Etyka wykłady1 - Materiały i pytania ŚUM - Medicina

Etyka wykłady1.doc
(92 KB) Pobierz
Wykład I
Nadużycia w eksperymentach biomedycznych na człowieku:
- projekt Tuskegee
- projekt Willowbrook
Raport z Belmond – Raport Państwowej Komisji dla Ochrony Ludzkich Uczestników Badań Biomedycznych i Behawioralnych
powołanej w czerwcu 1974 roku przez Kongres Stanów Zjednoczonych. Komisja została powołana pod wpływem ujawniane
szokujących informacji na temat prowadzenia badań na ludziach przez amerykańskich lekarzy m.in. badania w Tuskegee nad
nieleczonym syfilisem.
1932r. Tuskegee (obszar zamieszkiwany przez biednych Afroamerykanów, głównie analfabetów, liczne epidemie w tym kiły)
Badanie na 399 mężczyznach, 201 – próba kontrolna
Do badania zaliczeni ci mężczyźni, którzy mieli najniższy status ekonomiczny i byli analfabetami
1880r. Norwegia (naturalny przebieg kiły)
1910 standardy leczenia kiły → podawanie związków arsenu
Osobny rozdział o medycynie człowieka czarnego w „Biologii człowieka”, która była głównym podręcznikiem przez wiele lat →
oficjalnym powodem rozpoczęcia badań, była chęć zgłębienia rozwoju choroby u osób czarnoskórych, gdyż ich anatomia itp. miały
się różnić od tej ludzi o jasnym kolorze skóry
Projekt nieetyczny:
- leczenie z Funduszu Federalnego
- leczenie ze „złej krwi” (z chorób przewlekłych)
- badanie rozwoju kiły bez wprowadzenia jej leczenia
- w bardziej zaawansowanej postaci kiły rezygnowano w ogóle z leczenia, które i tak bardziej szkodziło niż pomagało
Lata 40. – zatwierdzenie penicyliny, która stała się głównym lekiem w walce z kiłą
W 1966r. do projektu Tuskegee został włączony młody lekarz Peter Backson, który uznał, że prowadzone badania są nieetyczne i
wystosował sprzeciw do swoich pracodawców, ale mieli go delikatnie powiedziawszy gdzieś, więc przez kolejnych 6 lat dzień w
dzień przepisywał swój list i wysyłał im ponownie, aż do czasu kiedy skończyła mu się cierpliwość i… w 1972r. wysyła swój list do
podrzędnego brukowca, który go publikuje → wszyscy o tym wiedzą, w tym prezydent, ale nie może nic zrobić, bo „elicie” nie
wypadało czytać byle czego i wystosowuje pisemko do „New York Times’a” by przedrukował cały artykuł → prezydent czyta i karze
zamknąć projekt
- projekt ten nigdy nie był tajny, a publikacje o nim pojawiły się w wielu pismach medycznych, najlepsi naukowcy zrobili karierę na
badaniach w stylu Tuskegee
Zło pojawia się z braku wrażliwości na potrzeby, prawa, dobro drugiego człowieka
Dzięki temu projektowi nastąpił wzrost standardów etycznych = postęp etyczny
Czym jest medycyna? A) zbiorem informacji B) sposobem na dobre życie
Czy mogę posługiwać się wiedzą nieetyczną będąc osobą etyczną?
XX/XXI zmiana poglądów Amerykańskich → badania w Afryce pt. „Jak często dochodzi do zakażenia HIV w parach
heterozygotycznych? (lekarzowi nie wolno poinformować współmałżonka pacjenta o AIDS)
1.
Konflikt interesów (cele badacza sprzeczne z celem pacjenta)
2.
Nie zabezpieczenie pacjentów w najlepszą możliwą opiekę medyczną
Podział:
I globalna dejura – opieka medyczna jaka by była w najlepszej klinice na świecie
II globalna de facto – opieka medyczna jaka jest w najlepszej klinice na świecie
IIIl okalna dejura – opieka medyczna jaka by była w najlepszej klinice lokalnie
IV lokalna de facto – opieka medyczna jaka jest w najlepszej klinice
3.
grupy szczególnie podatne na wykorzystanie/wrażliwe
Grupy o ograniczonym udziale w badaniu:
- płody
- dzieci
- kobiety ciężarne
- służby mundurowe
- policja i inne służby
- więźniowie
- studenci medycyny ;P
- pracownicy szpitali
- zubożali
- bezrobotni
- imigranci
Przeprowadzenie badań na którejś z powyższych grup jest możliwe, ale MUSI BYĆ DOBROCZYNNE DLA TEJ GRUPY.
