NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA JAKO WYZWANIE I ZADANIE PODSTAWA PRAWNA Aktualna podstawa programowa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.), Nowa podstawa programowa Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356). STRUKTURA PODSTAWY PROGRAMOWEJ Aktualna podstawa programowa FUNKCJE PRZEDSZKOLA CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OBSZARY DZIAŁALNOŚCI EDUKACYJNEJ PRZEDSZKOLA ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI Nowa podstawa programowa STRUKTURA PODSTAWY PROGRAMOWEJ Aktualna podstawa programowa Zgodnie z aktualnym Rozporządzeniem podstawa programowa wychowania przedszkolnego opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego w równej mierze pełnią funkcje opiekuńcze, wychowawcze i kształcące. Zapewniają dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych. Nowa podstawa programowa Wprowadzenie do nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego różni się od dotychczas obowiązującego. W nowym Rozporządzeniu wskazano, że podstawa programowa wychowania przedszkolnego wskazuje cel wychowania przedszkolnego, zadania profilaktycznowychowawcze przedszkola, oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz efekty realizacji zadań w postaci celów osiąganych przez dzieci na zakończenie wychowania przedszkolnego. STRUKTURA PODSTAWY PROGRAMOWEJ Dotychczasowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego nie określa wprost szczegółowych zadań, jakie spoczywają na przedszkolu, lecz określa cele wychowania przedszkolnego, które muszą zostać spełnione. Wśród nich wymieniono: CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO – aktualna podstawa programowa 1) 2) 3) 4) 5) 6) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień i kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych dzieciom w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji, budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe, kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek, rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi, stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych, troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych, CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO – aktualna podstawa programowa 7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych, 8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, taniec, śpiew, małe formy teatralne i sztuki plastyczne, 9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej, 10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej, 11) kształtowanie u dzieci umiejętności czytania i przygotowanie dzieci do nabywania umiejętności pisania, CELE WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO – aktualna podstawa programowa 12) przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym poprzez rozbudzanie ich świadomości językowej i wrażliwości kulturowej oraz budowanie pozytywnej motywacji do nauki języków obcych na dalszych etapach edukacyjnych, 13) w przedszkolach umożliwiających dzieciom należącym do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, o których mowa w Ustawie z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 573 ze zm.), podtrzymywanie i rozwijanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej – przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem mniejszości narodowej lub etnicznej lub językiem regionalnym poprzez rozbudzanie ich świadomości narodowej, etnicznej i językowej oraz budowanie pozytywnej motywacji do nauki języka mniejszości narodowej lub etnicznej lub języka regionalnego na dalszych etapach edukacyjnych STRUKTURA NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ CEL WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO WSPIERANIE CAŁOŚCIOWEGO ROZWOJU DZIECKA OPIEKA WYCHOWANIE NAUCZANIE - UCZENIE SIĘ odkrywanie własnych możliwości, sensu działania oraz gromadzenie doświadczeń na drodze prowadzącej do prawdy, dobra i piękna DOJRZAŁOŚĆ DO PODJĘCIA NAUKI NA PIERWSZYM ETAPIE EDUKACJI STRUKTURA NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ CEL WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ZADANIA PRZEDSZKOLA odkrywa własne możliwości gromadzi doświadczenia nie uczy się czynności złożonych z udziałem całej grupy, lecz przygotowuje się do nauki czytania i pisania zgodnie z fizjologią Szanuje emocje swoje i innych konstruuje, majsterkuje, inicjuje zabawy konstrukcyjne planuje i podejmuje intencjonalne działania samodzielnie eksploruje otaczający świat, elementy techniki eksperymentuje podejmuje samodzielną aktywność poznawczą prezentuje wytwory swojej pracy uczestniczy w procesie alfabetyzacji ZADANIA PRZEDSZKOLA 13 12 14 15 16 14 8 9 10 11 2 3 4 5 1 6 1 3 ZADANIA PRZEDSZKOLA 1. Wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w obszarach jego rozwoju: 2. Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę i odpoczynek w poczuciu bezpieczeństwa. 3. Wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych. 4) Zapewnienie prawidłowej organizacji warunków sprzyjających nabywaniu przez dzieci doświadczeń, które umożliwią im ciągłość procesów adaptacji oraz pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyspieszony, 5. Wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań. 6. wzmacnianie poczucia wartości, indywidualności, oryginalności dziecka oraz potrzeby tworzenia relacji osobowych i uczestnictwa w grupie, 7. Tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawność ruchową i bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo w ruchu drogowym. 8. Przygotowywanie do rozumienia emocji, uczuć własnych i innych ludzi oraz dbanie o zdrowie psychiczne, realizowane m.in. z wykorzystaniem naturalnych sytuacji pojawiających się w przedszkolu oraz sytuacji zadaniowych, uwzględniających treści adekwatne do intelektualnych możliwości i oczekiwań rozwojowych dzieci. 9) Tworzenie sytuacji edukacyjnych budujących wrażliwość dziecka, w tym wrażliwość estetyczną, w odniesieniu do wielu sfer aktywności człowieka: mowy, zachowania, ruchu, środowiska, ubioru, muzyki, tańca, śpiewu, teatru, plastyki. 10. Tworzenie warunków pozwalających na bezpieczną, samodzielną eksplorację otaczającej dziecko przyrody, stymulujących rozwój wrażliwości i umożliwiających poznanie wartości oraz norm odnoszących się do środowiska przyrodniczego, adekwatnych do etapu rozwoju dziecka. 11. Tworzenie warunków umożliwiających bezpieczną, samodzielną eksplorację elementów techniki w otoczeniu, konstruowanie, majsterkowanie, planowanie i podejmowanie intencjonalnego działania, prezentowanie wytworów swojej pracy. 12. Współdziałanie z rodzicami, różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami, uznanymi przez rodziców za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków umożliwiających rozwój tożsamości dziecka. 13. Kreowanie, wspólne z wymienionymi podmiotami, sytuacji prowadzących do poznania przez dziecko wartości i norm społecznych, których źródłem jest rodzina, grupa w przedszkolu, inne dorosłe osoby, w tym osoby starsze, oraz rozwijania zachowań wynikających z wartości możliwych do zrozumienia na tym etapie rozwoju. 14. Systematyczne uzupełnianie, za zgodą rodziców, realizowanych treści wychowawczych o nowe zagadnienia, wynikające z pojawienia się w otoczeniu dziecka zmian i zjawisk istotnych dla jego bezpieczeństwa i harmonijnego rozwoju. 15.Systematyczne wspieranie rozwoju mechanizmów uczenia się dziecka, prowadzące do osiągnięcia przez nie poziomu umożliwiającego podjęcie nauki w szkole. 16. Organizowanie zajęć – zgodnie z potrzebami – umożliwiających dziecku poznawanie kultury i języka mniejszości narodowej lub etnicznej bądź języka regionalnego – kaszubskiego. 17. Tworzenie sytuacji edukacyjnych sprzyjających budowaniu zainteresowania dziecka językiem obcym nowożytnym, chęci poznawania innych kultur. Wyłączenia w posługiwaniu się językiem obcym nowożytnym Aktualna podstawa programowa Zgodnie z dotychczasową podstawą programową wychowania przedszkolnego przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym nie dotyczy: 1) dzieci mających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dzieci mających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawności sprzężone, jeżeli jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym, 2) dzieci mających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na inne niż wymienione w pkt 1 rodzaje niepełnosprawności oraz jeżeli z indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego wynika brak możliwości realizacji przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka. Nowa podstawa programowa Regulacje dotyczące przygotowania dzieci z niepełnosprawnościami do posługiwania się językiem obcym nowożytnym przewidziane w nowej podstawie programowej wychowania przedszkolnego są jednym z nielicznych zapisów, który powtarza regulacje dotychczas obowiązującej podstawy. Nie przewiduje się w tym zakresie żadnych zmian. Od 1 września język obcy nowożytny obowiązuje we wszystkich grupach wiekowych (tak jak zakładało poprzednie rozporządzenie DZ. U 2016, poz. 895). STRUKTURA NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ CEL WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ZADANIA PRZEDSZKOLA OSIĄGNIĘCIA DZIECKA NA KONIEC WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OBSZARY ROZWOJU DZIECKA Aktualna podstawa programowa wychowania przedszkolnego zakłada, że w celu osiągnięcia celów wychowania przedszkolnego, konieczne jest wspomagania rozwoju, wychowania i kształcenia dzieci w 17 różnych obszarach. Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego, w miejsce obszarów kształcenia, wskazuje osiągnięcia dziecka na koniec wychowania przedszkolnego. Nowa podstawa programowa przewiduje cztery podstawowe obszary rozwoju dziecka. OBSZARY ROZWOJU DZIECKA FIZYCZNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA Dziecko kończące wychowanie przedszkolne Dziecko przygotowane do nauki w szkole 1. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku. 5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka: różne formy aktywności muzyczno-ruchowej (śpiew, gra, taniec). 10. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych. 14. Tworzenie warunków do doświadczeń językowych i komunikacyjnych w zakresie reprezentatywnej i komunikatywnej funkcji języka (ze szczególnym uwzględnieniem nabywania umiejętności czytania). I. Fizyczny obszar rozwoju dziecka (9) Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole: 7) wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania; 9) wykazuje sprawność ciała i koordynację w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie systematycznej nauki czynności złożonych, takich jak czytanie i pisanie. EMOCJONALNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka: różne formy aktywności muzyczno-ruchowej (śpiew, gra, taniec). II Emocjonalny obszar rozwoju dziecka (11) 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole: 10) dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę; 11) dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej. SPOŁECZNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA 1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dziećmi i dorosłymi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. 3. Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci. 15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. III. Społeczny obszar rozwoju dziecka (9) Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole: 6) nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość; POZNAWCZY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA 3. Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci. 4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia. 7. Wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem. 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka: różne formy aktywności muzyczno-ruchowej (śpiew, gra, taniec). 9. Wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne. IV Poznawczy obszar rozwoju dziecka (23) Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole: 2) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach; IV Poznawczy obszar rozwoju dziecka 10. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych. 3) odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od 11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych; atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. 17)rozpoznaje modele monet i banknotów 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie 13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz domowym; z edukacją matematyczną. 14. Tworzenie warunków do doświadczeń językowych 19) podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, i komunikacyjnych w zakresie reprezentatywnej zagospodarowywanie przestrzeni własnymi i komunikatywnej funkcji języka (ze szczególnym uwzględnieniem nabywania umiejętności pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie czytania). z nowoczesnej technologii itd.; IV Poznawczy obszar rozwoju dziecka 15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. 16. Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym. 17. Przygotowanie do posługiwania się językiem mniejszości narodowej lub etnicznej lub językiem regionalnym dzieci należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, o których mowa w ustawie z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, w tym z uwzględnieniem potrzeb dzieci niesłyszących posługujących się językiem migowym: Dodaje i odejmuje w zakresie 10, pomagając sobie liczeniem na palach lub na innych zbiorach zastępczych (13/2) 15) Wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego; Zna cyfry od 0 do 9 i tworzy z nich liczby od 0 do 10 i więcej (13/4) 15) Przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb; 15. Tworzenie warunków do doświadczeń językowych i komunikacyjnych w zakresie reprezentatywnej i komunikatywnej funkcji języka (ze szczególnym uwzględnieniem nabywania umiejętności czytania) Zna drukowane małe i wielkie litery (z wyłączeniem dwuznaków, zmiękczeń i liter oznaczających w języku polskim samogłoski nosowe) (14/7); 8. Interesuje się czytaniem; układa proste wyrazy z liter i potrafi je przeczytać (14/8); 4) Rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności; Interesuje się pisaniem; kreśli