Czym jest układ immunologiczny (odpornościowy) człowieka? wir u s HI i e s z na w ww .c d To j est m.p l co 4. Ty V. az iz cj dz naj lko tu wygl ąd ab ni e. aw .. Wi ęce j i nf o rm a U kład immunologiczny, inaczej odpornościow y, stanowi jedno z największych osiągnięć ewolucyjnych w organizmie człowieka. Układ ten, ka żdego dnia, w ka żdej godzinie, a nawet minucie, walczy o nasze zdrowie z wieloma t ysiącami patogenów (wirusy, bak terie, grzyby, pier wotniaki) i toksyn, docierających do nas z zewnątrz. Reaguje tak że na inne, fizyczne i chemiczne sygnał y, uwalniane w w yniku uszkodzenia tkanek, czy zmian nowotworow ych. N a układ odpornościow y składa się grupa narządów rozsianych po cał ym organizmie ora z w yspecjalizowane komórki krą żące wra z z kr wią, przypominające sprawnie funkcjonującą armię, zawsze gotową do działania. Jest to armia, k tóra szybko się uczy, a działając przeciw różnym zagrożeniom organizmu, potrafi precyzyjnie odróżniać białka 'własne' od 'obcych' dzięki temu, że ka żdy człowiek jest pod względem biochemicznym niepow tarzalny. Ze względu na ogromną ilość możliw ych kombinacji nie ma więc dwóch osób (z w yjątkiem bliźniąt jednojajow ych) o takich samych białkach odpowiadających za zgodność tkankową. Komórki immunologiczne zapamiętują i odpowiednio reagują na różnego rodzaju zagrożenia starając się je w yeliminować. Układ immunologiczny, wra z z układem ner wow ym i hormonalnym, decydują tak że o równowadze podstawow ych funkcji biologicznych ustroju. N są ajwa żniejszymi narządami organizmu węzł y miejscem makrofagów są: by towania posiadających zaanga żowanymi chłonne, wielu zdolności grasica ora z komórek żerne w rozwijanie śledziona. Węzł y immunologicznych, (fagocy toza) ora z odporności chłonne głównie limfocy tów B. w w w.cd4.com.pl Czym jest układ immunologiczny (odpornościowy) człowieka? To j est wir u s HI i e s z na w ww .c d m.p l co 4. Ty V. az iz cj dz naj lko tu wygl ąd ab ni e. aw .. Wi ęce j i nf o rm a W węzłach chłonnych powstają przeciwciała, a toczący się tu proces zapalny powoduje ich powiększenie. Przepł y wająca przez węzł y chłonne limfa jest oczyszczana z drobnoustrojów ora z ich toksyn. Na zw y grup węzłów chłonnych określa ich lokalizacja. Największe z nich to węzł y: podżuchwowe, przyuszne, pachowe, pachwinowe. Grasica pe łni rolę w kształ towaniu tzw. odporności swoistej i odpowiada za liczebność ora z 'edukację' limfocy tów T. Po łożona jest w śródpiersiu, tuż za mostkiem. U mał ych dzieci gruczo ł ten znacznie się powiększa, a następnie zmniejsza swoje rozmiar y w wieku dorosł ym. Zby t wczesne jej usunięcie może mieć więc powa żne konsek wencje, w postaci niedoborów immunologicznych. Śledziona jest największym narządem limfat ycznym. Głównym zadaniem śledziony jest w y twarzanie przeciwciał. Ponadto w yłapuje z układu 'stare' lub uszkodzone komórki kr wi: er y trocy t y, leukocy t y, trombocy t y. Podczas infekcji może dojść do znacznego powiększenia śledziony. W przypadku braku śledziony, jej funkcje przejmują inne narządy, głównie wątroba. Dla odporności znaczenie ma tak że obecność migdałków umiejscowione w podniebiennych. gardle (wchodzą w Waldeyera). Stanowią w t ym miejscu mikroorganizmami chorobotwórczymi Są to skład skupiska tzw. tkanki pierścienia limfat ycznej, gardłowego organizmu barierę, chroniącą go przed i ich penetracją do dalszych odcinków układu oddechowego i pokarmowego. Na terenie migdałków rezydują zarówno limfocy t y T, jak i B. Tutaj powstają tak że komórki pamięci immunologicznej. Jedna kropla kr wi z palca zawiera ponad pięć milionów ży w ych komórek kr wi, ale nie wszystkie z nich są zaanga żowane w procesy odpornościowe organizmu. Er y trocy t y (czer wone kr winki) są odpowiedzialne za transpor t tlenu. Trombocy t y, czyli pł y tki kr wi uczestniczą w procesie gojenia ran i tworzenia skrzepu. Właściw ymi komórkami immunologicznymi są leukocy t y (bia łe kr winki), w w w.cd4.com.pl Czym jest układ immunologiczny (odpornościowy) człowieka? To j est wir u s HI i e s z na w ww .c d m.p l co 4. Ty V. az iz cj dz naj lko tu wygl ąd ab ni e. aw .. Wi ęce j i nf o rm a wśród k tór ych w yróżniamy kilka populacji komórek, o różnej budowie i odmiennych właściwościach obronnych. Najważniejsze z nich to limfocy t y T i B, elementy odpowiedzi odpornościowej swoistej ora z monocy t y (komórki dendr y t yczne, makrofagi), a tak że granulocy t y uczestniczące w odpowiedzi odpornościowej nieswoistej. M iejscem powstawania wszystkich komórek kr wi, w t ym komórek układu odpornościowego, jest szpik kostny. Limfocy t y, zanim zostaną zaanga żowane w procesy immunologiczne, 'szkolą' się w grasicy, aby móc sprawnie rozpoznawać zagrożenia, a potem czekają we kr wi obwodowej na sygnał do działania. Aby odpowiedź odpornościowa (immunologiczna) komórek była skuteczna komórki muszą się tak że między sobą sprawnie komunikować. W t ym celu wszystkie leukocy t y w y twarzają szeroką gamę substancji sygnałow ych zwanych cy tokinami. Cy tokiny wpł y wają na wzrost, namna żanie i ak t y wację komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej. opracowanie: dr n. med. Katar zyna Zwolińska ora z mgr Małgor zata Gajewska Go łąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T.: Immunologia, PWN 2013 2. Male D., Brostof f J., Roth D.B., Roit t I.M.: Immunology 8th Edition, Elsevier 2012 PLK AL140326 1. w w w.cd4.com.pl