W tym badaniu chorzy nie mogli skorzystać z leków antyretrowirusowych, bo ich po prostu nie było na nie stać
Projest Willowbrook → coś ala sanatorium, szkoła, szpital dla dzieci z IQ poniżej 60, prestiżowe i „należało” wysłać do niego
dziecko
- współpracowali z firmą farmaceutyczną
- 800 rodziców wyraziło zgodę na udział swych dzieci w badaniu, opłata za czesne to był symboliczny 1 dolar → ZGODA
POZORNA (autor nie wyraża zgody, udawanie zgody, zgoda wymuszona ze względów ekonomicznych i społecznych)
- dzieci zakażane żółtaczką i poddane działaniu gammaglobulin
ETYKA A PRAWO
Relacje:
I prawo wyznacza standardy etyczne (przeciw proces Norymberski)
II prawo jest sposobem zapisania norm etycznych językiem prawa (Iran, Korea Północna)
III pozytywizm prawny (nie mają ze sobą związku)
IV normy prawa muszą odzwierciedlać normy etyczne, ale dopuszcza się zło = PRAWO NIEDOSKONAŁE
Nieetyczność prawa zwalnia z przestrzegania prawa!
- szpital dla chronicznie chorych na Broocklinie (17 ludzi z demencją starczą → opiekunem prawnym został ich lekarz prowadzący,
przeprowadzano na nich badanie bariery immunologicznej na rzecz transplantacji poprzez wszczepianie żywych komórek
nowotworowych)
- stosowanie placebo, lata 60 w San Antonio → badanie kliniczne skuteczności środków antykoncepcyjnych (rzesza chętnych, bo
środki rozdawano za darmo, rozdawano placebo i środki antykoncepcyjne)
Art. 31 o ustawie lekarza → świadoma zgoda pacjenta! = tzw. paradygmatyczna świadoma zgoda
- zgoda na piśmie
- nie, to obecność 2 świadków
3 elementy:
- zgoda, tylko gdy pacjent posiada adekwatną wiedzę (wystarczającą do danej sytuacji) na temat tego jak postępuje lekarz
(INFORMACJI NIE MOŻE BYĆ ZA DUŻO ANI ZA MAŁO)
- chce się poddać określonemu leczeniu, a nie jest zmuszany do niego
- intencjonalnie
3 typy info:
1. na czym polega zabieg
2. jakie są skutki, chciane i te możliwe, też niepożądane (z punktu widzenia klinicznego)
3. czym grozi nie podjęcie zabiegu
* należy sprawdzić czy pacjent zrozumiał (test zrozumienia czym zostanie potraktowany w badaniu medycznym) → można
wykorzystać proste błędy, które pacjent jest w stanie wychwycić, by sprawdzić czy nas słucha np. pomylić dzień tygodnia, albo
zawiesić dialog, tak że pacjent będzie zmuszony powtórzyć naszą ostatnią myśl
NIE ZADAWAĆ PYTANIA: „CZY PAN WSZYSTKO ZROZUMIAŁ?”
Ważne są okoliczności podawania informacji:
– można je podawać przy innym personelu medycznym, ale nie przy innych pacjentach!
- nie używać języka medycznego!
- informację pacjentowi podajemy ustnie, nie pisemnie (zakładamy, że jest analfabetą)!
Działanie w afekcie → Należy sprawdzić, czy pacjent nie podlega wpływowi osób trzecich, co uniemożliwia mu autonomiczne
decyzje!
Metoautonomia – wybieram jakim normom jestem posłuszny
- wpływ rodziny
- wpływ religii, grupy społecznej
PACJENT NIE ZGADZA SIĘ NA OPERACJĘ = DOPUSZCZA JĄ, TYLKO JEJ CHCE = PRAGNIE!!! = działanie intencjonalnie
chciane
a)
b)
Paradygmatyczna świadoma zgoda i inne:
zgoda niejawna (milcząca zgoda) → pacjent nie wyraża wprost swojej decyzji, podporządkowuje się lekarzowi (trzeba
zadbać o to by sam się zgodził) = zgoda poprzez działanie
zgoda implicite – założona w działaniu (ze względu na dobro pacjenta) → tylko gdy przebieg choroby nie zależy od zgody
pacjenta
c)
zgoda domniemana – forma zgody zastępczej → narządy od dawcy
d) zgoda zastępcza – pytamy tego, który zastępuje wolę pacjenta, gdy brak z nim kontaktu (NIE WOLA TEGO CO
ZASTĘPUJE ALE ZASTĘPOWANEGO!!!) = MORALNY OBOWIĄZEK
e)
Zwłoki nie są masą spadkową, o której można decydować
XIIIw. św. Tomasz z Akwinu, o dobrach niezbędnych do życia: 1. Jedzenie 2. Picie 3. Ciepło