znaki literopodobne i podejmuje próby pisania (14/9) 6) Wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp., tworzy proste i złożone znaki, nadając im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniatury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru; STRUKTURA NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ CEL WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ZADANIA PRZEDSZKOLA OSIĄGNIĘCIA DZIECKA NA KONIEC WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI ZALECANE WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI Obecna podstawa programowa wychowania przedszkolnego zawiera część dotyczącą zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Należy zwrócić uwagę zwłaszcza na część dotyczącą zalecanych proporcji zagospodarowania czasu przebywania w przedszkolu i innej formie wychowania przedszkolnego w rozliczeniu tygodniowym. Oprócz tego w tej części wskazuje się na konieczność: 1) prowadzenia obserwacji pedagogicznych, 2) przeprowadzenia analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole, 3) dbania o kształtowanie świadomości zdrowotnej dzieci, w tym wzmacniania ich właściwych nawyków żywieniowych, 4) przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, 5) przygotowania dzieci do podjęcia nauki w szkole podstawowej Nowa podstawa programowa również zawiera część dotyczącą zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Ich treść jest jednak inna od tej, z którą mamy do czynienia obecnie. Przede wszystkim zwraca uwagę brak wskazówek dotyczących zalecanych proporcji zagospodarowania czasu przebywania w przedszkolu i innej formie wychowania przedszkolnego w rozliczeniu Rytm dnia (Ramowy rozkład dnia), który uwzględnia funkcję opiekuńczą, wychowawcza i dydaktyczną. Realizacja podstawy programowej odbywa się poprzez cały okres pobytu dziecka w przedszkolu w formie zajęć kierowanych i niekierowanych – szczególna rola samodzielnej zabawy. Codzienny pobyt dzieci na świeżym powietrzu. Pozostałe warunki mają postać mniej lub bardziej szczegółowych wskazówek dotyczących sposobu prowadzenia zajęć z dziećmi. Przykładowo należy wskazać na takie kwestie jak: ZALECANE WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI Podstawa programowa zobowiązuje nauczycieli do przekazywania rodzicom należytych informacji o zadaniach wychowawczych, sukcesach i kłopotach ich dzieci czy zachęcania rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola lub innej formy wychowania przedszkolnego. Zgodnie z obowiązującą obecnie postawą programową realizację programu wychowania przedszkolnego, uwzględniającego podstawę programową wychowania przedszkolnego, w oddziale w przedszkolu lub w innej formie wychowania przedszkolnego, zależnie od czasu pracy oddziału lub innej formy wychowania przedszkolnego, powierza się jednemu lub dwóm nauczycielom. Prowadzenie zajęć lub części zajęć z zakresu kształtowania sprawności fizycznej dzieci, wychowania przez sztukę oraz przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym można powierzyć innym nauczycielom mającym odpowiednie kwalifikacje. 1) konieczność odpowiedniego ułożenia proporcji zajęć przedszkolnych, stanowiących części składowe realizacji programu wychowania przedszkolnego, przy ciągłym wspieraniu rozwoju dziecka, 2) konieczność uszanowania typowych dla wieku dziecięcego potrzeb rozwojowych, 3) konieczność uwzględniania możliwości dzieci przy organizowaniu zajęć, 4) wykorzystywanie zabawy przy nabywaniu umiejętności szkolnych: czytania, pisania, liczenia – zgodnie z fizjologią pojawiania się tych procesów litery drukowane. ZALECANE WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI 5) obowiązek badania, diagnozowania, obserwowania dzieci, a także twórczego organizowania przestrzeni ich rozwoju; systematyczne informowanie rodziców o postępach w rozwoju dziecka, 6) współpraca z rodzicami w realizacji programu wychowania przedszkolnego 7) dostosowanie zajęć do rytmu dnia, 8) budowanie dojrzałości szkolnej - Dojrzałość szkolna (Informacja druk MEN– zał. 70) dla dzieci, które w danym roku mają rozpocząć naukę w szkole. Znaczenie wielozmysłowego poznawania świata, rytmiki i gimnastyki. 9) zasady przygotowania dziecka do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, 10) odpowiednie zagospodarowanie przestrzeni, w której poruszają się dzieci- kąciki zainteresowań: stałe i czasowe, ZALECANE WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI 11) umożliwienie dzieciom korzystania z zabawek bez nieuzasadnionych ograniczeń czasowych, 12) stworzenie miejsc wypoczynku dla dzieci, 13) nauka prawidłowego i zdrowego spożywania posiłków- wybór potraw i ich komponowanie, 14) podejmowanie przez dzieci czynności użytecznych, jak prace porządkowe po posiłkach czy zabawie