedia: Chiny, Anjang/Yin dyn.Szang po polsku i angielsku)
Obok widać jeden z budynków pałacowych z XIII wieku. Można dostrzec typową
platformę ziemną, która często kryła szczątki ludzi i zwierząt, zarówno
przodków, jak i ofiar. Ściany budowli zrobione były z ubitej ziemi, reszta konstrukcji była
drewniana.
PoniĹĽej widok na wioskÄ™ z epoki Szang. XIAN
Na obszarze dzisiejszego Xian na przestrzeni 4000 lat istniało szereg ważnych miast. To tutaj
było Hao, stolica dynastii Czou z X-VIII wieku. Tu też było Xianyang, stolica państwa
Tsin od 340 do 206 roku pne. Również tu, po spaleniu Xianyangu, wybudował swoją
stolicę Liu Pang, założyciel dynastii Han, i nazwał je Czang'an.
(Wikipedia: Chiny, Xian / Czang-an, dyn.Czou, dyn.Tsin, Tsin, Pierwszy Cesarz, Wielki Mur,
Terakotowa Armia, Liu Pang, dyn.Han)
Przez wiele stuleci było to największe miasto świata. To tutaj kończył się (i
zaczynał) Jedwabny Szlak.
Xian, jako stolica Tsin, było także stolicą Pierwszego Cesarza, czego znaki widac do
dziś. Po lewej widać grobowiec Tsin Szy huang-ti, a poniżej Terakotową Armię
strzegącą grobu oraz kawałek budowanego przez niego Wielkiego Muru. Jest to
oczywiście fragment Muru specjalnie odrestaurowany i przyozdobiony na potrzeby
turystyczne. Należy więc zaznaczyć, że znany wszystkim widok przedstawia Mur z
czasów Mingów. Oryginalny Mur z czasów dynastii Tsin i Han był nieco skromniejszy.
Jego pozostałości znaleźć można na pustyni Gobi - wzniesiony z trzciny i gliny został
zakonserwowany przez gorÄ…ce wiatry opierajÄ…c siÄ™ do dziĹ› nie tylko ludziom, ale tez
burzom piaskowym. Na samym dole zamieściłem mapę pokazującą etapy
rozbudowy Muru.
Â
PEKIN Na obszarze dzisiejszego Pekinu istniały miasta od VIII w. p.n.e., ale ostatnie z nich
zostało zburzone przez Czyngis-chana. Sto lat później miasto odbudował wg nowych
planów Kubilaj-chan, jego wnuk i założyciel dynastii Juan. Przypominam, że to
właśnie wtedy w Pekinie przebywał Marco Polo.
(Wikipedia: Chiny, Pekin, Czyngis-chan, Kubilaj-chan, dyn.Juan, Marco Polo, Zakazane Miasto)
Poniżej widać właśnie panoramę miasta z tego okresu, czyli z XIII w. n.e., a także
bramę i pałące w mieście wewnętrznym, późniejszymego Zakazanym Mieście.
Zaprezentowany poniżej Pekin nie jest więc starożytnym miastem, jednak nie mogłem
nie pokazać tak pięknych widoków.
JEDWABNY SZLAK
Â
Â
Plik z chomika:
qulwa
Inne pliki z tego folderu:





Asyria.doc (2122 KB)
Babilonia.doc (230 KB)
Chiny.doc (564 KB)
Egipt.doc (1129 KB)
Grecja.doc (1387 KB)
Inne foldery tego chomika:

Hammond N. G. L. - Dzieje Grecji do 322 r. przed Chrystusem
 Karol May
 KsiÄ™ga Uranti
 Zakazana Archeologia
Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla MediĂłw
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawcĂłw
Copyright © 2012 Chomikuj.pl