+ dobra godziwe (wynikające ze statusu społecznego) – mogę się nimi dzielić nie muszę
↓
nad nimi dobra zbędne (przelewające się) → nie korzystamy z nich, więc mamy moralny obowiązek je oddać
Narządy w zwłokach – godziwe czy zbędne?
zgoda poczytywana – ze względu na dobro personelu medycznego (przeprowadzenie u pacjenta testu na WZW czy HIV)
nie można prosić o zgodę zastępczą rodziców noworodka → standard działania w najlepszym interesie pacjenta
1986r. → przypadek dziecka z zespołem Downa i zrośniętym odbytem, rodzice odmówili chęci leczenia dziecka
- liczenie korzyści netto
I niebezpieczeństwo zabiegu a I otrzymane skutki
I niebezpieczeństwo zabiegu a I standard życia
↓
naturalna śmierć z powodu wady wrodzonej
- należy brać pod uwagę koszty społeczne zabiegu (jak wpłynie na ich sytuację ekonomiczną i społeczną)
f)
paternalizm słaby – lekarz jak ojciec dla pacjenta, gdy pacjent nie wyraził woli
g) paternalizm mocny – do lat 70 XXw. (wbrew pacjentowi)
- medyczne dyrektywy na przyszłość
Wykład II
Kontekst etyczno-prawny współczesnej medycyny:
- dyskusja dotycząca legalizacji aborcji → decyzja Sądu Najwyższego USA 23.01.73r., ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu
ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży
- Teksas przeciw aborcji → 14 poprawka wprowadzająca „prawo do prywatności” (władzom państwa nie wolno wpływać na
prywatność obywateli
↓
Rządzący nie są lepsi od rządzonych, są ich delegatami, nie mają prawa do wychowywania, rządzenia ludźmi
Aborcja – strefa prywatna, dotycząca prokreacji
Państwo może na nią wpływać gdy obywatel narusza żywotne interesy państwa:
1.
podstawowe – ochrona życia obywateli, w tym płodu
2.
ochrona zdrowia obywateli (termin dokonania aborcji)
↓
2 trymestr, bo zabieg aborcji jest bardziej niebezpieczny niż donoszenie ciąży → regulacja przez państwo:
- zakazanie
- licencje dla ośrodków mogących dokonywać aborcję
Ochrona życia: → nie można wymagać od ludzi rzeczy niemożliwych, państwo nie może chronić życia płodu, kiedy nie jest w stanie
Od 3 trymestru państwo jest w stanie chronić płód, bo można utrzymać jego życie poza łonem matki → w tym czasie nie wolno
dokonać aborcji
W 1 trymestrze nadrzędne jest prawo do prywatności i to kobieta decyduje, czy chcę być w ciąży czy nie
Nie ma określenia, że aborcja jest dobra lub zła
- kobieta ciężarna jest w stanie sama zadecydować o sobie → brak zachęty do aborcji → każda kobieta ma prawo wybierać ale
odpowiedzialność spada na nią
Polska → paternalizm, wychowywanie społeczeństwa, narzucanie swoich poglądów
Aborcja:
I-wsze dyskusje – lata 60. XXw.
↓
Metaprzedmiotowe dojście do wniosków → brak wniosków, temat nie do dyskusji
Pytania, które można zadawać i otrzymać na nie odpowiedź:
- Etyka prawa- Czy prawo powinno dopuszczać niedoskonałość decyzji?
- Etyka demokracji
- Etyka prawa do obrony koniecznej
- pytania o cielesność człowieka
- pytanie o status moralny osoby ludzkiej
Pytanie czy aborcja jest dobra czy zła nie ma sensu
2 nurty:
a) tzw. pro-life → absolutyzują prawo do życia, przeciw aborcji (każda aborcja jest nieetyczna)
b) tzw. pro-choice → mogą istnieć argumenty, że aborcja jest etycznie dopuszczalna
Aby można mówić o konflikcie to obozy muszą mieć sprzeczne poglądy, ale w tym przypadku nie ma czegoś takiego, gdyż osoby
wybierające pro-life lub pro-choice wyznają takie same wartości, różnie je tylko układają w hierarchii
To, że ktoś ma inne zasady moralne to nie znaczy, że jest zły
pro – life - prawa płodu, dziecka (prawo do życia)
pro-choice – prawo matki (prawo do własności)
BYĆ A MIEĆ – WYBÓR POZORNY
Bierzemy pod uwagę aborcję jako zabieg chirurgiczny, nie tabletki
Aborcje:
1) terapeutyczne
2) eugeniczne
3) z przyczyn społecznych:

