Mikroekonomia Wyk*ad

Profesor Stefan Markowski





Rynki czynników produkcji
Rynk pracy, płace i równowaga rynkowa
Bezrobocie
Rynki nieruchomości i renta gruntowa
Formy, podaż i cena kapitału
Zagadniena: Rola związków zawodowych,
mobilność kapitału
Literatura
Froeb & McCann (2012): rozdz. 5; strony 69-82




Popyt na prace w krótkim okresie
Popyt na czynnik produkcji: zasada optymalnego
zatrudnienia jeśli praca jest jedynym czynnikiem
zmiennym
Wartość produktu marginalnego = cena produktu x PM
WPML = P x PML
Wartość produktu przeciętnego = cena produktu x PP
WPPL = P x PPL
Jeśli praca kupowana jest na rynku konkurencyjnym
gdzie koszt jednostki pracy (płaca) jest równy w, to
WPML = P x PML = w
PML = w/P
Popyt na prace w krótkim okresie

Firma maksymalizuje zysk z zatrudniania pracy jeśli:
◦ Warunek konieczny: WPML = KML (koszt marginalny pracy)
WPML = w
◦ Warunek dostateczny: krzywa WPML maleje I jest położona
poniżej WPPL w punkcie równości WPML = w

Krzywa popytu na prace (zmienny czynnik produkcji) to
malejący odcinek WPML
Popyt na prace w krótkim okresie
WPPL
WPML
W
Etap II produkcji
W
WPPL
WPML
L*
L
Popyt na prace w długim okresie


Firma maksymalizuje zysk z zatrudniania pracy
(jednego z wielu czynników) jeśli bierze pod uwagę
wzajemny wpływ czynników zmiennych na siebie
Przy dwóch lub więcej czynnikach zmiennych, krzywe
popytu na czynniki produkcji maja nachylenie ujemne
Popyt na prace w długim okresie
WPPL
WPML
W
W1
W2
WPML1
L1
L2
WPML2
L
Popyt branżowy/rynkowy na prace
WPPL
WPML
W
popyt firm
a
b
popyt rynkowy a+b
W1
W2
l1 l3
l2
L1 L3
L
Popyt zmniejsza się z l2 do l3 ponieważ cena produktu P spada


Popyt na prace firmy monopolistycznej
Firma maksymalizuje zysk z zatrudniania pracy jeśli
bierze pod uwagę wpływ zmiany ceny produktu na
wartość produktu marginalnego pracy (czynnika
produkcji): przychód produktu marginalnego, PPM,
pracy
PPML = PMP x PML
PPML = PMP x PML = w
Monopolista (na rynku produktu) ustala wielkość
zatrudnienia (czynnika) na malejącym odcinku krzywej
PPM w miejscu gdzie zatrudnienie jest określone przez
optymalna produkcje/sprzedaż produktu końcowego
Popyt firmy monopolistycznej na prace
Przychód vs wartość produktu marginalnego
W
WPML
PPML
W
monopol
konkurencja
PPML
LM
WPML
LK
L



Elastyczność cenowa popytu na prace
Elastyczność cenowa popytu na prace (czynnik
produkcji) jest tym większa, im łatwiej jest zastąpić ten
czynnik innymi czynnikami
Im większa elastyczność popytu na produkt tym większa
elastyczność popytu na czynnik produkcji potrzebny do
wytwarzania tego produktu
Elastyczność cenowa popytu na prace rośnie w czasie
(większa możliwość użycia innych czynników)
Podaż pracy (czynnika produkcji)






Potencjalny pracownik musi zdecydować ile czasu
przeznaczyć na prace (produkcje dochodu) a ile na czas
wolny od pracy
Wybór miedzy dochodem z pracy (suma dóbr, które można
zakupić) a wartością czasu wolego od pracy
Place za jednostkę pracy i opłacony czas pracy wyznaczają
dochód osoby pracującej
Relacja płaca-czas jest funkcja podaży pracownika
Przy niskich placach i dochodach krzywa podaży pracy ma
nachylenie dodatnie (wolimy dochód od czasu wolnego)
Przy wysokich placach i dochodach ma nachylenie
negatywne (wolimy więcej czasu wolnego od pracy)
Indywidualna krzywa podaży pracy
płaca/dochód
w3
płaca
podaż pracy
w2
w1
czas pracy
czas wolny
czas pracy
Krótkookresowa równowaga na rynku pracy
Płaca
w2
w1
równowaga niestabilna
podaż pracy
równowaga stabilna
popyt na prace
czas pracy L
Różnice plac i bezrobocie





Wynikają z różnic w wydajności i relatywnej rzadkości
czynników produkcji
Im większa wydajność tym większe place (wynagrodzenie
czynnika)
Brak konkurencji po stronie pracodawcy (monopson)
zmniejsza place
Monopol podaży pracy (związki) zwiększa place osób
pracujących (często kosztem ograniczonego zatrudnienia)
Monopol bilateralny (jeden pracodawca jeden pracownik/
związek zawodowy) wymaga negocjacji pozarynkowych

W krótkim okresie czasu podaż zasobów może być
zupełnie nieelastyczna (pionowa)
Podaż
Cena
Popyt wyznacza cenę
renta
0
Ilość

Renta: płatność potrzebna do przyciągnięcia czynników
wymagających dodatkowego wynagrodzenia
Cena
Podaż
◦ Quasi-renta
0

Quasi-renty płatne gdy rzadkość jest krótkookresową
Ilość



Cena kapitału jest procent
Preferencja czasu (wartość kapitału uwarunkowana
czasem)
Wartość inwestycji: suma przyszłych dochodów z
inwestycji zdyskontowana (skorygowana) stopa
procentowa