kryminalnych,

bytowych,

na żądanie kobiety
Art. 4a
Aborcja terapeutyczna – płód zagraża zdrowiu lub życiu matki (nazwa budzi wątpliwość- ponieważ nie usuwamy chorej części
ciała tylko człowieka, który może być w pełni zdrowy)
Akcja terapeutyczna – interwencja medyczno-chirurgiczna będąca wprost zwrócona ku leczeniu lub wycięciu chorego narządu
Aborcja eugeniczna – dla dobra płodu, gdy po urodzeniu , będzie żył życiem , którym nie warto żyć , bo będzie się składało jedynie
z cierpienia (lekarz stwierdzi lub poważnie podejrzewa poważne choroby płodu)
Niewłaściwa nazwa – eugeniczne akcje III Rzeszy
Z przyczyn społecznych

Aborcja z przyczyn kryminalnych – ciąża jest skutkiem działania sprzecznego z prawem (gwałt, kazirodztwo)

Aborcja z przyczyn bytowych – przewidywane jest obniżenie poziomu życia kobiety, o ile urodziłaby dziecko

Aborcja na żądanie kobiety – pozytywna, świadoma chęć (zgoda) na aborcję
1958r. w Polsce – aborcja terapeutyczna, eugeniczna, z przyczyn kryminalnych i bytowych (zarządzenie z ZSRR)
Jedynie dokonywano aborcji z przyczyn bytowych, bo były one najwygodniejsze (nie trzeba było lekarzowi się długo tłumaczyć, ani
załatwiać jakiejś dodatkowej dokumentacji itp.) – tak naprawdę to nie było prawdziwych aborcji z przyczyn bytowych, były one
udawane → wszystkie te aborcje były na żądanie kobiety, bo zadaniem lekarza nie było sprawdzanie stanu ekonomicznego kobiety
- w okresie międzywojennym nie było słowa aborcja, a „spędzanie płodu”
- w 13 tomowej encyklopedii z wcześniejszych lat również nie ma słowa aborcja, a „przerwanie ciąży”
Podział na pro-life i pro- choice jest podziałem logicznie błędnym, ponieważ
Pro- life nie oznacza „anty- choice” oni nie są przeciwko wolnemu wyborowi , a pro- choice nie oznacza „anty- life” – oni nie
są przeciwko życiu. Obydwie grupy są pro- fundamentalnym prawom ludzkim – prawu do wolności i do życia.
Pro-life – sylogizm „Barbara” Map i Sam a więc Sap (zdania ogólnotwierdzące- „dla każdego X jest Y” ; nie ma wyjątków)
Przesłanka – każda osoba ma prawo do życia
– każdy płód jest osobą ludzką
Wniosek – każdy płód ma prawo do życia
↓
3a
Zasady o podwójnym skutku dla ratowania życia kobiety
Dobre i złe skutki – 4 warunki:
1.
czyn z przedmiotu moralnego musi być dobry
2.
dobre skutki muszą bezpośrednio wynikać z powziętego działania
3.
chce dobrych skutków ale dopuszcza wystąpienie złych
4.
proporcja: prawdopodobieństwo dobrych i złych skutków → życie za życie = proporcja zachowana
To nie znaczy, że można dokonać aborcji dla ratowania zdrowia kobiety, bo zdrowie znaczy mniej niż życie!!!
Pro-life dopuszcza również zgodę na śmierć kobiety, dla ratowania życia płodu (jednakże tutaj należy zadbać o dobrą konsultację z
psychologiem lub psychiatrą, czy ojciec będzie w stanie zaakceptować taką sytuację i czy sobie z nią poradzi, a nie porzuci dziecka,
gdy matka się decyduje na poświęcenie życia, aby urodzić dziecko to NIE jest to samobójstwo)
Pro-choice:
- racja → narodziny niechcianego dziecka nie są dobre dla dziecka
- zarzut → życie dziecka trudne – odrzucone, nie chciane ...
Plik z chomika:
Medicina
Inne pliki z tego folderu:

Pytania.docx (26 KB)



bioetics.zip (15288 KB)
bioetyka.zip (10700 KB)
 4.pdf (15825 KB)
zaliczenie niebrój(1).pdf (3281 KB)
Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl